Υψηλότερη ανάπτυξη αναμένεται να προβλέπει το προσχέδιο του προϋπολογισμού που αναμένεται να κατατεθεί σήμερα στη Βουλή. Σύμφωνα με την έκθεση του Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο, το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών έχει αναθεωρήσει προς τα πάνω την πρόβλεψη για τον ρυθμό μεγέθυνσης του ΑΕΠ το 2026, σε 2,4%. «Για το 2026 διαφαίνεται θετική αναπτυξιακή προοπτική, η οποία όμως διαμορφώνεται σε ένα περιβάλλον αυξημένων γεωπολιτικών εντάσεων, μεταβλητότητας στις διεθνείς αγορές και ευρύτερων δημοσιονομικών προκλήσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο» σημειώνει το δημοσιονομικό συμβούλιο.

Σημειώνει επίσης, πως η διατήρηση υψηλού ρυθμού απορρόφησης των πόρων του Ταμείου Ανθεκτικότητας και Ανάπτυξης είναι κρίσιμη για τη συνέχιση της αναπτυξιακής δυναμικής και το 2026.

1

Υψηλό πρωτογενές πλεόνασμα

Το προσχέδιο του προϋπολογισμού για το 2026 θα προβλέπει πρωτογενές πλεόνασμα στο 3,6% του ΑΕΠ το 2025 και 2,8% το 2026. «Υπό την προϋπόθεση ότι δε θα προκύψουν έκτακτες δημοσιονομικές πιέσεις (όπως πρόστιμα, δικαστικές αποζημιώσεις ή γεωπολιτική αστάθεια), και ότι θα διατηρηθεί η δημοσιονομική σύνεση, η επίτευξη του αναθεωρημένου στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα της τάξης του 3,6% του ΑΕΠ παραμένει εφικτή, αν και απαιτείται αυξημένη προσήλωση στην υλοποίηση του προϋπολογισμού», αναφέρει το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο.

Παράλληλα, το ισοζύγιο της Γενικής Κυβέρνησης αναμένεται να διαμορφωθεί πλεονασματικό το 2025 (0,6% του ΑΕΠ), και οριακά ελλειμματικό το 2026 (-0,1% του ΑΕΠ). Η πορεία του χρέους της Γενικής Κυβέρνησης προβλέπεται σταθερά καθοδική, από 145,3% του ΑΕΠ το 2025 σε 137,6% το 2026, αντανακλώντας την αποτελεσματική δημοσιονομική διαχείριση. Το ΕΔΣ επιβεβαιώνει ότι το ΠΚΠ 2026 εναρμονίζεται με τους δημοσιονομικούς κανόνες.

Πληθωρισμός 3% φέτος και 2,2% το 2026

Η βασική υπόθεση στην οποία στηρίζονται οι προβλέψεις του Προσχεδίου του προϋπολογισμού 2026 αφορά στην σταδιακή αποκλιμάκωση του πληθωρισμού, στο στόχο του 2,0% της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ). Ο πληθωρισμός (Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή, ΕνΔΤΚ) για το 2025 προβλέπεται να διαμορφωθεί στο 3,0%. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, ο μέσος πληθωρισμός διατηρήθηκε στο 3,2% κατά τους πρώτους οκτώ μήνες του 2025, ενώ ήταν 3,0% στο αντίστοιχο οκτάμηνο του 2024. Τα τελευταία δύο έτη, ο πληθωρισμός στην Ελλάδα παραμένει κατά μέσο όρο περίπου στο 3%, χωρίς να εμφανίζει σαφή καθοδική τάση προς τον στόχο της ΕΚΤ για 2%.

Για το 2026, ο πληθωρισμός αναμένεται να μειωθεί, φτάνοντας στο 2,2%, χαμηλότερα από την εκτίμηση του Απριλίου 2025 (2,4%). Οι προβλέψεις αυτές του ΠΚΠ 2026 για τον πληθωρισμό συνάδουν με τις εκτιμήσεις διεθνών οργανισμών, οι οποίες κυμαίνονται μεταξύ 2,4% και 2,8% για το 2025, και μεταξύ 2,0% και 2,3% για το 2026.

Ωστόσο, σε σύγκριση με τον μέσο όρο της ευρωζώνης, η ελληνική οικονομία εξακολουθεί να αντιμετωπίζει πληθωριστικές πιέσεις (2,8% για το 2025, και 2,3% για το 2026, έναντι του μέσου όρου της ευρωζώνης που προβλέπεται 2,1% και 1,7% αντίστοιχα, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Μάιος 2025). Παραμένει η πρόκληση αντιμετώπισης πιθανής επίμονης διατήρησης υψηλών ρυθμών πληθωρισμού στην Ελλάδα σε σχέση με τους ευρωπαϊκούς εταίρους.

Οι πρωτογενείς δαπάνες

Σύμφωνα με το ΠΚΠ 2026, εκτιμάται ότι η ετήσια αύξηση των καθαρών πρωτογενών δαπανών της Γενικής Κυβέρνησης για το 2025 θα είναι 4,4% και για το 2026 5,8%, ποσοστά τα οποία υπερβαίνουν το ανώτατο όριο που έχει καθοριστεί στο ΜΔΣ 2025–2028 του 3,7% και 3,6%, αντίστοιχα. Παρά τη διαφορά αυτή, οι εκτιμήσεις είναι συμβατές με το νέο δημοσιονομικό πλαίσιο, καθώς η πραγματική μεταβολή που καταγράφηκε το 2024 ήταν -0,4% του ΑΕΠ, δηλαδή χαμηλότερη από το προβλεπόμενο όριο, δημιουργώντας έτσι δημοσιονομικό περιθώριο για υψηλότερες δαπάνες την περίοδο 2025–2026. Η απόκλιση αυτή αποδίδεται κυρίως στην μεγαλύτερη του αναμενόμενου επίδραση των προσωρινών μέτρων ενεργητικής δημοσιονομικής πολιτικής.

Σύμφωνα με το νέο δημοσιονομικό πλαίσιο, επιτρέπεται ετήσια απόκλιση της τάξεως των 0,3 ποσοστιαίων μονάδων του ΑΕΠ (περίπου 0,7 δισ. ευρώ), παρέχοντας επιπλέον ευελιξία. 11 Τέλος, η εθνική ρήτρα διαφυγής για τις αμυντικές δαπάνες, όπως προβλέπεται στον Κανονισμό 2024/1263, παρέχει μια επιπλέον δυνατότητα απόκλισης από την εγκεκριμένη πορεία των καθαρών δαπανών.12

Συγκεκριμένα, οι αμυντικές δαπάνες εκτιμώνται αυξημένες κατά περίπου 0,1% του ΑΕΠ για το έτος 2025, και 0,3% του ΑΕΠ για το 2026 σε σύγκριση με το έτος βάσης 2024. Σημειώνεται επίσης, ότι η προβλεπόμενη σωρευτική αύξηση των καθαρών πρωτογενών δαπανών εναρμονίζεται με τα όριο του 6,5% και 10,3% του ΑΕΠ για το 2025 και 2026 αντίστοιχα, όπως καθορίστηκαν στο ΜΔΣ 2025–2028, παραμένοντας εντός των ορίων.

Επιπλέον, διασφαλίζεται και για τα δυο έτη η τήρηση της τιμής αναφοράς του 3% του ΑΕΠ για το έλλειμμα της Γενικής Κυβέρνησης, το οποίο προβλέπεται να διαμορφωθεί σε πλεόνασμα 0,6% του ΑΕΠ το 2025, και σε οριακό έλλειμμα -0,1% του ΑΕΠ το 2026.

Το πρωτογενές αποτέλεσμα της Γενικής Κυβέρνησης διαμορφώνεται πλεονασματικό και για τα δύο έτη, σε πλήρη συμμόρφωση με τον εθνικό αριθμητικό δημοσιονομικό κανόνα. Τέλος, η δυναμική του δημόσιου χρέους, αποτυπώνεται στην σταθερή και σημαντική αποκλιμάκωση του λόγου χρέους προς ΑΕΠ, με μείωση κατά 8,2 ποσοστιαίες μονάδες το 2025, και 7,8 ποσοστιαίες μονάδες το 2026. Η πορεία αυτή υπερβαίνει τις προβλέψεις του ΜΔΣ 2025–2028, καταδεικνύοντας την ενισχυμένη ανθεκτικότητα και τη θετική προοπτική της ελληνικής οικονομίας.

Κίνδυνοι – Αβεβαιότητες

Το 2026, η ελληνική οικονομία αντιμετωπίζει αρκετές αβεβαιότητες που θα μπορούσαν να συγκρατήσουν την αναπτυξιακή της δυναμική. Οι εξωτερικοί κίνδυνοι, όπως οι γεωπολιτικές εντάσεις, οι συγκρούσεις και οι ασταθείς οικονομικές εξελίξεις στην Ευρώπη, ιδίως σε χώρες με δημοσιονομικά προβλήματα και πολιτική αστάθεια, ενδέχεται να διαταράξουν τις αγορές και να επιβαρύνουν την ανάπτυξη.

Σε ένα τέτοιο περιβάλλον, ασθενέστερη εξωτερική ζήτηση, ιδίως αν ο τουρισμός υποαποδώσει, λόγω της αβεβαιότητας που δημιουργούν οι διεθνείς συνθήκες, θα επηρέαζε τα έσοδα, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και την ανάπτυξη. Σε εγχώριο επίπεδο, ένα υψηλότερο διαθέσιμο εισόδημα – λόγω των ευνοϊκών φορολογικών μεταρρυθμίσεων που πρόσφατα ανακοινώθηκαν – αναμένεται να ενισχύσει περαιτέρω την κατανάλωση και να αυξήσει τη συνολική ζήτηση, αλλά η καθαρή του μακροοικονομική επίδραση θα εξαρτηθεί επίσης από τον πληθωρισμό, καθώς και από το ευρύτερο μακροοικονομικό περιβάλλον.

Καθυστερήσεις ή εμπόδια στην εφαρμογή διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων για την ενίσχυση του ανταγωνισμού μπορεί να επιβραδύνουν τα οφέλη στην παραγωγικότητα, και να μειώσουν την ικανότητα της ελληνικής οικονομίας να απορροφά κραδασμούς. Επίμονες πληθωριστικές τάσεις σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες μπορεί να μειώσουν περαιτέρω την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών, υπογραμμίζοντας την ανάγκη στενής παρακολούθησης της απόκλισης από τον μέσο όρο της ευρωζώνης. Δυσχέρειες στην αναμενόμενη απορρόφηση των κονδυλίων του ΤΑΑ της ΕΕ θα μπορούσαν να περιορίσουν την επενδυτική δυναμική, και να καθυστερήσουν σημαντικά έργα υποδομών και πράσινης μετάβασης.

Αντίθετα, η ανάπτυξη της εθνικής αμυντικής βιομηχανίας, με αυξημένες επενδύσεις σε προμήθειες, υποδομές και τεχνολογία, μπορεί να ενισχύσει τις εγχώριες βιομηχανίες εντονότερα από το αναμενόμενο, να δημιουργήσει πολλαπλασιαστικά οφέλη στην μεταποίηση και την καινοτομία, και να προσελκύσει στρατηγικές διεθνείς συνεργασίες.

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η συνεχής μείωση του πληθωρισμού περιορίζει αυξητικές προοπτικές στα επιτόκια, δημιουργώντας περαιτέρω μακροοικονομικά οφέλη. Ο συνδυασμός ισχυρής απορρόφησης των κονδυλίων της ΕΕ, ο ανθεκτικός τουρισμός η βελτιωμένη επενδυτική εμπιστοσύνη, ενισχυμένη από το αναβαθμισμένο πιστωτικό προφίλ της Ελλάδας και τη δημοσιονομική ισορροπία, εγγυώνται την πορεία ανάπτυξης της χώρας, καταλήγει η έκθεση γνώμης του Ελληνικού Δημοσιονομικού Συμβουλίου για το προσχέδιο του νέου προϋπολογισμού.

 

Διαβάστε επίσης 

Πέφτει η κυβέρνηση στη Γαλλία – Παραιτήθηκε ο Σεμπαστιάν Λεκορνί

Πέτσας: Αγωνίζομαι για τη μεγάλη ΝΔ του 40% – Σε αυτή χωράει και ο Σαμαράς

Γεωργιάδης κατά Κωνσταντοπούλου: Τσιμπάει πελάτες, της είναι αδιάφορος ο Πάνος Ρούτσι και αν πάθει κακό