Η Ομοσπονδιακή Αστυνομία της Βραζιλίας ξεκίνησε ευρείας κλίμακας επιχείρηση κατά του οργανωμένου εγκλήματος που δραστηριοποιείται στην αλυσίδα εφοδιασμού καυσίμων και στον τομέα των fintech, αποκαλύπτοντας παράνομες συναλλαγές ύψους τουλάχιστον 52 δισεκατομμυρίων ρεάλ (9,6 δισ. δολάρια).

Οι έρευνες —με τις ονομασίες Quasar, Tank και Hidden Carbon— στοχεύουν στη διάλυση πολύπλοκων κυκλωμάτων ξεπλύματος χρήματος που συνδέονται με εγκληματικές οργανώσεις, σύμφωνα με ανακοίνωση της αστυνομίας την Πέμπτη.

1

Ανάμεσα στους εμπλεκόμενους βρίσκονται και μέλη της διαβόητης συμμορίας Primeiro Comando da Capital (PCC), σύμφωνα με την εισαγγελία του Σάο Πάολο, που συμμετείχε στην επιχείρηση.

Η Επιχείρηση Tank εκτέλεσε 14 εντάλματα σύλληψης και 42 εντάλματα έρευνας και κατάσχεσης στις πολιτείες Παρανά, Σάο Πάολο και Ρίο ντε Τζανέιρο. Οι αρχές αναφέρουν ότι το δίκτυο λειτουργεί από το 2019, έχοντας ξεπλύνει τουλάχιστον 600 εκατ. ρεάλ και διακινήσει πάνω από 23 δισ. ρεάλ μέσω εκατοντάδων εταιρειών, όπως πρατήρια καυσίμων, διανομείς, εταιρείες holding, εισπρακτικές εταιρείες και ακόμα και εγκεκριμένα ιδρύματα πληρωμών.

Το πρωί της Πέμπτης, δεκάδες περιπολικά κατέκλυσαν την οδό Faria Lima στο Σάο Πάολο — γνωστή ως η «Wall Street της Βραζιλίας». Περίπου 1.400 αστυνομικοί στοχεύουν σε 350 άτομα και εταιρείες που κατονομάζονται στην έρευνα. Οι ύποπτοι κατηγορούνται για οικονομικά εγκλήματα, νοθεία καυσίμων, περιβαλλοντικές παραβάσεις, ξέπλυμα χρήματος και φορολογικές απάτες, μεταξύ άλλων.

Σε μία περίπτωση, εντοπίστηκε συνωμοσία εισαγωγής μεθανόλης, η οποία αντί να παραδοθεί στους επίσημους παραλήπτες της, κατέληγε παράνομα σε πρατήρια και διανομείς καυσίμων.

Σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομικών Fernando Haddad, οι εγκληματίες είχαν διεισδύσει σε πάνω από 1.000 πρατήρια και τέσσερα διυλιστήρια. «Το έγκλημα γίνεται πιο εξελιγμένο και το κράτος πρέπει να προσαρμόσει ανάλογα τις ενέργειές του. Ενάντια στο οργανωμένο έγκλημα, απαιτείται οργανωμένη απάντηση», δήλωσε.

Οι ερευνητές αποκάλυψαν επίσης απάτες σε πάνω από 300 πρατήρια, των οποίων οι ιδιοκτήτες εξαναγκάστηκαν να παραδώσουν τις επιχειρήσεις τους χωρίς αποζημίωση, με απειλές κατά της ζωής τους αν αντιδρούσαν.

Αντίδραση της αγοράς

Οι μετοχές εταιρειών διανομής καυσίμων σημείωσαν άνοδο μετά την επιχείρηση. Η Raizen SA (εκπρόσωπος της Shell στη Βραζιλία) αυξήθηκε έως και 8,5%, η Vibra Energia SA 4% και η Ultrapar 5,5%, καθιστώντας τον κλάδο έναν από τους μεγαλύτερους κερδισμένους στο δείκτη Ibovespa.

Ο ρόλος των fintechs

Οι παράνομες συναλλαγές πραγματοποιήθηκαν μέσω fintechs ελεγχόμενων από εγκληματικές οργανώσεις, με πελατολόγιο κυρίως από τον κλάδο καυσίμων. Αυτές οι εταιρείες λειτουργούσαν με παράλληλα λογιστικά συστήματα, επιτρέποντας μεταφορές χωρίς αναγνώριση των τελικών δικαιούχων.

Μία από τις fintech λέγεται ότι διακίνησε πάνω από 46 δισ. ρεάλ μεταξύ 2020 και 2024 και δέχθηκε καταθέσεις μετρητών. Χρησιμοποιούσαν επίσης μικρότερα ιδρύματα πληρωμών για να καλύψουν τις συναλλαγές. Οι φορολογικές αρχές έχουν ήδη επιβάλει πρόστιμα άνω των 8 δισ. ρεάλ, με περισσότερα να ακολουθούν.

Τα κέρδη από τις παράνομες δραστηριότητες καλύπτονταν μέσα από επενδυτικά κεφάλαια — περίπου 40 fund με περιουσιακά στοιχεία 30 δισ. ρεάλ — που επένδυαν σε λιμενικούς τερματικούς σταθμούς και εργοστάσια παραγωγής αιθανόλης.

Μέχρι το 2024, οι χρηματοοικονομικές εταιρείες δεν ήταν υποχρεωμένες να δηλώνουν τις συναλλαγές πελατών στην εφορία. Οι μεταρρυθμίσεις για μεγαλύτερη διαφάνεια ακυρώθηκαν νωρίτερα φέτος λόγω παραπληροφόρησης.

Αντιδράσεις εταιρειών

Οι εταιρείες Reag Investimentos SA και Cia Brasileira de Servicos Financeiros SA επιβεβαίωσαν ότι έγιναν έρευνες στα γραφεία τους και δηλώνουν πλήρη συνεργασία με τις αρχές. Τα funds της Banco Genial SA και Trustee Distribuidora βρίσκονται επίσης στο στόχαστρο.

Η Banco Genial δήλωσε έκπληκτη από τη σύνδεση του ονόματός της με την υπόθεση και τόνισε πως λειτουργεί με τα υψηλότερα πρότυπα εταιρικής διακυβέρνησης και συμμόρφωσης. Η Trustee δεν απάντησε σε αιτήματα για σχολιασμό.

Η Επιχείρηση Quasar ερεύνησε τρεις πόλεις (Σάο Πάολο, Καμπίνας και Ριμπεϊράο Πρέτο), στοχεύοντας σε ξέπλυμα χρήματος και παράνομη διαχείριση επενδυτικών κεφαλαίων με σύνδεση με εγκληματικές οργανώσεις.

Πολιτικές τοποθετήσεις

Η επιχείρηση χαιρετίστηκε από μεγάλες εταιρείες καυσίμων όπως η Petrobras, η Shell και η Vibra, μέσω του Ινστιτούτου Legal Fuel, που υποστηρίζει ότι το οργανωμένο έγκλημα υπονομεύει τον ανταγωνισμό και τη φορολογική συμμόρφωση στον κλάδο.

Ο πρόεδρος της ένωσης πρατηριούχων James Thorp Neto δήλωσε πως περίπου το 11% των 45.000 πρατηρίων της Βραζιλίας ελέγχονται από εγκληματικές οργανώσεις.

Ο υπουργός Δικαιοσύνης Ricardo Lawandowski δήλωσε ότι η καταστολή θα επεκταθεί και σε άλλους τομείς της οικονομίας, ενώ η υπουργός Θεσμικών Σχέσεων Gleisi Hoffmann τόνισε τη σημασία της διακυβερνητικής συνεργασίας.

Ο κυβερνήτης του Σάο Πάολο Tarcisio de Freitas, εν δυνάμει αντίπαλος του Λούλα στις επόμενες εκλογές, χαρακτήρισε την επιχείρηση «ιστορική ημέρα κατά του οργανωμένου εγκλήματος», σημειώνοντας ότι η έρευνα ξεκίνησε στην πολιτεία του και επεκτάθηκε σε όλη τη χώρα.

Διαβάστε επίσης: 

Κλιμακώνεται η ένταση μεταξύ Τραμπ και Fed – Κατέθεσε μήνυση η Κουκ

Ερίκ Λομπάρ (Γάλλος ΥΠΟΙΚ): Απορρίπτει την κρίση και επιβεβαιώνει τα σχέδια για το χρέος

Revolut: Εξετάζει την εξαγορά τράπεζας στις ΗΠΑ