Πριν έντεκα ημέρες, οι Ευρωπαίοι ηγέτες αναθάρρησαν όταν ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ζήτησε εκεχειρία 30 ημερών στην Ουκρανία και απείλησε με νέες κυρώσεις τη Ρωσία. Ένα τηλεφώνημα με τον Βλαντιμίρ Πούτιν τη Δευτέρα αποκάλυψε ότι αυτές οι ελπίδες ήταν φρούδες.

Μετά από δύο ώρες συνομιλίας με τον Πούτιν, ο Τραμπ δήλωσε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι η Ουκρανία και η Ρωσία θα «ξεκινήσουν άμεσα διαπραγματεύσεις» για μια εκεχειρία — αλλά πιθανώς χωρίς τις ΗΠΑ. Δεν υπήρξε καμία απειλή κυρώσεων, κανένα χρονοδιάγραμμα, και καμία πίεση στον Ρώσο ηγέτη, αναφέρει το bloomberg.

1

Ο Τραμπ επικοινώνησε στη συνέχεια με Ευρωπαίους ηγέτες, αλλά αρκετές κυβερνήσεις ήδη εξέφραζαν την απογοήτευσή τους. Μετά από μήνες αποτυχίας να φέρει τον Πούτιν πιο κοντά στην ειρήνη, φοβούνται ότι ο Τραμπ αποσύρεται από την προσπάθεια τερματισμού του πολέμου, αφήνοντας την Ουκρανία και τους συμμάχους της μόνους.

Ένας Ευρωπαίος αξιωματούχος, ο οποίος μίλησε ανώνυμα, είπε ότι οι ηγέτες φοβούνται πως ο Τραμπ απομακρύνεται από τη διπλωματική προσπάθεια. Ένας άλλος είπε ότι ο Τραμπ ξεκαθάρισε πως δεν θέλει να επιβάλει περισσότερες κυρώσεις και αποσύρεται από τη δική του πρόταση για εκεχειρία. Ο αξιωματούχος πρόσθεσε ότι η ηγεσία στο Κίεβο και αλλού στην Ευρώπη διαφωνούν με το σχέδιο για απευθείας συνομιλίες Ρωσίας και Ουκρανίας.

«Σήμερα, νιώθουμε ότι επιστρέφουμε σε ένα πολύ πιο μακροπρόθεσμο σενάριο, στο οποίο ο Πούτιν κερδίζει χρόνο για τον εαυτό του και τον στρατό του» είπε η Κριστίν Μπέρζινα, διευθύντρια του προγράμματος Geostrategy North του German Marshall Fund στην Ουάσινγκτον. «Ο Πούτιν κέρδισε περισσότερες ευκαιρίες, και μια εκεχειρία ή μια λύση μοιάζουν όλο και πιο μακρινές.»

Περαιτέρω σύγχυση γύρω από τη στάση των ΗΠΑ προσθέτει και η δήλωση του Τραμπ αργότερα τη Δευτέρα ότι οι ΗΠΑ δεν αποσύρονται από τη σύγκρουση, αλλά εξετάζουν το ενδεχόμενο, λέγοντας πως υπάρχει μια «συγκεκριμένη γραμμή», την οποία δεν διευκρίνισε, πέρα από την οποία θα αποχωρούσε. Δεν απέκλεισε νέες κυρώσεις στη Ρωσία ή αποστολές όπλων στην Ουκρανία, αλλά ξεκαθάρισε ότι δεν έχει διάθεση πράξει κανένα από τα δύο.

«Νομίζω ότι κάτι θα γίνει, και αν όχι, εγώ απλώς αποσύρομαι και θα πρέπει να συνεχίσουν μόνοι τους», είπε από τον Λευκό Οίκο. «Αυτό είναι ευρωπαϊκό ζήτημα. Έπρεπε να είχε παραμείνει ευρωπαϊκό ζήτημα.»

Η ασάφεια που υπάρχει γύρω από το θέμα αυξάνει τις πολιτικές προκλήσεις για τον Τραμπ. Είχε δεσμευτεί να φέρει γρήγορη ειρήνη στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή, αλλά και να ανασυντάξει την αμερικανική οικονομία μέσω δασμών, ωστόσο και οι δύο προσπάθειες προσκρούουν στην ασταθή και περίπλοκη γεωπολιτική και εμπορική πραγματικότητα.

Οι δηλώσεις του Τραμπ τη Δευτέρα ήταν πιο αμφίσημες από ό,τι την προηγούμενη εβδομάδα, όταν είχε πει στους δημοσιογράφους ότι «τίποτα δεν θα συμβεί μέχρι να συναντηθώ με τον Πούτιν». Είχε επίσης δηλώσει ότι οι ΗΠΑ είναι «δεσμευμένες να διασφαλίσουν την ειρήνη μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας». Μάλιστα, είχε προτείνει να κάνει παράκαμψη κατά την περιοδεία του στη Μέση Ανατολή, προκειμένου να συναντήσει τον Πούτιν στην Κωνσταντινούπολη.

Αλλά η Ρωσία έστειλε μία χαμηλού επιπέδου αντιπροσωπεία στην Τουρκία και ο Τραμπ δεν εμφανίστηκε. Στις συνομιλίες, Ρώσοι και Ουκρανοί αξιωματούχοι συμφώνησαν σε ανταλλαγή αιχμαλώτων, αλλά δεν σημειώθηκε άλλη πρόοδος στις πρώτες απευθείας συνομιλίες που πραγματοποιήθηκαν από την πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας τον Φεβρουάριο του 2022.

Ο Πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, που έχει ήδη αποδεχθεί την απαίτηση του Τραμπ για άμεση εκεχειρία, μίλησε μαζί του πριν και μετά την κλήση με τον Πούτιν και δήλωσε ότι η Ρωσία πρέπει να αντιμετωπίσει σκληρότερες κυρώσεις αν δεν σταματήσει τη μάχη. Ο Τραμπ όμως δεν συμφώνησε, αποκαλώντας παράλληλα τον Ζελένσκι «όχι και τον πιο εύκολο άνθρωπο για διαπραγματεύσεις».

Ο Πούτιν δήλωσε στους δημοσιογράφους στο Σότσι ότι η κλήση ήταν «ειλικρινής» και «πολύ χρήσιμη» και ότι συμφώνησαν να εργαστούν πάνω σε ένα μνημόνιο για πιθανή μελλοντική συνθήκη ειρήνης. Δεν έδωσε λεπτομέρειες, επαναλαμβάνοντας το βασικό του αφήγημα: «Το βασικό για εμάς είναι να εξαλειφθούν τα βαθύτερα αίτια της κρίσης.»

Η Μαρία Σνέγκοβαγια, αναλύτρια για τη Ρωσία και την Ευρασία στο Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Μελετών, είπε ότι από τη σκοπιά του Πούτιν, αυτές οι “αιτίες” περιλαμβάνουν «την ίδια την ύπαρξη του ουκρανικού κράτους στην παρούσα του μορφή».

«Ρητορικά, η Ρωσία παρουσιάζεται ως ανοικτή σε διαπραγματεύσεις και δημόσια καλωσορίζει τις προσπάθειες των ΗΠΑ, ώστε να μην προκαλέσει εκνευρισμό στην αμερικανική κυβέρνηση», είπε. «Αλλά στην πράξη, παραμένει ακλόνητη στη βασική της θέση».

Σε μια άλλη απροσδόκητη δήλωση, ο Τραμπ είπε ότι το Βατικανό είναι διατεθειμένο να φιλοξενήσει ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις. Όταν ρωτήθηκε στον Λευκό Οίκο αν ο νέος Πάπας Λέων ΙΔ΄ θα μπορούσε να βοηθήσει στην ειρήνη στην Ουκρανία, απάντησε: «Ναι». Έδωσε την ίδια απάντηση όταν ρωτήθηκε αν πιστεύει ότι ο Πούτιν θέλει ειρήνη.

Οι ΗΠΑ έχουν σημαντική επιρροή στη Ρωσία, αν ο πρόεδρος θελήσει να την αξιοποιήσει, δήλωσε ο Τζον Χερμπστ, διευθυντής του Eurasia Center του Atlantic Council και πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στην Ουκρανία. Η Ουάσινγκτον θα μπορούσε να «ανοίξει τον αγωγό για σημαντική στρατιωτική υποστήριξη στην Ουκρανία» — είτε ως βοήθεια είτε μέσω πώλησης — καθώς και να επιβάλει σκληρότερες κυρώσεις.

Λίγο πριν το τηλεφώνημα της Δευτέρας, ο γερουσιαστής Λίντσεϊ Γκρέιαμ, σύμμαχος του Τραμπ, συγκέντρωσε στήριξη για ένα πακέτο κυρώσεων, δείχνοντας στον Πούτιν την ευρεία δικομματική υποστήριξη για την τιμωρία της Ρωσίας. Ο επικεφαλής της Γερουσίας, Τζον Θιούν, δήλωσε τη Δευτέρα ότι το νομοσχέδιο κυρώσεων είναι «έτοιμο προς ψήφιση».

«Αν ο Λευκός Οίκος αποφασίσει ότι απαιτούνται αυστηρότερες κυρώσεις», είπε, «είμαστε εδώ γι’ αυτό».

Διαβάστε επίσης:

Μεγάλα έργα: Πότε θα ολοκληρωθούν Πάτρα – Πύργος, Ε65, Flyover και ΒΟΑΚ

Toyota: Προωθεί εμπορικά το νέο έξυπνο ηλεκτροκίνητο αυτοκίνητο bZ5 στην κινεζική αγορά

Μονιμότητα στο Δημόσιο: Εγγύηση δικαιωμάτων, όχι καταφύγιο ατιμωρησίας