Μέχρι το τέλος Οκτωβρίου θα πρέπει να έχουν υποβάλει τις προτάσεις τους οι κοινωνικοί εταίροι στο πλαίσιο του διαλόγου για την εκπόνηση του Σχεδίου Δράσης για την ενίσχυση των συλλογικών διαπραγματεύσεων και τη διεύρυνση της κάλυψης των εργαζομένων από συλλογικές συμβάσεις.

Με τη μικρή παράταση που έδωσε το υπουργείο Εργασίας, οι εργοδοτικές και συνδικαλιστικές οργανώσεις καλούνται να καταθέσουν συγκεκριμένες εισηγήσεις για τις θεσμικές παρεμβάσεις που απαιτούνται, ώστε να αυξηθεί η κάλυψη από το 30% που είναι σήμερα στο 80% έως το 2027.

1

Ο στόχος αυτός εντάσσεται στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής οδηγίας 2022/2041 για τους επαρκείς κατώτατους μισθούς και συνδέεται άμεσα με τη σταδιακή αύξηση του μέσου μισθού στα 1.500 ευρώ. Η ολοκλήρωση του Σχεδίου Δράσης προγραμματίζεται έως το τέλος του έτους, ενώ ο διάλογος θα συνεχιστεί τις επόμενες εβδομάδες με νέες συναντήσεις της Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης Νίκης Κεραμέως με τους εκπροσώπους των εθνικών κοινωνικών εταίρων, προκειμένου να διαμορφωθεί το τελικό πλαίσιο συναίνεσης.

Η πρόκληση των αριθμών

Σήμερα, μόλις 800.000 εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα καλύπτονται από κάποια συλλογική σύμβαση, δηλαδή περίπου το 30% των συνολικά 2,8 εκατομμυρίων μισθωτών. Για να επιτευχθεί ο στόχος του 80%, θα πρέπει μέσα στην επόμενη διετία να διευρυνθεί η κάλυψη σε 2,2 εκατομμύρια εργαζόμενους. Το ποσοστό αυτό θεωρείται κρίσιμο για να επανέλθει η συλλογική διαπραγμάτευση ως βασικός μηχανισμός καθορισμού των μισθών, με σταθερότητα και διαφάνεια.

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του υπουργείου Εργασίας, οι αυξήσεις που προβλέπουν οι ισχύουσες κλαδικές συμβάσεις είναι σε όλες τις περιπτώσεις υψηλότερες από τον κατώτατο μισθό των 880 ευρώ, γεγονός που καταδεικνύει τη δυναμική που μπορεί να αποκτήσει ο θεσμός των συλλογικών ρυθμίσεων.

Αξίζει να σημειωθεί ότι αρκετές συμβάσεις υπογράφηκαν το 2023 και το 2024, ενσωματώνοντας ήδη μελλοντικές αυξήσεις.

Τέσσερις παρεμβάσεις στον μηχανισμό των διαπραγματεύσεων

Ο διάλογος που βρίσκεται σε εξέλιξη περιστρέφεται γύρω από τέσσερις κεντρικές θεσμικές αλλαγές:

• Μείωση του ποσοστού εργοδοτικής εκπροσώπησης που απαιτείται για την επέκταση των όρων μιας σύμβασης στο σύνολο του κλάδου. Το σημερινό όριο του 50% +1 θεωρείται υψηλό και συχνά οδηγεί επιχειρήσεις σε αποχώρηση από τους φορείς εκπροσώπησής τους, ώστε να αποφύγουν δεσμευτικές αυξήσεις.

• Θέσπιση ειδικού πλαισίου αυξήσεων για επιχειρήσεις που αποδεδειγμένα αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες, με στόχο την αποφυγή αδιεξόδων και τη διατήρηση των θέσεων εργασίας.

• Απλοποίηση των διαδικασιών του ΟΜΕΔ (Οργανισμός Μεσολάβησης και Διαιτησίας) ώστε οι διαφορές να επιλύονται κατά προτεραιότητα μέσω συμφιλίωσης, πριν από την προσφυγή στη διαιτησία.

• Εκσυγχρονισμός του ψηφιακού Μητρώου συνδικαλιστικών και εργοδοτικών οργανώσεων που προβλέπεται από τον νόμο Χατζηδάκη, με απλούστερη

διαδικασία εγγραφής και νομιμοποίησης των μελών. Για το ζήτημα αυτό εκκρεμεί η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, μετά από προσφυγή συνδικαλιστικών φορέων.

Οι αλλαγές αυτές θεωρούνται κομβικές για να αρθούν τα εμπόδια που περιορίζουν σήμερα τη σύναψη και επέκταση συλλογικών συμβάσεων. Σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, το υπουργείο εξετάζει και τη δυνατότητα θεσμικών κινήτρων συμμετοχής στις διαπραγματεύσεις, ιδίως για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που συνιστούν τη ραχοκοκαλιά της ελληνικής αγοράς εργασίας.

Οι ενεργές συλλογικές συμβάσεις

Αυτή τη στιγμή, οι ενεργές συλλογικές συμβάσεις ανέρχονται σε μόλις 25 και αφορούν κυρίως κλάδους όπως ο τουρισμός, η υγεία, η βιομηχανία και οι υπηρεσίες.

Ενδεικτικά:

• Ξεναγοί Κω: Τριετής σύμβαση, με βασικό ποσό ξενάγησης 65,9 ευρώ και αναπροσαρμογές ανά κλιμάκιο.
• Επισιτιστικά Ρόδου: Μισθοί από 950 ευρώ το 2025 έως 998 ευρώ το 2026.
• Κλινικές: Κατώτερος βασικός μισθός 830 ευρώ, με καθορισμένα επιδόματα και εφημερίες.
• Ηθοποιοί ΚΘΒΕ: Αυξήσεις 3% το 2025, με βασικό μισθό 1.251,45 ευρώ.
• Οδηγοί τουριστικών λεωφορείων Κω: Μισθός 1.290 ευρώ, με συγκεκριμένο πλαίσιο ημερήσιας ανάπαυσης.
• Καπνοβιομηχανία: Ημερομίσθιο από 39,30 ευρώ το 2025 σε 41,27 ευρώ το 2026.
• Ασφαλιστικές επιχειρήσεις: Αυξήσεις 4% το 2025, 3% το 2026 και 2% το 2027, με βασικό μισθό που θα ανέλθει στα 1.119 ευρώ.
• Τραπεζοϋπάλληλοι (ΟΤΟΕ): Κλιμακωτές αυξήσεις έως το 2027, με μισθούς από 904 έως 1.082 ευρώ.

Σύμφωνα με στελέχη του υπουργείου, η αναβίωση των κλαδικών συμβάσεων αποτελεί βασικό μοχλό για την αναβάθμιση των αμοιβών και των συνθηκών εργασίας, ιδιαίτερα σε κλάδους έντασης εργασίας όπως ο τουρισμός και η εστίαση.

Η τάση αυτή, σε συνδυασμό με την προγραμματιζόμενη αύξηση του κατώτατου μισθού και τις παρεμβάσεις στον μηχανισμό των συλλογικών διαπραγματεύσεων, εκτιμάται ότι θα οδηγήσει σε ουσιαστική ενίσχυση των εισοδημάτων την επόμενη διετία.

 

Διαβάστε επίσης 

Ντόναλντ Τραμπ: Αυτό είναι το ειρηνευτικό σχέδιο για τη Γάζα – Τι αναφέρει η «Διακήρυξη για τη Διαρκή Ειρήνη και Ευημερία»

Αποκλειστικό: Τι αλλάζει η ΡΑΑΕΥ στα μπλε τιμολόγια-Ποια δεν θα είναι πια μπλε αλλά …κοκκινωπά

ΣτΕ: Δεύτερη ευκαιρία για τα «πράσινα» κτίρια του ΝΟΚ