Μόλις τον περασμένο μήνα, μετά από λήθαργο ετών, η ΕΕ ξεκίνησε ένα Σχέδιο Δράσης για τον Χάλυβα για την αναζωογόνηση του τομέα και την αποτροπή της ολικής κατάρρευσης.

Και η Αυστραλία ξοδεύει δισεκατομμύρια για να μετατρέψει ένα χαλυβουργείο σε έναν πράσινο πρωτοπόρο, αναφέρει σε εκτεταμένο δημοσίευμά του το POLITICO , το οποίο σημειώνει πώς οι κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο αγωνίζονται να κρατήσουν ζωντανές τις χαλυβουργικές τους βιομηχανίες. Από το Ηνωμένο Βασίλειο έως τη Γαλλία, την ΕΕ και την Αυστραλία: Δισεκατομμύρια διατίθενται για την αντιμετώπιση της παγκόσμιας πλεονάζουσας παραγωγικής ικανότητας και των υψηλών δασμών του Ντόναλντ Τραμπ.

1

Ο διογκωμένος παγκόσμιος τομέας χάλυβα — «υπερβολική παραγωγική ικανότητα» στην ορολογία — δεν είναι κάτι καινούργιο. Αυτό που είναι νέο είναι οι δασμοί 25% του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ στο μέταλλο. Αυτό σημαίνει ότι ακόμη περισσότερος επιδοτούμενος χάλυβας θα κατευθυνθεί προς την περιοχή από την Κίνα, την Ινδονησία, την Τουρκία και την Αίγυπτο, η οποία έχει αποκλειστεί από την αμερικανική αγορά.

Το Ηνωμένο Βασίλειο μόλις επανεθνικοποίησε το μοναδικό χαλυβουργείο του που παράγει το μέταλλο από την αρχή.

Στην ΕΕ, έχουν εγκριθεί κρατικές ενισχύσεις ύψους 9 δισεκατομμυρίων ευρώ τα τελευταία χρόνια. Το Σχέδιο Δράσης για τον Χάλυβα θα προωθήσει την έρευνα στον τομέα της άμυνας για την επέκταση της πελατειακής βάσης στην Ευρώπη. Άλλα 100 δισεκατομμύρια ευρώ βρίσκονται καθ’ οδόν για την υποστήριξη της κλιμάκωσης της παραγωγής χωρίς εκπομπές άνθρακα. Τα κίνητρα πολιτικής θα πρέπει επίσης να βοηθήσουν, όπως η διασφάλιση της ύπαρξης αγοράς για πιο ακριβό, αλλά λιγότερο ρυπογόνο, χάλυβα.

«Πρέπει να προχωρήσουμε ακόμη περισσότερο», δήλωσε ο Γάλλος υπουργός Βιομηχανίας και Ενέργειας Μαρκ Φεράτσι σε δημοσιογράφους σε πρόσφατη επίσκεψή του στην ανατολική χαλυβουργική περιοχή της Αλσατίας. Η χαλυβουργική εταιρεία ArcelorMittal μόλις ανακοίνωσε ότι θα περικόψει περίπου 600 θέσεις εργασίας στη Γαλλία, ενώ αναμένεται να προχωρήσει και σε άλλες στο Βέλγιο.

Το πλαίσιο, είπε ο Φερράτσι, είναι απλό. «Ο κινεζικός χάλυβας που επιδοτείται μαζικά» πλήττει την ΕΕ εδώ και χρόνια, μειώνοντας το μερίδιο αγοράς του εγχώριου χάλυβα. Σε αυτό προστίθενται οι «δασμοί που αποφασίζονται από την αμερικανική κυβέρνηση», είπε.

Βιομηχανία… ηλιοβασιλέματος – Πώς θα λυθεί το πρόβλημα

Όπως έχουν τα πράγματα, ο τομέας δεν είναι έτοιμος για το μέλλον, δήλωσε ο Μπόρις Γιανκόβιακ, ειδικός στον μετασχηματισμό χάλυβα, στο Δίκτυο Δράσης για το Κλίμα, μια ομοσπονδία ΜΚΟ. «Προς το παρόν έχουμε μια χαλυβουργία που βασίζεται στα ορυκτά καύσιμα και αντιμετωπίζει αρκετές δυσκολίες», δήλωσε στο POLITICO. «Δεν πρόκειται να βελτιωθεί η κατάσταση αν παραμείνουμε στα ορυκτά καύσιμα».

Η αγορά ενός εργοστασίου πρωτογενούς χάλυβα, όπως έκανε η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου, δεν θα λύσει το πρόβλημα των τιμών ενέργειας, της μείωσης της ζήτησης ή της εξάρτησης από τον άνθρακα και το φυσικό αέριο. Από το σχέδιο δράσης της Επιτροπής, τα περιγράμματα είναι σαφή: οι τιμές της ενέργειας πρέπει να μειωθούν, ορισμένοι τομείς πρέπει να αρχίσουν να αγοράζουν καθαρότερο ευρωπαϊκό χάλυβα αντί για «βρώμικο» ξένο χάλυβα — και πρέπει να ανακυκλώνουμε περισσότερο.

«Όλα τα κομμάτια του παζλ είναι εκεί», δήλωσε ο Γιάνκοβιακ. «Οπότε τώρα μένει μόνο να δείξουμε ηγεσία και δέσμευση σε αυτόν τον μετασχηματισμό — και από την πλευρά των εταιρειών».

Τα χαλυβουργεία σε όλη την ΕΕ, όπως και τα εργοστάσια του Τάραντα στην Ιταλία , έχουν δεχθεί κριτική για τη ρύπανση του αέρα, του νερού και του εδάφους. Δεν είναι πολλοί άνθρωποι, όπως είναι κατανοητό, ευχαριστημένοι που έχουν ένα εργοστάσιο οπτανθρακοποίησης στην αυλή τους.

Αλλά, ευτυχώς, ο χάλυβας χρησιμοποιείται σε τόσα πολλά προϊόντα που μπορεί να διαμορφωθεί σε ό,τι απαιτεί το Zeitgeist. Το 2020, ήταν η πράσινη μετάβαση. Τότε, ο χάλυβας ανακηρύχθηκε ο πυρήνας των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, επιτρέποντας την τοπική παραγωγή ανεμογεννητριών (αντί της εισαγωγής τους από την Κίνα). Τα «πράσινα» άρματα μάχης είναι το πιο πρόσφατο επιχείρημα.

Όταν παρουσίασε το Σχέδιο Δράσης για τον Χάλυβα σε ένα εργοστάσιο στην μεταβιομηχανική περιοχή του Ρουρ της Γερμανίας τον περασμένο μήνα, ο Ευρωπαίος Επίτροπος Βιομηχανίας Stéphane Séjourné τόνισε ότι επρόκειτο για ένα κρίσιμο γρανάζι «στην οικονομική και υλική κυριαρχία ολόκληρης της ευρωπαϊκής ηπείρου». Το ίδιο το σχέδιο δράσης επισημαίνει ότι ένα κύριο άρμα μάχης περιέχει 60 τόνους χάλυβα.

Το σχέδιο του Séjourné έγινε δεκτό θετικά από τον κλάδο και τις χώρες της ΕΕ που παράγουν τον περισσότερο χάλυβα: η Γερμανία παράγει περίπου το ένα τέταρτο, με την Ιταλία να έρχεται δεύτερη με περίπου 10%. Η Γαλλία, η Ρουμανία και η Πολωνία αντιπροσωπεύουν η καθεμία περισσότερο από το 7% του ευρωπαϊκού συνόλου, βάσει στοιχείων της ομάδας πίεσης Eurofer . Ο κλάδος είναι ευρέως διαδεδομένος σε ολόκληρη την ένωση, με μόνο πέντε χώρες να μην παράγουν χάλυβα.

Μετά την Covid και εν μέσω προσπαθειών απαλλαγής από την δεκαετή εξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο, μια νέα εξάρτηση από βασικές κινεζικές βιομηχανικές εισροές είναι ο χειρότερος εφιάλτης των Βρυξελλών.

Εκτός από την ασφάλεια, υπάρχει και η απασχόληση. Ο Φεράτσι δήλωσε ότι η γαλλική κυβέρνηση «υποστηρίζει τα έργα απαλλαγής από τον άνθρακα της Arcelor, τα οποία θα πρέπει να βοηθήσουν στη διατήρηση των θέσεων εργασίας. Τώρα, ήρθε η ώρα να υλοποιηθούν αυτά τα έργα».

Περίπου 300.000 άνθρωποι εργάζονται στη χαλυβουργία στην ΕΕ, με άλλους 37.000 στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ενώ αυτό δεν είναι πολύ για τη συνολική αγορά εργασίας, η απώλεια χάλυβα θα μπορούσε κάλλιστα να σημάνει το τέλος για άλλες πολύ μεγαλύτερες βιομηχανίες όπως η αυτοκινητοβιομηχανία ή – μάλιστα – η άμυνα και η πράσινη ενέργεια.

«Είναι μια παρόμοια μετατόπιση (όπως η πανδημία ή η Ουκρανία το 2022), αλλά αυτή τη φορά επιταχύνεται με πρωτοφανή ρυθμό», δήλωσε αξιωματούχος της Επιτροπής στο POLITICO τον περασμένο μήνα , επισημαίνοντας την τριάδα των σχεδίων δράσης για την άμυνα , τη βιομηχανία και τη χρηματοδότηση .

Ο Γιάνκοβιακ, από το Δίκτυο Δράσης για το Κλίμα, προειδοποίησε κατά των «πιασάρικων» εφαρμογών χάλυβα. «Μπορεί η παραγωγή αρμάτων μάχης να δημιουργήσει πραγματικά αρκετή ζήτηση για χάλυβα σε βιομηχανικό επίπεδο; Και μακροπρόθεσμα, αυτό θα εξαρτηθεί από τα άρματα μάχης και τα βλήματα πυροβολικού που θα χρησιμοποιηθούν — σε περίπτωση που όντως διεξαχθεί πόλεμος. Και αυτό δεν είναι αυτό που ζητάμε».

Διαβάστε επίσης:

Λάμψα: Πάνω 40 εκατ. ευρώ η λειτουργική κερδοφορία το 2024 – Αύξηση 17,83%

Citi για Τράπεζα Πειραιώς: Αγοράστε τη μετοχή με τον «πήχη» στα 6 ευρώ

TikTok: Πρόστιμο 530 εκατ. ευρώ από την ΕΕ για παράνομη αποστολή δεδομένων στην Κίνα