• Κοινωνία

    Εθελοντική Δασοπροστασία Δήμου Καισαριανής: Οι άγρυπνοι φρουροί του Υμηττού

    Το Πυροφυλάκιο της Ομάδας Εθελοντικής Δασοπροστασίας Δήμου Καισαριανής

    Το Πυροφυλάκιο της Ομάδας Εθελοντικής Δασοπροστασίας Δήμου Καισαριανής


    «…Επαναλαμβάνω Κέντρο…, η φωτιά δεν έχει λάβει έκταση, αλλά συνεχίζουμε να επιχειρούμε…»

    Το φως στο μικρό ξύλινο σπίτι, το Πυροφυλάκιο της Εθελοντικής Ομάδας Δασοπροστασίας (ΕΔΔΚ), στο τέρμα της οδού Δημητρίου Καραμολέγκου, πάνω από το Νεκροταφείο της Καισαριανής είναι πάλι αναμμένο. Από τα μεγάφωνα, ακούγονται τα μηνύματα του ασύρματου του Πυροσβεστικού Σώματος και άλλων Κέντρων, στα οποία εθελοντές δασοπυροσβέστες είναι εκεί για να βοηθήσουν στο έργο της πυρόσβεσης.

    «1-30, 1-30 το Κέντρο …»
    «Διαβιβάστε Κέντρο…»

    Τα μηνύματα ακούγονται το ένα μετά το άλλο στο Πυροφυλάκιο της Καισαριανής, όπου οι εθελοντές Δασοπυροσβέστες βρίσκονται ήδη εκεί για να πραγματοποιήσουν την καθιερωμένη βάρδιά τους από τις 6 το απόγευμα έως τις 9 το βράδυ και από τις 9 το βράδυ έως τις 12 πμ., όπως ένας εθελοντής από την Πεντέλη, ο οποίος κάνει περιπολίες με το τζιπάκι του στο βουνό. «Αν προλάβεις τη φωτιά και τη σβήσεις μέσα σε δέκα λεπτά, δεν χρειάζεται να έρθει καν η Πυροσβεστική», εξηγεί η εθελόντρια Μαρία Μακρυμαλλάκη.

    «9-10, 9-10 το Κέντρο …»
    «Διαβιβάστε Κέντρο…»
    «Κέντρο, πλήρη κατάσβεση της πυρκαγιάς στη Μακρυγιάννη…».

    Η Μαρία και ο Σίμος, εθελοντές Δασοπυροσβέστες κατά τη διάρκεια βάρδιας στο Πυροφυλάκιο στις 29 Ιουλίου 20223.
    Η Μαρία και ο Σίμος, εθελοντές Δασοπυροσβέστες κατά τη διάρκεια βάρδιας στο Πυροφυλάκιο στις 29 Ιουλίου 2023.

    Το πυροσβεστικό όχημα με τους δύο εθελοντές, μετά την περιπολία του γυρνά στη βάση του. Πάντα υπ’ ατμόν, συνδεδεμένοι με τον ασύρματο, είναι σε επιφυλακή για να προλάβουν να σβήσουν τις φωτιές στον Υμηττό -σαν πρώτη προσβολή- πριν επεκταθούν στην ευρύτερη δασική περιοχή.

    Άλλοτε, η ομάδα προστρέχει για να βοηθήσει στην κατάσβεση και σε άλλες περιοχές, όπως συνέβη για παράδειγμα και τον περασμένο Ιούλιο, όταν 6 μέλη της Εθελοντικής Δασοπροστασίας του Δήμου Καισαριανής, μαζί με εθελοντές από τη Δασοπροστασία Παπάγου – Χολαργού στελέχωσαν κοινό πεζοπόρο τμήμα το οποίο επιχείρησε όλη τη νύχτα στα Καλύβια Αττικής.

    Τα πράγματα βέβαια γίνονται ακόμα πιο δύσκολα το καλοκαίρι με τους ισχυρούς ανέμους και τα πολλαπλά μέτωπα.

    Σύμφωνα με το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, το οποίο βασίζεται στις αναφορές από την Υπηρεσία Ταχείας Χαρτογράφησης Copernicus και το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο για Δασικές Πυρκαγιές (EFFIS), τα τελευταία έξι χρόνια (από το 2017 μέχρι και το τέλος Ιουλίου 2023) έντεκα χιλιάδες μεγάλες πυρκαγιές έκαψαν περισσότερα από 550.000 στρέμματα στην Αττική.

    Στην άκρη του δρόμου, ελάχιστα μέτρα πάνω από το Πυροφυλάκιο της Καισαριανής, υπάρχει ειδικό ταμπλό που ενημερώνει τους πολίτες για τη διάταξη που απαγορεύει τη διέλευση πεζών και οχημάτων στο Αισθητικό Δάσος της Καισαριανής, από τη δύση του ηλίου μέχρι και την ανατολή
    Στην άκρη του δρόμου, ελάχιστα μέτρα πάνω από το Πυροφυλάκιο της Καισαριανής, υπάρχει ειδικό ταμπλό που ενημερώνει τους πολίτες για τη διάταξη που απαγορεύει τη διέλευση πεζών και οχημάτων στο Αισθητικό Δάσος της Καισαριανής, από τη δύση του ηλίου μέχρι και την ανατολή.

    Ήδη, βρισκόμαστε στην καρδιά της αντιπυρικής περιόδου, η οποία ξεκινά κάθε Μάιο και εκτείνεται μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου. Οι φωτιές συνεχίζονται και τον Αύγουστο, με το Πυροσβεστικό Σώμα να καλείται να αντιμετωπίσει αλλεπάλληλα πύρινα μέτωπα σε όλη τη χώρα.

    Ειδικά αυτή την περίοδο, το Πυροφυλάκιο είναι σημείο αναφοράς πολλών εθελοντών ανεξαρτήτως ηλικίας. Μπορεί να συναντήσεις εκεί ακόμα και μικρά παιδιά με τους εθελοντές γονείς τους, οι οποίοι από την τρυφερή αυτή ηλικία προσπαθούν να τους διδάξουν το ιδεώδες του εθελοντή δασοπυροσβέστη.

    Έξω από το Πυροφυλάκιο, υπάρχουν ξύλινα παγκάκια και τραπέζια, όπου μαζεύεται όλη η οικογένεια των εθελοντών, με φόντο το καταπράσινο δάσος του Υμηττού.

    Το μικρό κόκκινο ΙΧ με το λογότυπο της ομάδας καταφθάνει για μία ακόμη φορά στο βουνό. Ο ψηλός ψαρομάλλης κύριος με τα γυαλιά και την κίτρινη μπλούζα με το λογότυπο της ομάδας, που θα κατεβεί από το αυτοκίνητο, αφού το παρκάρει στην άκρη του δρόμου είναι η ζωντανή ιστορία της. Και αυτό, γιατί ο Σάκης Εξαρχόπουλος ήταν και είναι παρών κάθε λεπτό στη ζωή της ομάδας.

    Ο δρόμος προς το βουνό είναι κλειστός με τις σημάνσεις της τροχαίας, καθώς οι ισχυροί άνεμοι και οι υψηλές θερμοκρασίες κατατάσσουν την περιοχή σε επίπεδο υψηλού κινδύνου πυρκαγιάς.

    «Κύριε! Δε μπορείτε να ανεβείτε. Έχει απαγορευτεί η κυκλοφορία. Σήμερα έχουμε βαθμό επικινδυνότητας 4», σπεύδει να ενημερώσει ο κ. Εξαρχόπουλος τον περαστικό, που κατευθύνεται στο βουνό με τον σκύλο του.

    Λίγα μέτρα πιο πάνω, βρίσκεται και αυτοκίνητο της αστυνομίας για να εμποδίσει τη διέλευση του κοινού, που δεν αντιλαμβάνεται την επικινδυνότητα της ημέρας.

    Καθημερινά, το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας και η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας εκδίδουν ημερήσιο χάρτη πρόβλεψης κινδύνου πυρκαγιάς, που κοινοποιείται σε όλα τα ΜΜΕ. Στον χάρτη παρουσιάζονται όλες οι κατηγορίες κινδύνου από το 1 έως το 5. Αν μία περιοχή βρίσκεται στην κατηγορία 5 έχουμε κατάσταση συναγερμού.

    «Πυροφυλάκιο, Πυροφυλάκιο! To Κ2…»
    «Διαβιβάστε Κ2…»
    «Όλα βαίνουν καλώς… Επιστρέφουμε!»
    «Καλώς Κ2. Σας αναμένουμε!»

    Η ιστορία ενός εθελοντή

    Ο κ. Σάκης Εξαρχόπουλος, ιδρυτικό μέλος της Ομάδας Εθελοντικής Δασοπροστασίας Δήμου Καισαριανής έξω από το Πυροφυλάκιο (Ιούλιος 2023)
    Ο κ. Σάκης Εξαρχόπουλος, ιδρυτικό μέλος της Ομάδας Εθελοντικής Δασοπροστασίας Δήμου Καισαριανής έξω από το Πυροφυλάκιο (Ιούλιος 2023).

    Όπως μας ανέφερε ο κ. Εξαρχόπουλος, «Ο κάθε εθελοντής έχει τη δική του ιστορία», όπως και όλη η Ομάδα Εθελοντικής Δασοπροστασίας Δήμου Καισαιριανής.

    Ιδρυθείσα το 1985 με πρωτοβουλία του αείμνηστου δημάρχου Καισαριανής Παναγιώτη Μακρή, του Σάκη Εξαρχόπουλου και άλλων τριών εθελοντών, η Ομάδα Εθελοντικής Δασοπροστασίας Καισαριανής, είναι μία από τις παλαιότερες και πιο δραστήριες ομάδες και μάλιστα η πρώτη στον Υμηττό.

    «Βασικός αιμοδότης στην αρχή της ομάδας ήταν αδειούχοι ραδιοερασιτέχνες και ανιχνευτές πρόσκοποι», μας αφηγείται ο κύριος Εξαρχόπουλος και συνεχίζει «Όλα ξεκίνησαν με ένα ανώνυμο τηλεφώνημα στον Δήμο Καισαριανής το 1985 ότι θα κάψουν την Καλοπούλα, που μόλις είχε φτιάξει η Δασική Υπηρεσία.

    Εγώ είχα ξεκινήσει να ασχολούμαι με τον εθελοντισμό από το 1980 σαν ραδιοερασιτέχνης. Εκείνη την εποχή, ο Αβέρωφ όταν είχε δει τη φωτιά στην Εκάλη, είχε μιλήσει για ‘’ιπτάμενες κουκουνάρες’’. Είχε καεί ο αναμεταδότης της Δασικής Υπηρεσίας που ήταν τότε υπεύθυνη και οι ραδιοερασιτέχνες είχαμε βάλει μηχανήματα για να μιλούν τα οχήματα μεταξύ τους και κάναμε και βάρδιες στο δασαρχείο. Αυτή ήταν η πρώτη μου επαφή.

    Στη συνέχεια, οργάνωσα τις ομάδες έκτακτης ανάγκης των ραδιοερασιτεχνών. Έπειτα, στον μεγάλο σεισμό της Καλαμάτας, ο πρώτος που μετέδωσε το μήνυμα ήταν ένας ραδιοερασιτέχνης, γιατί είχαν πέσει το ρεύμα και τα τηλέφωνα. Τότε είχαμε στείλει κάτω ομάδα και διατηρούσαμε τις κρατικές επικοινωνίες.

    Μετά, το ’85 ήρθε το τηλέφωνο του Μακρή, ζητώντας να φυλάξουμε για καμιά εβδομάδα το βουνό για να μην το κάψουν. Βρεθήκαμε 7-8 άτομα εκ των οποίων 3-4 είπαμε ότι το βουνό θέλει μόνιμα φροντίδα. Πρέπει να είσαι εδώ. Πήγαμε στον Μακρή και του το είπαμε. Εγώ τότε, ήμουν Αρχηγός στο 2ο Σύστημα Προσκόπων της Καισαριανής. Μαζί με τα μεγαλύτερα παιδιά, τους ανιχνευτές, αρχίσαμε να κάνουμε περιπολίες και βάρδιες επιτήρησης.

    Ξεκινήσαμε αυτή την ομάδα, γιατί φοβόμαστε το κράτος, ότι θα εγκαταλείψει το δάσος και θα καεί, όπως έγινε το 1988. Ήμαστε ακόμα στα σπάργανα τότε. Η πρώτη σοβαρή δουλειά που έγινε από εμάς, ήταν όταν συμμετείχαμε στην αναδάσωση και καταφέραμε να ξαναγίνει το δάσος. Είχε καεί όλη η πλαγιά μέχρι την Καλοπούλα. Πήγαμε και φυτεύαμε, δηλαδή κάναμε αναδάσωση.

    Αυτό που λένε ‘’Άσε το δάσος και θα αναγεννηθεί μόνο του’’ δεν ισχύει πάντα. Για να συμβεί αυτό, το μέρος πρέπει να είναι παρθένο και να είναι υπερώριμα τα δέντρα, γιατί τα πευκοδάση είναι πυρόφιλα. Κάθε ογδόντα με εκατό χρόνια, δημιουργούν το υπόστρωμα, ούτως ώστε να πάρουν φωτιά. Μόλις περάσει η φωτιά, τα κουκουνάρια ανοίγουν και βγάζουν κάτι σπόρους που έχουν ένα φτερό και καρφώνονται στο χώμα.

    Φοβόμαστε τον κρατικό μηχανισμό, γιατί στην πρώτη κρίση, το πρώτο που την πληρώνει είναι το περιβάλλον. Αυτό αποδείχθηκε περίτρανα, ιδιαίτερα μετά την κρίση το 2010. Να μη λέμε μεγάλα λόγια, προσπαθούμε όσο μπορούμε να μην ξανακαεί το δάσος».

    Ο πρώτος εξοπλισμός και ο «αγώνας» με την Αττική Οδό

    Ασύρματοι που δίνονται στους εθελοντές για την επικοινωνία κατά τη διάρκεια της βάρδιας ή και της επιτήρησης

    Ο πρώτος εξοπλισμός της ομάδας αγοράστηκε με χρήματα της Νομαρχίας.

    «Είχαμε πάει στη Νομαρχία 15-20 άτομα και ο Μακρής τους είπε ότι έπρεπε να δώσουν χρήματα, γιατί η φωτιά δε μπορεί να σβήσει με κλάρες, ούτε μπορείς να ειδοποιήσεις τρέχοντας. Τότε, η Νομαρχία έκοψε 1 εκατομμύριο δραχμές από την κωνωποκτονία και το έδωσε στο Δήμο. Έτσι πήραμε τους πρώτους μας ασυρμάτους», εξηγεί ο κύριος Εξαρχόπουλος.

    Το πρώτο κτίριο της ΕΔΔΚ, βρισκόταν στη διασταύρωση του δρόμου, από τον οποίο στρίβουν τα αυτοκίνητα στο ύψος της Καισαριανής για να μπουν στην Αττική Οδό. Το 2002 το πυροφυλάκιο μεταφέρθηκε 50 μέτρα πιο πάνω, με την ομάδα να δίνει τον δικό της νέο «αγώνα».

    «Μετά την φωτιά του ’88, η Δασική Υπηρεσία μας έφτιαξε ένα πυροφυλάκιο με κορμούς δέντρων λίγο πιο κάτω από εδώ που βρισκόμαστε τώρα, εκεί που είναι η διασταύρωση. Μετά, ήρθε η Αττική Οδός και μας είπε ότι θα το γκρεμίσει για να περάσει η διασταύρωση. Τους λέω ‘’Δεν κατάλαβα. Δεν πρόκειται να γκρεμίσετε τίποτα, αν δε φτιάξετε καινούριο, αν δε μεταφέρετε το πυροφυλάκιο πιο πάνω…’’ και μας είπαν ότι θα το έκαναν μετά. ‘’Δεν έχει μετά. Θα ξαπλώσουμε στον δρόμο’’, τους είπαμε και αναγκάστηκαν το 2002 να μας φτιάξουν το πυροφυλάκιο.

    Προτιμήσαμε να έχουμε σε αυτό το σημείο το πυροφυλάκιο, γιατί αυτό το δάσος και ιδιαίτερα το αισθητικό δάσος της Καισαριανής έχει ένα ειδικό καθεστώς. Υπάρχει Δασική Αστυνομική Διάταξη, η οποία απαγορεύει την κυκλοφορία πεζών και οχημάτων μετά τη δύση του ηλίου μέχρι την ανατολή. Αυτό το εκμεταλλευτήκαμε για να έχουμε περισσότερο έλεγχο στην όλη ιστορία», διηγείται ο κ. Εξαρχόπουλος.

    Φωτογραφία του πρώτου πυροφυλάκιου της ΕΔΔΚ.
    Φωτογραφία του πρώτου πυροφυλάκιου της ΕΔΔΚ.

    Το έργο και η εκπαίδευση των εθελοντών

    Η Εθελοντική Ομάδα Δασοπροστασίας της Καισαριανής έχει συμμετέχει σε πάρα πολλές επιχειρήσεις πυρόσβεσης. «Εμάς η δουλειά μας είναι πρώτα από όλα η επιτήρηση. Η πρόληψη έχει μεγάλη σημασία. Να επιτηρείς, να δεις τον καπνό και να ειδοποιήσεις έγκαιρα. Δεύτερον είναι η πρώτη προσβολή, για αυτό έχουμε μικρά και ευέλικτα οχήματα. Όταν έρθει μετά η Πυροσβεστική κάνουμε επικούρηση», εξηγεί ο κ. Εξαρχόπουλος αναφορικά με το έργο της ομάδας.

    Το πρώτο όχημα της Εθελοντικής Ομάδας Δασοπροστασίας το αγόρασε το 2000, ο πρώην δήμαρχος Καισαριανής κ. Γιώργος Κατημερτζής, το οποίο χρησιμοποιείται μέχρι και σήμερα από την ομάδα και χωρά 800 λίτρα νερού. Το επόμενο όχημα αγοράστηκε το 2006 από τον ΣΠΑΥ, ο οποίος το 2010 έδωσε στην ομάδα ένα ακόμα όχημα.

    Το πρώτο όχημα της ομάδας Εθελοντικής Δασοπροστασίας
    Όχημα της ομάδας Εθελοντικής Δασοπροστασίας

    Το 2008, η Ένωση Ελληνογερμανικών Εταιρειών δώρισε στην ομάδα ένα Magirus του 1972 χωρητικότητας 7,5 τόνων νερού. Το αυτοκίνητο παραδόθηκε στην ομάδα από τον διοικητή της πόλης Τύμπινγκεν μαζί με τον περιφερειάρχη της περιοχής, οι οποίοι έφεραν οδικώς το όχημα στην Καισαριανή.

    «Μετά πήγαμε εμείς στο Τύμπινγκεν για μία εβδομάδα και εκπαιδευτήκαμε από την Πυροσβεστική. Μάθαμε μερικά πράγματα παραπάνω, έμαθαν κι εκείνοι από εμάς, γιατί δεν έχουμε τις ίδιες συνθήκες. Από τότε προετοιμάζονταν για την κλιματική αλλαγή. Τώρα, όταν μας λένε ‘’Είναι κλιματική αλλαγή’’, τους λέμε ναι είναι η κλιματική αλλαγή. ‘’Την ξέρετε όμως. Και τι κάνετε γι’ αυτό; Δεν έχετε αλλάξει τίποτα. Έχετε ελλείψεις στο Πυροσβεστικό Σώμα, έχετε ελλείψεις σε μέσα. Έχετε απαρχαιωμένα αεροσκάφη…’’ Μας υπόσχονται ότι θα αγοραστούν νέα καναντέρ, ενώ το εργοστάσιο έχει κλείσει και μετά θα μας πουν ‘’Δεν πήρε μπρος το εργοστάσιο’’, αλλά δουλεύουν τον κόσμο», υποστηρίζει ο κ. Εξαρχόπουλος.

    «Καλησπέρα! Δεν επιτρέπεται σήμερα η διέλευση στο βουνό…», ακούγεται από μακριά η Αφροδίτη, μία ακόμα, εθελόντρια να λέει σε περαστικούς.

    Ποια είναι όμως η εκπαίδευση που πρέπει να ακολουθήσει κάποιος που θέλει να γίνει εθελοντής δασοπυροσβέστης;

    Όπως εξηγεί ο κ. Εξαρχόπουλος: «Οι εκπαιδεύσεις μας γίνονται συνεχώς, πριν αλλά και κατά τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου. Εκπαιδεύσεις κάνει και η Πυροσβεστική Υπηρεσία. Για να μπορεί να επιχειρήσει κάποιος σε φωτιά πρέπει να είναι πιστοποιημένος από την Πολιτική Προστασία.

    Η εκπαίδευση από την Ομάδα Εθελοντικής Δασοπροστασίας γίνεται μία φορά τον χρόνο. Υπάρχει μία πρώτη εκπαίδευση για να μπορεί να εγκλιματιστεί ο εθελοντής. Μαζί με πιο έμπειρους εθελοντές, πρέπει να κάνει τρεις βάρδιες στα τρία παρατηρητήρια του βουνού, για να ξέρει τα τοπωνύμια, πού οδηγεί κάθε δρόμος, τι είναι αυτό που βλέπει, να μπορεί να δώσει μία αναφορά. Στοιχειώδη, δηλαδή, πράγματα.

    Έπειτα γίνεται η βασική εκπαίδευση των εθελοντών δασοπροστασίας, που περιλαμβάνει πολλά πράγματα, όπως τι είναι το δάσος, τι σημαίνει εθελοντισμός, δασικές πυρκαγιές, αντιμετώπιση πυρκαγιών, πρώτες βοήθειες, τηλεπικοινωνίες, χειρισμός ασυρμάτων, χειρισμός αλυσοπρίονου, χλοοκοπτικού, χάρτης, πυξίδα και μετά είναι η εκπαίδευση των ομάδων πρώτης προσβολής, που συμμετέχουν στην πυρόσβεση.

    Αυτή η εκπαίδευση περιλαμβάνει πολύ περισσότερα θέματα τακτικής και μέτρων ασφαλείας για την πυρόσβεση. Δίνουμε πολύ μεγάλο βάρος εκεί, όπως επίσης και στην πρακτική. Να μάθουν καλά και να εφαρμόζουν το πρωτόκολλο επέμβασης. Μετά, σε καθημερινή βάση ο κάθε οδηγός κάνει άσκηση με το πλήρωμά του. Επίσης, έχουμε εκπαιδεύσεις για πλημμύρες, χειρισμό αλυσοπρίονου για χιόνια…».

    Ο Σάκης Εξαρχόπουλος σταματά για λίγο να μας μιλά, καθώς δύο πεζοί θέλουν να ανεβούν στο βουνό.

    «Δεν επιτρέπεται να ανεβείτε σήμερα κύριε», τους προειδοποιεί η Μαρία Μακρυμαλλάκη
    «Έχει  βαθμό επικινδυνότητας 4 σήμερα», συμπληρώνει ο Σάκης Εξαρχόπουλος.
    Ο ένας από τους δύο πεζούς, φανερά ενοχλημένος, χωρίς να καταλαβαίνει τους λόγους της απαγόρευσης απαντά «Συνέχεια ερχόμαστε εδώ! Εμείς προστατεύουμε το δάσος».
    «Το ξέρουμε παιδιά, αλλά η αστυνομία θα σας σταματήσει», του απαντούν.

    Τις ημέρες όπου η Πολιτική Προστασία έχει χαρακτηρίσει την περιοχή υψηλής επικινδυνότητας, αυτά τα φαινόμενα είναι πολύ συχνά.

    «Το πρόβλημα ξέρεις ποιο είναι; Εμείς, γιατί υποστηρίζουμε τη διάταξη να μην υπάρχει κυκλοφορία πεζών και οχημάτων μετά τη δύση του ηλίου έως την ανατολή; Γιατί αν πάρει φωτιά, δε θα μπορέσεις να τους βρεις εύκολα για να τους διασώσεις. Τι θα κάνουμε; Θα προσπαθήσουμε να βρούμε τον καθένα που έχει μπει μέσα στο δάσος για να τον διασώσουμε για να μην καεί ή θα σβήσουμε τη φωτιά; Δεν έχουμε και ατέλειωτες δυνάμεις», σπεύδει να εξηγήσει ο κύριος Εξαρχόπουλος.

    Σύμφωνα με τον Κανονισμό της Ομάδας, για να θεωρείται κάποιος εθελοντής Δασοπυροσβέστης πρέπει κατά τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου να κάνει τουλάχιστον μία τρίωρη βάρδια την εβδομάδα.

    Οι ειδοποιήσεις από τον ασύρματο ακούγονται η μία μετά την άλλη, με αστραπιαίους ρυθμούς. Από τον Ιούλιο μέχρι και σήμερα τα πύρινα μέτωπα σε όλη τη χώρα μαίνονται και απειλούν το περιβάλλον, ζωές και κατοικίες, ενώ θρηνούμε θύματα που ξεπερνούν τη φαντασία μας.

    Και η ομάδα έχει θρηνήσει ένα μέλος της. Πέρασαν ήδη 25 χρόνια από τη φονική φωτιά του Υμηττού, όπου ο 20χρονος εθελοντής Δασοπυροσβέστης Δημήτρης Καραμολέγκος κάηκε μαζί με τον Αρχιπυροσβέστη Δημήτριο Μαλούκο (47 ετών), τον Αρχιπυροσβέστη Θεμιστοκλή Μαυραειδή (41 ετών) και τον Πυροσβέστη Αλέξανδρο Διαβολή (26 ετών), κατά τη διάρκεια της επιχείρησης κατάσβεσης.

    Κάθε χρόνο πραγματοποιείται ετήσιο μνημόσυνο και κατάθεση στεφάνων στο μνημείο που έχει ανεγερθεί στον Καρέα στη μνήμη των πυροσβεστών. Φέτος, λόγω των αλλεπάλληλων πύρινων μετώπων και του καύσωνα, το μνημόσυνο δεν τελέστηκε, αλλά η ΕΔΔΚ δεν ξεχνά τη θυσία τους.

    «22 Ιουλίου. Εμείς δεν ξεχνάμε τους τρεις πυροσβέστες και τον εθελοντή μας, Δημήτρη Καραμολέγκο, που σαν σήμερα το 1998 έδωσαν τη ζωή τους στο καθήκον της προστασίας του δάσους. Ο καύσωνας και οι πυρκαγιές που κατακαίνε τη χώρα δεν επιτρέπουν να οργανωθεί το ετήσιο μνημόσυνο των ανθρώπων μας.

    Εμείς τους θυμόμαστε όμως απ’ τις ίδιες επάλξεις. Προσπαθούμε για το καλύτερο, όσο μπορούμε, με 24ωρα συνεχόμενων βαρδιών, μέχρι να εξαντληθούν οι δυνάμεις μας, κινώντας τα πυροσβεστικά οχήματα “με προσωπική ευθύνη”. Αυτό είναι το θεσμικό πλαίσιο που προβλέπεται ακόμα και σήμερα για τους εθελοντές.

    Αυτή όμως η “προσωπική ευθύνη” όλων των εθελοντών της Δασοπροστασίας του Δήμου Καισαριανής μας παρακινεί να κάνουμε βάρδιες στον Υμηττό, μέρα-νύχτα και να θυμόμαστε το Δημήτρη. Όχι με λόγια και αφιερώσεις. Με πράξεις», έγραψε η ομάδα στον επίσημο λογαριασμό της στο facebook.

    Στις 23 Ιουλίου 2022, η ΕΔΔΚ έγραφε για το αδικοχαμένο μέλος της:

    «Δημήτρη, πέρασαν 24 χρόνια που κάηκε το μισό δάσος του Καρέα, μαζί με το υπόλοιπο της Ηλιούπολης. Και μαζί του χάθηκες εσύ, και τρεις άνδρες του Πυροσβεστικού Σώματος: ο Δημήτρης, ο Θεμιστοκλής και ο Αλέξανδρος. 24 χρόνια, τέτοιες μέρες ερχόμαστε να αφήσουμε ένα στεφάνι στο μνημείο σας. Υπόσχεση, πως δεν σας ξεχάσαμε, δεν θα σας ξεχάσουμε. Το Πυροφυλάκιο της Εθελοντικής Δασοπροστασίας του Δήμου Καισαριανής που έχει το όνομά σου, προκαλεί ερωτήματα σε κάθε νέο εθελοντή, σε κάθε νέα εθελόντρια.
    Ανοίγει κουβέντες: για τον εθελοντισμό, την ανιδιοτελή προσφορά, τη θυσία, το δάσος, τον Υμηττό. Δημήτρη, 24 χρόνια μετά, η Ομάδα σου, η ΕΔΔΚ δε σε ξεχνάει, ούτε τους τρείς Πυροσβέστες, και σας υποσχόμαστε δυο πράγματα: ότι θα κάνουμε ο, τι είναι δυνατό για να μείνει το βουνό μας πράσινο και ότι δεν θα επιτρέψουμε να ξανασυμβεί τέτοιο κακό σαν το χαμό το δικό σας»

    Αυτή είναι μόνο μία ιστορία που συγκλόνισε το Πανελλήνιο. Αν γυρίσουμε στην πρόσφατη ιστορία μας, το Μάτι το 2018 αλλά και η τραγωδία στην Εύβοια το 2021, έχουν αφήσει ανεξίτηλα σημάδια στο δάσος αλλά και στην ανθρώπινη μνήμη.

    Μικρός επισκέπτης στο Πυροφυλάκιο της Καισαριανής
    Μικρός επισκέπτης στο Πυροφυλάκιο της Καισαριανής

    Το δάσος σταδιακά αναγεννάται, έργα υποδομών προκηρύσσονται, δρόμοι φτιάχνονται, αλλά η ανθρώπινη παρέμβαση παίζει καταλυτικό ρόλο στη δημιουργία μιας νέας τραγωδίας, όπως και τα αλλεπάλληλα μέτωπα που αντιμετωπίζουν όλοι οι πυροσβέστες, οι εθελοντές και οι πολίτες, την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές.

    «Το βασικότερο που πρέπει να μάθει ο κόσμος είναι ότι αυτό το δάσος, μάς προσφέρει πολλά. Λειτουργώντας ανταποδοτικά, πρέπει κι εμείς να του προσφέρουμε. Το δάσος δεν είναι μόνο για να ερχόμαστε και να παίρνουμε από αυτό..», τονίζει μεταξύ άλλων ο Σάκης Εξαρχόπουλος.

    Στην καρδιά του κάθε εθελοντή Δασοπυροσβέστη βρίσκεται η αγάπη του για το δάσος. Όμως, η απόκτηση περιβαλλοντικής συνείδησης και η κοινωνική ευαισθητοποίηση θα πρέπει να γίνει μέλημα κάθε πολίτη του κόσμου.

    «…Ναυγό 2, διαβίβασε στον Κρόνο Υμηττού…»
    «Διαβιβάστε…»
    «Κέντρο, είμαστε στο σημείο, έχουμε κάνει έλεγχο, δε βλέπουμε κάτι. Συνεχίζουμε τον έλεγχο…»

    Το βράδυ της Πέμπτης 24 Αυγούστου 2023 λίγο μετά τις 20:30, φωτιά ξέσπασε στο Σκοπευτήριο Καισαριανής, σε σημείο που δεν είναι προσβάσιμο από το κοινό, μόλις λίγα μέτρα μακριά από το Μνημείο της Εθνικής Αντίστασης, ενώ οι πληροφορίες κάνουν λόγο για μικροεκρήξεις από γκαζάκια. Η Ομάδα Εθελοντικής Δασοπροστασίας Δήμου Καισαριανής ήταν η πρώτη που έφτασε στο σημείο, ενώ πολύ γρήγορα έφτασαν και οχήματα των Ομάδων του Βύρωνα, του Παπάγου-Χολαργού, της Ηλιούπολης και του Πυροσβεστικού Σώματος.

    Η φωτιά έσβησε σε σύντομο χρονικό διάστημα, γιατί η ΕΔΔΚ, οι άγρυπνοι φρουροί του Υμηττού ήταν εκεί για να δώσουν για μία ακόμη φορά ένα μάθημα ζωής μαζί με τους υπόλοιπους εθελοντές και το Πυροσβεστικό Σώμα. Έπειτα, τα μέλη της ΕΔΔΚ γύρισαν πίσω στο Πυροφυλάκιο «Δημήτρης Καραμολέγκος», καθώς βρίσκονται σε 24ωρη επιφυλακή λόγω της υψηλής επικινδυνότητας για δασικές πυρκαγιές, πραγματοποιώντας ατέλειωτες συνεχόμενες βάρδιες.

    Εθελοντές της ΕΔΔΚ στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής κατά τη διάρκεια της επιχείρησης της κατάσβεσης της πυρκαγιάς που ξέσπασε στις 24 Αυγούστου 2023 | Πηγή: Facebook – ΕΔΔΚ

    Βράδιασε και το φως στο πυροφυλάκιο παραμένει αναμμένο. Στις κρίσιμες στιγμές δεν υπάρχει ωράριο για κανένα εθελοντή και κανένα δασοπυροσβέστη, καθώς το γνωμικό του Καζαντζάκη είναι για αυτούς το δικό τους «Ευαγγέλιο». «Ν’ αγαπάς την ευθύνη. Να λες εγώ, εγώ μονάχος θα σώσω τη γη. Αν δε σωθεί, εγώ θα φταίω».

    Πυροφυλάκιο Καισαριανής

    Περισσότερες πληροφορίες για την ομάδα Εθελοντικής Δασοπροστασίας Δήμου Καισαριανής αναζητήστε στο dasoprostasia.gr.

    Διαβάστε επίσης:

    Υμηττός 1998: Η φονική φωτιά και ο άγγελος με τα πύρινα φτερά που ονειρευόταν να γίνει πυροσβέστης

    Σε 507.910 στρέμματα ανέρχονται οι καμένες εκτάσεις από τις πυρκαγιές του Ιουλίου

    Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών: Το 23% της Αττικής κάηκε κατά τα επτά τελευταία χρόνια



    ΣΧΟΛΙΑ