ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΙΚΟ: Τι αλλαγές φέρνει στις επιχειρήσεις το νέο νομοθετικό πλαίσιο για την εταιρική διακυβέρνηση

Αλλάζει επίπεδο η πολυσυζητημένη εταιρική διακυβέρνηση των εισηγμένων στο χρηματιστήριο επιχειρήσεων, με στόχο την ενίσχυση της διαφάνειας, αλλά και την αναβάθμιση της αξιοπιστίας στην ευρύτερη επενδυτική κοινότητα.

Το νέο νομοθετικό πλαίσιο, το οποίο και θα καθορίζει τις αναβαθμισμένες απαιτήσεις στην ασκούμενη Διοίκηση των εταιρειών, βρίσκεται ήδη στην τελική ευθεία. Αντικατοπτρίζοντας, αφ’ ενός μεν την εκπεφρασμένη βούληση της κυβέρνησης για ένα  ξεκάθαρο και ελκυστικότερο επενδυτικό τοπίο και αφ’ ετέρου τις ορθολογικές πρωτοβουλίες της νέας Διοίκησης της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, προς την κατεύθυνση της  αποτελεσματικής θωράκισης της αγοράς. Ζήτημα το οποίο αναδείχθηκε σε μείζονος σημασίας μετά από την αποκάλυψη της μεγάλης απάτης των Folli κατά κύριο λόγο, αλλά και δευτερευόντως με τα όσα νοσηρά διαδραματίστηκαν στη υπόθεση της Creta Farms.

Με το προωθούμενο, νέο νομοθετικό πλαίσιο για την εταιρική διακυβέρνηση, αποκτούν ουσιώδη ρόλο τα ανεξάρτητα μέλη των Διοικητικών Συμβουλίων των επιχειρήσεων. Παρεμβάσεις επίσης γίνονται και στις περιπτώσεις εκείνες, όπου το ίδιο πρόσωπο κατέχει θέσεις Προέδρου και Διευθύνοντος Συμβούλου. Ειδικά μάλιστα, όταν ως Πρόεδρος έχει και εκτελεστικές αρμοδιότητες. Απέναντι σε αυτήν την ταυτοπροσωπία ρόλων, θεσπίζεται η αναγκαιότητα ορισμού Αντιπροέδρου, προκείμενου το πρόσωπο που θα την αναλάβει να λειτουργήσει ως ουσιαστικό αντίβαρο στη συγκέντρωση διοικητικών εξουσιών, σε μια εταιρεία.

Σε ότι αφορά τα ανεξάρτητα μέλη, οι επιταγές των νέων κανόνων της εταιρικής διακυβέρνησης, ορίζουν ότι δεν μπορεί να είναι λιγότερα από τρία σε ένα Διοικητικό Συμβούλιο εισηγμένης επιχείρησης. Μάλιστα το ανώτατο επιτρεπόμενο, χρονικό όριο της θητείας ενός ανεξάρτητου μέλους, είναι τα εννέα έτη. Από εκεί κι έπειτα η εταιρεία οφείλει να τον αντικαταστήσει.

Σε πρώτο πλάνο τα ανεξάρτητα  μέλη

Με τις νέες διατάξεις της εταιρικής διακυβέρνησης, τίθενται μεταξύ των άλλων και συγκεκριμένα κριτήρια ανεξαρτησίας,  για τα… ανεξάρτητα μέλη ,που πλαισιώνουν τα Διοικητικά Συμβούλια των εταιρειών. Προκειμένου αυτά να είναι φύσει και θέσει ανεξάρτητα, δεν θα πρέπει να έχουν σχέση συγγένειας (πρώτου και δεύτερου βαθμού) με το βασικό μέτοχο, να μην έχουν  άλλη εξαρτημένη θέση εργασία με την εταιρεία, καθώς επίσης και να μην είναι κάτοχοι ποσοστού πάνω από 0,50% στην επιχείρηση.

Επίσης, ένα άλλο κρίσιμο στοιχείο για την ποιοτική αναβάθμιση της εταιρικής διακυβέρνησης, είναι και η ζητούμενη έμπρακτη συμμετοχή των ανεξάρτητων μελών. Να μην έχουν δηλαδή διακοσμητικό , αλλά ουσιώδη ρόλο. Και με αυτό το δεδομένο, θα πρέπει τα ανεξάρτητα μέλη να παρίστανται στις συνεδριάσεις των Διοικητικών Συμβουλίων των εταιρειών, αλλά και να συντάσσουν και ξεχωριστές εκθέσεις, επί του αντικειμένου της δικαιοδοσίας τους.

Παράλληλα, με τους νέους κανόνες διακυβέρνησης των εταιρειών, προβλέπονται και παρεμβάσεις για τις επιτροπές αμοιβών, τοποθετήσεων, όπως επίσης και για τις επιτροπές ελέγχου. Ο λειτουργικός ρόλος των οποίων θα είναι παρόμοιος με εκείνον που ακολουθούν οι τράπεζες.

Σύμφωνα με πληροφορίες, ορισμένοι επιχειρηματίες εκφράζουν κάποιους σκεπτικισμούς για τις επερχόμενες αλλαγές. Για τις οποίες όμως οι αρμόδιοι έχουν καταστήσει σαφές ότι είναι αδήριτη ανάγκη να ανέβει το επίπεδο εταιρικής διακυβέρνησης. ‘Έτσι ώστε όλες οι εταιρείες να διαθέτουν ένα «διαβατήριο» αξιοπιστίας, που με τη σειρά του θα ανοίξει το δρόμο για την προσέλκυση επενδυτών, αλλά και αναπτυξιακών κεφαλαίων. Όλα αυτά σε κομβικό σημεία για την οικονομίας της χώρας, που επιζητεί την ολική της επαναφορά της στην κανονικότητα και τη βιώσιμη ανάταξή της.

Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι από πλευράς της συμβουλευτικής επιτροπής της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, έχει ολοκληρωθεί το έργο της αναμόρφωσης της πλαισίου της εταιρικής διακυβέρνησης. Πλέον το Υπουργείο των Οικονομικών, στο οποίο υπάγεται η Ανεξάρτητη  Εποπτική Αρχή, είναι εκείνο που θα δρομολογήσει άμεσα την προώθηση των νομοθετικών διατάξεων προς  ψήφιση στη Βουλή. Ενδεχομένως και με ορισμένες προσθήκες και τροποποιήσεις, αν κριθεί ότι απαιτούνται.

Πάντως στο νέο πλαίσιο της εταιρικής διακυβέρνησης, δεν υφίσταται ζήτημα ελέγχου των οικονομικών καταστάσεων μόνο από τις τέσσερις μεγάλες δυνάμεις (big four) των ορκωτών, ενώ σε ότι αφορά την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, πρόκειται να αναλάβει και την εποπτεία και των επαγγελματικών ταμείων.

Οι δηλώσεις Σταϊκούρα

Από τη δική του πλευρά, ο υπουργός των Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας είχε επισημάνει πρόσφατα ότι: «Η πλήρης εφαρμογή των αρχών εταιρικής διακυβέρνησης είναι μια από τις προϋποθέσεις για την διατηρήσιμη ανάπτυξη που όλοι επιδιώκουμε και χρειάζεται η ελληνική οικονομία. Γι’ αυτό, η επιλογή αυτή αποτελεί μια από τις προτεραιότητές μας. Η απουσία αρχών εταιρικής διακυβέρνησης όχι μόνον πλήττει την αξιοπιστία των ελληνικών εταιρειών αλλά υποβαθμίζει και τις αναπτυξιακές προοπτικές της χώρας. Η ελληνική οικονομία, δεν μπορεί να πετύχει μια διαδρομή διατηρήσιμης ανάπτυξης – όπως όλοι θέλουμε- αν δεν εξασφαλίσει ότι οι μεγάλες εταιρείες, είτε είναι εισηγμένες στο Χρηματιστήριο είτε κι όχι, ακολουθούν τις ορθές πρακτικές εταιρικής διακυβέρνησης.

Δηλώνω προς κάθε κατεύθυνση ότι δεν θα γίνει ανεκτή καμιά παρέκκλιση από τις αρχές αυτές και οι όποιοι παραβάτες θα αντιμετωπιστούν πλέον όπως πρέπει, με αυστηρότητα».