Κωστής Βελώνης: Μυστήριο 22 στην 2023 Ελευσίς Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης

Μια οντολογική μελέτη ως εγκατάσταση. Η νέα σύλληψη που ο Κωστής Βελώνης παρουσιάζει στην Ελευσίνα ονομάζεται καταλλήλως, Μυστήριο 22, Στάχυα πέφτουν σε τσιμεντένια δάπεδα.

Πρόκειται για in situ εικαστική εγκατάσταση στο πλαίσιο της οργάνωσης 2023 Ελευσίς Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης σε συνεργασία με το Φεστιβάλ Αισχύλεια 2022.

Υλικό και άυλο

Η αυστηρή γεωμετρική της μορφή, μαιευτικά υποβάλλει την παράδοξη επιμειξία ψυχικού και άψυχου υλικού στην ανθρώπινη ύπαρξη. Ο οντολογικός μύθος του ανθρώπου όπως ανιχνεύεται στα βάθη της ιστορίας, συχνά εγκιβωτίζεται στα έργα του ως μελέτη.

Εν προκειμένω, αντλεί έμπνευση από τον μύθο της θεάς Δήμητρας, θεά της καλλιέργειας και της γονιμότητας.

Η αρχεκτονική δομή ως ανθρωπόμορφο χωράφι λειτουργεί ως μηχανισμός κυοφορίας αλλά και συγκομιδής. Οι αγροτικές δραστηριότητες συνδέονται με την ερωτική πράξη, μέσα από το συμβολικό τριγωνικό σχήμα της εγκατάστασης.

Η αυστηρότητα της δομής εξισσοροπείται από τη ρευστότητα της αφήγησης.

Η ερωτική αφήγηση  προκύπτει και από την λειτουργικότητα της τριγωνικής μορφής.

Οι «μηροί της Δήμητρας» λειτουργούν ως καταφύγιο εντόμων. Στους διάφορους ορόφους τα διαφορετικά ανακυκλώσιμα υλικά και φυτά «αποπλανούν» όλα τα είδη των εντόμων, που συνδράμουν στη διαδικασία της επικονίασης.

Το ύψος ως έσχατο βάθος: Τι δηλώνει ο ίδιος ο Κωστής Βελώνης;

Όπως δηλώνει ο ίδιος ο Κωστής Βελώνης, η γλυπτική εγκατάσταση Στάχυα πέφτουν σε τσιμεντένια δάπεδα έχει ως αφετηρία την μυθολογική και ιστορική παράδοση της Ελευσίνας.

Αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης μελέτης για την τεκτονική σύσταση του ανιμισμού.

Η θεά Δήμητρα και η κόρη της Περσεφόνη, προσφέρουν την ιδανική αφήγηση για το σχεδιαστικό εναγκαλισμό του ανόργανου με το οργανικό στοιχείο.

Διαφορετικές οντότητες και φυσικά φαινόμενα, που ορίζονται από την κίνηση και την ακινησία, την έμψυχη και την άψυχη ύλη, την άνθηση και τον μαρασμό, μπορούν να αλληλεπικαλύπτονται, να μην λειτουργούν αντιθετικά.

Η αρχιτεκτονική κλίμακα της κατασκευής συνενώνει τη μοίρα ως μονάδα μέτρησης με τη μοίρα ως πεπρωμένο και τύχη. Οργανικό και ανόργανο…

Το διακύβευμα αυτού του ορθωμένου και κάθετου ανθρωπομορφικού χωραφιού δεν αφορά μονάχα στην επιφάνεια της γης και το ύψος μιας «ανεμόφιλης» κατασκευής. Απευθύνεται και σε μια αντίστροφη πορεία, όπου το ύψος μπορεί να γίνει αντιληπτό ως έσχατο βάθος.

Όλες οι αγροτικές δραστηριότητες τις οποίες φροντίζει η Δήμητρα (γη μήτηρ) με το όργωμα, τη σπορά και τον θερισμό, αφορούν και το χθόνιο στοιχείο.

Η Περσεφόνη και η διαμονή της στον Άδη κάποιους μήνες του χρόνου αντανακλούν τη συνέχιση μιας μόνιμης υπαρξιακής αφήγησης με τον φυσικό κύκλο ζωής των φυτών ως σύμβολο γέννησης, θανάτου και αναγέννησης.

Το ιστορικό της Τέχνης της Εγκατάστασης στο Φεστιβάλ Αισχύλεια

Ξεπερνώντας τα όρια του καθαρά παραστατικού (ιδρυτικού) χαρακτήρα του, το Φεστιβάλ Αισχύλεια από το 2004 συμπεριλαμβάνει στο καλλιτεχνικό του πρόγραμμα την Τέχνη της Εγκατάστασης.

Η πρώτη εικαστική εγκατάσταση που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του Φεστιβάλ ήταν το έργο της γλύπτριας Βάνας Ξένου με τίτλο «Έλευσις – Πέρασμα».

Έκτοτε, ορισμένοι από τους πιο διακεκριμένους διεθνώς εικαστικούς φιλοξενήθηκαν στην πόλη της Ελευσίνας. Η Καλλιόπη Λεμού, ο Μάριος Σπηλιόπουλος, η Λήδα Παπακωνσταντίνου, η Διοχάντη, ο Stephen Antonakos, ο Στέφανος Τσιβόπουλος, ο Νίκος Ναυρίδης, ο Michelangelo Pistoletto, o Tarek Atoui, η Αιμιλία Μπουρίτη, η Ελένη Πανουκλιά, η Δανάη Στράτου, η Ασπασία Σταυροπούλου και ο Ανδρέας Λόλης.

Στόχος της 2023 Ελευσίς Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης είναι να επιμελείται κάθε χρόνο την εικαστική εγκατάσταση του Φεστιβάλ Αισχύλεια.

Ποιος είναι ο Κωστής Βελώνης;

O Κωστής Βελώνης γεννήθηκε στην Αθήνα.

Σπούδασε πολιτισμικές και ανθρωπιστικές σπουδές (MRes) στο London Consortium – Birkbeck College, ICA, AA (MRES) και ολοκλήρωσε το μεταπτυχιακό του στις πλαστικές τέχνες Arts Plastiques/ Esthétique στο περίφημο πανεπιστήμιο Université Paris 8 (D.E.A).

Είναι Διδάκτωρ Αρχιτεκτονικής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου και αναπληρωτής καθηγητής στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών.

Τα γλυπτά του Βελώνη εξερευνούν την κωμική και αμήχανη συνθήκη του αντικειμένου ως προβολή μιας ανθρωποκεντρικής αφήγησης με αλληγορίες της καθημερινότητας.

Το σύνολο του έργου του διέπεται από ηθικές προεκτάσεις του (ανθρώπινου) λάθους και της αδεξιότητας. Κυρίως όπως προκύπτουν από το χάσμα ανάμεσα στην ονειροφαντασία και τη ματαιωτική πραγματικότητα.

Το πλαίσιο αυτής της ανάγνωσης αρθρώνεται εξίσου και στην «κοινή εστία» του δημόσιου forum με ένα συστηματοποιημένο λεξιλόγιο μορφών και υλικών, που υποδηλώνει την μοντερνιστική γραφή σ’ ένα εύρος αρχιτεκτονικών τυπολογιών· από τα κύρια μέρη του αρχαίου ελληνικού θεάτρου (σκηνή, κερκίδες, ορχήστρα) μέχρι τα πολιτικά βήματα και προπαγανδιστικά περίπτερα της ευρωπαϊκής πρωτοπορίας.

Πού και πότε;

Η Έκθεση θα φιλοξενηθεί από την Κυριακή 28 Αυγούστου έως την Κυριακή 23 Οκτωβρίου στον προαύλιο χώρο πίσω από το ανοιχτό θέατρο του Παλαιού Ελαιουργείου.

Τα επίσημα εγκαίνιά της θα πραγματοποιηθούν την Πέμπτη 8 Σεπτεμβρίου, στις 20.30.

Διοργάνωση: 2023 Ελευσίς Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης & Φεστιβάλ Αισχύλεια 2022

Μια παραγωγή της 2023 Ελευσίς Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης

Διεύθυνση Επιμέλειας: Διεύθυνση Σύγχρονης Τέχνης – Ζωή Μουτσώκου | 2023 Ελευσίς Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης
Συνεργάτις Επιμελήτρια: Ιωάννα Γερακίδη
Αρχιτεκτονική Επιμέλεια: Οι αρχιτέκτονες της Φάλαινας & Διογένης Βεριγάκης
Φωτογραφίες: Πάνος Κοκκινιάς
Επιστημονική και Υλική Υποστήριξη: Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Οργάνωση Παραγωγής: Αλέξανδρος Τηλιόπουλος
Συντονισμός Παραγωγής: Γιώργος Κατσώνης
Εκτέλεση Παραγωγής: opbo studio

Τοποθεσία: Παλαιό Ελαιουργείο, Ελευσίνα
Διάρκεια: 28/8 – 23/10
Εγκαίνια: Πέμπτη 8/9 | 20:30 | Ώρα προσέλευσης: 20:00
Ωράριο λειτουργίας: 28/8-19/9 Δευτέρα-Κυριακή 19:00-23:00 (τις ημέρες των παραστάσεων 19:00- 20:30) 20/9-23/10 Τετάρτη-Κυριακή 17:00-21:00

Είσοδος Ελεύθερη