Όλο και πιο κοντά έρχονται Ινδία και Ελλάδα, και η σχέση αυτή θα αλλάξει επίπεδο από την άνοιξη του 2026.

Από το Μάρτιο 5 πτήσεις της Aegean κάθε  εβδομάδα θα συνδέουν απευθείας την Αθήνα με το Νέο Δελχί, μια εξέλιξη που θα σηματοδοτήσει μια νέα εποχή για τις σχέσεις των δύο χωρών, τόσο σε τουριστικό όσο και σε επιχειρηματικό επίπεδο.

1

Μαζί με το αυξημένο επενδυτικό ενδιαφέρον και τις συμφωνίες των δύο χωρών για στρατηγική συνεργασία στους τομείς της άμυνας, της ενέργειας, της εκπαίδευσης, του πολιτισμού και της ασφάλειας, ο τουρισμός αναμένεται να αποτελέσει ακόμη ένα πυλώνα που θα ενισχύσει τις ανταλλαγές των δύο χωρών. Η Ινδία θεωρείται μια από τις ανερχόμενες δυνάμεις στον παγκόσμιο χάρτη του ταξιδιού και ως εκ τούτου είναι μια κίνηση υψηλής στρατηγικής για την Aegean. Αποτελεί τη δεύτερη πολυπληθέστερη χώρα του κόσμου και μία «παρθένα» αγορά για απευθείας συνδέσεις από την Ελλάδα.  «Ο επόμενος αιώνας είναι ο αιώνας της Ασίας» όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος της εταιρείας, Ευτύχιος Βασιλάκης.

Σήμερα, οι ταξιδιωτικοί προορισμοί που ακολουθούν οι Ινδοί στην Ευρώπη είναι η Γαλλία και η Ιταλία, ακολουθούμενες κυρίως από τη Γερμανία ενώ αυξανόμενη δημοτικότητα είναι Ισπανία (+4%), Αυστρία (+10%), Ελλάδα (+19%). Την τάση αυτή ενισχύει η Aegean με τις νέες απευθείας πτήσεις και διεκδικεί αυξημένο μερίδιο ινδών τουριστών για την Ελλάδα.

Σύμφωνα με τον Ευτύχιο Βασιλάκη, Πρόεδρο της Aegean, η Ινδία διαθέτει τεράστια δυναμική: από τους 1,5 δισεκατομμύριο κατοίκους της, 75 εκατομμύρια είναι εν δυνάμει τουρίστες. Η Ελλάδα ελπίζει να διεκδικήσει σημαντικό μερίδιο από αυτόν τον αριθμό, καθώς η Ινδία απομακρύνεται από την Τουρκία  λόγω των σχέσης της Τουρκία με το Πακιστάν.

Σημειώνεται ότι ήδη καταγράφεται μείωση 60% των κρατήσεων από Ινδούς για τουρισμό στην Τουρκία και αύξηση των ακυρώσεων κατά 250% και πλέον, ενώ πάνω από 3,3 εκατ. Ινδοί τουρίστες επισκέφθηκαν την Τουρκία πέρυσι.

Η Aegean είναι η πρώτη ευρωπαϊκή αεροπορική εταιρεία που διασχίζει απευθείας στον ινδικό υπο-ήπειρο χρησιμοποιώντας narrow-body A321XLR. Η επιλογή της στοχεύει σε βελτίωση του χρόνου ταξιδιού, απλήρωτη ανταπόκριση και υψηλότερη άνεση. Το νέο αυτό δίκτυο την βοηθά να ανταγωνιστεί εταιρείες όπως η IndiGo—η οποία μόλις τώρα ξεκινά πτήσεις από Ευρώπη, αν και με Boeing 787 μέσω wet-lease, και δεν θα χρησιμοποιήσει τα δικά της A321XLR πριν το 2027.

Κατώφλι για την Ευρώπη η Ελλάδα – Ο ρόλος του IMEC

Εκτός όμως από τουριστικός προορισμός, για την Ινδία η Ελλάδα είναι “κατώφλι” προς την Ευρώπη, ένας στρατηγικός δίαυλος γεωπολιτικής, εμπορικής και ενεργειακής συνεργασίας. Και η Ινδία, δεν είναι απλώς ένας πληθυσμιακός και οικονομικός γίγαντας, αλλά ένας παγκόσμιος παίκτης που επενδύει στην ειρήνη, τη σταθερότητα και την ανάπτυξη και μπορεί να δώσει ώθηση στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας.

Το ενδιαφέρον της Ινδίας επεκτείνεται σε μελλοντικές στρατηγικές επενδύσεις τη λιμενική υποδομή   άμυνα και τεχνολογία υψηλής αξίας, καθιστώντας την Ελλάδα σημαντικό κόμβο για την ανάπτυξη και διείσδυση ινδικών κεφαλαίων στην Ευρώπη. Και όπως έχει πει ο Prem Watsa ο ινδοκαναδός επενδυτής της Eurobank και της  Metlen “η Ελλάδα και η Ινδία μπορεί να αποτελέσουν δύο αξιόλογες αγορές για διεθνή κεφάλαια, ειδικά αν η Ελλάδα διασυνδεθεί στενότερα με την Ινδία μέσω πολιτικών και οικονομικών πρωτοβουλιών, όπως ο διάδρομος IMEC”.

Η Ελλάδα φιλοδοξεί να αποτελέσει το ευρωπαϊκό σκέλος του διαδρόμου IMEC (India-Middle East-Europe Corridor), ενός φιλόδοξου σχεδίου που στοχεύει στη διασύνδεση λιμένων, σιδηροδρομικών και ενεργειακών υποδομών, καθιστώντας την Ινδία άμεσα συνδεδεμένη με την Ε.Ε. Η θέση της Ελλάδας -ως φυσική πύλη εισόδου στην Ευρώπη και κόμβος ενεργειακής μετάβασης- προσδίδει προστιθέμενη αξία στο εγχείρημα.

Το λιμάνι του Πειραιά, η Αλεξανδρούπολη και η Θεσσαλονίκη αποτελούν σημεία κλειδιά, με το διμερές εμπόριο να στοχεύει να διπλασιαστεί έως το 2030. Ήδη σήμερα ανέρχεται στα 2 δισ. δολάρια ετησίως.

Μητσοτάκης – Μόντι

Ο Οικονομικός Διάδρομος Ινδίας–Μέσης Ανατολής–Ευρώπης (IMEC – India-Middle East-Europe Economic Corridor) είναι μια διεθνής πρωτοβουλία στρατηγικής σημασίας, που παρουσιάστηκε επίσημα στο πλαίσιο της Συνόδου Κορυφής της G20 τον Σεπτέμβριο του 2023. Αποτελεί μια νέα εμπορική και διαμετακομιστική διαδρομή, που φιλοδοξεί να συνδέσει την Ινδία με την Ευρώπη μέσω της Μέσης Ανατολής, λειτουργώντας ως εναλλακτική στις υπάρχουσες εμπορικές οδούς και κυρίως στον κινεζικό «Δρόμο του Μεταξιού» (Belt and Road Initiative).

Ο IMEC αποτελείται από δύο βασικούς διαδρόμους: Τον ανατολικό Διάδρομο: Ινδία → Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα → Σαουδική Αραβία, Συνδέει λιμάνια της δυτικής Ινδίας (π.χ. Μουμπάι) με λιμάνια της Μέσης Ανατολής, κυρίως των Εμιράτων και της Σαουδικής Αραβίας. Και τον Βόρειο Διάδρομο: Σαουδική Αραβία → Ιορδανία → Ισραήλ → Ευρώπη (μέσω λιμανιών, π.χ. Πειραιάς, Ιταλία). Η διαδρομή καταλήγει στην Ευρώπη, με την Ελλάδα να προβάλλει ως δυνητικό “τελικό σταθμό” λόγω της γεωστρατηγικής της θέσης.

Εξαιρετικές σημασίας για την επόμενη μέρα των σχέσεων Ελλάδας-Ινδίας είναι και οι διαπραγματεύσεις για μια Συμφωνία Ελεύθερου Εμπορίου μεταξύ της Ε.Ε. και της Ινδίας που βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη, με την Ελλάδα να αναδεικνύεται σε κομβικό παράγοντα, παρέχοντας θεσμική, γεωγραφική και πολιτική υποστήριξη. Το εγχείρημα αυτό αναμένεται να ενισχύσει δραστικά τις εμπορικές ροές και τις επενδύσεις, διευρύνοντας το διμερές πεδίο. Αυτήν τη στιγμή, η ΕΕ αποτελεί τον τρίτο μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο της Ινδίας, αντιστοιχώντας σε περισσότερο από το 10,8% του συνολικού της εμπορίου, ενώ η Ινδία βρίσκεται στη δέκατη θέση της ευρωπαϊκής λίστας με μόλις το 2,1% του συνολικού εμπορίου της ΕΕ.

Επενδύσεις και υποδομές

Οι επιχειρηματικές και οι επενδυτικές συνεργασίες επίσης είναι στο επίκεντρο. Ήδη, μεγάλες ινδικές επιχειρήσεις έχουν εισέλθει δυναμικά στην ελληνική αγορά. Η πιο εμβληματική επένδυση είναι αυτή του νέου αεροδρομίου στο Καστέλι Κρήτης, όπου η GMR Airports Greece (θυγατρική της ινδικής GMR Airports Limited) συμμετέχει με 21,6%, σε συνεργασία με τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και το Ελληνικό Δημόσιο. Η κοινοπραξία Ariadne Airport Group έχει αναλάβει τη διαχείριση του έργου για 35 χρόνια, με την GMR να φέρει το know-how από μεγάλα έργα σε Ινδία, Τουρκία και Φιλιππίνες.

Στο κομμάτι της βιομηχανίας τροφίμων, η SwitzGroup του Taijun Korakiwala έχει προχωρήσει σε εξαγορές ελληνικών επιχειρήσεων, δημιουργώντας μια ισχυρή παρουσία που απασχολεί πάνω από 1.200 εργαζομένους. Το επενδυτικό ενδιαφέρον των Ινδών δεν περιορίζεται όμως μόνο στα παραπάνω: έχουν καταγραφεί μικρότερες επιχειρηματικές συνέργειες, καθώς και ετοιμότητα για χρηματοοικονομικές συνεργασίες στους τομείς της ναυτιλίας, των logistics και της τεχνολογίας.

Tο πρόγραμμα «Ευτοπία»

Η χώρα με τον μεγαλύτερο πληθυσμό στον πλανήτη προβαίνει στην τακτοποίηση των τελευταίων λεπτομερειών για να προχωρήσει, ει δυνατόν μετά το τέλος του καλοκαιριού, η υπογραφή διακρατικής συμφωνίας με την Ελλάδα.

Πρόκειται για  διακρατική συμφωνία εργασίας που αναμένεται έως το φθινόπωρο του 2025, που επίσης θα ενισχύσει  το στρατηγικό αποτύπωμα της ελληνοϊνδικής σχέσης στην Ανατολική Μεσόγειο.

Η συμφωνία θα αποσκοπεί στο να αντιμετωπιστεί το τεράστιο πρόβλημα της έλλειψης εργατικών χεριών που ταλανίζει πολλούς κλάδους στη χώρα μας, προβλέποντας μετακλήσεις εργαζομένων υψηλής εξειδίκευσης στις οποίες προσφεύγουν πολλοί κλάδοι της ελληνικής οικονομίας (όπως η εστίαση και ο τουρισμός) για την εξεύρεση προσωπικού, αλλά και στην ανεύρεση εργατών για τον αγροτικό τομέα, την οικοδομή κ.α. Σύμφωνα με πληροφορίες, η ινδική πλευρά ενδιαφέρεται -τουλάχιστον σε πρώτη φάση- να αποστέλλει περίπου 50.000 εργαζόμενους, ειδικευμένους και μη, κατ’ έτος, στο πλαίσιο της διακρατικής συμφωνίας που αναμένεται να υπογραφεί.

Tο πρόγραμμα «Ευτοπία» του Ελληνο-Ινδικού Επιμελητηρίου Εμπορίου και Οικονομίας ετοιμάζεται εδώ και περίπου δύο χρόνια και βρίσκεται στην τελική ευθεία ολοκλήρωσής του, στοχεύοντας στην αντιμετώπιση της έλλειψης εργατικού δυναμικού στους τομείς της αγροτικής και βιομηχανικής παραγωγής στην Ελλάδα.

Άμυνα, τεχνολογία και εκπαίδευση: από τη ρητορική στη δράση

Η στρατιωτική συνεργασία ενισχύεται. Το 2023 η Ινδία συμμετείχε για πρώτη φορά στην άσκηση “ΗΝΙΟΧΟΣ” της ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας, ενώ το 2024 ελληνικά F-16 συμμετείχαν στην άσκηση “Tarang Shakti 24” στην Ινδία. Αν και δεν έχει ανακοινωθεί κάποια βιομηχανική συνεργασία, το ενδεχόμενο συμπαραγωγών σε UAVs και άλλες αμυντικές τεχνολογίες παραμένει ανοιχτό.

Ταυτόχρονα, Ινδία και Ελλάδα επεκτείνουν τις σχέσεις τους στην εκπαίδευση και τις νέες τεχνολογίες. Το πρόγραμμα «Ευτοπία» στοχεύει στην αποστολή έως και 50.000 Ινδών εργαζομένων ετησίως στην Ελλάδα, για να καλύψουν ανάγκες στους τομείς της αγροτικής και βιομηχανικής παραγωγής, εστίασης και τουρισμού. Η συνεργασία δομείται με σεβασμό στα εργασιακά δικαιώματα και στην προστασία των εργαζομένων.

Πολιτιστική σύγκλιση και διπλωματική εμβάθυνση

Η επίσκεψη του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στο Νέο Δελχί τον Φεβρουάριο του 2024 σφράγισε την πολιτική αναβάθμιση των σχέσεων. Οι δύο ηγέτες, Μητσοτάκης και Μόντι, δήλωσαν κοινούς στόχους για στρατηγική συνεργασία στους τομείς της άμυνας, της ενέργειας, της εκπαίδευσης, του πολιτισμού και της ασφάλειας. Ο Ινδός πρωθυπουργός τόνισε ότι η Ελλάδα είναι η τρίτη χώρα στην Ε.Ε. μετά τη Γαλλία και τη Γερμανία με την οποία η Ινδία εγκαθιδρύει στρατηγική εταιρική σχέση.

Επιπλέον, η πολιτισμική εγγύτητα των δύο χωρών -με τις ρίζες τους σε δύο από τους αρχαιότερους πολιτισμούς του πλανήτη- δημιουργεί πρόσφορο έδαφος για περαιτέρω διπλωματική και εκπαιδευτική συνεργασία.