Τι θα πάθουν 40.000 επενδυτές και 10 εκατ. καταθέτες εάν καταρρεύσει η Monte dei Paschi

Από τους μεγαλύτερους κερδισμένους των τελευταίων 24 ωρών είναι οι ιταλικές μετοχές, με τον δείκτη FTSE MIB να διαπραγματεύεται στα υψηλά 5,5 μηνών, και ειδικά οι ιταλικές τράπεζες οι οποίες χθες πραγματοποίησαν το ισχυρότερο ράλι των τελευταίων πέντε μηνών και το οποίο άγγιξε το 9% και το οποίο συνεχίζεται και σήμερα με την Monte dei Pachi να εκτοξεύεται έως και το 10%. Οι επενδυτές αποδίδουν την ανοδική “έκρηξη” των μετοχών των σφυροκοπημένων ιταλικών τραπεζών στο short covering λίγο πριν την συνεδρίαση της ΕΚΤ και εν μέσω των δημοσιευμάτων ότι πλησιάζει η ώρα που η παλαιότερη τράπεζα του κόσμου και τρίτη μεγαλύτερη της Ιταλίας, η Monte dei Paschi, θα διασωθεί.

Το δημοσίευμα της La Stampa ότι η Ιταλία θα ζητήσει δάνειο ύψους 15 δισ. από τον ESM για τις προβληματικές της τράπεζες ( και όχι μόνο για την Monte) σε ένα σχέδιο που θα είναι παρόμοιο με αυτό που εφαρμόστηκε στην Ισπανία το 2012 για να αποτραπεί η τραπεζική κατάρρευση, γρήγορα διαψεύστηκε τόσο από το ΥΠΟΙΚ της χώρας όσο και από τον ίδιο τον ESM

Εν τω μεταξύ, σύμφωνα με το Reuters, η Ιταλία προετοιμάζεται να αποκτήσει πλειοψηφικό μερίδιο ύψους 2 δισ. ευρώ στην at καθώς οι ελπίδες της τράπεζας να βρει χρηματοδότηση μέσω ιδιωτικών κεφαλαίων έχουν πλέον μηδενιστεί, μετά και την παραίτηση Ρέντσι και τα σενάρια για πρόωρες εκλογές που μπορεί να οδηγήσουν σε πολιτική αστάθεια τη χώρα.

Αξίζει να σημειώσουμε ότι η ιταλική κυβέρνηση είναι ήδη ο μεγαλύτερος μέτοχος της προβληματικής τράπεζας με ποσοστό 4%, αλλά σχεδιάζει να αγοράσει junior ομόλογα που βρίσκονται στα χέρια ιδιωτών – σχεδόν 40.000 Ιταλών, φέρνοντας το μερίδιό της στο 40%.

Αυτό θα κάνει την ιταλική κυβέρνηση τον μεγαλύτερο μέτοχο, δηλαδή το Υπουργείο Οικονομικών θα είναι σε θέση να ελέγχει την τρίτη μεγαλύτερη τράπεζα της Ιταλίας όπως και τις συνελεύσεις των μετόχων της.

Το ιταλικό ΥΠΟΙΚ θα αγοράσει τα ομόλογα στην ονομαστική τους αξία κι έτσι θα εξασφαλίσει ότι οι μικροεπενδυτές δεν θα ζημιωθούν από το σχέδιο διάσωσης της τράπεζας, γεγονός που το καθιστά πολιτικά πιο εύκολο ενώ αποτρέπει παράλληλα και τον κίνδυνο ενός bank run που θα μπορούσε να προκαλέσει μια ευρύτερη τραπεζική κρίση.

H Κομισιόν θα πρέπει να το εξετάσει και να κρίνει αν η κρατική παρέμβαση γίνεται σε τιμές της αγοράς και δεν αποτελεί κρατική βοήθεια.

Όπως αναφέρει το Reuters, το κυβερνητικό διάταγμα που εξουσιοδοτεί την συμφωνία θα μπορούσε να κατατεθεί ακόμα και μέσα Σαββατοκύριακο.

Η Monte dei Paschi, η οποία γονατίζει μπροστά στο βουνό των επισφαλών δανείων ύψους  46 δισ. ευρώ, θα πρέπει να συγκεντρώσει 5 δισ. ευρώ σε κεφάλαια άμεσα, τις επόμενες ημέρες, για να αποφύγει την κατάρρευση. Η τράπεζα η οποία ανακηρύχθηκε ως η πιο αδύναμη στην Ευρώπη, τόσο στα stress tests του 2014 όσο και σε αυτά του φετινού καλοκαιριού, είχε προγραμματιστεί να εξασφαλίσει την δέσμευση των επενδυτών και να ξεκινήσει μία πώληση μετοχών αυτή την εβδομάδα, η οποία όμως φαίνεται να ναυαγεί μετά και τις πολιτικές εξελίξεις που φέρνει το δημοψήφισμα.

Σύμφωνα με τα διεθνή ΜΜΕ, η Ρώμη προσπαθεί να πείσει το Κατάρ να λάβει μερίδιο στην τράπεζα με ένεση κεφαλαίων έως 1 δισ. ευρώ, και αυτό μαζί με τα 2 δισ. ευρώ της κυβέρνησης, θα ανοίξει τον δρόμο σε άλλους 10-20 επενδυτές να συμμετέχουν με 100 εκατ. ευρώ ο καθένας.

Αξίζει να σημειώσουμε πως εκτός από την Monte υπάρχουν άλλες 7 τράπεζες  στη χώρα που είναι αντιμέτωπες με τον κίνδυνο κατάρρευσης, εάν οι επενδυτές γυρίσουν την πλάτη στα σχέδια ανακεφαλαιοποίησής τους. Η Banca Popolare di Vicenza και η Banca Veneto χρειάζεται να αντλήσουν σχεδόν 2,5 δις. ευρώ για να μειώσουν τα επισφαλή τους δάνεια ύψους 17 δισ. ευρώ, πριν ψάξουν για έναν δυνητικό αγοραστή ή τους επιτραπεί να συγχωνευθούν. Άμεσο κίνδυνο αντιμετωπίζει και η Banca Carige η οποία σχεδιάζει την πώληση “κακών δανείων” ύψους 1 δισ. ευρώ, ενώ άμεση ανάγκη κεφαλαίων για να καθαρίσουν τους ισολογισμούς τους από τα κόκκινα δάνεια έχουν και  οι 4 ιταλικές τράπεζες που έχουν ήδη διασωθεί – Banca Etruria, Banca Marche,CariFerrara και CariChieti.

Ωστόσο, όπως τονίζουν οι αναλυτές, πλέον στην ευρωζώνη υπάρχει ξεκάθαρος νόμος. Αυτός του bail-in ο οποίος λέει πως αν κριθεί απαραίτητο να διασώσει μια τράπεζα η κυβέρνηση πρέπει να διασφαλίσει ότι οι μέτοχοι είναι αυτοί που θα υποστούν πρώτα τις ζημιές, μετά οι κάτοχοι ομολόγων και ακόμη και οι καταθέτες πάνω από το επίπεδο  ασφάλειας των καταθέσεων των € 100.000 οι οποίοι θα δουν τα κεφάλαιά τους να μετατρέπονται σε μετοχές. Μόνο μετά από όλα αυτά μπορεί η κυβέρνηση να παρέμβει με μετοχές.

Στο έγγραφο 146 σελίδων που παρουσίασε η τράπεζα την περασμένη εβδομάδα σχετικά με το swap ομολόγων στο οποίο σχεδιάζει να προχωρήσει, η Monte προειδοποίησε για τον κίνδυνο bail-in … 30 φορές!

Σύμφωνα με τον Mike van Dulken της Accendo Markets, το σχέδιο του ESM – αν και διαψεύστηκε – είναι το μόνο που θα βοηθούσε το ιταλικό τραπεζικό σύστημα αφού θα αφορούσε όλες τις τράπεζες της χώρας και έτσι δεν θα υπήρξε παράνομη κρατική διάσωση.