Ταμείο Ανάκαμψης: Εν αναμονή των προτάσεων της επιτροπής Πισσαρίδη η Αθήνα – Συμφωνία στα σημεία αναζητεί η ΕΕ

Εντός των επομένων 24ώρων αναμένεται να έχει στα χέρια του ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, τις προτάσεις της επιτροπής υπό τον καθηγητή Χριστόφορο Πισσαρίδη, οι οποίες θα αποτελέσουν οδηγό για το συνολικό σχέδιο που θα καταθέσει η κυβέρνηση στην ΕΕ εν όψει της κατανομής των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης.

Η Αθήνα θα πρέπει να καταθέσει τα σχέδιά της μέχρι τις 15 Οκτωβρίου.

Σύμφωνα με την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η Ελλάδα μπορεί να λάβει 32 δισ. ευρώ από το συνολικό πακέτο των 750 δισ. ευρώ.

Για την οριστικοποίηση του πακέτου πρέπει να βγει… λευκός καπνός από την Σύνοδο Κορυφής στις 17 και 18 Ιουλίου, όταν οι 27 ηγέτες θα συναντηθούν ξανά δια ζώσης, για πρώτη φορά μετά από πέντε μήνες.

Μεγάλες προσδοκίες για συμφωνία στην Σύνοδο της επόμενης εβδομάδας δεν υπάρχουν και δεν αποκλείεται να υπάρξει νέο ραντεβού των 27 εντός του Ιουλίου.

Οι εξελίξεις θα καθοριστούν εν πολλοίς από την στάση που θα τηρήσουν οι αποκαλούμενες και «φειδωλές» χώρες, που ζητούν, μεταξύ άλλων, διετή αντί για τετραετή διάρκεια του πακέτου δανείων και επιδοτήσεων, υπό όρους και προϋποθέσεις που θεωρούνται δυσβάσταχτες και μη ανεκτές για τα κράτη του Νότου, όπως η Ελλάδα.

Ευρωπαίοι αξιωματούχοι σημειώνουν ότι είναι πολύ σημαντικό να υπάρξει η πολυπόθητη συμφωνία εντός του Ιουλίου, προκειμένου να προχωρήσουν οι διαδικασίες από τα κράτη-μέλη, να καταρτιστούν τα προγράμματα και να προχωρήσει η εκταμίευση των χρημάτων, κάτι που δεν φαίνεται να γίνεται πριν από τις αρχές του 2021.

Η στάση της Ελλάδας

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης με κάθε ευκαιρία εκφράζει την θέση ότι η συμφωνία πρέπει να κλείσει άμεσα, καθώς οι ευρωπαϊκές οικονομίες υφίστανται τεράστιο βάρος από τις επιπτώσεις της πανδημίας και χρόνος για χάσιμο δεν υπάρχει.

Μιλώντας πρόσφατα στους Financial Times σημείωσε ότι η Ελλάδα έχει καταρτίσει το δικό της φιλόδοξο και λεπτομερές μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα, ενώ στην χθεσινή συνομιλία του με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας τόνισε: «Περιμένουμε μέχρι το τέλος της εβδομάδος το πόρισμα της Επιτροπής Πισσαρίδη, στην οποία είχαμε αναθέσει την εκπόνηση ενός στρατηγικού σχεδίου για τον μετασχηματισμό της ελληνικής κοινωνίας και ζητήσαμε φυσικά τώρα να λάβουν υπόψιν τους και τις εξελίξεις που προέκυψαν μετά τον κορωνοϊό.

» Ο σκοπός μας είναι στη διαδικασία συζήτησης αυτού του πορίσματος και βέβαια στην εκπόνηση του εθνικού σχεδίου, το οποίο πρέπει να καταθέσουμε μέχρι τις 15 Οκτωβρίου να λάβουμε υπόψιν τις απόψεις όλων των κοινωνικών εταίρων και προφανώς και των υπολοίπων κομμάτων ώστε το εθνικό σχέδιο της χώρας να έχει τη μέγιστη δυνατή συναίνεση».

Εξάλλου, ο Έλληνας υπουργός οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας ανέφερε χθες σε συνέντευξη του ότι μέχρι στιγμής δεν έχει έρθει ούτε ένα ευρώ στα ελληνικά κρατικά ταμεία από την ΕΕ και ότι η ροή θα αρχίσει από τις δράσεις του ΕΣΠΑ στο τέλος Ιουλίου.

Η εν λόγω χρονική απόκλιση (ήδη τριών μηνών) υποδηλώνει το βαθμό δυσκολίας στην ενεργοποίηση των επόμενων ροών κοινοτικού χρήματος που θα έρθουν από την επιχειρούμενη πολιτική συμφωνία για τα 750 δισ. ευρώ, αλλά και από το νέο ΕΣΠΑ 2021-2027 των 1,1 τρισ. ευρώ (που συνδέεται και αυτό με την ίδια διαπραγμάτευση).

Το Eurogroup

Εν μέσω αυτής της δύσκολης συγκυρίας, το Eurogroup εκλέγει σήμερα τον νέο πρόεδρό του με μια αμφίρροπη ψηφοφορία για μια θέση-κλειδί σε μια στιγμή που η ήπειρος αντιμετωπίζει την πιο βαριά ύφεση στην ιστορία της.

Μεταξύ των 19 υπουργών, τρεις είναι υποψήφιοι: η Ισπανίδα Νάντια Καλβίνιο, που ανήκει σε μια κυβέρνηση της αριστεράς και θεωρούνταν για καιρό το φαβορί, ο κεντροδεξιός Ιρλανδός Πασκάλ Ντόναχιου και ο φιλελεύθερος Λουξεμβουργιανός Πιέρ Γκραμένια.

Ο επικεφαλής του Eurogroup, ο οποίος εκλέγεται για δυόμισι χρόνια, είναι ένας απ’ αυτούς των οποίων η φωνή μετρά στις Βρυξέλλες, μαζί με τους προέδρους των τριών μεγάλων θεσμών της ΕΕ -Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν (Ευρωπαϊκή Επιτροπή), Σαρλ Μισέλ (Ευρωπαϊκό Συμβούλιο), Νταβίντ Σασόλι (Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο)- και τον επικεφαλής της διπλωματίας Ζοσέπ Μπορέλ.

Αποστολή του είναι να προεδρεύει των μηνιαίων συνεδριάσεων των υπουργών, στόχος των οποίων είναι να εξασφαλίζουν τον συντονισμό των εθνικών οικονομικών πολιτικών.

Ο στόχος αυτός είναι ιδιαίτερα σημαντικός τη στιγμή που οι Ευρωπαίοι επιχειρούν να επανεκκινήσουν από κοινού οικονομίες που επλήγησαν εξαιτίας της πανδημίας του κορονοϊού: σύμφωνα με την Κομισιόν, το ΑΕΠ των 19 χωρών που έχουν υιοθετήσει το ενιαίο νόμισμα μπορεί να σημειώσει πτώση κατά 8,7% το 2020.

Στη διάρκεια της εκλογής, η οποία πρόκειται να γίνει το απόγευμα με τηλεδιάσκεψη, κάθε υπουργός θα διαθέτει μία ψήφο σε κάθε γύρο της ψηφοφορίας. Ο πρώτος υποψήφιος που θα λάβει 10 ψήφους από τις 19, θα κερδίσει την εκλογή.

«Καλύτερα να πεθάνουμε!»

Η Νάντια Καλβίνιο, 51 ετών, πρώην υψηλόβαθμη αξιωματούχος της Κομισιόν που γνωρίζει καλά τα τεκταινόμενα στις Βρυξέλλες, ήταν για καιρό το φαβορί.

Υποστηρίζεται από τη Γερμανίδα καγκελάριο Μέρκελ και κάποιες χώρες του Νότου και μπορεί να γίνει η πρώτη γυναίκα πρόεδρος του Eurogroup.

Όμως συναντά επίσης ισχυρές αντιδράσεις: για τους Ολλανδούς και το στρατόπεδό τους, είναι κάτι σαν «καλύτερα να πεθάνουμε!», λέει μια ευρωπαϊκή πηγή.

Οι αντίπαλοι αυτοί, ουσιαστικά οι πιο φιλελεύθεροι, θεωρούν πως η Ισπανίδα δεν είναι κατάλληλη για μια θέση που απαιτεί τη σφυρηλάτηση συμβιβασμών μεταξύ των υπουργών Οικονομικών του Βορρά, οι οποίοι προκρίνουν τη δημοσιονομική πειθαρχία, και αυτών του Νότου, που έχουν τη φήμη ότι είναι πιο χαλαροί.

Το ζήτημα της εθνικότητάς της είναι επίσης πολύ σημαντικό στο βαθμό που οι Ευρωπαίοι βρίσκονται σε πλήρη διαπραγμάτευση για ένα μαζικό σχέδιο οικονομικής ανάκαμψης της Ένωσης.

Όμως δύο κύρια μέτωπα συγκρούονται: από τη μια πλευρά, η Ολλανδία, η Αυστρία, καθώς και η Σουηδία και η Δανία εκτός ευρωζώνης είναι πολύ επιφυλακτικές όσον αφορά το σχέδιο αυτό, από την άλλη οι χώρες του Νότου, με πρώτες την Ισπανία και την Ιταλία, οι οποίες είναι αυτές που ωφελούνται περισσότερο από ένα σχέδιο που προβλέπει ένα μεγάλο ευρωπαϊκό δάνειο.

«Η Ισπανία έχει μια πολύ έντονη θέση αυτή τη στιγμή σ’ αυτή τη συζήτηση, η οποία θα βρίσκεται στο κέντρο της δουλειάς» του Eurogroup, εξηγεί η ευρωπαϊκή πηγή.

Μυστική ψηφοφορία

Στο πλαίσιο αυτό, τα δύο αουτσάιντερ, που θεωρούνται πιο ουδέτεροι και που διεξήγαγαν μια δραστήρια εκστρατεία, έχουν ένα χαρτί να παίξουν. Ιδιαίτερα ο Πασκάλ Ντόναχιου, που μπορεί να καυχάται για την «πλήρη υποστήριξη» του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ), του κόμματος που συνασπίζει τη δεξιά σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Ο 45χρονος Ιρλανδός θεωρείται ένας συνετός διαχειριστής ο οποίος επανέφερε τη χώρα του στον ορθό δημοσιονομικό δρόμο έπειτα από μια ισχυρή ύφεση.

«Έχει σοβαρές πιθανότητες επειδή θα είναι δύσκολο για την Νάντια Καλβίνιο να συγκεντρώσει 10 ψήφους», λέει ένας ευρωπαίος διπλωμάτης.

Όσο για τον 62χρονο Πιέρ Γκραμένια, αυτός έχει τη δημόσια εικόνα ενός διπλωμάτη που είναι συνηθισμένος στους συμβιβασμούς και στο Eurogroup, στο οποίο μετέχει από το 2013.

Ήταν ήδη υποψήφιος στα τέλη του 2017 με αντίπαλο τον Πορτογάλο Μάριο Σεντένο, ο οποίος αποχώρησε από την προεδρία του Eurogroup έπειτα από μία μόνο θητεία.

Η ψηφοφορία θα είναι μυστική και θα πραγματοποιηθεί μέσω μιας εφαρμογής υπολογιστή. Μόνο δύο ευρωπαίοι αξιωματούχοι θα έχουν πρόσβαση στα αποτελέσματα.

«Οι προθέσεις ψήφου, ακόμη κι αν έχουν διατυπωθεί ανοικτά, δεν είναι απαραίτητο ότι θα υλοποιηθούν», προειδοποιεί μια διπλωματική πηγή.

Οι υποψήφιοι δεν θα ξέρουν παρά μονο το δικό τους αποτέλεσμα, όχι αυτά των αντιπάλων τους. Και εκείνοι είναι που θα πρέπει στη συνέχεια να αποφασίσουν αν θα εγκαταλείψουν ή όχι.

Το πρόσωπο που θα εκλεγεί θα αναλάβει τα καθήκοντά του στις 13 Ιουλίου.