HIV/AIDS: Αισιόδοξοι οι ειδικοί για εκρίζωση της νόσου

Σημαντικές εξελίξεις έχουν σημειωθεί στη θεραπεία του HIV/AIDS, τόσο παγκοσμίως, όσο και στην Ελλάδα. Και παρότι η έγκαιρη διάγνωση, η οποία αποτελεί προϋπόθεση της αποτελεσματικής θεραπείας και της καλής πρόγνωσης, “χωλαίνει”, οι ειδικοί εμφανίζονται αισιόδοξοι για την εκρίζωση της νόσου.

Όπως αναφέρθηκε σε συνέντευξη τύπου που πραγματοποιήθηκε με αφορμή το «30ο Πανελλήνιο Συνέδριο AIDS: Έγκαιρη διάγνωση, άμεση έναρξη θεραπείας», που άνοιξε τις πύλες του σήμερα, στην Ελλάδα, βάσει των ευρωπαϊκών και διεθνών κατευθυντήριων οδηγιών, χορηγείται αντιρετροϊκή θεραπεία σε όλα τα άτομα με HIV λοίμωξη το ταχύτερο δυνατόν μετά τη διάγνωση.

Αυτό αποτελεί μια πολύ σημαντική εξέλιξη, καθώς η έγκαιρη χορήγηση της θεραπείας συνδέεται, με τη μείωση της νοσηρότητας και της θνητότητας της νόσου, σε ατομικό επίπεδο και με την ελάττωση της μεταδοτικότητας και την συνακόλουθη αναχαίτιση της επιδημίας, σε επίπεδο δημόσιας υγείας.

Χαρακτηριστικό είναι ότι η μεγάλη αύξηση των ατόμων που λαμβάνουν αντιρετροϊκή θεραπεία κατά τα τελευταία έτη είχε ως αποτέλεσμα τον υποδιπλασιασμό των θανάτων παγκοσμίως.

Ο στόχος 90-90-90 που έχει θέσει το  UNAIDS για το 2020 (το 90% των HIV+ να έχουν διαγνωστεί, το 90% να λαμβάνουν αντιρετροϊκή αγωγή και το 90% να έχει πετύχει μη ανιχνεύσιμο ιικό φορτίο) δεν έχει επιτευχθεί, όμως έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος, καθώς παγκοσμίως το 60% των ατόμων που έχουν διαγνωστεί λαμβάνουν θεραπεία. Οι ειδικοί χαρακτηρίζουν την πρόοδο «τεράστια», δεδομένου ότι μέχρι πρότινος λάμβανε θεραπεία μόνο το 17-20% των διαγνωσμένων ή και λιγότερο.

Στην Ελλάδα, σύμφωνα με στοιχεία του 2016 από το Πανεπιστήμιο Αθηνών, αγωγή λαμβάνει το 88% όσων έχουν διαγνωστεί, εντούτοις αυτό που «χωλαίνει» είναι η έγκαιρη διάγνωση.

Όσον αφορά τον τρίτο στόχο, αυτόν του μη ανιχνεύσιμου ιικού φορτίου, όπως τόνισε η κα Μ. Χίνη, Πρόεδρος Οργανωτικής Επιτροπής του συνεδρίου, από τη στιγμή που παρακολουθείται κανείς  και έχει μία στοιχειωδώς καλή συμμόρφωση, με τις καινούριες θεραπείες που είναι πολύ ισχυρές, πολύ αποτελεσματικές και πολύ καλά ανεκτές πιστεύεται ότι είναι εφικτός”.

Στην Ελλάδα, λόγω της έλλειψης αντιδραστηρίων, οι γιατροί δεν μπορούν να ελέγξουν την αποτελεσματικότητα των φαρμάκων και τη συμμόρφωση των ασθενών. Εντούτοις, σύμφωνα με τον κο Μ.Κ. Λαζανά, πρόεδρο Δ.Σ. της της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης και Αντιμετώπισης του AIDS (Ε.Ε.Μ.Α.Α.), από τον Ιούνιο έχουν αρχίσει να αποκαθίσται εν μέρει η ροή των απαντήσεων και σύμφωνα με την κλινική εμπειρία προβλέπεται ότι το ιικό φορτίο των ατόμων που λαμβάνουν αντιρετροϊκή αγωγή είναι μη ανιχνεύσιμο.

Σε επίπεδο θεραπευτικών επιλογών, το 2018, έλαβαν έγκριση στις ΗΠΑ και την Ευρώπη καινούρια αντιρετροϊκά σκευάσματα, τα οποία αναμένεται να κυκλοφορήσουν και στη χώρα μας στο εγγύς μέλλον.

Νέες θεραπευτικές στρατηγικές και συνδυασμοί αντιρετροϊκών παρατεταμένης δράσης σε ενέσιμη μορφή αποτελούν ελκυστική προοπτική για το μέλλον της αντιρετροϊκής θεραπείας.

«Ευελπιστούμε η εκπληκτική πρόοδος που έχει επιτευχθεί αυτά τα 30 χρόνια να συνεχιστεί και να οδηγήσει σύντομα, με τη βοήθεια καινοτόμων θεραπειών, στην εκρίζωση της νόσου και την εξάλειψη του στίγματος που ακόμα και σήμερα βιώνουν τα άτομα που ζουν με τον HIV», τονίζουν οι ειδικοί.

Δεδομένα από το Συνέδριο

Στο συνέδριο έχουν υποβληθεί αξιόλογες εργασίες οι οποίες συνεισφέρουν στη βαθύτερη κατανόηση και ανάδειξη σημαντικών παραμέτρων της νόσου.

Η ανάγκη έγκαιρης διάγνωσης και χορήγησης αντιρετροϊκής θεραπείας επισημαίνεται από τη μελέτη της Μονάδας του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Αλεξανδρούπολης. Ενθαρρυντικά είναι τα αποτελέσματα από τη λειτουργία του συμβουλευτικού Κέντρου για διάγνωση του HIV/AIDSSIMIOplus (ΚΕΕΛΠΝΟ), το οποίο εξυπηρετεί κυρίως ευάλωτες κοινωνικές ομάδες. Επιπλέον, όπως προκύπτει από μελέτη του ΚΕΕΛΠΝΟ, ο αριθμός των μη διασυνδεδεμένων με δομές ιατρικής φροντίδας HIV (+) ατόμων εμφανίζει διαχρονικά σημαντική μείωση.

Η αξία της πρόληψης των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων σε πληθυσμούς υψηλού κινδύνου όπως είναι οι MSM με ΗΙV λοίμωξη καταδεικνύεται από 3 εργασίες που εξετάζουν τη συλλοίμωξη με σύφιλη (ΓΝΑ «Ευαγγελισμός»), τις σχετιζόμενες με τον HPV δυσπλασίες του πρωκτού (Α. Σταματιάδης και συν) και την αυξημένη επίπτωση οξείας ηπατίτιδας Α (ΓΝΑ «Γ. Γεννηματάς») σε αυτούς τους ασθενείς.

Η ανάδυση μη σχετιζόμενης με το AIDS νοσηρότητας και θνητότητας αλλά και η γήρανση του πληθυσμού των HIV (+) ατόμων εξετάζεται από διάφορες εργασίες. Μη ικανοποιητικός ρυθμός έναρξης θεραπείας της ηπατίτιδας C και χαμηλότερο από το αναμενόμενο ποσοστό επιτυχίας της διαπιστώνεται σε ΧΕΝ με HIV/HCV συλλοίμωξη (ΝΕΕΣ). Από εργασίες προερχόμενες από το ΠΓΝΘ ΑΧΕΠΑ επισημαίνονται, αφενός διαφορές μεταξύ υποομάδων ασθενών που γηράσκουν με HIV λοίμωξη, αφετέρου επιχειρείται αξιολόγηση εργαλείων για την εκτίμηση του καρδιαγγειακού κινδύνου σ’ αυτόν τον πληθυσμό.

Το ΚΕΕΛΠΝΟ σε συνεργασία με τις Μονάδες Λοιμώξεων κατέγραψε υψηλά ποσοστά έγκαιρης διασύνδεσης στη θεραπεία τόσο μεταξύ Ελλήνων όσο και μεταξύ αλλοδαπών ασθενών. Αύξηση θανάτων από αίτια μη σχετιζόμενα με το AIDS, όπως καρδιαγγειακά νοσήματα και μη καιροσκοπικά νεοπλάσματα, καθιστά επιτακτική την ανάγκη πρόληψης παραγόντων κινδύνου που σχετίζονται με αυτά (ΝΕΕΣ).

Αισιόδοξο μήνυμα μεταφέρεται από τη μελέτη των κυήσεων γυναικών με HIV λοίμωξη, από τη Μονάδα του NEEΣ, όπου δεν κατεγράφη καμία περίπτωση κάθετης μετάδοσης.

Δύο μελέτες προερχόμενες από το πρόγραμμα Αριστοτέλης (ΕΚΠΑ, ΚΕΕΛΠΝΟ) αποτυπώνουν την επιδείνωση της κοινωνικοοικονομικής κατάστασης των ΧΕΝ της Αθήνας,με το 25%των θετικών για HIVδειγμάτωννα αφορά νέες διαγνώσεις.

Η χορήγηση PrEP (προφύλαξη πριν την έκθεση στον HIV) σε MSM οδηγεί σε άρση του φόβου και σε σεξουαλικές πρακτικές αυξημένου κινδύνου, όπως προκύπτει από μελέτη του ΕΚΠΑ και του AthensCheckpoint.

Η επίδραση της αντιρετροϊκής θεραπείας στον ενδοκυττάριο πολλαπλασιασμό του ιού σε ασθενείς με μη ανιχνεύσιμο ιικό φορτίο εξετάζεται σε μια μελέτη από το ΠΓΝΘ ΑΧΕΠΑ και το ΑΠΘ. Τέλος, από εργασία της ομάδας του κ. Δ. Παρασκευή (ΕΚΠΑ) σε συνεργασία με τις Μονάδες Λοιμώξεων, προκύπτει ότι η μετάδοση των υποτύπων Α1 και Β του ιού σε περιπτώσεις καθυστερημένης διάγνωσης και προχωρημένης νόσου πραγματοποιείται μέσω τοπικών δικτύων.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ: Στους 2.846 οι θάνατοι από AIDS στην Ελλάδα – Τι δείχνουν τα νέα στοιχεία

 

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Ιός που μεταδίδεται με το φιλί «πίσω» από επτά σοβαρά αυτοάνοσα

 

ΜΗ ΧΑΣΕΤΕ: Το χρήμα δίνει ζωή: Οι πλούσιοι ζουν μια δεκαετία περισσότερο από τους φτωχούς