Την πρωτοχρονιά του 2001, η Ελλάδα ατένιζε το μέλλον μέσα από ένα σύννεφο αισιοδοξίας: ήταν η ώρα του ευρώ, παραμονές της τέλεσης των Ολυμπιακών Αγώνων στη γενέτειρά τους. Η κυβέρνηση Σημίτη είχε νικήσει στις εκλογές μερικούς μήνες νωρίτερα με μόλις 70.000 ψήφους διαφορά από τη Νέα Δημοκρατία, αλλά η πολιτική σταθερότητα ήταν αδιατάρακτη. Τα μεγάλα έργα της εποχής ήταν σε εξέλιξη και τα spreads -με τα οποία μόνον οι ειδικοί ασχολούνται εκείνη την περίοδο- ήταν στο 0,30.
Την πρωτοχρονιά του 2015, η Ελλάδα έκλεινε ήδη μία πενταετία στα μνημόνια. Η ανεργία ήταν στα ύψη, τα επίπεδα της φτώχειας είχαν ξεπεράσει κάθε έννοια ευρωπαϊκού μέσου όρου, οι απώλειες του ΑΕΠ είχαν φτάσει στο 25% – λες και η χώρα είχε ηττηθεί σε πόλεμο. Η ελληνική κοινωνία ήταν απόλυτα οργισμένη. Είχε έλθει η ώρα του ΣΥΡΙΖΑ.
Από τις 8 Ιουλίου, η περίοδος ΣΥΡΙΖΑ ολοκληρώθηκε -τουλάχιστον για το προβλεπτό μέλλον – παρότι το κόμμα του Αλέξη Τσίπρα δεν κατέρρευσε εκλογικά όπως το ΠΑΣΟΚ, που ήταν το πρώτο κόμμα εξουσίας που χρειάστηκε να διαχειριστεί την εξουσία εν μέσω Μνημονίων.
Η Νέα Δημοκρατία άγγιξε το 40% – και ο Κυριάκος Μητσοτάκης έθεσε από την πρώτη στιγμή υψηλούς στόχους για την επόμενη τετραετία.
Ήταν η πρώτη φορά που ένα κόμμα αξιοποίησε τον χρόνο της αντιπολίτευσης ώστε να προετοιμαστεί για τη διακυβέρνηση. Kαι αυτό αποδείχθηκε με τα πρώτα νομοσχέδια που ήταν έτοιμα από καιρό.
Ωστόσο, η νίκη της Νέας Δημοκρατίας ήλθε μετά από μία δεκαετία Μνημονίων, κατά τη διάρκεια της οποίας η Ελλάδα έκανε πολλά βήματα προς τα πίσω σε όλα τα επίπεδα: από την συμπόρευση με την υπόλοιπη Ευρώπη – με τόσο τρομακτικές απώλειες στο ΑΕΠ θα ήταν παραλογισμός να συζητά κανείς για σύγκλιση – ως την θέση της χώρας στη διεθνή σκηνή.
Είναι προφανές ότι απαιτείται ένα συνεκτικό όραμα για την Ελλάδα της επόμενης πενταετίας. Και ως προς αυτό, το πρώτο ζητούμενο είναι η πολιτική σταθερότητα, η οποία δείχνει διασφαλισμένη: ο Αλέξης Τσίπρας, μετά από την δεύτερη εκλογική του νίκη, τον Σεπτέμβριο του 2015, είχε μπροστά του έναν καθαρό διάδρομο τετραετίας, χωρίς κάλπες. Επομένως, είχε την δυνατότητα να κινηθεί για τουλάχιστον μία τριετία χωρίς να λογαριάζει το πολιτικό κόστος – παρότι δεν την αξιοποίησε.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει ακόμα πιο καθαρό διάδρομο: κατ’ αρχάς, διαθέτει μία συμπαγή κοινοβουλευτική αυτοδυναμία. Επίσης, η συνταγματική αναθεώρηση, που είναι σε εξέλιξη, θα αποσυνδέσει την εκλογή προέδρου Δημοκρατίας από τις πρόωρες εκλογές. Επομένως, έχει κάθε δυνατότητα να σχεδιάσει μεσομακροπρόθεσμα.
Φυσικά, η αναδόμηση της εικόνας της χώρας, όπως και η δημιουργία συνθηκών για άνοδο του βιοτικού επιπέδου, δεν είναι ένας μοναχικός χορός στην πολιτική. Είναι πάντοτε ένα ταγκό – χρειάζεται δηλαδή και η αξιωματική αντιπολίτευση, που δίνει τον τόνο, να μην τεντώνει το σχοινί τόσο, ώστε να σπάσει. Χρειάζεται δηλαδή μία μίνιμουμ συμφωνία, όσο το δυνατόν ευρύτερη, για τους στόχους της χώρας τα επόμενα χρόνια. Και πρέπει να σημειωθεί ότι τα πρώτα δείγματα από την επαναφορά του ΣΥΡΙΖΑ στην αντιπολίτευση δεν προδιαθέτουν για κάτι τέτοιο.
Ωστόσο, η συμφωνία που φαίνεται ότι μπορεί να επιτευχθεί -έστω και χωρίς τον ΣΥΡΙΖΑ- για ένα μείζονος συμβολικότητας θέμα, όπως η διευκόλυνση της ψήφου των αποδήμων, θα μπορούσε να είναι ο οδηγός για μία ευρύτερη συνεννόηση στο μέλλον.
Σε κάθε περίπτωση, το ερώτημα της μεταμνημονιακής εποχής παραμένει: Ποιο είναι το σχέδιο του καθενός -της κυβέρνησης, της αντιπολίτευσης, της αγοράς, της ελληνικής κοινωνίας εντέλει- για τα επόμενα χρόνια. Δεν αρκεί η επούλωση των πληγών. Δεν αρκεί η ανάκτηση ενός σημαντικού μέρους του βιοτικού επιπέδου που χάθηκε. Και δεν χρειάζεται η επιστροφή στις πρακτικές που φούντωσαν την κρίση.
Το mononews παίρνει την πρωτοβουλία να διοργανώσει ένα φόρουμ για την αναγέννηση της Ελλάδας. Δίνει τον λόγο στους πολιτικούς, που έχουν την ευθύνη να οργανώσουν το όραμά τους. Δίνει τον λόγο στην αγορά, που έχει την ευθύνη να τολμήσει επιχειρηματικά. Δίνει χώρο στην ελληνική κοινωνία, που προσδοκά καλύτερες μέρες μετά από μία σκοτεινή δεκαετία.
