Ομόλογα βιωσιμότητας: Το κλειδί για την ενεργειακή μετάβαση του κατασκευαστικού κλάδου

Ο κατασκευαστικός τομέας πρέπει να γίνει πιο ευέλικτος για να ανταποκριθεί στις προκλήσεις της ενεργειακής μετάβασης όσον αφορά την κλιματική αλλαγή και ένα από τα πιο σημαντικά οικονομικά μέτρα για τη στήριξη των επιχειρήσεων είναι τα ομόλογα που συνδέονται με τη βιωσιμότητα, γράφει στο EURACTIV ο Ebru Özdemir, πρόεδρος του κατασκευαστικού ομίλου Limak Group.

Tον Οκτώβριο του 2021, η ΕΕ εξέδωσε το δικό της πρώτο πράσινο ομόλογο, συγκεντρώνοντας συνολικά 12 δισεκατομμύρια ευρώ που θα χρησιμοποιηθούν αποκλειστικά για τη χρηματοδότηση βιώσιμων επενδύσεων σε ολόκληρη την ΕΕ. Μέρος αυτού του ποσού πρέπει να χρησιμοποιηθεί για τη στήριξη των ριζικών αλλαγών που απαιτούνται στον κατασκευαστικό τομέα. Μεγάλη προσοχή έχει δοθεί στον τρόπο με τον οποίο τα ορυκτά καύσιμα συμβάλλουν στην κλιματική κρίση, αλλά είναι καιρός να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή και στις κατασκευές.

Mία από μεγαλύτερες προκλήσεις για τον κατασκευαστικό κλάδo, καθώς οι ευρωπαϊκοί κανονισμοί γίνονται όλο και πιο αυστηροί, είναι η αντιμετώπιση των εκπομπών ρύπων.

Σε έκθεση του Περιβαλλοντικού Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών (UNEP) που δημοσιεύθηκε τον περασμένο μήνα διαπιστώνεται ότι η κατασκευή και η λειτουργία των κτιρίων αντιπροσωπεύουν το 36% της παγκόσμιας ζήτησης ενέργειας και το 37% των εκπομπών CO2 από παραγωγή ενέργειας. Το ποσοστό αυτό φαίνεται ότι θα αυξηθεί περαιτέρω καθώς αναμένεται αύξηση 6,6% στις κατασκευές παγκοσμίως το 2021 και 42% έως το 2030.

Αναμφισβήτητα το πιο φιλόδοξο σχέδιο για τη δράση για το κλίμα είναι το ορόσημο Green Deal της ΕΕ ύψους 1,8 εκατ. ευρώ, το οποίο υπόσχεται να “οικοδομήσει μια νέα στρατηγική ανάπτυξης” για να γίνει η Ευρώπη η πρώτη κλιματικά ουδέτερη ήπειρος έως το 2050.

«Ενεργώντας τώρα, μπορούμε να οικοδομήσουμε για το μέλλον μας με σχεδιασμό και να επιλέξουμε έναν καλύτερο, υγιέστερο και πιο ευημερούντα τρόπο» δήλωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ursula von der Leyen.

Ποιες είναι οι κύριες προκλήσεις για τον κλάδο και ο ρόλος του Ευρωπαϊκού Green Deal

Η μεγαλύτερη πηγή εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στις κατασκευές προέρχεται από τη λειτουργία και τη χρήση των κτιρίων και όχι από την κατασκευή τους, με την McKinsey να εκτιμά ότι αυτό συμβάλλει έως και στο 69% των συνολικών εκπομπών κατά μήκος της αλυσίδας αξίας των κατασκευών.

Μελέτες έχουν δείξει ότι περισσότερο από το 50% των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα μπορεί να μειωθεί σε υφιστάμενα εμπορικά κτίρια μέσω αναβαθμίσεων σε παράγοντες όπως ο φωτισμός και τα συστήματα θέρμανσης/ψύξης επομένως είναι εμφανής η σημασία βελτίωσης της αποδοτικότητας των υφιστάμενων κτιρίων.

Οι πρακτικές βιώσιμης δόμησης μπορεί να εξελίσσονται, αλλά όχι αρκετά γρήγορα. Σύμφωνα με το UNEP, υπήρξε αύξηση 13,9% στις πιστοποιήσεις πράσινων κτιρίων και οι επενδύσεις στην ενεργειακή απόδοση αυξήθηκαν κατά 11% το 2020. Ωστόσο, η ίδια έκθεση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι αυτό δεν επαρκεί για την επίτευξη των στόχων της συμφωνίας του Παρισιού.

Το επίπεδο των επενδύσεων που απαιτούνται για την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές στο δομημένο μας περιβάλλον είναι τεράστιο. Τα νέα βιώσιμα κτίρια αντιπροσωπεύουν μια επενδυτική ευκαιρία ύψους 24,7 τρισεκατομμυρίων δολαρίων έως το 2030. Ταυτόχρονα, πρέπει να επιταχύνουμε τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, την προμήθεια υλικών από βιώσιμους προμηθευτές και τη βελτίωση της ανθεκτικότητας των υλικών.

Εν ολίγοις, υπάρχουν πολλά που πρέπει να γίνουν και απαιτείται σημαντική προσπάθεια τόσο από τους νομοθέτες όσο και από τη βιομηχανία και γι’αυτό θα παίξει σημαντικό ρόλο το Ευρωπαϊκό Green Deal.

Τα σχέδια για την εφαρμογή της νομοθεσίας για τη στόχευση των εκπομπών και τη βελτίωση της αποδοτικότητας των κτιρίων θα ασκήσουν την απαραίτητη πίεση στον τομέα για την αντιμετώπιση της σημαντικότερης πηγής εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Η συμφωνία για μια κυκλική οικονομία θα ενθαρρύνει αναμφίβολα την αυξημένη χρήση ανακυκλωμένων υλικών και τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης στο σχεδιασμό των κτιρίων.

Έτσι θα δημιουργηθούν οι κατάλληλες συνθήκες για την προσέλκυση χρηματοδότησης ενώ η συνεργασία με άλλους ευρωπαίους εταίρους εξαρτάται από την επίδειξη υψηλότερων προτύπων όσον αφορά τη βιωσιμότητα και την αντιμετώπιση των κλιματικών κινδύνων.