Giorgio Armani: η πορεία του θρύλου που εκτοξεύθηκε από το μηδέν στα 2,4 δισεκατομμύρια

Η δύσκολη αρχή που καθόρισε τον χαρακτήρα του.

Μεγάλωσε στην πόλη Πιατσέντσα, κοντά στο Μιλάνο, στις δεκαετίες του 1930 και 1940. Η μητέρα του Mariù, από την οποία πήρε το όνομά του το αγαπημένο του σκάφος, ανέλαβε να προστατεύσει τον Armani, την αδελφή του Rosanna και τον αδελφό του Sergio, κατά τη διάρκεια των βομβαρδισμών του παγκοσμίου πολέμου. Ο πατέρας τους, Ugo, λογιστής αρμενικής καταγωγής, δυσκολευόταν να βρει δουλειά μετά τον πόλεμο και ένας από τους φίλους του νεαρού Giorgio σκοτώθηκε από έκρηξη νάρκης.

Τα σκληρά παιδικά χρόνια και οι εμπειρίες του πολέμου ενέπνευσαν τον Armani να ακολουθήσει την αρχική του φιλοδοξία να γίνει γιατρός. Ξεκίνησε σπουδές ιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Μιλάνου, αλλά εγκατέλειψε τις σπουδές του πριν ολοκληρώσει το πτυχίο. Κατάφερε όμως να βρεθεί στην πόλη που θα τον έκανε διάσημο και στην οποία θα συνέβαλε τόσο πολύ.

Από το μηδέν στα 2,4 δισεκατομμύρια

Ήταν ο μοναδικός μέτοχος της εταιρείας του τα συμφέροντα της οποίας επεκτάθηκαν πολύ πέρα από την ένδυση, και περιλαμβάνουν ξενοδοχεία, είδη οικιακής χρήσης, ζαχαροπλαστική, εστιατόρια, προϊόντα ομορφιάς και κέντρα διασκέδασης. Ξεκίνησε την επιχείρησή του από το μηδέν, το 1975, πουλώντας το Volkswagen Beetle του, για να τη χρηματοδοτήσει. Σήμερα έχει έσοδα 2,4 δισεκατομμυρίων ευρώ και απασχολεί περίπου 8.000 άτομα σε όλο τον κόσμο. Η προσωπική του περιουσία εκτιμάται σε 11 δισεκατομμύρια δολάρια. Είναι αξιοσημείωτο ότι όταν ίδρυσε την εταιρεία του, ο Armani ήταν ήδη 40 ετών. Του πήρε μόνο επτά χρόνια για να περάσει από άγνωστος σε πρωταγωνιστής του εξωφύλλου του Time Magazine, το οποίο το 1982 αντιπροσώπευε την κορυφή της αναγνώρισης.

Η βαρύτητα του σωστού συντρόφου και τα πρώτα κουστούμια

Ο Armani άρχισε να σχεδιάζει γυναικεία και ανδρικά ρούχα ως ελεύθερος επαγγελματίας στις αρχές της δεκαετίας του 1970, μετά από μια εξαετή θητεία ως εκπαιδευόμενος του σχεδιαστή Nino Cerruti, για τον οποίο εργάστηκε στη Hitman, μια μάρκα αθλητικών ενδυμάτων. Πριν από αυτό, εργάστηκε για επτά χρόνια στο πολυκατάστημα La Rinascente στο Μιλάνο, ως διακοσμητής βιτρινών και πωλητής. Ο αρχιτέκτονας Sergio Galeotti, σύντροφος στη ζωή αλλά και στην επιχείρησή του, ενθάρρυνε τον Armani να ανοίξει το δικό του στούντιο. Όπως είπε ο Armani στο GQ το 2015 «Ο Sergio με έκανε να πιστέψω στον εαυτό μου. Με έκανε να δω τον ευρύτερο κόσμο». Οι δύο άνδρες ίδρυσαν την Armani μαζί.

Ο Galeotti ήταν πρόεδρος και συνιδιοκτήτης. Μαζί με τη βοηθό τους Irene Pantene, η οποία εξακολουθεί να εργάζεται για την εταιρεία μέχρι σήμερα, παρουσίασαν την πρώτη τους γυναικεία συλλογή για το φθινόπωρο του 1976 στην εβδομάδα μόδας του Μιλάνου. Μια συλλογή για την οποία εξασφάλισαν συμφωνία διανομής με την Barneys.

Ο Armani είχε ήδη γίνει ένας πολυσυζητημένος σχεδιαστής στην αναδυόμενη σκηνή της μόδας του Μιλάνου χάρη στα ευρύχωρα, πλούσια και σπορ δερμάτινα μπουφάν του για άνδρες. Οι πρώτες συλλογές για γυναίκες αποδείχθηκαν εξίσου εντυπωσιακές για τα μέσα. Η φήμη για το ταλέντο του εξαπλώθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου τον Απρίλιο του 1978, ο Armani είχε την πρώτη του ευκαιρία να εκτιναχθεί, όταν η Diane Keaton φόρεσε ένα από αυτά τα σακάκια για να παραλάβει το βραβείο Καλύτερης Ηθοποιού στα Βραβεία Όσκαρ εκείνης της χρονιάς. Ο Armani εκείνη την εποχή θόλωσε τα όρια μεταξύ γυναικείου και αντρικού ντυσίματος. Το ανδρόγυνο στιλ γεννιέται, κάτι που ήταν φεμινιστική δήλωση, και έμπνευσή του για αυτό ήταν η αδελφή του Rosanna και οι φίλες της.

American Gigolo και η εκτόξευση της φήμης

Έπειτα ακολούθησε ίσως το μεγαλύτερο επίτευγμα στην ιστορία του Armani, η πρωταγωνιστική εμφάνιση των ρούχων του με τον Richard Gere στην ταινία American Gigolo, που κυκλοφόρησε τον Φεβρουάριο του 1980. Όπως είπε το 2017 ο Armani στο περιοδικό 1843 του Economist, η ταινία «Έκανε μια τρομερή αίσθηση: όλοι ήθελαν να μάθουν τι φορούσε ο Gere που τον έκανε να φαίνεται τόσο υπέροχος. Αυτό μου έδωσε μια ξαφνική θετική φήμη». Η τύχη αυτή οφείλεται στον μάνατζερ του Τζον Τραβόλτα που είχε αρχικά επιλεγεί για τον ρόλο. Όταν ο Travolta αποχώρησε από την ταινία, ο Armani έμεινε.

Παγκόσμια καταξίωση και προσωπική απώλεια

Σαφώς ρόλο δεν έπαιξε μόνο η τύχη. Το ταλέντο του Armani, το επιχειρηματικό του πνεύμα και το εργασιακό του ηθικό αποτελούν αναπόσπαστα στοιχεία της επιτυχίας του. Καθώς οι ΗΠΑ έμπαιναν σε μια από τις πιο σημαντικές περιόδους ακμής τους, ο Giorgio Armani ήταν εκεί στο κατάλληλο μέρος, την κατάλληλη στιγμή. Οι νέες του μάρκες Emporio Armani και Armani Jeans προσέφεραν Armani σε πιο προσιτή τιμή. Περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο, ο Armani γρήγορα έγινε συνώνυμος της ιταλικής μόδας στην αμερικανική και ευρύτερη συνείδηση. «Τόσα πολλά πράγματα συνέβησαν τόσο γρήγορα για μένα τότε», είπε ο Armani το 2017. «Ήταν η εποχή που όλα κινούνταν στην καριέρα μου».

Το 1985, ωστόσο, μια προσωπική τραγωδία διέκοψε τη σταθερή ανοδική πορεία της επαγγελματικής καριέρας του Armani. Μετά από μια ασθένεια, ο Sergio Galeotti πεθαίνει. «Ζούσαμε χωρίς να πούμε ούτε μια λέξη για την ασθένειά του, χωρίς καν να την αφήσουμε να μας βαρύνει», είπε ο Armani στο New York Magazine, 11 χρόνια αργότερα. Η απώλεια του συντρόφου του έπληξε βαθιά τον Armani, αλλά η επιχείρησή του συνέχισε να αναπτύσσεται.

Η πίεση της επιτυχίας και η πρόκληση της καινοτομίας

Αν και η δεκαετία του 1980 ήταν αυτή που καθόρισε το στιλ του Armani, συνέχισε να καθοδηγεί την κατεύθυνση της μόδας και την επόμενη δεκαετία, ιδιαίτερα στον τομέα της ανδρικής ένδυσης. Για την άνοιξη του 1990, πρότεινε ένα σακάκι με τρία κουμπιά, ψηλότερο γιακά και στενούς ώμους, αλλά με απαλή γραμμή, το οποίο ονόμασε «The Natural» και το οποίο θα καθόριζε το στιλ της ραπτικής τα επόμενα χρόνια. Ακόμη και η εμφάνιση των Prada και Calvin Klein δεν μπόρεσε να μειώσει την κυριαρχία του.

Την ίδια χρονιά κυκλοφόρησε το Made in Milan, ένα ντοκιμαντέρ σε σκηνοθεσία του Martin Scorsese που δείχνει τον Armani στη δουλειά του να αναφέρει «Η κοινωνία αλλάζει και εγώ αλλάζω μαζί της. Προσπαθώ να φιλτράρω τις ιδέες μου μέσα από την καθημερινή πραγματικότητα». Αυτή η ρευστότητά του αλλά και η ικανότητά του να προσαρμόζεται άμεσα και γρήγορα στους καιρούς τον βοήθησε να παραμείνει επίκαιρος και ταυτόχρονα διαχρονικός. Άλλωστε κατά τη διάρκεια της πανδημίας έστησε την πρώτη ψηφιακή επίδειξη τον Φεβρουάριο του 2020, αναφέροντας ότι «υπάρχουν πολλοί τρόποι να γίνουν τα πράγματα».

Μεταξύ 1990 και 1995 η εταιρεία αναπτύχθηκε ραγδαία, και ο Armani ένιωθε την πίεση της επιτυχίας. Αργότερα είπε για εκείνη την περίοδο: «Δεν μπορούσα πλέον να αναλαμβάνω ρίσκα όπως παλιά και δεν μπορούσα να αντέξω το να μην πουλάω — δεν μπορούσα να αντέξω οικονομικά ούτε μια πτώση στις πωλήσεις. Ο σχεδιασμός έγινε εμπορική ευθύνη». Όλο και περισσότερες σειρές δημιουργήθηκαν: νυχτικά, προϊόντα ομορφιάς. και η ανάπτυξη διατηρήθηκε.

Αργότερα εκείνη τη δεκαετία, οι Calvin Klein, Prada, η ανανεωμένη Gucci και η νεοσύστατη Dolce & Gabbana προστέθηκαν στο πλήθος των ανταγωνιστών, με επικεφαλής τον Gianni Versace μέχρι τον θάνατό του το 1997.

Η δύναμη του ονόματος που ξεπέρασε τις τάσεις

Το σημάδι του στην ποπ κουλτούρα ανεξίτηλο. Στις 23 Αυγούστου του 1998, η Carrie Bradshaw στο επεισόδιο 12, του πρώτου κύκλου της διάσημης σειράς Sex and the City αναφέρει την πλέον viral ατάκα «Και ξαφνικά, ήταν εκεί, φορώντας Armani την Κυριακή. Ο κύριος Big». Παρατηρεί τον πλούσιο και αινιγματικό κύριο Big να φοράει ρούχα υψηλής ραπτικής σε μια φαινομενικά συνηθισμένη μέρα. Η φράση υπογραμμίζει τον μυστηριώδη και γοητευτικό χαρακτήρα του, συμβολίζοντας την αβίαστη πολυτέλεια και το κύρος του. Η φράση γίνεται ήχος στο TikTok και Instagram και οι δημιουργοί περιεχομένου δημοσιεύουν εκατοντάδες χιλιάδες βίντεο με αυτόν ως υπόβαθρο το 2025.

 

View this post on Instagram

 

A post shared by PERFECT (@theperfectmagazine)

Δεν έγινε όμως τώρα διάσημος. Και δεν είναι ανάγκη να είσαι λάτρης της μόδας για να ξέρεις τον Armani. Η έκθεσή του το 2001 στο Guggenheim, προσέλκυσε 29.000 επισκέπτες ανά εβδομάδα και ο Armani εξακολουθούσε να είναι εξαιρετικά επιτυχημένος και ισχυρός. Δεν ήταν όμως πλέον η τελευταία λέξη, αλλά αυτό μπορεί και να μην τον ενδιέφερε.

Ο Armani δεν ασχολείτο με τάσεις. Οι συλλογές του ήταν πιο πιστές στον εαυτό του παρά στην εποχή. Και η δύναμη του ονόματός του ήταν τέτοια που είχε ξεπεράσει τα όρια του τύπου ακόμη και του συστήματος της μόδας γενικά. Όπως σημείωσε η Franca Sozzani, η τότε αρχισυντάκτρια της ιταλικής Vogue: «Όπως όλοι οι πραγματικά μεγάλοι σχεδιαστές στην ιστορία της μόδας, ο Giorgio Armani ασχολείται με το στιλ, όχι με τη μόδα».

Κατά την τελευταία συνέντευξή του στη Financial Times αναγνωρίζει τη σημασία αυτής της διαχρονικότητας ως επιτυχία, αναφέροντας πως «Εάν κάτι που δημιούργησα πριν από 50 χρόνια, αναγνωρίζεται και εκτιμάται ακόμη και σήμερα, από ένα κοινό που τότε δεν είχε καν γεννηθεί, τότε ναι, αυτή είναι η απόλυτη επιβράβευση».

Από τη μόδα στον τρόπο ζωής: η αυτοκρατορία Armani και η απέραντη σοφία του

Ο κύριος Armani δεν σταματά στη μόδα. Κάνει το στιλ Armani τρόπο ζωής. Το 2005 ξεκίνησε τη δική του αλυσίδα ξενοδοχείων σε συνεργασία με άλλους και ανέλαβε τον έλεγχο των εγκαταστάσεων παραγωγής του για να εξασφαλίσει ολόκληρη τη διαδικασία.

Φημολογείται ότι του έγιναν πολλές φορές προτάσεις για επενδύσεις από ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια και άλλους που ήθελαν να συμμετάσχουν στην άνθηση της πολυτελούς αυτοκρατορίας του, αλλά επέλεξε να παραμείνει ο μοναδικός βασιλιάς της. Κάποτε διηγήθηκε ότι τρεις επενδυτές που ήθελαν να του παρουσιάσουν τις προτάσεις τους ζήτησαν να συναντηθούν με τον τραπεζίτη τους και με τον Armani. Ο τραπεζίτης αυτός ήταν ο πιο ισχυρός άνθρωπος στον ιταλικό τραπεζικό τομέα τότε.

Ενώ οι επενδυτές μιλούσαν, ο Armani καθόταν εκεί χωρίς να πει λέξη. Μέχρι που ο τραπεζίτης τους είπε «Κύριοι, ο κύριος Armani δεν μας χρειάζεται. Πάμε να φύγουμε».

Ήταν φημισμένος για την επιφυλακτικότητα και την ευερεθιστότητά του. Κατά τη διάρκεια των τακτικών συνεντεύξεων τύπου μετά τις επιδείξεις, έριχνε ρητορικές βόμβες προς την κατεύθυνση των Prada ή Dolce & Gabbana, προς γενική ευχαρίστηση όλων (εκτός των Prada και Dolce & Gabbana βεβαίως). Συχνά εξηγούσε τη συμπεριφορά του ως ντροπαλή. Δεν είχε όμως πρόβλημα να εκφράσει αυτό που πίστευε.

Δεν επηρεαζόταν άλλωστε από τον τύπο, εκτιμούσε μόνο τους πελάτες του «Εκείνοι είναι οι πραγματικοί κριτές». Η εικόνα του Armani ήταν επιβλητική και η προσωπική του αισθητική ασκητική. Ήταν αφοσιωμένος στη φυσική του κατάσταση. Αυτό μεταφερόταν στις συλλογές του. Πίστευε ότι «η ομορφιά δεν μπορεί να είναι περίπλοκη και η κομψότητα δεν μπορεί να φωνάζει».

Έλεγχος και τελειομανία μέχρι τέλους

Κατά το τελευταίο έτος της ζωής του, ο Armani έχασε τις επιδείξεις ανδρικής μόδας για την άνοιξη 2026 και τις επιδείξεις υψηλής ραπτικής Armani Privé λόγω της κατάστασης της υγείας του, αλλά παρέμεινε σε επαφή με το στούντιο μέσω τηλεφώνου και βιντεοκλήσεων. Ακόμη και στις τελευταίες του συλλογές έλεγχε κάθε look πριν στείλει τα μοντέλα στην πασαρέλα.

Το μότο του ήταν ότι «η τελειομανία και η ανάγκη να έχεις πάντα νέους στόχους και να τους επιτυγχάνεις είναι μια νοοτροπία που δίνει βαθύ νόημα στη ζωή». Δεν πιστεύει ότι είναι εργασιομανής αλλά αναφέρει ότι «σαφώς η σκληρή δουλειά είναι απαραίτητη για την επιτυχία» και ταυτόχρονα παραδέχεται ότι «η μεγαλύτερή μου αδυναμία είναι ότι έχω τον έλεγχο των πάντων. Ό, τι βλέπετε έχει δημιουργηθεί υπό την κατεύθυνσή μου».

«Είχε τόσο ξεκάθαρο όραμα που αναγνώριζες αμέσως το έργο του, όπου κι αν το έβρισκες», δήλωσε η Anna Wintour, Διευθύντρια Περιεχομένου της Condé Nast και Παγκόσμια Διευθύντρια Σύνταξης του Vogue. «Κατάλαβε τις γυναίκες, πώς ήθελαν να ντύνονται και τι μήνυμα ήθελαν να στείλουν. Δεν περιοριζόταν ποτέ σε ένα μόνο πεδίο ή μια μόνο ειδικότητα και κατανοούσε ότι η μόδα δεν μπορεί να υπάρχει σε απομόνωση. Για αυτόν, η μόδα δεν ήταν μόνο ένα πράγμα. Μόδα ήταν και ο κινηματογράφος, η μουσική, ο αθλητισμός, η τέχνη, ο σχεδιασμός και η αρχιτεκτονική. Κατάφερε και άφησε το ανεξίτηλο στίγμα του σε όλους αυτούς τους κόσμους».

Η κληρονομιά που μένει ζωντανή

Ο κόσμος της μόδας ετοιμαζόταν να γιορτάσει την 50ή επέτειο του Giorgio Armani στο Μιλάνο αργότερα αυτό το μήνα. Αντί αυτού, θρηνεί όχι μόνο «τον πιο επιτυχημένο Ιταλό σχεδιαστή μόδας στην ιστορία, αλλά και τον πιο επιτυχημένο επιχειρηματία». Η μνήμη του παραμένει ζωντανή μέσω της σημαντικής κληρονομιάς που αφήνει πίσω του. Το ίδρυμα Armani, το μουσείο Armani αλλά και η πρόσφατη δημιουργία του αρχείου Armani, θα στεγάζουν για πάντα την πορεία και το όραμα του Βασιλιά της μόδας.

Σύμφωνα με ανακοίνωση της εταιρείας, η κηδεία θα πραγματοποιηθεί στο Teatro Armani στο Μιλάνο από το Σάββατο 6 Σεπτεμβρίου έως την Κυριακή 7 Σεπτεμβρίου και θα είναι ανοιχτή από τις 9 π.μ. έως τις 6 μ.μ.

 

Διαβάστε επίσης

Giorgio Armani: Oι κληρονόμοι της αυτοκρατορίας των 9,4 δισ. δολ. και το μέλλον του εμβληματικού οίκου μόδας

Giorgio Armani: Η ζωή και το έργο του Βασιλιά της μόδας

Κληρονομιά Armani: Όλα τα ενδεχόμενα για τη διαδοχή και διεύθυνση του ανεξάρτητου κολοσσού