«Πατριωτισμός δεν είναι οι κορώνες, και τα μεγάλα λόγια. Δεν είναι ούτε το “go back κ. Μέρκελ, go back κύριε Σόιμπλε”, όπως έλεγε ο κ. Τσίπρας, ούτε να καπηλεύεσαι τα εθνικά σύμβολα με κραυγές και διαρκείς επικλήσεις στο ένδοξο παρελθόν μας, όπως κάνει η ακροδεξιά. Πραγματικός πατριωτισμός είναι να βοηθάς τη χώρα σου ουσιαστικά να γίνει πιο ισχυρή. Είναι να συμβάλεις με πράξεις για μια Ελλάδα πιο δυνατή και πιο υπερήφανη», με αυτά τα λόγια ολοκλήρωσε ο Αλέξης Πατέλης την παρουσίαση του πολυσυζητημένου του βιβλίου με τίτλο «Η Μεγάλη Επιστροφή: Ο δρόμος για την αξιοπιστία της Ελλάδας» (εκδ. Παπαδόπουλος), που πραγματοποιήθηκε χθες το απόγευμα στο κατάμεστο Αμφιθέατρο «Ίδρυμα Ωνάση» στην Εθνική Πινακοθήκη.

Το βιβλίο του Αλέξη Πατέλη αφηγείται εκ των έσω τη «μεγάλη επιστροφή» της Ελλάδας: από τα capital controls και τη διεθνή αμφισβήτηση, μια ανάσα από τον διεθνή εξοστρακισμό, μέχρι την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας. Όπως ανέφερε κατά τη διάρκεια της παρουσίασης και ο ίδιος ο συγγραφέας, το βιβλίο έχει γραφτεί με τέτοιο τρόπο ούτως ώστε το περιεχόμενό του να γίνεται κατανοητό στον κάθε αναγνώστη ανεξαρτήτως γνώσεων οικονομικών.

1

Για το βιβλίο μίλησαν ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας, η  Αναπληρωτής Επικεφαλής Τμήματος Ανάλυσης Οικονομικών Κινδύνων, ESM Μαριαλένα Αθανασοπούλου, η χρονογράφος – συγγραφέας Ρέα Βιτάλη και ο ίδιος ο συγγραφέας, ενώ τον συντονισμό ανέλαβε ο δημοσιογράφος Μάκης Προβατάς.

Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας (2ος Α) και ο Αλέξης Πατέλης (Κ) παρευρίσκονται στην εκδήλωση για την παρουσίαση του βιβλίου του με τίτλο «Η Μεγάλη Επιστροφή: Ο δρόμος για την αξιοπιστία της Ελλάδας», στην Εθνική Πινακοθήκη, Αθήνα, Πέμπτη 09 Οκτωβρίου 2025. ΑΠΕ-ΜΠΕ /ΑΠΕ-ΜΠΕ/ ΓΙΩΡΓΟΣ ΒΙΤΣΑΡΑΣ
Από αριστερά: Ο δημοσιογράφος Μάκης Προβατάς, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας, ο Αλέξης Πατέλης, η  Αναπληρωτής Επικεφαλής Τμήματος Ανάλυσης Οικονομικών Κινδύνων, ESM Μαριαλένα Αθανασοπούλου, η χρονογράφος – συγγραφέας Ρέα Βιτάλη, στην παρουσίαση του βιβλίου με τίτλο «Η Μεγάλη Επιστροφή: Ο δρόμος για την αξιοπιστία της Ελλάδας», στην Εθνική Πινακοθήκη, Αθήνα, Πέμπτη 09 Οκτωβρίου 2025. ΑΠΕ-ΜΠΕ /ΑΠΕ-ΜΠΕ/ ΓΙΩΡΓΟΣ ΒΙΤΣΑΡΑΣ

«Η Μεγάλη Επιστροφή δεν η μεγάλη επιστροφή του Αλέξη Πατέλη. Είναι η μεγάλη επιστροφή της Ελλάδας. Η Ελλάδα διένυσε έναν πάρα πολύ μακρύ δρόμο. Νομίζω ότι τα έχουμε ξεχάσει όλοι. Σήμερα, έχουμε ανακτήσει την επενδυτική βαθμίδα, ήμασταν το εξώφυλλο του Economist ως η Χώρα της Χρονιάς. Όπως είπε και το βίντεο που προβλήθηκε στην αρχή, αυτό που ακούς στο εξωτερικό είναι: “Πώς τα καταφέρατε εσείς οι Έλληνες”», ανέφερε ο κ. Πατέλης χαρακτηρίζοντας το βιβλίο του ως πατριωτικό «εξού και το γαλάζιο εξώφυλλο» και γραμμένο ως θρίλερ.

Στην αρχή της ομιλίας του ο κ. Πατέλης έκανε ειδική μνεία σε ένα περιστατικό που του συνέβη στον Καναδά. «Στις 25 Μαρτίου 2024, στο Μόντρεαλ, μια ηλικιωμένη Ελληνοκαναδή μου είπε: “Σας ευχαριστώ που με κάνατε ξανά περήφανη που είμαι Ελληνίδα, που δεν αισθάνομαι πια την ντροπή που είχα την προηγούμενη δεκαετία”. Αυτό ήταν κάτι που θα το θυμάμαι για πάντα …Η χώρα μας ξεπέρασε πολλές δοκιμασίες και κοιτάει πλέον μπροστά».

Γ. Στουρνάρας: Μαρτυρία στρατηγικής

Ως μαρτυρία στρατηγικής χαρακτήρισε το βιβλίο του Αλέξη Πατέλη, ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας επισημαίνοντας ότι δεν πρόκειται για μία αφήγηση γεγονότων. «“Η Μεγάλη Επιστροφή” δεν είναι απλώς μια αφήγηση γεγονότων∙ είναι μια μαρτυρία στρατηγικής: πώς, ύστερα από μια δεκαετία βαθιάς κρίσης και αμφισβήτησης, η Ελλάδα ξανακέρδισε την αξιοπιστία της, τη φωνή της και τη θέση της στο ευρωπαϊκό και διεθνές γίγνεσθαι».

Κατά τη διάρκεια της τοποθέτησής του, ο κ. Στουρνάρας αναφέρθηκε διεξοδικά σε πέντε σημεία που αναδεικνύονται μέσα από το βιβλίο. «Πρώτον, στον ρόλο της ηγεσίας και πώς μετατρέπει την κατεύθυνση σε πράξη με σχέδιο και συνέπεια, δεύτερον στην αποκατάσταση της αξιοπιστίας, που αποτελεί θεμέλιο για την πορεία της χώρας προς τη σταθερότητα και την ανάπτυξη, τρίτον στις μεταρρυθμίσεις που αξιοποίησαν τις δυσκολίες ως αφορμή για αλλαγή και εκσυγχρονισμό, τέταρτον στην παρουσία της Ελλάδος στο διεθνές πεδίο με την χώρα πλέον όχι ως πρόβλημα, αλλά ως εταίρο αξιόπιστο που συμμετέχει ενεργά και προτείνει λύσεις και πέμπτο στην κοινωνική πλευρά της ανάπτυξης».

«“Η Μεγάλη Επιστροφή” μιλά για την επιστροφή της Ελλάδας πρωτίστως στην κανονικότητα – σε μια κανονικότητα όπου οι αποφάσεις στηρίζονται σε στοιχεία, οι θεσμοί λειτουργούν αποτελεσματικά και η πολιτική έχει στόχευση και προσανατολισμό. Γιατί σε τελική ανάλυση, αυτή είναι η ουσία της οικονομικής πολιτικής: εμπιστοσύνη που χτίζεται, όχι που εξαγγέλλεται», εξήγησε ο κ. Στουρνάρας συνοψίζοντας ότι «Ο συγγραφέας μάς μεταφέρει στο κέντρο της λήψης αποφάσεων, εκεί όπου οι κρίσεις αντιμετωπίζονται ως επιταχυντές αλλαγής και όχι ως άλλοθι ακινησίας και η πορεία προς την επενδυτική βαθμίδα και τη σταθερότητα παρουσιάζεται ως συλλογικό επίτευγμα που στηρίχθηκε σε ένα συνεκτικό σχέδιο».

«Καταλήγω στο συμπέρασμα ότι η ”Μεγάλη επιστροφή” δεν είναι απλώς ένας τίτλος, είναι ένα κάλεσμα να πιστέψουμε ξανά στις δυνατότητές μας. Είναι ένα βιβλίο που είναι αισιόδοξο θεμελιωμένα. Είναι η απόδειξη ότι μια χώρα, ακόμα κι αν περάσει από τις πιο βαθιές κρίσεις, μπορεί να ξαναβρεί τον δρόμο της […] Η Μεγάλη επιστροφή δεν αφορά μία ιστορία του παρελθόντος. Είναι μια πρόκληση για να δούμε ως κοινωνία το μέλλον. Ας κρατήσουμε λοιπόν, το πνεύμα αυτού του βιβλίου ως οδηγό».

Παρουσίαση Πατέλη

Μ. Αθανασοπούλου: Αλλάζοντας την οικονομική ιστορία μίας χώρας

«Το βιβλίο που έχει γράψει ο Αλέξης δεν είναι μια αφήγηση γεγονότων. Είναι η απόδειξη του πώς ένα οργανωμένο σχέδιο, καλά οργανωμένο, όταν συνδυάζει συνέπεια, συνεργασία και συνεχή κρίση, μπορεί πραγματικά να αλλάξει τη ροή της οικονομικής ιστορίας μιας χώρας», ανέφερε με τη σειρά της η Μαριαλένα Αθανασοπούλου.

Κατά τη διάρκεια της τοποθέτησής της, η κα Αθανασοπούλου υπογράμμισε τρία σημαντικά σημεία του βιβλίου, όσον αφορά στην πορεία της ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας. «Πρώτον, η πολιτική σταθερότητα και η σαφής ευθυγράμμιση λόγων και πράξεων ενίσχυσαν την εμπιστοσύνη. Δεύτερον, η προσήλωση στη δημοσιονομική πειθαρχία και στις μεταρρυθμίσεις συνοδεύτηκε από συγκεκριμένες παρεμβάσεις, μεταβάλλοντας τις αντιλήψεις και θωρακίζοντας τα θεμελιώδη μεγέθη της οικονομίας. Τρίτον, οι εκπρόσωποι της χώρας επέδειξαν αξιοπιστία και εμπειρία, καθησυχάζοντας εταίρους και αγορές ως προς την ικανότητα διαχείρισης προκλήσεων».

«...Άρα η Ελλάδα κατάφερε μέσα σε αυτά τα χρόνια κάνοντας τα λόγια πράξη, τα λόγια πολιτικές και τις πολιτικές σε αποτελέσματα μετέτρεψε την αμφιβολία σε εμπιστοσύνη και την αδυναμία σε ανθεκτικότητα. Δηλαδή, έγινε από παράδειγμα προς αποφυγή, σε παράδειγμα προς μελέτη».

«…Η πρόοδος δεν είναι αποτέλεσμα συγκυρίας,  έτυχε, πέτυχε αλλά αποτέλεσμα οργάνωσης συνέχειας και επιμονής. Δίπλα σε κάθε σελίδα βλέπεις την επιμονή, βλέπεις τη δουλειά τόσων ανθρώπων. Όταν υπάρχει σχέδιο, στόχος και συνεργασία υπάρχουν και τα αποτελέσματα.  Να πω όμως ότι εδώ που είναι η Ελλάδα αποτελεί ορόσημο αλλά δεν είναι ο τερματισμός. Η προσπάθεια πρέπει να συνεχιστεί για τη σταθερότητα και την ανάπτυξη της χώρας. Η πρόκληση να διατηρηθεί η εμπιστοσύνη που με τόσο πολύ κόπο κερδήθηκε είναι να πρώτον να θωρακισθεί η κοινωνική συνοχή και να ενισχυθούν οι κινητήριες δυνάμεις ανάπτυξης… Η αλλαγή δεν είναι θέμα τύχης, είναι αποτέλεσμα σχεδίου, συνεργασίας και πίστης», είπε η κα. Αθανασοπούλου.

Παρουσίαση Πατέλη

Ρ. Βιτάλη: Βιβλίο που χτίζει πολιτική συνείδηση

«Το βιβλίο του Αλέξη Πατέλη είναι εξαιρετικά χρήσιμο για να χτίσεις πολιτική συνείδηση, να κατέχεις το know how της πολιτικής», επεσήμανε η Ρέα Βιτάλη προσθέτοντας μεταξύ άλλων «…Ο τρόπος γραφής με παραξένευσε ευχάριστα. Κινηματογραφικός. Στο βιβλίο του για να μας μεταφέρει τα καθέκαστα επιλέγει μία γλώσσα νεανική καθημερινότητας και χιούμορ σαρδόνιο, που επίσης δεν το φαντάζεσαι, αν και υπόγεια καταλαβαίνει ότι αυτό μπορεί και να τον έσωζε σε κάθε δυσκολία ως αυτοάμυνα, ως αυτοπροστασία».

«Αυτό το βιβλίο είναι χρήσιμο όσο ποτέ για να εξελιχθούμε εμείς ως ψηφοφόροι και οπωσδήποτε μακάρι εμείς και ως υγιής αντιπολίτευση συγχρόνως για να απαιτούμε δίκαια και να απαξιώνουμε εξίσου δίκαια. Να πονηρευόμαστε έξυπνα και όχι υποχείρια διαρκείας καχυποψίας τόσο που μοιάζει ο κόσμος να οδηγείται ή και να καθοδηγείται στην τρέλα. Μακάρι να ταξιδέψει αυτό το βιβλίο», τόνισε η κα. Βιτάλη, αναφέροντας τη σημασία του βιβλίου του κ. Πατέλη, ως βιβλίο ιστορικής γνώσης.

«…Εκφράζω φωναχτά μια εσωτερική ερώτηση αγωνία. Δεν γνωρίζω αν πολίτες με την επαγγελματική και ιδιωτική διαδρομή του Αλέξη Πατέλη θα αποτολμούσαν ή και θα ήθελαν ποτέ να διεκδικήσουν με ψήφο την είσοδό τους στο τοξικό κολοσσαίο της σύγχρονης πολιτικής σκηνής. Το αποκλείω. Γι’ αυτό θα ευχόμουν σε κάθε πρωθυπουργό να έχει το ένστικτο, την ικανότητα, τις γνώσεις, την τόλμη, να επιλέγει εξωκοινοβουλευτικούς συνεργάτες σαν τον Αλέξη Πατέλη στο πλευρό του», κατέληξε.

Μ. Προβατάς: Βιβλίο αναφοράς

Όπως ανέφερε μεταξύ άλλων ο κ. Προβατάς «Το βιβλίο του Αλέξη Πατέλη είναι σίγουρα ένα βιβλίο αναφοράς για το πώς πρέπει να γράφονται τα βιβλία οικονομικής ιστορίας, ώστε να μπορούν να διαβαστούν από όσο το δυνατόν μεγαλύτερο κοινό. Μάλιστα, είναι πολύ σημαντικό ότι ο Αλέξης Πατέλης, ως επιστήμονας, σέβεται και το αδιόρατο όριο της εκλαΐκευσης που πρέπει πάντοτε να υπάρχει.

Η Ιστορία των λαών μάς διδάσκει, ότι στη διαδρομή τους δεν είναι σημαντικά μόνο αυτά που έχουν επιτύχει. Πολύ συχνά είναι τεράστιας και ακόμα μεγαλύτερης σημασίας, αυτά που έχουν αποφύγει. Οι πολίτες παγκόσμια, συχνά καταφέρονται σε βάρος της πολιτικής. Προφανώς η πολιτική κάποιες φορές προκαλεί ενός είδους “απελπισία” αφού οι πολιτικοί κάνουν λάθη, καμιά φορά μεγάλα. Όμως αυτό που ιστορικά είναι αποδεδειγμένο, είναι ότι η πολιτική είναι η μόνη και μεγαλύτερή και μας ελπίδα. Τα προβλήματα που προκαλεί η πολιτική μόνο η πολιτική μπορεί να τα λύσει».

Ηχηρές παρουσίες

Παρουσίαση Πατέλη

Στην παρουσίαση του βιβλίου το παρών έδωσαν πρόσωπα από την πολιτική σκηνή, τον τραπεζικό κλάδο και τον καλλιτεχνικό. Μεταξύ άλλων στην εκδήλωση παρευρέθηκαν ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης με την σύζυγό του Μαρέβα Γκραμπόφσκι – Μητσοτάκη, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Κωστής Χατζηδάκης, οι υπουργοί Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης, Εργασίας, Νίκη Κεραμέως, Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, Δόμνα Μιχαηλίδου, Επικρατείας, Άκης Σκέρτσος, Υποδομών και Μεταφορών Χρίστος Δήμας, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης, ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Νίκος Παπαθανάσης, η αναπληρώτρια υπουργός Υγείας, Ειρήνη Αγαπηδάκη, ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ Γιώργος Μυλωνάκης, ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ Θ.Κοντογεώργης, η υφυπουργός Εργασίας Άννα Ευθυμίου, η υφυπουργός Εσωτερικών Βιβή Χαραλαμπογιάννη, ο γραμματέας της Πολιτικής Επιτροπής της ΝΔ, Κώστας Σκρέκας, η τέως Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, η Πρόεδρος της Women Act Μαίη Ζαννή, ο βουλευτής Φθιώτιδας Χρήστος Σταϊκούρας, ο πρώην υφυπουργός Πολιτισμού Νικόλας Γιατρομανωλάκης, ο τέως Ευρωβουλευτής της ΝΔ Στέλιος Κυμπουρόπουλος, ο Διευθύνων  Σύμβουλος της Τράπεζας Πειραιώς Χρήστος Μεγάλου, ο Διευθύνων Σύμβουλος της Eurobank Φωκίων Καραβίας, ο Διευθύνων Σύμβουλος της Alpha Bank Βασίλης Ψάλτης κ.ά.

Το βιβλίο του Αλέξη Πατέλη «Η Μεγάλη Επιστροφή» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Παπαδόπουλος.

Διαβάστε επίσης:
Levante Trains: Η εταιρεία, που σπάει το μονοπώλιο της Hellenic Train και ανοίγει τον δρόμο για νέες επενδύσεις στον ελληνικό σιδηρόδρομο

Γέφυρα Ιλισσού: Ξεπαγώνει το έργο των €12,8 εκατ. της Περιφέρειας Αττικής- Τι αποφάσισε το Κεντρικό Συμβούλιο Νεότερων Μνημείων

Χρίστος Δήμας: Σε εξέλιξη ο εκσυγχρονισμός της αεροναυτιλίας – Όλο το τριετές σχέδιο δράσης