Στα μάτια των περισσότερων, το να περάσεις τα Χριστούγεννα με έναν δισεκατομμυριούχο σημαίνει εντυπωσιακά δώρα, σπάνιες εμπειρίες και πολυτέλεια. Στην περίπτωση του Γουόρεν Μπάφετ, πράγματι για χρόνια ίσχυε αυτό – αλλά με τον δικό του τρόπο. Ο μεγαλοεπενδυτής συνήθιζε να προσφέρει στα μέλη της οικογένειάς του φακέλους με 10.000 δολάρια σε μετρητά, ποσό που φάνταζε ως ένα γενναιόδωρο χριστουγεννιάτικο «bonus».

Η πρώην νύφη του, Μαίρη Μπάφετ, θυμάται χαρακτηριστικά: «Γυρίζαμε σπίτι και τα ξοδεύαμε αμέσως, ήταν συναρπαστικό». Ωστόσο, η φιλοσοφία του Μπάφετ ποτέ δεν ταυτίστηκε με την άμεση κατανάλωση. Αντιθέτως, πίστευε πάντα στη μακροχρόνια αξία των επενδύσεων. Έτσι, μια χρονιά, μέσα στον φάκελο αντί για χαρτονομίσματα υπήρχε μια επιστολή και μετοχές αξίας 10.000 δολαρίων σε μια εταιρεία – συγκεκριμένα, ένα trust που κατείχε μετοχές της Coca-Cola.

1

Το δίλημμα ήταν σαφές: «ρευστοποίησε ή κράτησέ το». Η Μαίρη διάλεξε να κρατήσει τις μετοχές. Το αποτέλεσμα; Η αξία τους αυξανόταν συνεχώς, αποδεικνύοντας το διαχρονικό μάθημα του Μπάφετ : το γρήγορο κέρδος χάνεται, η επένδυση μένει.

Το δώρο που διαρκεί

Από εκείνη τη στιγμή, ο Μπάφετ άλλαξε στρατηγική. Αντί για μετρητά, χάριζε μετοχές εταιρειών στις οποίες επένδυε – από τράπεζες όπως η Wells Fargo μέχρι πολυεθνικές με σταθερή αξία. Δεν ήταν πια ένα δώρο που θα κατέληγε σε ταξίδια ή αγορές∙ ήταν ένα κεφάλαιο που θα μπορούσε να πολλαπλασιαστεί και να μείνει για πάντα ως παρακαταθήκη.

Η Μαίρη παραδέχεται ότι από τότε ακολουθούσε πιστά τις επιλογές του Μπάφετ, αγοράζοντας ό,τι εκείνος πρότεινε: «Ήμουν σίγουρη ότι θα ανέβαινε». Ένα δώρο, λοιπόν, γινόταν μάθημα επενδυτικής πειθαρχίας και ταυτόχρονα πράξη οικογενειακής πρόνοιας.

Η λιτή πλευρά του δισεκατομμυριούχου

Το ερώτημα παραμένει: τι μπορείς να χαρίσεις σε κάποιον που έχει τα πάντα; Ο Μπάφετ, με περιουσία που ξεπερνά τα 147 δισ. δολάρια, οδηγεί ακόμα ένα Cadillac δεκαετίας και ζει στο ίδιο σπίτι που αγόρασε το 1958. Η απάντηση είναι πως για εκείνον η αξία δεν βρίσκεται ποτέ στην υπερβολή, αλλά στη συνέπεια.

Η Μαίρη, η οποία ήταν παντρεμένη με τον γιο του για περισσότερο από δέκα χρόνια, θυμάται ότι στην αρχή δεν ήξερε τι δώρο να του κάνει. Τελικά, αποφάσισε να του δείξει τον ισολογισμό της μουσικής τους εταιρείας, αποδεικνύοντας ότι ήταν κερδοφόρα. Δεν ήθελε την επένδυσή του – ήθελε απλώς να του δείξει κάτι που εκείνος θα εκτιμούσε: την οικονομική πρόοδο.

Οικογενειακή φιλοσοφία και κριτική

Η στάση του Μπάφετ έχει συχνά προκαλέσει αντιδράσεις. Ορισμένοι τον κατηγορούν ότι, παρά τον τεράστιο πλούτο του, δεν μοιράζεται γενναιόδωρα με τα παιδιά του. Η κόρη του, Σούζι Μπάφετ, το 2017 υπερασπίστηκε δημόσια τη φιλοσοφία του: «Συμφωνώ απόλυτα με την άποψη ότι δεν πρέπει να δίνεις στα παιδιά σου υπερβολικά χρήματα. Ο πατέρας μου έχει υπάρξει πιο γενναιόδωρος από όσο πιστεύει ο κόσμος».

Η λογική του Μπάφετ ήταν πάντα ξεκάθαρη: η πραγματική παρακαταθήκη δεν είναι η εύκολη πρόσβαση σε χρήματα, αλλά η κατανόηση της αξίας τους. Και αυτό το μάθημα, το δίδαξε πρώτα από όλα μέσα στην ίδια του την οικογένεια.

Χριστούγεννα με επιχειρηματικό άρωμα

Οι οικογενειακές συγκεντρώσεις στο σπίτι του Μπάφετ στο Laguna Beach δεν θύμιζαν ποτέ τα συνηθισμένα οικογενειακά δείπνα. «Όλοι οι βιομήχανοι ήταν εκεί» θυμάται η Μαίρη. Και η θεματολογία; Σχεδόν πάντα οι επενδύσεις. Ακόμη και στο τραπέζι των Χριστουγέννων, η κουβέντα περιστρεφόταν γύρω από μετοχές, αγορές και στρατηγικές.

Η ιστορία του Μπάφετ με τα χριστουγεννιάτικα δώρα είναι κάτι παραπάνω από μια οικογενειακή λεπτομέρεια. Είναι η αντανάκλαση μιας φιλοσοφίας ζωής: τα μετρητά ξοδεύονται, η επένδυση μένει∙ η κατανάλωση τελειώνει, η αξία χτίζεται.

Ο «Μάντης της Όμαχα» δεν έδινε απλώς δώρα∙ έδινε μαθήματα. Και ίσως αυτός είναι ο λόγος που, παρά τον μύθο του πλούτου του, η μεγαλύτερη κληρονομιά του δεν θα είναι τα χρήματα, αλλά η νοοτροπία που ενστάλαξε στις επόμενες γενιές.

Διαβάστε επίσης:

Γουόρεν Μπάφετ: Το μυστικό της μακροζωίας του θρυλικού επενδυτή

Το «παράξενο» μυστικό του Γουόρεν Μπάφετ: Μια συνήθεια 75 ετών που εξηγεί την επιτυχία του

Γουόρεν Μπάφετ: Ποια είναι η γυναίκα που τον δίδαξε πώς χτίζεται μια «αυτοκρατορία»