Με μηδενικά επιτόκια φλερτάρουν οι καταθέσεις στη χώρα μας

Σε νέα μείωση των επιτοκίων στις καταθέσεις προχωρούν η μία μετά την άλλη οι τράπεζες, προσγειώνοντας μεταξύ άλλων και τις αποδόσεις των προθεσμιακών καταθέσεων σε επίπεδα μόλις 0,20% – 0,30%.

Τον τόνο για περαιτέρω υποχώρηση των αποδόσεων στις καταθέσεις έδωσε πρόσφατα η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, εντείνοντας τον καθοδικό κύκλο των επιτοκίων που φλερτάρουν πλέον με μηδενικά σχεδόν επίπεδα.

Το κυνήγι των αποδόσεων στρέφεται πλέον στις σύνθετες προθεσμιακές καταθέσεις, που συνδυάζουν απλή προθεσμιακή κατάθεση με τοποθετήσεις σε αμοιβαία κεφάλαια, χρηματοοικονομικά προϊόντα εγγυημένου κεφαλαίου, τραπεζοασφαλιστικά προγράμματα με εγγυημένη ή όχι απόδοση ή και αμιγώς επενδυτικά προϊόντα, ακόμη και για μικρά ποσά, της τάξης των 3.000 ευρώ.

Η πλειοψηφία των τραπεζών επιχειρεί να στρέψει τους πελάτες της σε εναλλακτικές τοποθετήσεις που συνδυάζουν την ανάληψη μικρού ρίσκου για ένα μέρος των χρημάτων τους ή τη δέσμευση των αποταμιεύσεων για μακρύ χρονικό διάστημα της τάξης των 10 ετών και άνω.

Οι προθεσμιακές καταθέσεις των νοικοκυριών ανήλθαν στα τέλη Αυγούστου στα 45 δις ευρώ, ενώ πάνω από 5 δις ευρώ είναι και οι προθεσμιακές καταθέσεις που διατηρούν στις τράπεζες οι επιχειρήσεις. Αν και, όπως σημειώνεται από την πλευρά των τραπεζών, η προοπτική των αρνητικών επιτοκίων που παρατηρείται σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες δεν αντιμετωπίζεται άμεσα στη χώρα μας, εντούτοις τα επιτόκια στις απλές προθεσμιακές καταθέσεις που αποτελούσαν μέχρι σήμερα την αιχμή των σταθερών αποδόσεων βρίσκονται στο χαμηλότερο ιστορικά επίπεδο, ενώ εάν συνυπολογιστεί και ο πληθωρισμός, η πραγματική απόδοση είναι ουσιαστικά μηδενική ή ακόμα και αρνητική.

Αρμόδια τραπεζικά στελέχη κάνουν λόγο για «πρωτόγνωρη κατάσταση», που δεν αποτελεί ωστόσο μια συγκυριακή εξέλιξη. Αν και κανείς δεν είναι σε θέση να γνωρίζει για πόσο χρονικό διάστημα, είναι σαφές ότι τα χαμηλά επιτόκια ήρθαν για να μείνουν.

Ο καθοδικός κύκλος των επιτοκίων δεν περιορίζεται στις καταθέσεις. Σε ιστορικά χαμηλά κινούνται και οι αποδόσεις των κρατικών τίτλων, με το 70% των κρατικών ομολόγων στην Ευρωζώνη να έχει αρνητική απόδοση, καθιστώντας ακόμη πιο δύσκολη την προσπάθεια των τραπεζών να πετύχουν ικανοποιητικές αποδόσεις προς όφελος των πελατών τους.

Η επεκτατική πολιτική της κεντρικής τράπεζας, στο πλαίσιο της προσπάθειας για την αποφυγή της ύφεσης στην Ευρωζώνη, μέσω του νέου προγράμματος QE, έχει συμπαρασύρει σε δραματική πτώση των αντίστοιχων αποδόσεων και είναι χαρακτηριστικό ότι η απόδοση του 10ετούς γερμανικού τίτλου διαμορφώνεται στο -0,51%, του ισπανικού στο -0,23%, του ιταλικού στο 0,34%, ενώ το ελληνικό 5ετές ομόλογο έχει υποχωρήσει στο 0,73%. Σημείο αναφοράς για την πτώση των επιτοκίων στις προθεσμιακές καταθέσεις αποτελεί άλλωστε το επιτόκιο των εντόκων του Δημοσίου, που έχει υποχωρήσει στο 0,09% για το 3μηνο και στο 0,15% για το 6μηνο, επίπεδα που ουσιαστικά συνιστούν μηδενισμό των αποδόσεων.