Δ. Γιαννακόπουλος (ΒΙΑΝΕΞ – ΣΑΦΕΕ): «Θα αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα στον χώρο του φαρμάκου»

Οι στρεβλώσεις στην πολιτική φαρμάκου, οι επιπτώσεις τους στον κλάδο αλλά και στο κράτος καθώς και τα νομικά ζητήματα που αφορούν στο Clawback, ήταν τα κύρια θέματα που συζητήθηκαν στο πλαίσιο εκδήλωσης που πραγματοποιήθηκε με αφορμή την Ετήσια Γενική Συνέλευση του Συλλόγου Αντιπροσώπων Φαρμακευτικών Ειδών και Ειδικοτήτων (Σ.Α.Φ.Ε.Ε.), στην αίθουσα «ΠΑΥΛΟΣ ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ» της ΒΙΑΝΕΞ. Ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος, πρόεδρος ΣΑΦΕΕ, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος ΒΙΑΝΕΞ, αναφέρθηκε στα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο κλάδος και τόνισε τις κινήσεις που έχουν γίνει από την πλευρά του Συλλόγου, προκειμένου  να  επιτευχθεί η καλύτερη δυνατή έκβαση.

«Ο Σύλλογός μας, σε συνεργασία και με τις λοιπές οργανώσεις του κλάδου των φαρμακευτικών εταιρειών, υπέβαλε συντονισμένες και τεκμηριωμένες προτάσεις προς τους αρμόδιους φορείς του Δημοσίου, είτε με την συμμετοχή σε συσκέψεις είτε με την υποβολή υπομνημάτων, με σκοπό να μετριάσει τις επιπτώσεις που είχε η δυσμενής οικονομική κατάσταση, η οποία έχει πλήξει τον κλάδο μας και η οποία επιδεινώθηκε με την τιμολογιακή πολιτική, το rebate και το clawback», τόνισε ο κος Γιαννακόπουλος.

Και συνέχισε: «Τα θέματα τα οποία είχαμε να αντιμετωπίσουμε ήταν δύσκολα και έρχονται ακόμα περισσότερα, όμως αυτό δεν μας εμπόδιζε να συνεχίζουμε τις προσπάθειές μας, άλλες φορές με μεγαλύτερη και άλλες με μικρότερη επιτυχία. Ένα όμως είναι σίγουρο: ότι είμαστε αποφασισμένοι να συνεχίσουμε να αντιμετωπίζουμε τα εκάστοτε παρουσιαζόμενα προβλήματα, ώστε να πετύχουμε την ευνοϊκότερη έκβαση».

Αναφερόμενος στο πρόσφατο πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Υγείας, ο πρόεδρος του ΣΑΦΕΕ τόνισε τη σημασία της εφαρμογής του HTA για την αξιολόγηση της καινοτομίας και των νέων φαρμάκων, σημειώνοντας ότι η εφαρμογή της διαδικασίας πρέπει να γίνει  άμεσα, ώστε τα νέα καινοτόμα φάρμακα να χορηγούνται στους ασθενείς χωρίς καθυστερήσεις.

Όσον αφορά την αύξηση της διείσδυσης των γενοσήμων, τόνισε ότι η απειλή κατασταλτικών μέτρων δεν είναι η σωστή προσέγγιση,  αντιπροτείνοντας την παροχή κινήτρων στους γιατρούς και τους φαρμακοποιούς. Τέλος, υπογράμμισε ότι τα εξωφρενικά ποσά που καλούνται να πληρώσουν οι εταιρείες για clawback και rebate χρήζουν άμεσης επανεξέτασης και διόρθωσης.

Δυσβάσταχτες οι συνέπειες γα τη φαρμακοβιομηχανία – Αδιέξοδο για το κράτος

«Η αναντιστοιχία λόγων και πράξεων θα πρέπει κάποτε επιτέλους να σταματήσει: Από τη μια πλευρά η ελληνική παραγωγική φαρμακοβιομηχανία αναγνωρίζεται ως αναπτυξιακός κλάδος που δημιουργεί σημαντική Προστιθέμενη Αξία και από την άλλη όλες οι πολιτικές των τελευταίων ετών – με αποκορύφωμα το clawback –  υπονομεύουν στην πράξη τη δυναμική αυτή», ανέφερε κατά στην ομιλία του ο Βασίλειος Πενταφράγκας, Εντεταλμένος Σύμβουλος Δ.Σ. Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας, Διευθυντής Εταιρικών Υποθέσεων της Φαρμακοβιομηχανίας ELPEN, και τόνισε: “Εκτιμάται ότι η ελλιπής αξιοποίηση των δυνατοτήτων της ελληνικής παραγωγικής φαρμακοβιομηχανίας στοιχίζει στην ελληνική οικονομία 0,5% του ΑΕΠ!”.

Όπως ανέφερε ο κος Πενταφράγκας, οι εξαιρετικά χαμηλοί και, κατά γενική ομολογία, ανεπαρκείς κλειστοί προϋπολογισμοί για τη δημόσια φαρμακευτική δαπάνη έχουν ως αποτέλεσμα τη δημιουργία δραματικών υπερβάσεων. Παρά τις τεράστιες μειώσεις που επεβλήθησαν στις τιμές των φαρμάκων και ειδικότερα στα ελληνικά οικονομικά φάρμακα, συνεχίζεται η δραματική και αναίτια επιβάρυνση τους με συνεχώς υψηλότερο clawback κάθε χρόνο.

Ο Εντεταλμένος Σύμβουλος της ΠΕΦ κατέδειξε ως βασικές αιτίες της διαρκούς αύξησης της δαπάνης και του Clawback την αδυναμία ελέγχου του όγκου (volume) και αδυναμία ελέγχου της υποκατάστασης (volume mix), την αδυναμία αξιολόγησης της επίπτωσης των νέων δραστικών ουσιών στη δαπάνη και την αδυναμία ελέγχου της συνταγογράφησης Φαρμάκων Υψηλού Κόστους, τη συμπερίληψη δαπανών πρόληψης & πρόνοιας στη φαρμακευτική δαπάνη και τη διατήρηση αντικινήτρων για τη χρήση οικονομικότερων σκευασμάτων.

«Οι παραπάνω στρεβλώσεις εξακολουθούν να χαρακτηρίζουν σταθερά τη φαρμακευτική πολιτική στη χώρα μας, παρά τις συνεχείς μνημονιακές «μεταρρυθμίσεις» των τελευταίων χρόνων που στην πράξη αποδείχθηκαν ατελέσφορες. Είναι ξεκάθαρο ότι η μονομερής εστίαση στην περιστολή της δαπάνης, οδήγησε στην αποτυχία ουσιαστικού εξορθολογισμού της φαρμακευτικής αγοράς και στην αδυναμία παραγωγής βιώσιμων εξοικονομήσεων.

Η μείωση των παραγωγικών επενδύσεων, η ανάσχεση παραγωγικών δυνατοτήτων – εξαγωγών (2ο εξαγώγιμο προϊόν μετά τα πετρελαιοειδή), η αδυναμία δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας, η μείωση ανταγωνιστικότητας είναι οι δυσβάσταχτες συνέπειες για την φαρμακοβιομηχανία.

Αντίστοιχα οι συνέπειες για το κράτος είναι Φαύλος κύκλος και ΑΔΙΕΞΟΔΟ όταν υπάρχει αδυναμία συγκράτησης δαπανών, απώλεια εσόδων και διατήρηση ελλείμματος εμπορικού ισοζυγίου. Δεδομένου ότι είναι παράδοξο, από τη μία πλευρά η Πολιτεία να επιδιώκει την αύξηση της διείσδυσης των γενοσήμων και ταυτόχρονα να τιμωρεί τα γενόσημα με εξοντωτικό clawback σε βαθμό που να πλήττει τη βιωσιμότητά τους», ανέφερε ο κος Πενταφράγκας.

Οι προτάσεις της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας

Με βάση τα παραπάνω, η ελληνική παραγωγική φαρμακοβιομηχανία έχει καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις για τη φαρμακευτική δαπάνη και το clawback:

1. Επιμερισμός του κλειστού προϋπολογισμού της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης σε τρεις υπο-προϋπολογισμούς: (α) on patent, (β) Ν.3816 και (γ) φάρμακα απροστάτευτης αγοράς (off patent + γενόσημα). Αυτό θα σταματήσει επιτέλους την αδικία όπου τα γενόσημα και τα παλαιά δοκιμασμένα φάρμακα, επιβαρύνονται με clawback λόγω της αύξησης της δαπάνης που προκαλούν τα νέα πολύ ακριβά φάρμακα που διατίθενται κυρίως μέσω των φαρμακείων του ΕΟΠΥΥ
2. Κάλυψη της δαπάνης των εμβολίων και των ορών από διαφορετικό κονδύλι σύμφωνα και με τη μεθοδολογία του Συστήματος Λογαριασμών Υγείας του ΟΟΣΑ.
3. Κάλυψη από τον προϋπολογισμό πρόνοιας τουλάχιστον του 50% της δαπάνης που αφορά στους ανασφαλίστους. Η φαρμακοβιομηχανία με συναίσθημα ευθύνης και πίστη στην αξία της κοινωνικής προσφοράς, έχει εδώ και μια τριετία αναλάβει την κάλυψη αυτού του σημαντικού κόστους που μόνο το 2018 αναμένεται να ξεπεράσει τα 200 εκατ. ευρώ. Όμως πλέον η επιβάρυνση αυτή ξεπερνά τις δυνατότητές της
4. Κίνητρα για την επιλογή οικονομικότερων θεραπειών σε γιατρούς, φαρμακοποιούς και πολίτες.
5. Αξιοποίηση δεδομένων ηλεκτρονικής συνταγογράφησης έλεγχος και λογοδοσία.

Μη συμβατό με το ευρωπαϊκό δίκαιο το clawback

Τη νομολογία του Συμβουλίου Επικρατείας σε υποθέσεις clawback καθώς και τα νομικά ζητήματα που δεν έχουν μέχρι σήμερα αντιμετωπιστεί από το Δικαστήριο, ανέπτυξε ο Διδάκτωρ Νομικής και Δικηγόρος με ειδίκευση στο φαρμακευτικό δίκαιο, Ιωάννης Πετρόγλου. Κατά την εκτίμησή του, η μέχρι σήμερα νομολογία του ΣτΕ για το clawback δεν προεξοφλεί αναγκαστικά τις επόμενες αποφάσεις του Δικαστηρίου, καθ’ όσον έχουν μεταβληθεί άρδην οι συνθήκες που σταθμίζονται, στα πλαίσια της αρχής της αναλογικότητας.

Ειδικότερα, το δημοσιονομικό συμφέρον, πλέον, δεν επιβάλλει στον ίδιο βαθμό, όπως στο παρελθόν, τη διατήρηση του clawback. Παράλληλα, έχει αυξηθεί ραγδαία η ένταση της προσβολής των δικαιωμάτων των φαρμακευτικών επιχειρήσεων, λόγω της γεωμετρικής αύξησης των υπερβάσεων της νοσοκομειακής και εξωνοσοκομειακής δαπάνης και της σωρευτικής επιβάρυνσής τους με άλλες χρηματικές επιστροφές.

Ο κ. Πετρόγλου επισήμανε ότι ο μηχανισμός clawback δεν είναι συμβατός με το ευρωπαϊκό δίκαιο. Ανέφερε ότι αναμένεται η έκδοση απόφασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την κίνηση διαδικασίας εις βάρος της Ελλάδας για παράβαση του ενωσιακού δικαίου λόγω του clawback καθώς και η έκδοση αποφάσεων από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο του Στρασβούργου για προσβολή της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ: Δ. Γιαννακόπουλος (ΒΙΑΝΕΞ): «Είμαστε πατριώτες και θέλουμε να ενισχύσουμε την ελληνική οικονομία»

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:  Δ. Δέμος: Επενδύσεις 300 εκ. ευρώ στην παραγωγή φαρμάκων αν φύγει το clawback

ΜΗ ΧΑΣΕΤΕ: Μνημόνιο συνεργασίας με την Πολιτεία ζητάει η φαρμακοβιομηχανία