Μην καπνίζετε αυτά τα λαθραία ελληνικά τσιγάρα, μπορεί να βλάψετε έναν συνταξιούχο

Λίγο πριν από τα μεσάνυχτα, ένα ζεστό βράδυ του Αυγούστου, το 2017, δύο αστυνομικοί σε ένα αυτοκίνητο χωρίς σήμανση στη μεγαλύτερη πόλη της Βόρειας Ελλάδας, τη Θεσσαλονίκη, σταμάτησαν ένα φορτηγό δήθεν για έλεγχο ρουτίνας.

Στο πίσω μέρος του φορτηγού, οι δύο αξιωματικοί και οι άλλοι 15 που ήρθαν ως ενίσχυση εντόπισαν σωρούς λαθραίων τσιγάρων, με αποτέλεσμα να έχουμε μία από τις μεγαλύτερες κατασχέσεις λαθραίων τσιγάρων στην Ελλάδα. Η έρευνα ήταν το αποτέλεσμα μιας οκτάμηνης παρακολούθησης ενός εργοστασίου παράνομων τσιγάρων κοντά στην Αθήνα και μία προσεκτικά σχεδιασμένη αποστολή που περιλάμβανε πάνω από 80 αστυνομικούς που εργάζονταν σχεδόν όλο το εικοσιτετράωρο. Οι αρχές κατέσχεσαν 178 εκατομμύρια πλαστά τσιγάρα και περισσότερα από 18.000 πακέτα καπνού.

Οι προσπάθειες για την καταπολέμηση των παραχαρακτών έχουν ενταθεί, με την αστυνομία να στοχεύει τώρα προϊόντα που εμπλέκονται στην κατασκευή τέτοιου είδους λαθραίων προϊόντων. Αυτόν το μήνα κατασχέθηκαν 128 μετρικοί τόνοι καπνού από μια αποθήκη στη Βοιωτία, βόρεια της Αθήνας, που θα παρήγαγε περίπου 604 εκατομμύρια πλαστά τσιγάρα.

Η αύξηση των τσιγάρων «μαϊμού», από «μαϊμού» Marlboro και Muratti μέχρι Business Royals, που χρησιμοποιούν συχνά κατώτερης ποιότητας φύλλα καπνού και μπορούν να αγοραστούν σε γωνιές του δρόμου για μόλις 1,50 ευρώ το πακέτο – λιγότερο από το ήμισυ της τιμής του πραγματικού – έχει κάνει την Ελλάδα «πρωταθλήτρια Ευρώπης» στα λαθραία τσιγάρα. Το 2018, σύμφωνα με έκθεση της KPMG, η Ελλάδα έχασε 700 εκατομμύρια ευρώ από το παράνομο εμπόριο τσιγάρων και καπνού, ποσό που θα μπορούσε να βοηθήσει τη χώρα να αποφύγει αρκετές περικοπές συντάξεων κατά τη διάρκεια των τριών προγραμμάτων διάσωσης. Οι συνταξιούχοι κλήθηκαν να υποστούν πέρυσι πλήγμα ύψους 740 εκατομμυρίων ευρώ για να ενισχύσουν το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης της χώρας.

Καθώς ο νέος πρωθυπουργός της Ελλάδας, Κυριάκος Μητσοτάκης, επιδιώκει να επιτύχει την προεκλογική υπόσχεσή του για ελάφρυνση της φορολογικής επιβάρυνσης στη χώρα, η εξάρθρωση αυτών των παράνομων δραστηριοτήτων γίνεται κρίσιμη. Η διόρθωση των φορολογικών διαρροών θα του δώσει τον δημοσιονομικό χώρο που χρειάζεται για να προσελκύσει τους επενδυτές με χαμηλότερες επιβαρύνσεις και επίσης να αντιστρέψει ορισμένα από τα μέτρα λιτότητας που θεσπίστηκαν κατά τη διάρκεια της κρίσης. Ο 51χρονος ηγέτης προσπαθεί να δείξει ότι η κυβέρνησή του μπορεί να αναδιαρθρώσει την οικονομία και να την απαλλάξει από τη διαφθορά, τη γραφειοκρατία και τη φοροδιαφυγή.

«Η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής δεν είναι μόνο η προστασία των υγιών επιχειρήσεων, αλλά και η υπεράσπιση της κοινωνικής δικαιοσύνης», δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας αυτό το μήνα.

Η Ελλάδα έχει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά καπνίσματος στον κόσμο και ένα πακέτο τσιγάρων στη χώρα είναι από τα φθηνότερα στην ΕΕ. Ωστόσο, σχεδόν το ένα τέταρτο του συνόλου των τσιγάρων που καπνίστηκαν στην Ελλάδα το 2018 ήταν πλαστά, σύμφωνα με την έκθεση της KPMG. Μέχρι το 2015, η χώρα ήταν προορισμός εισαγωγής για τσιγάρα με πλαστά σήματα, με πακέτα που έφταναν μέσω της θάλασσας ή οδικώς. Η απότομη αύξηση του φόρου επί των προϊόντων καπνού κατά την ελληνική κρίση μείωσε τις εισροές αυτές και έφερε την παράνομη παραγωγή στην ξηρά.

Ο αριθμός των νόμιμα πωληθέντων τσιγάρων στην Ελλάδα έπεσε στα 16,7 δισ. το 2018, σχεδόν το μισό από το 2009, σύμφωνα με την KPMG. Την ίδια περίοδο, το μερίδιο των παράνομων τσιγάρων αυξήθηκε στο 23,6% επί όλων των καπνικών ειδών που πωλήθηκαν, από 3%. Οι άνθρωποι που διεξάγουν αυτές τις επιχειρήσεις έχουν επίσης πάρει θάρρος για να εξάγουν τα ψεύτικα τσιγάρα τους σε χώρες όπως η Βουλγαρία, η Ιταλία, η Ρουμανία, η Ισπανία και το Ηνωμένο Βασίλειο

Τα τελευταία χρόνια έχουν εντοπιστεί εννέα εργοστάσια στην περιοχή της Αθήνας που παρήγαγαν παραποιημένα τσιγάρα. Τέτοιες επιχειρήσεις υπάρχουν επίσης σε άλλες περιοχές της Ελλάδας, συμπεριλαμβανομένης της Θεσσαλονίκης. Το παράνομο εμπόριο καπνού και τσιγάρων έχει τεράστιο κοινωνικό και οικονομικό κόστος, δήλωσε ο Χρήστος Χαρπαντίδης, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Παπαστράτος, της ελληνικής μονάδας της  Philip Morris International.

«Όλοι γνωρίζουμε ότι τα έσοδα από παράνομα τσιγάρα χρησιμοποιούνται για τη χρηματοδότηση διεθνών εγκλημάτων», λέει.

Στην περιοχή της Αθήνας, μεγάλο μέρος της παράνομης παραγωγής συγκεντρώνεται στον Ασπρόπυργο, ένα βιομηχανικό προάστιο δυτικά της πρωτεύουσας που είναι γεμάτο από εργοστάσια – μερικά από αυτά εγκαταλελειμμένα – σχηματίζοντας ένα λαβύρινθο στενών δρόμων και αδιέξοδων.

Οι Έλληνες και Ιταλοί εγκληματίες που εμπλέκονταν στο «λαβράκι» του 2017 είχαν επιλέξει μια τοποθεσία στον Ασπρόπυργο επειδή είναι δύσκολο για τις υπηρεσίες επιβολής του νόμου να εισέλθουν στην περιοχή χωρίς να παρατηρηθούν, δήλωσε ένας αστυνομικός που ενεπλάκη στην παρακολούθηση. Για την παρακολούθηση του εργοστασίου, η αστυνομία διαμόρφωσε τη βεράντα ενός τοπικού νοσοκομείου σε πλατφόρμα παρατήρησης, χρησιμοποιώντας ακόμα και drones. Όταν συγκέντρωσαν τελικά αρκετές πληροφορίες, οργάνωσαν τις εφόδους, σταματώντας το φορτηγό έξω από τη Θεσσαλονίκη, ενώ ταυτόχρονα εισέβαλαν το εργοστάσιο.

Σε επιδρομή αυτόν το μήνα, η μονάδα καταπολέμησης του οργανωμένου εγκλήματος της περιφερειακής αστυνομίας της Κρήτης ανακοίνωσε ότι μετά από πολλούς μήνες παρακολούθησης, συνέλαβε τέσσερις Έλληνες και έναν ξένο για παράνομη παραγωγή, διανομή και εξαγωγή προϊόντων καπνού.

Οι παραγωγοί παραποιημένων τσιγάρων επενδύουν περίπου 1 εκατομμύριο ευρώ για να δημιουργήσουν ένα εργοστάσιο και ανακτούν το δεκαπλάσιο ποσό εντός έξι μηνών. Με τέτοιες τεράστιες αποδόσεις, η αστυνομία δεν αμφιβάλλει ότι περισσότερες τέτοιες επιχειρήσεις θα ξεφυτρώνουν και θα πρέπει συνεχώς να τις κυνηγά.