Ο Ελληνοαμερικανικής καταγωγής John M. Martinis, είναι ο ένας εκ των τριών επιστημόνων που κέρδισαν την Τρίτη (7/10) το Βραβείο Νόμπελ Φυσικής 2025 για τη δουλειά τους στην κβαντική μηχανική.

Ο John M. Martinis, γεννημένος το 1958, είναι κάτοχος διδακτορικού διπλώματος από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Μπέρκλεϊ. Αφού δίδαξε στο πανεπιστήμιο, πρόσφατα συνεργάστηκε με την ομάδα κβαντικής τεχνητής νοημοσύνης της Google. Είναι επίσης ομότιμος καθηγητής φυσικής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στη Σάντα Μπάρμπαρα.

1

Το 2014, η Google προσέλαβε τον Δρ Martinis και πολλούς από τους ερευνητές που συνεργάζονταν μαζί του στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στη Σάντα Μπάρμπαρα. Στην Google, ο ίδιος και η ομάδα του κατασκεύασαν μια μηχανή που πέτυχε αυτό που ονομάστηκε «κβαντική υπεροχή», το οποίο θεωρήθηκε ως ένα σημαντικό ορόσημο στην πολυετή προσπάθεια κατασκευής ενός βιώσιμου κβαντικού υπολογιστή.

Αποχώρησε από την Google το 2020 και το 2022 έγινε συνιδρυτής της Qolab, μιας νεοφυούς επιχείρησης κβαντικής πληροφορικής.

Οι σταθμοί της καριέρας του

Ο Δρ. Martinis εντάχθηκε στο Commissariat à l’Energie Atomique στο Saclay της Γαλλίας και στη συνέχεια στο τμήμα Ηλεκτρομαγνητικής Τεχνολογίας του Εθνικού Ινστιτούτου Προτύπων και Τεχνολογίας (NIST) στο Boulder, όπου εργάστηκε σε ενισχυτές υπεραγωγικών συσκευών κβαντικής παρεμβολής (SQUIDs). Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στο NIST, ανέπτυξε μια τεχνική ανίχνευσης ακτίνων Χ χρησιμοποιώντας ένα υπεραγώγιμο μικροθερμιδόμετρο αισθητήρα μετάβασης με ηλεκτροθερμική ανάδραση.

Από το 2002 εργάστηκε με κβάντα Josephson-Junction με στόχο την κατασκευή του πρώτου κβαντικού υπολογιστή.

Το 2004 μετακόμισε στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στη Σάντα Μπάρμπαρα, όπου κατείχε την έδρα Worster στην πειραματική φυσική μέχρι το 2017. Το 2014, ο Martinis και η ομάδα του προσλήφθηκαν από την Google για να κατασκευάσουν τον πρώτο βιώσιμο κβαντικό υπολογιστή.

Στις 23 Οκτωβρίου 2019, ο Martinis και η ομάδα του δημοσίευσαν ένα άρθρο στο Nature με τίτλο «Κβαντική υπεροχή με τη χρήση προγραμματιζόμενου υπεραγωγού επεξεργαστή», όπου παρουσίασαν πώς πέτυχαν για πρώτη φορά κβαντική υπεροχή χρησιμοποιώντας έναν κβαντικό υπολογιστή 53 qubits. Τον Απρίλιο του 2020, ο Martinis παραιτήθηκε από τη Google.

Στις 29 Σεπτεμβρίου 2020, ανακοινώθηκε ότι ο Martinis είχε μετακομίσει στην Αυστραλία για να ενταχθεί στη Silicon Quantum Computing, μια νεοσύστατη εταιρεία που ιδρύθηκε από την καθηγήτρια Michelle Simmons.

Βραβεία και διακρίσεις

Το 2014, μοιράστηκε το βραβείο Fritz London Memorial Prize με τους Michel Devoret και Robert J. Schoelkopf.

Το 2021, έλαβε το βραβείο John Stewart Bell για την έρευνα σε θεμελιώδη ζητήματα της κβαντικής μηχανικής και τις εφαρμογές τους.

Το 2025, έλαβε το βραβείο Νόμπελ Φυσικής μαζί με τους John Clarke και Michel Devoret για την ανακάλυψη της μακροσκοπικής κβαντικής μηχανικής διείσδυσης (tunnelling) και της κβαντοποίησης ενέργειας σε ένα ηλεκτρικό κύκλωμα.

Διαβάστε επίσης

Levante Trains: Η εταιρεία, που σπάει το μονοπώλιο της Hellenic Train και ανοίγει τον δρόμο για νέες επενδύσεις στον ελληνικό σιδηρόδρομο

Πολιτική κρίση στη Γαλλία: Ο Μακρόν χάνει τους συμμάχους του και οι αγορές την υπομονή τους

Κρίσιμες ώρες στον ΣΚΑΪ: «Ο Ζούλας δεν θα προλάβει την παρέλαση της 28ης Οκτωβρίου», λένε πηγές