Η ιστορία της Ρόουζ Μπλούμπκιν (ή απλά Mrs. B, όπως την ήξεραν όλοι στην Όμαχα) είναι από εκείνες που ενσαρκώνουν καλύτερα το «αμερικανικό όνειρο». Γεννημένη το 1893 σε ένα φτωχό εβραϊκό χωριό κοντά στο Μινσκ, μεγάλωσε μέσα στην ανέχεια. Από έξι ετών δούλευε σε μπακάλικο και μέχρι τα δεκατρία της είχε πάρει μόνη της τον δρόμο προς την Ουκρανία για να βρει μια καλύτερη τύχη.

Εκεί γνώρισε τον Ισαδόρ Μπλούμκιν, με τον οποίο αργότερα θα παντρεύονταν και θα ξεκινούσαν μαζί μια νέα ζωή στις ΗΠΑ. Η απόφαση να μεταναστεύσουν δεν ήταν επιλογή πολυτέλειας, αλλά ανάγκης: ο αντισημιτισμός και οι επιστρατεύσεις τούς έδιωξαν από την πατρίδα. Ο Ισαδόρ πέρασε πρώτος τον Ατλαντικό∙ εκείνη τον ακολούθησε τρία χρόνια μετά, με ελάχιστα χρήματα αλλά με απίστευτη αποφασιστικότητα.

1

Η μεγάλη καμπή: η Μεγάλη Ύφεση και η δημιουργία του Nebraska Furniture Mart

Κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Ύφεσης, ο Ισαδόρ έχασε την πίστη του στο εμπόριο. Η οικογένεια, με τέσσερα παιδιά, βρέθηκε σε απόγνωση. Τότε η Ρόουζ πήρε τα ηνία στα χέρια της. Με δάνειο 500 δολαρίων από τον αδερφό της, άνοιξε το Nebraska Furniture Mart (NFM) σε ένα υπόγειο μόλις 30 τ.μ.

Η φιλοσοφία της ήταν απλή αλλά και επαναστατική ταυτόχρονα: «Sell cheap and tell the truth» («Πούλα φθηνά και πες την αλήθεια»). Δούλευε 14 ώρες την ημέρα, 7 ημέρες την εβδομάδα. Αγόραζε απευθείας από τους κατασκευαστές και πουλούσε με περιθώριο κέρδους μόλις 10%. Αυτό της χάρισε φανατικούς πελάτες αλλά και σφοδρούς εχθρούς στον ανταγωνισμό.

Μια από τις πιο γνωστές ιστορίες είναι η αγωγή που κατέθεσαν εναντίον της πολυκαταστήματα επειδή πουλούσε χαλιά πολύ φθηνότερα. Ο δικαστής απέρριψε την υπόθεση και την επόμενη μέρα ξόδεψε 1.400 δολάρια στο κατάστημά της. Η Ρόουζ δημοσίευσε την είδηση στην εφημερίδα, επιβεβαιώνοντας τη φήμη που είχε αποκτήσει για την ακεραιότητά της.

Από ένα υπόγειο στην κορυφή του retail

Με την πάροδο των χρόνων, το Nebraska Furniture Mart εξελίχθηκε σε κολοσσό. Στις αρχές του ’80, μόνο το κατάστημα της Όμαχα είχε ετήσιες πωλήσεις σχεδόν 100 εκατ. δολαρίων, με εξαιρετικά χαμηλά λειτουργικά κόστη. Η επιτυχία ήταν τέτοια που ξεπέρασε σε τζίρο όλα τα υπόλοιπα καταστήματα επίπλων της Νεμπράσκα μαζί.

Η στρατηγική της Μπλούμπκιν είχε τρία κλειδιά:

Εμπιστοσύνη: ο πελάτης ήξερε πως έβρισκε την καλύτερη τιμή.

Εργατικότητα: η ίδια δεν έλειπε ποτέ από το μαγαζί.

Διαφάνεια: το «tell the truth» δεν ήταν σύνθημα∙ ήταν υπόσχεση.

Η είσοδος του Γουόρεν Μπάφετ: μια συμφωνία 60 εκατ. δολαρίων

Το 1983, ο Γουόρεν Μπάφετ, ο «μάντης της Όμαχα», αποφάσισε να επενδύσει στο Nebraska Furniture Mart. Εξαγόρασε το κατάστημα για 60 εκατ. δολάρια, αφήνοντας όμως στη διεύθυνση τη Ρόουζ Μπλούμπκιν. Δεν ήταν απλώς μια επένδυση∙ ήταν ψήφος εμπιστοσύνης σε μια επιχειρηματία χωρίς τίτλους σπουδών, χωρίς μεγάλους συμβούλους, αλλά με αλάθητο ένστικτο.

Ο Μπάφετ δεν έκρυψε ποτέ τον θαυμασμό του:

«Βάλτε την απέναντι από τους καλύτερους αποφοίτους των κορυφαίων business schools. Με ίσους πόρους, θα τους νικούσε όλους».

«Θα προτιμούσα να παλεύω με αρκούδες, παρά να την έχω ανταγωνίστρια».

Δεν είναι τυχαίο πως οδηγεί τους φοιτητές που τον επισκέπτονται πρώτα στο Nebraska Furniture Mart: «Αν καταλάβετε τα μαθήματα της Mrs. B, δεν χρειάζεστε τα δικά μου», τους λέει.

Η δεύτερη ευκαιρία: όταν ο Μπάφετ αγόρασε ξανά

Στα 95 της, η Ρόουζ Μπλούμπκιν δήλωσε πως αποσύρεται. Μόλις τρεις μήνες αργότερα όμως άνοιξε κατάστημα ανταγωνιστικό στο NFM: το Mrs. B’s Clearance and Factory Outlet. Μέσα σε ελάχιστο διάστημα αναδείχθηκε στο τρίτο μεγαλύτερο κατάστημα χαλιών στην Όμαχα.

Ο Μπάφετ δεν είχε άλλη επιλογή: αγόρασε και αυτό το μαγαζί. Έτσι, επένδυσε στη Mrs. B δύο φορές — αναγνωρίζοντας ότι το εμπορικό της δαιμόνιο δεν μπορούσε να περιοριστεί.

Κληρονομιά και μαθήματα για το σήμερα

Η Ρόουζ Μπλούμπκιν  εργάστηκε μέχρι τα 100 της χρόνια. Πέθανε το 1998, αφήνοντας πίσω της μια ιστορία πολύ μεγαλύτερη από τους όποιους αριθμούς. Το NFM, υπό την Berkshire Hathaway, εξελίχθηκε στη μεγαλύτερη εταιρεία λιανικής πώλησης επίπλων στις ΗΠΑ με πωλήσεις που ξεπερνούν το 1 δισ. δολάρια ετησίως.

Όμως η πραγματική κληρονομιά της Mrs. B είναι αλλού:

  • Στο ότι έδειξε ότι η εντιμότητα μπορεί να είναι στρατηγικό πλεονέκτημα.
  • Στο ότι απέδειξε ότι οι γυναίκες επιχειρηματίες, ακόμη και χωρίς εκπαίδευση, μπορούν να κυριαρχήσουν σε έναν ανδροκρατούμενο κλάδο.
  • Στο ότι υπήρξε η προσωποποίηση της αντοχής και της σκληρής δουλειάς απέναντι στις αντιξοότητες.

Σήμερα, σε μια εποχή που οι επιχειρήσεις συζητούν για ESG, diversity και συμπερίληψη, η ιστορία της Ρόουζ Μπλούμπκιν αποκτά νέα διάσταση. Ήταν μια μετανάστρια, χωρίς μόρφωση, που κατάφερε να πείσει τον Warren Buffett — τον πιο προσεκτικό επενδυτή του κόσμου — να βάλει τα χρήματά του στο όραμά της. Δύο φορές.

Το αιώνιο μάθημα της Mrs. B

Η ιστορία της Ρόουζ Μπλούμπκιν δεν είναι μόνο ένα κεφάλαιο επιχειρηματικής επιτυχίας∙ είναι οδηγός ζωής. Δείχνει ότι όταν η στρατηγική βασίζεται στην αλήθεια, όταν η δουλειά γίνεται με συνέπεια και όταν η πελατοκεντρική φιλοσοφία είναι πραγματική και όχι μόνο επικοινωνιακή, τότε το αποτέλεσμα μπορεί να ξεπεράσει κάθε προσδοκία.

Και ίσως αυτός είναι ο λόγος που ο Μπάφετ συνήθιζε να λέει: «Αν έστηνε περίπτερο με ποπ κορν, θα ήθελα να συνεταιριστώ μαζί της».

Το παράδειγμα της Ρόουζ Μπλούμπκιν είναι ένα από τα σπουδαιότερα case studies στην ιστορία του αμερικανικού retail. Ένα case study που εξακολουθεί να εμπνέει, να διδάσκει και να υπενθυμίζει πως το επιχειρηματικό ένστικτο δεν διδάσκεται∙ γεννιέται.

Διαβάστε επίσης:

Γουόρεν Μπάφετ: Ποιες επενδύσεις του «Μίδα των αγορών» απέτυχαν παταγωδώς

Γουόρεν Μπάφετ και Μπιλ Γκέιτς: Η μία λέξη που τους έκανε δισεκατομμυριούχους

Γουόρεν Μπάφετ: Το μάθημα του Μάγου της Ομάχα – Όταν το πάθος κερδίζει την εξυπνάδα