Τι πραγματικά εννοεί ο Ερντογάν όταν λέει ότι θέλει ειρήνη με την Ελλάδα

Ο πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν

Μήνυμα “ειρήνης” έστειλε στην Ελλάδα ο Ταγίπ Ερντογάν μιλώντας στο τουρκικό δίκτυο NTV το βράδυ του Σαββάτου. Μόνο που αυτή η “ειρήνη” την οποία πρεσβεύει ο Τούρκος πρόεδρος δεν είναι ακριβώς αυτό που ακούγεται. Ή μάλλον, δεν είναι καθόλου αυτό που ακούγεται.

“Χρειαζόμαστε την ειρήνη τώρα”, ανέφερε ο Ερντογάν, και συνέχισε: “Δεν επιθυμούμε να ανέβει το θερμόμετρο στο Αιγαίο. Βλέπουμε την Ελλάδα ως γείτονά μας. Ακόμα και αν υπάρχουν ορισμένα προβλήματα, θέλουμε να τα ξεπεράσουμε. Να καθίσουμε στο τραπέζι και να τα αφήσουμε πίσω”.

Αν έμενε εκεί ο Τούρκος πρόεδρος, τότε ναι, θα μπορούσαμε να πούμε ότι τείνει χείρα φιλίας και συνεργασίας προς την Ελλάδα και θα είχαν δίκιο αυτοί που έσπευσαν να ερμηνεύσουν τις δηλώσεις του ως “κλάδο ελαίας”, όχι αυτόν που σκοτώνει αμάχους στη Συρία, αλλά τον κανονικό, αυτόν της ειρήνης. Όμως τι είπε στη συνέχεια ο Ερντογάν; “Πρόκειται για τη θάλασσα και τον αέρα (…). Αεροπλάνα και πλοία να περνάνε ελεύθερα”.

Πλέον είναι σαφές το τι “ειρήνη” είναι αυτή που θέλει ο Ερντογάν. Είναι μία ειρήνη με τους δικούς του όρους, μία pax erdogana (κατά το pax romana). Μία ειρήνη που θα επιτρέπει στα τουρκικά πλοία και τα τουρκικά αεροσκάφη να μπαινοβγαίνουν ανενόχλητα στο Αιγαίο, μία ειρήνη με “γκρίζες ζώνες” και νησιά με αμφισβητούμενο καθεστώς κυριότητας, μία ειρήνη που θυμίζει περισσότερο υποτέλεια, παρά μία συνθήκη μεταξύ δύο ίσων χωρών. Γιατί είναι φανερό ότι ο Τούρκος πρόεδρος αξιώνει για τη χώρα του το ρόλο του “ανώτερου” στις σχέσεις Ελλάδας-Τουρκίας. Και πρέπει να είναι κανείς πολύ αφελής για να πιστεύει ότι όλα αυτά τα λέει ο Ερντογάν επειδή θέλει ειρήνη. Αυτό που πραγματικά θέλει ο Ταγίπ Ερντογάν, και δεν το έχει κρύψει, είναι η αλλαγή του status quo στο Αιγαίο.

Όπως και με πολλές άλλες έννοιες, έτσι και με την έννοια της “ειρήνης” ο Τούρκος πρόεδρος έχει μία εντελώς δική του ερμηνεία για το τι σημαίνουν, την οποία επιβάλλει με τον τρόπο του στην τουρκική κοινωνία. Ο σουλτάνος Ερντογάν υπαγορεύει στους Τούρκους τι θα πει “ελευθερία”, τι θα πει “δικαιοσύνη”, τι θα πει “ειρήνη”. Κι όποιος τολμά ας διαφωνήσει μαζί του. Όταν λοιπόν μιλάει για ειρήνη με την Ελλάδα, εννοεί μία τέτοια “ειρήνη” όπως την έχει αυτός στο κεφάλι του. Με την Τουρκία “από πάνω” και την Ελλάδα “από κάτω”. Δεν πρέπει να ξεγελαστεί κανείς, νομίζοντας ότι οι προθέσεις του Τούρκου προέδρου είναι αγαθές…