Παρασκήνιο: Πώς θα κουρευτούν 170.000 στεγαστικά δάνεια από τις τράπεζες

Με μπούσουλα τις δικαστικές αποφάσεις που έχουν εκδοθεί στο πλαίσιο του νόμου Κατσέλη και οι οποίες καταλήγουν σε γενναία κουρέματα οφειλών, θα ρυθμίσουν οι τράπεζες τις εκκρεμείς υποθέσεις που λιμνάζουν στα δικαστήρια της χώρας, ο αριθμός των οποίων εκτιμάται ότι προσεγγίζει τις 170.000. Ο διακανονισμός θα επιδιωχθεί να γίνει εξωδικαστικά και συγκεκριμένα πριν η υπόθεση φθάσει στο δικαστήριο, ενώ για πρώτη φορά οι τράπεζες θα δράσουν συλλογικά σε μια προσπάθεια να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά ο δανεισμός αυτός που έχουν οφειλές σε πάνω από μία τράπεζα.

Πρόκειται για την πλειοψηφία των υποθέσεων που εκδικάζονται στα Ειρηνοδικεία στο πλαίσιο του νόμου Κατσέλη, στον οποίο προσφεύγουν κατά κύριο λόγο οφειλέτες με στεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια σε δύο ή περισσότερες τράπεζες. Η πρακτική αυτή που συμφωνήθηκε από κοινού με τις τράπεζες στόχο έχει όχι μόνο την επίσπευση των υποθέσεων και την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση του προβλήματος των κόκκινων δανείων, αλλά στοχεύει επίσης και στην αποκάλυψη των στρατηγικών κακοπληρωτών. «Όσοι έχουν πραγματική διάθεση να ρυθμίσουν την οφειλή τους δεν θα έχουν λόγο να απορρίψουν την κοινή πρόταση που θα τους απευθύνουν οι τράπεζες», εξηγούν χαρακτηριστικά τραπεζικά στελέχη, ενώ «αντίθετα αυτοί που δεν θα ανταποκριθούν στη συμβιβαστική πρόταση των τραπεζών, σημαίνει ότι τα κίνητρά τους είναι διαφορετικά».

Η εμπειρία που υπάρχει από τις 50.000 δικαστικές αποφάσεις που έχουν εκδοθεί μέχρι σήμερα ανεβάζει το ύψος του κουρέματος στο 60% – 70% για οφειλές από καταναλωτικά δάνεια και κάρτες, ενώ στο 30% υπολογίζεται το κούρεμα στις οφειλές από στεγαστικά δάνεια, με την προϋπόθεση πάντα ότι πρόκειται για την κύρια κατοικία του οφειλέτη, την οποία ο δανειολήπτης θέλει να διασώσει. Από τη μέχρι σήμερα εμπειρία προκύπτει επίσης ότι τα δικαστήρια συνομολογούν σε κούρεμα όταν ο οφειλέτης δεν διαθέτει ακίνητη περιουσία, ενώ βασική παράμετρος που κρίνει και το πόσο γενναιόδωρη μπορεί να είναι μια απόφαση είναι οι εξασφαλίσεις που έχει ένα δάνειο. Στην περίπτωση των οφειλών από καταναλωτικά δάνεια και κάρτες και με την προϋπόθεση ότι ο δανειολήπτης δεν έχει ακίνητη περιουσία, η υποχρέωσή του εξαντλείται στο να πληρώνει για τρία χρόνια το ποσό που του αναλογεί και αφού συνεκτιμηθούν τα καθημερινά του έξοδα με βάση τις ανάγκες διαβίωσης όπως έχουν προσδιοριστεί από την ΕΛΣΤΑΤ, ενώ εάν τα εισοδήματά του δεν αρκούν για να διαβιεί και για να αποπληρώνει τους πιστωτές του, το δικαστήριο μπορεί να τον απαλλάξει από τα χρέη του. Με βάση τα ίδια στοιχεία οι περιπτώσεις στις οποίες επιδικάζεται πλήρης άφεση αμαρτιών δηλαδή πλήρη απαλλαγή από το χρέος τους είναι λιγοστές και δεν ξεπερνούν το 0,5% – 1% των περιπτώσεων.

Οι τράπεζες διαθέτουν πλέον μια επαρκή βάση με τα δεδομένα που προκύπτουν από τις αποφάσεις των δικαστηρίων και οι οποίες τους επιτρέπουν να εφαρμόσουν ενιαίες λύσεις για τους δανειολήπτες. Για το λόγο αυτό προχώρησαν στη σύσταση ειδικής ομάδας εργασίας που θα προχωρήσει τις κοινές υποθέσεις, ενεργοποιώντας όλα τα διαθέσιμα εργαλεία. Τον πρώτο λόγο στην εξεύρεση λύσης θα τον έχει ο βασικός πιστωτής, συνήθως η τράπεζα στην οποία ο δανειολήπτης έχει το στεγαστικό του δάνειο. Αυτός θα αναλαμβάνει να έρχεται σε συννενόηση με τις υπόλοιπες τράπεζες, αναζητώντας λύση κατά το πρότυπο των λύσεων που θα έπαιρνε ο οφειλέτης αν η υπόθεσή του έφτανε στο δικαστήριο. Προϋπόθεση σε κάθε περίπτωση θα είναι  η συνεργασία του δανειολήπτη, η οποία θα πρέπει να αποδεικνύεται και από τη διάθεσή του να προσκομίσει όλα τα αναγκαία έγγραφα που να πιστοποιούν την περιουσιακή και την εισοδηματική του κατάσταση. Η διαδικασία δεν θα διαφέρει από αυτή που ακολουθείται στο δικαστήρια, τα οποία σύμφωνα με τα στοιχεία έχουν σκληρύνει τη στάση τους απέναντι στους στρατηγικούς κακοπληρωτές.