Η ανακοπή κατά της αναγκαστικής εκτέλεσης είναι ένα ένδικο βοήθημα που συνηθίζουμε να βλέπουμε κατά βάση να ασκείται από ιδιώτες κατά τραπεζών ή funds. Ωστόσο, υπάρχουν και άλλες, άκρως ενδιαφέρουσες περιπτώσεις όπου ο οφειλέτης ή ακόμα και τα δύο διάδικα μέρη είναι δημόσιες επιχειρήσεις, αναδεικνύοντας τον κρίσιμο ρόλο του ελέγχου της νομιμότητας πράξεων αναγκαστικής εκτέλεσης, ακόμη κι όταν αυτές προέρχονται από επιχειρήσεις που ανήκουν στον ευρύτερο δημόσιο τομέα.

Η ανακοπή της ΣΤΑΣΥ Α.Ε. (Σταθερές Συγκοινωνίες) κατά της ΕΥΔΑΠ Α.Ε., φέρνει στο φως το καίριο ζήτημα της καταχρηστικότητας της κατάσχεσης που, όπως φαίνεται, είναι μια ολοένα συχνότερη τακτική των δανειστών ανεξαρτήτως νομικού καθεστώτος.

1

Η δικηγορική εταιρεία Μπρέγιαννος και Συνεργάτες ανέλαβε την υπεράσπιση της εταιρείας των σταθερών συγκοινωνιών στην Αθήνα.

Το ιστορικό της διαφοράς: Όταν η αναγκαστική κατάσχεση πλήττει τη ρευστότητα

Το mononews αποκαλύπτει μια σύγκρουση ανάμεσα σε δύο εταιρείες του δημοσίου, την ΣΤΑΣΥ και την ΕΥΔΑΠ.

Συγκεκριμένα στις 6 Μαΐου 2025, η ΕΥΔΑΠ κοινοποίησε στην ΣΤΑΣΥ κατασχετήριο έγγραφο με το οποίο επιβλήθηκε εις χείρας των τραπεζών Alpha Bank, Πειραιώς, Εθνική, Eurobank και Attica, αναγκαστική κατάσχεση για οφειλές ύψους 1.162.983,53 ευρώ.

Η επίδοση έγινε στις 8 Μαΐου και, ως αποτέλεσμα της εκτέλεσης, δεσμεύτηκαν τραπεζικοί λογαριασμοί της ΣΤΑΣΥ συνολικού ύψους 2.999.851,94 ευρώ. Η αιτία της φερόμενης οφειλής αποτυπώνεται στην από 31.3.2025 εξώδικη δήλωση και στην από 18.2.2025 ταμειακή βεβαίωση της ΕΥΔΑΠ, καθώς και σε παλαιότερα έγγραφα που προσκομίστηκαν ως νόμιμοι τίτλοι.

Ωστόσο, η ανακόπτουσα εταιρεία υποστηρίζει ότι στους τίτλους αυτούς δεν προσδιορίζονται με σαφήνεια ούτε το είδος ούτε η αιτία των επιμέρους οφειλών. Αντιθέτως, αναφέρονται γενικόλογα «οφειλές παροχών ακινήτων», «οφειλές από τιμολόγια έργων τρίτων» και ακόμη και «μισθώματα μεγάλων πελατών», χωρίς καμία ουσιαστική αιτιολόγηση.

Επιπλέον, τίθεται με ενάργεια το ζήτημα της εξαντλητικής οικονομικής πίεσης της ΣΤΑΣΥ, αφού δεσμεύθηκαν όλοι οι τραπεζικοί της λογαριασμού, με αποτέλεσμα να αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα ρευστότητας.

Η καταχρηστική κατάσχεση δεν είναι πρακτική μόνο των servicers

Η ΣΤΑΣΥ, ως ανακόπτουσα, προέβαλε τρεις κύριους λόγους ανακοπής.

Πρώτον, υποστήριξε ότι οι τίτλοι στους οποίους βασίζεται η κατάσχεση είναι άκυροι, διότι δεν πληρούν τις προϋποθέσεις του Ν. 4978/2022. Όπως τονίζεται: «Ουδέν δημόσιο έσοδο μπορεί να εισπραχθεί χωρίς την ύπαρξη νομίμου τίτλου, δηλαδή χωρίς έγγραφο, δημόσιο ή ιδιωτικό, με το οποίο προσδιορίζονται […] ο οφειλέτης, το είδος, το ποσό και η αιτία της οφειλής».

Δεύτερον, προβάλλεται ένσταση παραγραφής, διότι οι περισσότερες απαιτήσεις της ΕΥΔΑΠ ανάγονται στην περίοδο 2000–2019 και έχουν υποκύψει στην πενταετή παραγραφή του άρθρου 250 ΑΚ.

Τρίτον, γίνεται λόγος για καταχρηστική άσκηση δικαιώματος. Η ΣΤΑΣΥ υποστηρίζει ότι η ΕΥΔΑΠ γνώριζε την αμφισβήτηση των απαιτήσεών της και παρά τις εν εξελίξει συζητήσεις για εξωδικαστική επίλυση, προέβη μονομερώς στην κατάσχεση.

Ειδική αναφορά γίνεται στο γεγονός ότι δεσμεύθηκαν όλοι οι τραπεζικοί λογαριασμοί της ΣΤΑΣΥ, σε όλες τις τράπεζες, γεγονός που κατά την ίδια μαρτυρεί πρόθεση πίεσης και όχι απλώς ικανοποίηση αξιώσεων: «[…] επέσπευσε αναγκαστική κατάσχεση σε βάρος μας […] με σκοπό να μας εξαναγκάσει να αποδεχθούμε τα τετελεσμένα και να πληρώσουμε […] προ πολλού χρόνου παραγεγραμμένες απαιτήσεις».

Η κρίση του δικαστηρίου αναμένεται με ενδιαφέρον

Η συζήτηση της υπόθεσης έχει οριστεί για την 27η Νοεμβρίου 2035 (!), όπου η ΣΤΑΣΥ θα επιδιώξει την πλήρη ακύρωση του κατασχετηρίου και της διαδικασίας εκτέλεσης που αυτό επισπεύδει, προβάλλοντας σωρευτικά ακυρότητα, ουσιαστική ανυπαρξία απαιτήσεων λόγω παραγραφής και υπέρβαση των ορίων της καλής πίστης.

Σε κάθε περίπτωση, είναι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι δύο δημόσιες εταιρείες, που μάλιστα βρίσκονταν σε συζητήσεις για τη διευθέτηση των οφειλών, κατέληξαν σε δικαστική διαμάχη, στην οποία αναδύεται η έννοια της καταχρηστικότητας της αναγκαστικής εκτέλεσης, με τρόπο που γεννά ερωτήματα για την καλή πίστη μιας δημόσιας εταιρείας και τις πρακτικές που ακολουθούνται ακόμα και όταν αντίδικος είναι μια άλλη δημόσια εταιρεία.