Λίγο πριν τη λήξη του χρόνου παραγραφής, ήτοι τον Μάρτιο του 2019, οπότε και κλείνει ο κύκλος της 20ετούς παραγραφής για τα αδικήματα που τελέστηκαν το 1999, το Πενταμελές Εφετείο Κακουργημάτων Αθηνών έκλεισε οριστικά τη γνωστή υπόθεση με τις μετοχές – φούσκες του Χρηματιστηρίου.
Στην τρίτη δίκη, στην οποία κάθισαν στο εδώλιο οι 36 κατηγορούμενοι στην υπόθεση, το δικαστήριο απέρριψε την έφεση που είχε ασκηθεί από την εισαγγελέα Εφετών, Αθηνά Θεοδωρόπουλου, κατά της αθωωτικής απόφασης του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων της Αθήνας, οδηγώντας τους σε νέα δίκη.
Οι συνήγοροι υπεράσπισης των 36 κατηγορουμένων για απάτη και ξέπλυμα βρώμικου χρήματος υπέβαλαν ένσταση ζητώντας να κριθεί απαράδεκτη η εισαγγελική έφεση, η οποία έγινε δεκτή από τους δικαστές.
Η εισαγγελική λειτουργός είχε προτείνει την ενοχή και των 36, θεωρώντας – όπως είπε – ότι το δικαστήριο που τους αθώωσε (την πρώτη φορά) εφήρμοσε εσφαλμένη αιτιολογία. Η εισαγγελέας χαρακτήρισε μάλιστα την αναιρετική απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου ως “μία σπουδαία απόφαση”.
Είχε προηγηθεί η πρώτη, ομόφωνη αθώωση των κατηγορουμένων, από διαφορετική σύνθεση δικαστών, για την οποία ωστόσο ασκήθηκε αναίρεση από τον Άρειο Πάγο. Ακολούθησε έτσι και δεύτερη δίκη, η οποία κατέληξε εκ νέου στην αθώωση των κατηγορουμένων. H δεύτερη αθωωτική απόφαση ελήφθη κατά πλειοψηφία 2-1 με το ένα μέλος του δικαστηρίου που μειοψήφησε να εκφράζει την άποψη πως θα έπρεπε να κηρυχθούν ένοχοι όλοι οι κατηγορούμενοι και για τις δύο αξιόποινες πράξεις που τους είχαν απαγγελθεί.
Η υπόθεση με τις μετοχές – φούσκες
Το περίφημο σκάνδαλο – όπως πολλοί το είχαν χαρακτηρίσει – ήταν μια υπόθεση η οποία συγκλόνισε τον πολιτικό και οικονομικό βίο της χώρας.
Η ιστορία του Χρηματιστηρίου Αξιών Αθηνών σημαδεύτηκε από το κραχ του ’99 (ή γεγονότα του ’99), στο οποίο ενεπλάκη μεγάλο μέρος των Ελλήνων. Έχει εκτιμηθεί ότι περίπου τριακόσια δισεκατομμύρια Δραχμές άλλαξαν χέρια, μεγάλο μέρος από τα οποία έχασαν οι λεγόμενοι μικροεπενδυτές.
Η απότομη πτώση του Χρηματιστηρίου ακολούθησε την άνοδο των προηγούμενων ετών που κορυφώθηκε το 1999 και συνδέθηκε με την ένταξη της Ελλάδας στην ΟΝΕ και την προοπτική ανάληψης των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας του 2004. Ανάλογη πορεία ακολουθούσαν και τα χρηματιστήρια διεθνώς, λόγω της αισιοδοξίας περί νέας οικονομίας, δηλαδή μόνιμη και σημαντική άνοδος της παραγωγικότητας χάριν στις επαναστάσεις της πληροφορικής. Πρελούδιο της κρίσης θεωρείται η οικονομική κρίση στην Ασία που προκάλεσε το μίνι κραχ του 1997.
Στην Ελλάδα το καλοκαίρι του 1999, πολλοί Έλληνες ασχολούνταν με το χρηματιστήριο. Ακόμη και σε μικρά χωριά υπήρχαν ΕΛΔΕ (γραφεία αγοράς και πώλησης μετοχών) και πολλές μικρές εταιρείες εισήχθησαν στο Χρηματιστήριο. Οι ενεργοί κωδικοί επενδυτών στο ΧΑΑ έφτασαν το 1,5 εκατ. περίπου, όταν οι Έλληνες εργαζόμενοι υπολογίζονται σε περίπου 4,6 εκατ. Με τον γενικό δείκτη να καταρρίπτει καθημερινά κάθε ρεκόρ, πολλοί Έλληνες πίστεψαν ότι έλυσαν το οικονομικό πρόβλημα της ζωής τους.
Η πτώση ξεκίνησε στις 23 Σεπτεμβρίου και συνεχίστηκε για αρκετά χρόνια εξανεμίζοντας την αξία των μετοχών. Πολλές από τις μετοχές που είχαν εισαχθεί στο Χρηματιστήριο αποδείχτηκαν «φούσκες», δηλαδή άνευ αντικρύσματος μετοχές με εταιρείες χωρίς έργο αλλά μόνο σκοπό την ελκυστική εικόνα στο χρηματιστήριο. Το 2007, ο δείκτης έφτασε αρκετά κοντά όσο το 1999, ξεπερνώντας τότε τις 5.000 μονάδες.
