Οι δυο φάκελοι Πιερρακάκη με την «εργαλειοθήκη» των έκτακτων μέτρων στήριξης – To σχέδιο για τον πόλεμο στη Μέση Ανατολή

Μπορεί η εύθραυστη εκεχειρία των πολεμικών συγκρούσεων Ισραήλ – Ιράν να τέθηκε σε εφαρμογή από το πρωί, ωστόσο, κανείς δεν εφησυχάζει.

Ειδικά το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης το οποίο παρακολουθεί σε real time  την πορεία των διεθνών αγορών και κυρίως τις τιμές του πετρελαίου και του φυσικού αερίου.

Ανώτατα στελέχη του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών σημειώνουν στο mononews τη θετική τους έκπληξη για τις «αντοχές και την νηφαλιότητα», όπως ανέφεραν χαρακτηριστικά, που επέδειξαν τις τελευταίες ημέρες οι επενδυτές παγκοσμίως, με την «μαύρη Δευτέρα» που ανέμεναν αρκετοί, να μην επιβεβαιώνεται.

Αντιθέτως, η αντίδραση των αγορών την επομένη της εμπλοκής των ΗΠΑ στον πόλεμο ήταν μάλλον ψύχραιμη. Και μένει να φανεί πόσο θα αλλάξουν τα πράγματα μετά την ανακοίνωση της εκεχειρίας.

Στο οικονομικό επιτελείο τα τελευταία 24ωρα μάλιστα, πραγματοποιούνται συνεχώς σενάρια εργασίας για κάθε ενδεχόμενο που μπορεί να προκύψει από μια περαιτέρω ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή, παρά το γεγονός πως το Ιράν απειλεί με το κλείσιμο των στενών του Ορμούζ.

«Δεν είναι πολύ πιθανό αυτό το σενάριο» αναφέρουν οι ίδιες πηγές στο mononews, ενώ στο δυσμενές σενάριο που η Τεχεράνη θα πραγματοποιήσει την απειλή της, οι αγορές δείχνουν πως οι επιπτώσεις θα είναι βραχυπρόθεσμες.

Τα όριο της… ανησυχίας

Ιδιαίτερα θετικό για την ελληνικό οικονομία θα πρέπει να θεωρείται η «αφετηρία» αυτής της πολεμικής κρίσης, δηλαδή οι διεθνείς τιμές του πετρελαίου κινούνται σε χαμηλότερα επίπεδα σε σχέση με πέρυσι, όταν διαμορφώνοντας στην περιοχή των 80 – 90 δολαρίων το βαρέλι.

Παρά την εκρηκτική άνοδο που έχει καταγραφεί την τελευταία εβδομάδα, από το πρώτο χτύπημα του Ισραήλ στο Ιράν την Παρασκευή και 13 μέχρι και σήμερα, η τιμή του brent βρίσκεται στα 76 δολάρια το βαρέλι, όταν την ίδια περίοδο πέρυσι ήταν στα 84 δολάρια.

Και χθες, πριν ακόμη ανακοινωθεί η εκεχειρία, οι τιμές κινούνταν κάτω από τα 70 δολάρια.

Σύμφωνα με τα σενάρια εργασίας:

• για κάθε 10 ευρώ αύξησης των τιμών του πετρελαίου η επίπτωση στο πραγματικό ΑΕΠ είναι της τάξεως του 0,2%, ενώ
• για κάθε 10 ευρώ ανόδου των τιμών του φυσικού αερίου η επίπτωση αγγίζει το 0,15% του ΑΕΠ.

Το «turning point» για τον προϋπολογισμό, δηλαδή το σημείο που θα ξεκινήσει να χτυπούν «καμπανάκια» για την ελληνική οικονομία είναι:

• Τα 100 δολάρια το βαρέλι για τη διεθνή τιμή του πετρελαίου και
• Τα 60 ευρώ η μεγαβατώρα για την τιμή του φυσικού αερίου στο χρηματιστήριο ενέργειας.

Η αυξημένη τιμή TTF του φυσικού αερίου που έχει ανέβει στα 41 ευρώ σήμερα, είναι οριακά υψηλότερη από τις αντίστοιχες τιμές του 2024 κατά την ίδια χρονική περίοδο.

Όπως εξηγούν αρμόδια στελέχη του οικονομικού επιτελείου, αυτή η άνοδος των τιμών θα επηρεάσουν ελαφρώς τον ελληνικό προϋπολογισμό μόνο στην περίπτωση που παραμείνουν σε αυτά τα επίπεδα για όλο τον χρόνο.

Με άλλα λόγια, μια βραχυχρόνια αύξηση των τιμών του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, δεν ασκεί πιέσεις στον κρατικό προϋπολογισμό.

Υπενθυμίζουν μάλιστα, την κρίση του 2022, όταν οι τιμές του πετρελαίου είχαν εκτοξευθεί έως και τα 116 δολάρια το βαρέλι, αυξάνοντας σημαντικά τον ετήσιο μέσο όρο υπολογισμού των τιμών.

Τότε, το ισοζύγιο της χώρας είχε επιβαρυνθεί σημαντικά κατά 5 δις ευρώ.

Οι πηγές ανησυχίας

Αυτό που απασχολεί ιδιαίτερα το οικονομικό επιτελείο είναι οι δευτερογενείς επιπτώσεις. Συγκεκριμένα, μια νέα ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή θα μπορούσε να διατηρήσει τις διεθνείς τιμές του πετρελαίου σε υψηλά επίπεδα ακόμα και για λίγους μήνες, θα μπορούσε να οδηγήσει σε:

• Αυξημένο κόστος εισαγωγών ειδικά στα πετρελαιοειδή
• Άνοδος του πληθωρισμού
• Αναβολή επενδυτικών σχεδίων
• Μείωση των τουριστικών αφίξεων κυρίως από την αγορά του Ισραήλ, αλλά και την αμερικανική και ευρωπαϊκή αγορά λόγω γεωπολιτικής αβεβαιότητας.

Οι δυο φάκελοι με τα έκτακτα μέτρα στήριξης

Τα «διδάγματα» του παρελθόντος, δηλαδή της ενεργειακής και μετέπειτα της πληθωριστικής κρίσης, έχουν δημιουργήσει ένα έτοιμο πακέτο μέτρων στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων, σε περίπτωση που η ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή εκτινάξει στα ύψη τις διεθνείς τιμές του πετρελαίου και του φυσικού αερίου.

Η ηγεσία του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών έχει ήδη ανασύρει από το συρτάρι το παράδειγμα του 2022, καθώς σε αυτόν τον φάκελο περιλαμβάνονται μια σειρά από παρεμβάσεις που θα μπορούσαν να ενεργοποιηθούν εφόσον το απαιτήσουν οι έκτακτες διεθνείς συνθήκες. Αυτές είναι:

• Η επέκταση του πλαφόν στα καύσιμα, που εκπνέει στις 30 Ιουνίου.
• Επιδότηση στα καύσιμα, τύπου fuel pass, όπως είχε δοθεί το καλοκαίρι του 2022 και
• Επιδότηση στην τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος.

Στο τραπέζι όμως, βρίσκεται και ένας πιο… πρόσφατος φάκελος.

Πρόκειται για το «μοντέλο Σαντορίνης» που εφαρμόστηκε τον περασμένο Φεβρουάριο, όταν το «διαμάντι των Κυκλάδων» είχε πληγεί από το σμήνος των ισχυρών σεισμικών δονήσεων.

Τότε είχε δοθεί η ευελιξία στις επιχειρήσεις της περιοχής να προχωρούν σε αναστολή τις συμβάσεις εργασίας των εργαζομένων τους, καθώς θα παρέμεναν κλειστές, χωρίς δικαίωμα απολύσεων, ενώ οι εργαζόμενοι που τέθηκαν σε προσωρινή αναστολή την αποζημίωση ειδικού σκοπού ύψους 534 ευρώ.

Πάντως, τα στελέχη του οικονομικού επιτελείου επαναλαμβάνουν για μια ακόμα φορά πως σε περίπτωση έκρηξης του πληθωρισμού λόγω της ανάφλεξης στη Μέση Ανατολή, οι επιπτώσεις που θα προκληθούν θα πλήξουν ολόκληρη της ΕΕ, με αποτέλεσμα να πρέπει να υπάρξει ευρωπαϊκή παρέμβαση για την αντιμετώπιση των πιέσεων στις τιμές.

Διαβάστε επίσης: 

Ιρακινά Μέσα: Δεν έχει καταγραφεί βομβαρδισμός στην αμερικανική βάση στο δυτικό Ιράκ

Πετρέλαιο: Βουτιά 6% μετά την επίθεση του Ιράν στην αμερικανική βάση στο Κατάρ

Μητσοτάκης: Η Ελλάδα θα συνεχίσει να στηρίζει την ευρωπαϊκή προοπτική της Σερβίας