Θόδωρος Μητράκος (ΤτΕ) στο mononews: Δραματικές οι οικονομικές επιπτώσεις του Covid-19-Ανυπολόγιστος ο αριθμός των ενήμερων δανείων που θα «σκάσουν»

Τον άγνωστο «X» στην δύσκολη εξίσωση των επιπτώσεων της πανδημίας στην δημιουργία νέων «κόκκινων» δανείων αναζητούν τόσο η Τράπεζα της Ελλάδος όσο και οι συστημικές τράπεζες. Και η εικόνα θα ξεκαθαρίσει το πρώτο εξάμηνο του 2021.

Σήμερα 12 δισεκ. επιχειρηματικά δάνεια και 11 δισεκ. δάνεια νοικοκυριών (στεγαστικά και καταναλωτικά) βρίσκονται σε αναστολή πληρωμών μέχρι το τέλος του έτους. Το 80% των δανείων σε αναστολή είναι ενήμερα δάνεια (περίπου 18 δις ευρω, αντιπροσωπεύοντας το 17% των ενήμερων δανείων) και τα υπόλοιπα ρυθμισμένα (5 δις ευρώ), όπως λέει στο mononews.gr ο υποδιοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Θόδωρος Μητράκος.

Στο ερώτημα αν υπάρχουν εκτιμήσεις για την πορεία και τη διαχείριση των κόκκινων δανείων και αν έχει υπολογιστεί σε τι ποσοστό θα «σκάσουν» ενήμερα σήμερα δάνεια, ο κ. Μητράκος σημειώνει πως:

Οι οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις της πανδημίας του COVID-19 είναι δραματικές. Όπως λέει, με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία για την χώρα μας, το ΑΕΠ συρρικνώθηκε κατά 7,9% το α’ εξάμηνο του 2020 σε ετήσια βάση, ενώ για το σύνολο του έτους η τρέχουσα πρόβλεψη της Τράπεζας της Ελλάδος στο βασικό σενάριο είναι συρρίκνωση του ΑΕΠ κατά 7,5%, δηλαδή λίγο μικρότερη από την πρόβλεψη για το μέσο όρο της ζώνης του ευρώ (8%). Η πρωτοφανής ύφεση που καταγράφεται, έχει σημαντικές επιπτώσεις στο σύνολο σχεδόν των οικονομικών και κοινωνικών δεικτών (απασχόληση και ανεργία, διαθέσιμο εισόδημα, αποταμίευση, δημόσιο έλλειμμα και χρέος, πληθωρισμός, ανισότητα και φτώχεια κ.ά.).

Η μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών και η συρρίκνωση της οικονομικής δραστηριότητας σε βασικούς κλάδους της ελληνικής οικονομίας (τουρισμός, μεταφορές, εστίαση κ.ά.) εκτιμάται ότι θα οδηγήσει σε σημαντική αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων στο τραπεζικό σύστημα. Ωστόσο, το μέγεθος των επιπτώσεων της πανδημίας στην πορεία των μη εξυπηρετούμενων δανείων (60 δισεκ. ευρώ με στοιχεία α’ εξαμήνου 2020) δεν έχει ακόμη αποτυπωθεί. Η παροχή διευκολύνσεων από τις τράπεζες προς τους δανειολήπτες μέσω της αναστολής («παγώματος») πληρωμής δόσεων των δανείων μέχρι την 31/12/2020, καθιστά την αποτύπωση αυτή ιδιαίτερα δύσκολη και αβέβαιη. Ειδικότερα, η αναστολή (payment moratorium) αφορά, έως πρόσφατα, δάνεια ύψους €23,3 δισεκ., εκ των οποίων €12 δισεκ. σε επιχειρηματικά δάνεια και €11 δισεκ. σε δάνεια προς νοικοκυριά. Σχεδόν το 80% των δανείων σε αναστολή είναι ενήμερα δάνεια (περίπου €18 δις, αντιπροσωπεύοντας το 17% των ενήμερων δανείων) και τα υπόλοιπα ρυθμισμένα (€5 δις). Κατά συνέπεια, η όποια εκτίμηση των επιπτώσεων της πανδημίας στην πορεία των μη εξυπηρετούμενων δανείων, δεν έχει παρά να βασιστεί σε σενάρια ως προς τον κίνδυνο των δανείων που βρίσκονται σήμερα σε αναστολή πληρωμών δόσεων, να καταστούν μη εξυπηρετούμενα μετά την λήξη του μέτρου της αναστολής.

Βέβαια τα μορατόρια που έχουν εφαρμοστεί αμβλύνουν τις επιπτώσεις.

Όπως αναφέρει ο κ. Μητράκος: «Είναι γεγονός ότι η παροχή διευκολύνσεων από τις τράπεζες και τα μέτρα της πολιτείας για την ενίσχυση επιχειρήσεων και νοικοκυριών, όπως η επιδότηση επιτοκίου δανείων και η χορήγηση δανείων εγγυημένων από την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα, συμβάλλουν στην άμβλυνση των επιπτώσεων της πανδημίας στην ποιότητα χαρτοφυλακίου των τραπεζών. Ωστόσο, ελλοχεύει ο κίνδυνος ξαφνικής αύξησης των μη εξυπηρετούμενων δανείων (cliff effect) μετά το τέλος των moratoria και των λοιπών μέτρων κατά το α’ εξάμηνο του 2021». Με βάση τις τρέχουσες προβλέψεις για τα μακροοικονομικά μεγέθη, η Τράπεζα της Ελλάδος εκτιμά ότι εξαιτίας της πανδημίας θα δημιουργηθούν νέα μη εξυπηρετούμενα δάνεια ύψους 8-10 δισεκατομμύρια ευρώ.

Στο ερώτημα αν η δημιουργία bad bank θα δώσει –μαζί με το πρόγραμμα «Ηρακλής»- οριστική λύση στο πρόβλημα των καθυστερούμενων οφειλών, οκ. Μητράκος σημειώνει πως:

Η Τράπεζα της Ελλάδος με την συνδρομή τριών συμβούλων -Boston Consulting Group, Deloitte, Rothschild- έχει προετοιμάσει μία συστημική λύση για την διευθέτηση του συνόλου σχεδόν των μη εξυπηρετούμενων δανείων τα οποία θα έχουν απομείνει μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του σχεδίου «Ηρακλής» που βρίσκεται σε εξέλιξη. Η πρόταση αυτή αποτελεί συμπληρωματική λύση προς το σχέδιο «Ηρακλής», η οποία ωστόσο αντιμετωπίζει τόσο το υψηλό απόθεμα των μη εξυπηρετούμενων δανείων, όσο και το πρόβλημα της χαμηλής ποιότητας των κεφαλαίων των τραπεζών λόγω του αυξημένου ποσοστού της αναβαλλόμενης φορολογικής απαίτησης (DTC) στα συνολικά εποπτικά κεφάλαιά τους.

Ειδικότερα, η πρόταση της Τράπεζας της Ελλάδος στηρίζεται στη δημιουργία Εταιρείας Διαχείρισης Ενεργητικού (AMC) στην οποία θα μπορούν να μεταφερθούν σε εθελοντική βάση και στην λογιστική τους αξία, μη εξυπηρετούμενα δάνεια αξίας περίπου €40-45 δισεκ. Το σχέδιο προβλέπει σταδιακή απορρόφηση των ζημιών των τραπεζών σε βάθος χρόνου, με ανάλογη απομείωση και της αναβαλλόμενης φορολογικής απαίτησης. Επιπλέον, διασφαλίζονται οι συνεργασίες και οι σχέσεις που έχουν οικοδομήσει οι εμπορικές τράπεζες με τις εταιρείες διαχείρισης μη εξυπηρετούμενων δανείων που έχουν ήδη αδειοδοτηθεί από την Τράπεζα της Ελλάδος.

Το σχέδιο βρίσκεται ήδη σε τελικό στάδιο και την επόμενη εβδομάδα πιθανότατα θα κατατεθεί στην κυβέρνηση και στους αρμόδιους ευρωπαϊκούς θεσμούς.