Η εποχή των αγορών ομολόγων του Draghi φτάνει στο τέλος της

Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Mario Draghi

Ο Mario Draghi είναι έτοιμος να βάλει τέλος στο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, ακόμα κι αν αναβάλλει την απόφαση για μία ακόμα συνάντηση του διοικητικού συμβουλίου, εκτιμούν οι οικονομολόγοι σε έρευνα του Bloomberg.

Σχεδόν το ένα τρίτο των ερωτηθέντων προέβλεψαν ότι ο πρόεδρος της ΕΚΤ θα θέσει μία ημερομηνία λήξης για τις αγορές ομολόγων μετά τη συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου αυτήν την εβδομάδα, και το 46% είπε ότι θα το κάνει στη συνεδρίαση του Ιουλίου. Είτε έτσι είτε αλλιώς, οι αναλυτές είναι αισιόδοξοι ότι οι αγορές θα περιοριστούν φέτος, ειδικά αφού το μέλος του εκτελεστικού συμβουλίου Peter Praet επιβεβαίωσε ένα ρεπορτάζ του Bloomberg News, δείχνοντας ότι τα στελέχη της ΕΚΤ θα έχουν για πρώτη φορά πλήρεις συζητήσεις για το αν θα τερματίσουν το εργαλείο ποσοτικής χαλάρωσης.

“Είναι πολύ πιθανό να έχουμε μία επίσημη ανακοίνωση τον Ιούνιο, αντί για τον Ιούλιο, όπως περίμενα πριν την ομιλία του Praet”, δήλωσε η Annamaria Grimaldi, οικονομολόγος της Intesa Sanpaolo. “Αν θέλουν να είναι ιδιαίτερα επιφυλακτικοί, θα μπορούσαν να περιμένουν έως τις 26 Ιουλίου. Ωστόσο, ο Praet είναι ο πιο πρόσφατος από έναν αριθμό μελών που έχουν υποδείξει ότι οι προσδοκίες της αγοράς ότι το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων θα τερματιστεί φέτος είναι ρεαλιστικές”.

Μία απόφαση τερματισμού του προγράμματος αγοράς ομολόγων θα σηματοδοτούσε το πρώτο βήμα του Draghi προς την έξοδο από τη λειτουργία αντιμετώπισης της κρίσης. Η συνάντηση της 14ης Ιουνίου στη Λετονία, μία από τις συνεδριάσεις που διεξάγονται εκτός της Φρανκφούρτης, έρχεται τέσσερα χρόνια αφού η ΕΚΤ έγινε η πρώτη μεγάλη τράπεζα που μείωσε τα επιτόκια κάτω από το μηδέν. Συνέχισε με φθηνά δάνεια προς τις τράπεζες και αγορές ομολόγων συνολικού ύψους 2,6 τρισεκατομμυρίων ευρώ έως τον Σεπτέμβριο.

Οι οικονομολόγοι προέβλεψαν ότι η ΕΚΤ θα προσθέσει 38 δισεκατομμύρια ευρώ χρέους στην ποσοτική χαλάρωση κατά τους τελευταίους τρεις μήνες του 2018 και θα επανεπενδύσουν τα έσοδα από ομόλογα που λήγουν για άλλα δύο ή τρία χρόνια.

Η ΕΚΤ εξακολουθεί να βρίσκεται χρόνια πίσω από την αμερικανική Fed στην απόσυρση της ποσοτικής χαλάρωσης. Η αμερικανική κεντρική τράπεζα ξεκίνησε σιγά-σιγά να αυξάνει το κόστος δανεισμού το 2015 και είναι καθ’ οδόν προς δύο ακόμα αυξήσεις επιτοκίων φέτος.

Τι λένε οι οικονομολόγοι μας

“Η ανάκαμψη της οικονομίας της Ευρωζώνης πιθανότατα έχει προχωρήσει αρκετά για να σηματοδοτήσει ο πρόεδρος της ΕΚΤ Mario Draghi ότι οι αγορές ομολόγων θα φτάσουν στο τέλος τους έως το τέλος του χρόνου. Αυτό αναμένεται να συμβεί στην επόμενη συνέντευξη Τύπου του στις 14 Ιουνίου, όμως η αδυναμία στον πληθωρισμό πιθανότατα δεν θα του επιτρέψει να αποκαλύψει συγκεκριμένα σχέδια” – David Powell και Jamie Murray, Bloomberg Economics

Αν και ο Praet επανέλαβε την αισιοδοξία του για την οικονομική επέκταση της Ευρωζώνης και τα σημάδια ότι ο πληθωρισμός ενισχύεται, τα στελέχη της ΕΚΤ θα πρέπει να λάβουν υπόψη μια σειρά από κινδύνους. Οι οικονομολόγοι επεσήμαναν τις δύο κύριες ανησυχίες της πολιτικής αβεβαιότητας στην Ιταλία και ενός διεθνούς εμπορικού πολέμου.

Οι αγορές των ιταλικών ομολόγων συγκλονίστηκαν την περασμένη εβδομάδα, καθώς η χώρα έμοιαζε να οδεύει προς νέες εκλογές που θα μπορούσαν να ιδωθούν σαν δημοψήφισμα για την παραμονή στο ευρώ, και η κυβέρνηση που εν τέλει σχηματίστηκε εξακολουθεί να έχει προοπτικές σύγκρουσης με την Ευρωπαϊκή Ένωση λόγω των σχεδίων της για υψηλές δαπάνες.

Εν τω μεταξύ, η κυβέρνηση του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, που ήδη είχε εμπλακεί σε εμπορικές εντάσεις με την Κίνα, επέβαλε δασμούς στον χάλυβα και το αλουμίνιο σε ΕΕ, Καναδά και Μεξικό στις 31 Μαΐου.

Και οι δύο αυτοί εξωτερικοί κίνδυνοι αξιολογήθηκαν στην έρευνα ως σοβαρότεροι από την εσωτερική οικονομική υστέρηση της Ευρωζώνης μέχρι τώρα φέτος.

Η έρευνα υποδεικνύει ότι η πρώτη κίνηση της ΕΚΤ όσον αφορά στα επιτόκια θα είναι η αύξηση του επιτοκίου καταθέσεων σε 0,25%, από 0,4%, έως το δεύτερο τρίμηνο του 2019. Μία αύξηση του κύριου επιτοκίου αναχρηματοδότησης, που είναι τώρα στο μηδέν, προβλέπεται έως το τρίτο τρίμηνο του 2019. Ο χρόνος και για τις δύο προβλέψεις παραμένει αμετάβλητος από την προηγούμενη έρευνα του Απριλίου.

Νωρίτερα, τα στελέχη της ΕΚΤ θα πρέπει να επαναπροσδιορίσουν την οδηγία τους ότι τα κόστη χρηματιδότησης θα παραμείνουν σταθερά μέχρι “πολύ μετά” το τέλος των αγορών ομολόγων. Οι οικονομολόγοι βλέπουν αυτήν τη ρητορική να αλλάζει μόνο τον Δεκέμβριο, αμέσως πριν το τέλος των αγορών και τρεις μήνες αργότερα σε σχέση με την προηγούμενη έρευνα.

“Το νόημα του ‘πολύ μετά’ χάνεται με το πέρασμα του χρόνου και οι προσδοκίες για τα επιτόκια πιθανόν να γίνουν ασταθείς”, δήλωσε ο Kristian Toedtmann, οικονομολόγος της DekaBank στη Φρανκφούρτη. “Η νέα ρητορική για τα επιτόκια θα πρέπει να είναι κάπως αυστηρότερη”.