Αιμίλιος Χαλαμανδάρης (Innoetics): Δεν αρκεί η ιδέα, το πιο σημαντικό είναι η ομάδα-Έρχονται μεγάλα exits

Για τη σημασία να είναι η έρευνα καθορισμένη από ένα ενιαίο φορέα με βάση τις ανάγκες της χώρας, αλλά και για τα συστατικά της επιτυχίας για μια startup μίλησε ο Αιμίλιος Χαλαμανδάρης, Συνιδρυτής Ιnnoetics,  Eπικεφαλής Έρευνας και Ανάπτυξης Samsung Electronics Eλλάδος, πριν λίγες ημέρες στην Επιτροπή Έρευνας και Τεχνολογίας της Βουλής.

Επεσήμανε ότι η έρευνα πρέπει να εστιαστεί περισσότερο σε κομμάτια που έχουν να κάνουν με εμπορική αξιοποίηση και επίλυση καθημερινών προβλημάτων ώστε να μπορεί να μπ ειστην αγορά.

Η  Ιnnoetics εξαγοράστηκε το 2018 απο την Samsung και σήμερα η ομάδα της ελληνικής εταιρείας είναι το R&D,  τo Τμήμα Έρευνας και Ανάπτυξης, για την  SAMSUNG στην Ελλάδα και υπάρχει στόχος, όπως είπε, να αναπτυχθεί περαιτέρω και σε άτομα και σε αντικείμενο.

Προτείνοντας τρόπους για την ενίσχυση του οικοσυστήματος και εστίασε στην ενίσχυση  του οικοσυστήματος των spin off.  Η εξαγορά της Ιnnoetics ήταν η μεγαλύτερη εξαγορά τεχνοβλαστού στην Ελλάδα όμως ο κ. Χαλαμανδάρης εκτίμησε ότι θα ακολουθήσουν και πολύ μεγαλύτερες σύντομα.

Εστίασε σε τρία σημεία για το οικοσύστημα των spin off :

Α) Στην ποιότητα της έρευνας που δημιουργείται,

Β)Στα εργαλεία που υπάρχουν για να δημιουργηθούν spin off και τεχνοβλαστοί

Γ)Στην έλλειψη επιχειρηματικού mentality μέσα στους ερευνητές και τα πανεπιστήμια.

Σχετικά με την ποιότητα της έρευνας, αναφέρθηκε στους δείκτες δημοσιεύσεων και τόνισε ότι η Ελλάδα είναι σε πολύ καλό σημείο και σε πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα. Επόμενο στάδιο, είναι η πατέντα, η εμπορική αξιοποίηση, η δημιουργία spin off ή η αδειοδότηση μιας πατέντας, και σημείωσε ότι εκεί πάσχουμε.

Όπως είπε γίνεται έρευνα, αλλά επεσήμανε ότι η έρευνα πρέπει να εστιαστεί περισσότερο σε κομμάτια που έχουν να κάνουν με εμπορική αξιοποίηση και επίλυση καθημερινών προβλημάτων που μπορούν να μπούνε στην αγορά.

 Έως τώρα, όπως είπε, η έρευνα ανήκει σε δύο διαφορετικά Υπουργεία -το Υπουργείο Παιδείας έχει την έρευνα στα πανεπιστήμια και το Υπουργείο Ανάπτυξης την έρευνα στα ερευνητικά Κέντρα. Εξέφρασε την αισιοδοξία ότι τα προβλήματα της γραφειοκρατίας και της έλλειψης χρηματοδότησης ξεπερνιούνται: “Ομολογώ ότι υπάρχουν πολλά εργαλεία που δημιουργούνται και νομίζω ότι τα πιο σημαντικά προβλήματα, όπως είναι η γραφειοκρατία ή η έλλειψη χρηματοδότησης, σιγά σιγά ξεπερνιούνται ή τουλάχιστον θα ξεπεραστούν στον επόμενο καιρό”, σημείωσε.

Ενιαία στρατηγική χάραξης για την έρευνα

Ο κ. Χαλαμανδάρης,   τόνισε ότι  θα ήταν πάρα πολύ χρήσιμο να υπάρχει μια ενιαία στρατηγική χάραξης για την έρευνα στην Ελλάδα.

“Όντως, όπως το είχα παρατηρήσει τουλάχιστον και στο παρελθόν όταν ήμουν μέλος του Ερευνητικού Κέντρου «Αθηνά», οι ερευνητές ακολουθούν τους στόχους που βάζει η Ευρωπαϊκή Ένωση μέσω των ερευνητικών προγραμμάτων. Ένας ενιαίος φορέας έρευνας στην Ελλάδα θα μπορούσε πολύ σωστά θεωρώ και μεθοδικά να καθορίσει τη στρατηγική για την έρευνα και το που πρέπει να προχωρήσει τα επόμενα χρόνια για όλη την Ελλάδα έχοντας ως βάση τις ανάγκες της χώρας”.

Σχετικά με τα εργαλεία χρηματοδότησης σημείωσε ότι πρέπει να γίνονται μεθοδικά, συστηματικά και με το σωστό τρόπο. “Δε γίνεται για παράδειγμα να δώσουμε αμέσως πολύ μεγάλη χρηματοδότηση όταν δεν έχουμε λύσει άλλα εμπόδια όπως είναι η γραφειοκρατία, όπως είναι το περιβάλλον ή οι γκρι περιοχές του πώς δημιουργείται μια spin off ή πώς δραστηριοποιείται μια spin off”, είπε.

Επίσης, σημείωσε ότι  η διασύνδεση με τη βιομηχανία ακόμα δεν είναι σε ώριμο στάδιο. “Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα να πω είναι ότι μέχρι πρόσφατα βιομηχανικά διδακτορικά στην Ελλάδα ήταν σχεδόν φύσει αδύνατο”, είπε ο κ. Χαλαμανδάρης.

Επεσήμανε ότι υπάρχει έλλειψη του mentality της επιχειρηματικότητας ανάμεσα στους ερευνητές και σε αυτούς που θα δημιουργήσουν μια spin off και όχι μόνο ακόμα και σε αυτούς που διοικούν τα ερευνητικά κέντρα ή τα πανεπιστήμια. “Το mentality αυτό θα πάρει χρόνο να δημιουργηθεί και προφανώς χρειάζονται κίνητρα προς αυτούς τους ερευνητές για να δημιουργήσουν ένα spin off ή να φύγουν ας πούμε από την ασφάλεια ενός ερευνητικού κέντρου ή ενός πανεπιστημίου και να πέσουν στην καθημερινότητα μιας startup, η οποία απαιτεί θυσίες σε καθημερινή βάση”, τόνισε.

Το science agora

Αναφέρθηκε σε σημαντικές ενέργειες που γίνονται, όπως  το science agora  και σημείωσε ότι μπορεί να δώσει μεγάλη ώθηση στο mentality αυτό, στα εργαλεία για ερευνητικά κέντρα και πανεπιστήμια και θα επιταχύνουν τη δημιουργία περισσότερων εταιρειών και αξιοποίηση πραγματικής έρευνας που προέρχεται από το πανεπιστήμιο και τα ερευνητικά κέντρα.

Πλεονεκτήματα εξαγοράς από διεθνή εταιρεία

 Ο κ. Χαλαμανδάρης, ναφερόμενος στο τι σημαίνει για τους ιδρυτές η πώληση της εταιρείας τους σε μια μεγάλη διεθνή εταιρεία, σημείωσε: “σε προσωπικό επίπεδο -εκτός των οικονομικών- το πιο σημαντικό για μένα είναι να βλέπει κάποιος την τεχνολογία του να γίνεται δεκτή σε παγκόσμιο επίπεδο. Σήμερα η ελληνική τεχνολογία φοριέται σε συσκευές που πωλούνται στο εξωτερικό και σε όλο τον κόσμο και αυτό θα έπρεπε να μας κάνει και θα έπρεπε να μας κάνει όλους υπερήφανους. Οικονομικά είναι προφανές ότι η εισροή οικονομικών πόρων στην χώρα και στην Ελλάδα συνέχεια αναπτύσσεται και αυξάνεται δυσανάλογα με τον αριθμό των εταιρειών. Στον δυτικό κόσμο υπάρχουν νούμερα, τα οποία λένε ότι η οικονομία των startups σε μια χώρα αντιστοιχεί στο 8% με 10% του ΑΕΠ της χώρας. Στην Ελλάδα είμαστε ακόμη πολύ πίσω, αλλά αν φτάσουμε σε ένα τέτοιο σημείο θεωρώ ότι πραγματικά κάτι τέτοιο θα ήταν εξαιρετικό”, σημείωσε.

Η περίπτωση της επιτυχίας της Innoetics

Σχετικά με την  Innoetics, ο κ. Χαλαμανδάρης σημείωσε, ότι  δημιουργήθηκε μέσα στο ερευνητικό κέντρο Αθηνά το 2006  και πουλήθηκε στη Samsung λίγα χρόνια μετά.

Η  Innoetics ήταν μια εταιρεία τεχνοβλαστός, που  είχε αριστεία στην τεχνολογία συνθετικής ομιλίας. Ουσιαστικά, αυτό που ακούμε από το κινητό μας ή από έναν ψηφιακό βοηθό να μας απαντάει πίσω με μια όχι πλέον ρομποτική φωνή, ήταν μία από τις τεχνολογίες που η εταιρεία δημιούργησε.

Ουσιαστικά, η εταιρεία είχε στόχο να αξιοποιήσει εμπορικά μια τεχνολογία, η οποία αναπτύχθηκε σε ερευνητικό κέντρο και  οι συνιδρυτές ήταν οι ερευνητές, οι οποίοι δημιούργησαν την τεχνολογία αυτή και το ερευνητικό κέντρο μαζί. Ξεκίνησε το 2006, και ήταν start up για δέκα χρόνια. “Κάναμε πάρα πολλά λάθη, ήμασταν αυτοδίδακτοι επιχειρηματίες, καθότι όλοι ήμασταν μηχανικοί, κάναμε το διδακτορικό μας στην τεχνολογία που αναπτύξαμε και προσπαθήσαμε με δική μας θυσία να αναπτύξουμε οποιαδήποτε επιχειρηματικά skills μπορούσαμε. Ομολογώ, ότι αν πάρει κανείς ένα βιβλίο για το πώς κάνεις μια start up και τι λάθη δεν πρέπει να κάνεις, μάλλον τα λάθη τα κάναμε όλα”, είπε χαρακτηριστικά ο κ. Χαλαμανδάρης.

Γιατί δεν πήραμε χρηματοδότηση

Πριν πουληθεί η Innoetics δεν είχε λάβει καμιά χρηματοδότηση. “Επομένως, όσον αφορά τα ευρωπαϊκά  ή το coaching δεν είχαμε. Είχαμε όμως εξαιρετικό advisory board και ομολογώ ότι εμάς μας βοήθησε να κάνουμε το επιχειρηματικό pivot,  τουλάχιστον εσωτερικά” είπε ο κ. Χαλαμανδάρης.

“Δεν πήραμε κάποια χρηματοδότηση, για δύο βασικούς λόγους”, σημείωσε. “Ο ένας είναι ότι δεν υπήρχαν χρηματοδοτικά εργαλεία ή δεν υπήρχε ένα ώριμο οικοσύστημα χρηματοδότησης τότε στην Ελλάδα και το δεύτερο και εξίσου σημαντικό, ίσως και σημαντικότερο, ήταν ότι εμείς δεν είχαμε το mentality να πάρουμε χρηματοδότηση. Θεωρούσαμε, ότι οποιοδήποτε χρηματοδοτικό εργαλείο θα ήταν ένα βάρος για την εταιρεία και για τους ίδιους, το οποίο προφανώς είναι λάθος”, σημείωσε.

Τέλος, όσον αφορά τα ευρωπαϊκά εργαλεία ή το coaching, mentoring και όλα αυτά, σημείωσε ότι δεν είχαν πάρει κάποιο coaching, mentoring από καμία δομή. “Ομολογώ, ότι προσπαθήσαμε να πάρουμε κάποιο ερευνητικό πρόγραμμα ευρωπαϊκό. Η γραφειοκρατία μας έκανε να αποτύχουμε, γιατί το αποτέλεσμα της πορείας μας έδειξε ότι ερευνητικά διακριθήκαμε ως η καλύτερη τεχνολογία για πολλά χρόνια και πλέον, αυτό που έχω να πω είναι ότι ναι μεν εμείς εξαγοραστήκαμε για μια συγκεκριμένη τεχνολογία, αλλά αυτό που τελικά εξαγοράζει η εταιρεία είναι και η τεχνογνωσία και η υπόσχεση στο μέλλον. Σκεφτείτε, ότι από την εξαγορά μέχρι τώρα, εμείς έχουμε αλλάξει δύο τεχνολογίες, έχουμε αναπτύξει δύο τεχνολογίες και αυτό με χρήματα που επένδυσε η Samsung, που διαφορετικά εμείς ως start up δεν θα είχαμε να επενδύσουμε και να αναπτύξουμε περαιτέρω την τεχνολογία μας”, σημείωσε.

Αλλαγή επιχειρηματικού μοντέλου

Ο κ. Χαλαμανδάρης αναφέρθηκε σε μια σημαντική αλλαγή που έκαναν στο επιχειρηματικό μοντέλο της Innoetics δύο-τρία χρόνια πριν την εξαγορά από τη Samsung.

Όπως είπε “κάναμε ένα pivot, όπως λέγεται στην ιστορία των start ups και αυτό είχε να κάνει με το επιχειρηματικό μοντέλο που ακολουθούσαμε, γιατί μέχρι τότε ουσιαστικά προσπαθούσαμε να φτιάξουμε υπηρεσίες γύρω από την τεχνολογία μας, όμως καταλάβαμε ότι το βασικό μας προϊόν και το βασικό μας asset στην εταιρεία ήταν η ίδια η τεχνολογία. Επομένως, ξεκινήσαμε και παρείχαμε το προϊόν και την τεχνολογία ως υπηρεσία, απευθείας στην αγορά. Είδαμε ότι η αγορά ανταποκρίθηκε αμέσως και η συγκεκριμένη τεχνολογία που είχαμε αναπτύξει εσωτερικά, είχε βραβευτεί για τρία διαδοχικά χρόνια ως η κορυφαία τεχνολογία συνθετικής ομιλίας στον κόσμο και ότι στεκόμασταν απέναντι σε μεγάλα πανεπιστήμια, ερευνητικά κέντρα ή ακόμα και εταιρείες του εξωτερικού”.

Από ερευνητές επιχειρηματίες

Και ακολούθησε η εποχή της εξωστρέφειας και οι ερευνητές έγιναν επιχειρηματίες.

Όπως είπε ο κ. Χαλαμανδάρης, “το μεγάλο pivot όμως που κάναμε, ήταν εσωτερικό και από ερευνητές γίναμε επιχειρηματίες. Ξεκινήσαμε να είμαστε περισσότερο εξωστρεφείς. Βγήκαμε στο εξωτερικό πήγαμε στη Silicon Valley, χτυπήσαμε πόρτες, συναντηθήκαμε και καθίσαμε στο ίδιο τραπέζι ως ίσος προς ίσον με μεγάλες εταιρείες, μία από τις οποίες είναι και η Samsung οπότε και το 2017 έγινε το exit. Εξαγοράστηκε η Innoetics και από το 2019, η Innoetics αποτελεί το τμήμα έρευνας και ανάπτυξης της Samsung Electronics στην Ελλάδα, με απευθείας report στην Κορέα, ανήκουμε στο AI group του ομίλου και δίνουμε τη λύση μας, την τεχνολογία μας για όλο τον όμιλο σε υπηρεσίες, προϊόντα και συσκευές.

Γιατί  επέλεξε η Samsung την  Innoetics

Η απόκτηση της Innoetics από την Samsung ήταν από τα πρώτα exists που ακούστηκαν στην Ελλάδα και ο κ. Χαλαμανδάρης εξήγησε ότι ταίριαζαν σε τρία βασικά σημεία,  με τα κριτήρια της SAMSUNG:

“Το πρώτο ήταν ότι είχαμε τεχνολογική αριστεία και ετοιμότητα. Παρόλο που ήμασταν ερευνητές, είχαμε δημιουργήσει προϊόντα, τα οποία ήταν ήδη στην αγορά. Σκεφτείτε ότι υπογράψαμε με τη SAMSUNG, ημέρα Παρασκευή και, την επόμενη Τετάρτη, η τεχνολογία μας ανέβηκε σε 10 εκατομμύρια συσκευές. Σήμερα, η τεχνολογία μας είναι σε δισεκατομμύρια συσκευές του Ομίλου”, σημείωσε.

“Ένα άλλο σημείο είναι ότι η SAMSUNG πίστεψε και στην τεχνογνωσία και στους ανθρώπους, τόσο για εκείνη τη στιγμή, όσο και για το μέλλον. Πλέον, αριθμούμε πάνω από 5 χρόνια μαζί με τη SAMSUNG και, κάθε χρόνο, η ομάδα μας είναι η ομάδα που κάνει over delivery -όπως λέμε- κάθε χρόνο, στον όμιλο”.

Και, τέλος, όπως είπε ” ένα πολύ σημαντικό πράγμα είναι ότι είχαμε κοινό όραμα οι δυο ομάδες- η ομάδα της ΙNNOETICS και η ομάδα της SAMSUNG. Αυτό το κοινό όραμα ήταν να αναπτύξουμε την ομάδα στην Ελλάδα και την τεχνολογία να τη δημιουργούμε και να τη δίνουμε, από την Ελλάδα, σε όλο τον κόσμο και, προφανώς, να επενδύσει η SAMSUNG περισσότερο στην ομάδα μας και στη χώρα”.

To ripple effect ενός exit

To ripple effect το πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα, ενός exit είναι το μεγάλο πλεονέκτημα για την οικονομία. “Με ένα exit, θα δημιουργηθούν angels θα δημιουργηθούν επενδυτές, θα δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας, και θα δημιουργηθεί περισσότερη αξιοκρατία στην αγορά, γιατί, ο άξιος μηχανικός θα πάρει μια καλή θέση και αντίστοιχα έναν πολύ καλύτερο μισθό, και γενικά, δημιουργείται μια περισσότερο υγιής περισσότερο αγορά εργασίας” εξήγησε.

Σημείωσε ότι μια πολυεθνική εταιρεία η οποία θέλει να επενδύσει στην Ελλάδα, ο πιο εύκολος και πιο ασφαλής τρόπος είναι να το κάνει μέσω μιας εξαγοράς. “Θα βρει μια έτοιμη ομάδα, θα βρει μια έτοιμη τεχνολογία και πάνω της θα βασίσει ένα επενδυτικό πλάνο για να αναπτύξει και περισσότερες τεχνολογίες αλλά και περισσότερο δυναμικό. Αυτό κάνει η Sumsung, αυτό κάνει η Apply Material, η Microsoft και τέτοιες μεγάλες εταιρείες, και νομίζω, ότι αυτός είναι ο τρόπος για να φέρουμε μεγάλες επενδύσεις από πολυεθνικές εταιρείες στην Ελλάδα γρήγορα, άμεσα και αποτελεσματικά”.

Όσον αφορά για το αν αρκεί η ιδέα ή η έμπνευση ή ακόμα και η πατέντα, είπε ότι δεν αρκεί. “Αυτό είναι το μόνο σίγουρο και μπορούμε να το καταλάβουμε εάν δούμε, για παράδειγμα, πόσες πατέντες δεν έχουν τύχει εμπορικής αξιοποίησης ή εκμετάλλευσης. Το πιο σημαντικό είναι η ομάδα, το σθένος, η υπομονή, η επιμονή και η συμπληρωματικότητα μέσα στην ομάδα. Εάν μια ομάδα έχει μια καλή ιδέα και δεν πετύχει, το πιο πιθανό είναι να αλλάξει την ιδέα και να πετύχει η δεύτερη ή η τρίτη ιδέα”, σημείωσε χαρακτηριστικά.