Ένα αποφασιστικό χτύπημα στην καρδιά του πυρηνικού, πυραυλικού και στρατιωτικού συγκροτήματος στο Ιράν από το Ισραήλ, το πρωί της Παρασκευής δεν ήταν απλά ένα ακόμα επεισόδιο στην πολυετή διαμάχη των δύο χωρών.

Αναλυτές και εμπειρογνώμονες προειδοποιούν εδώ και καιρό ότι μια πιθανή ισραηλινή επίθεση κατά των πυρηνικών εγκαταστάσεων στο Ιράν είναι πιθανόν να πυροδοτήσει ένα ανεξέλεγκτο γαϊτανάκι συγκρούσεων που θα βυθίσει την ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής στο χάος. Με τις ΗΠΑ να μη μπορούν να αποφύγουν την εμπλοκή τους.

1

Το βράδυ της Παρασκευής, το Ιράν απάντησε στην επίθεση του Ισραήλ με ένα μπαράζ πυραύλων.

Οι αγορές παγκοσμίως βρέθηκαν σε αρνητικό έδαφος με βαριές απώλειες. Οι επενδυτές στράφηκαν σε ασφαλή καταφύγια όπως ο χρυσός, που άγγιξε το ιστορικό υψηλό του.

Το σαββατοκύριακο θα είναι δύσκολο για τις αγορές καθώς αναμένονται μηνύματα από τη Μέση Ανατολή και την Ουάσιγκτον, τα οποία θα διαμορφώσουν το κλίμα της επόμενης εβδομάδας.

Καθησυχαστικοί οι αναλυτές

Η πρώτη αντίδραση των αγορών το πρωί της Παρασκευής ήταν να εκτοξεύσουν τη τιμή του Brent κατά 13%, τη μεγαλύτερη ενδοσυνεδριακή άνοδο από τον Μάρτιο του 2022. Σταδιακά τα κέρδη «μαζεύτηκαν» καθώς οι επενδυτές βολιδοσκοπούσαν με ψυχραιμία την κατάσταση με τα αποθέματα του πολύτιμου υγρού.

«Η αύξηση των τιμών του πετρελαίου μέχρι στιγμής οφείλεται περισσότερο σε φόβους παρά σε φυσικές επιπτώσεις», δήλωσε ο αναλυτής της Wells Fargo Roger Read σε σημείωμα προς τους πελάτες του την Πέμπτη, μία μέρα πριν την επίθεση. «Για να αυξηθούν περαιτέρω οι τιμές, θα πρέπει να αποσυρθούν από την αγορά φυσικά βαρέλια αργού πετρελαίου», ανέφερε ο Read.

Η ημέρα έκλεισε με το πετρέλαιο να καταγράφει τη μεγαλύτερη άνοδο των τελευταίων τριών ετών. Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του West Texas Intermediate (WTI) αυξήθηκαν περισσότερο κατά 7,3%, στα 72,98 δολάρια το βαρέλι , σημειώνοντας τη μεγαλύτερη ημερήσια άνοδο από τον Μάρτιο του 2022. Το Brent Αυγούστου ενισχύθηκε κατά 7%, στα 74,23 δολάρια το βαρέλι.

«Εάν δεν υπάρξουν διαταραχές στην προσφορά, οι τιμές του πετρελαίου θα πρέπει να υποχωρήσουν εκ νέου», ανέφερε ο ο Mark Haefele, διευθύνων σύμβουλος επενδύσεων της UBS Global Wealth Management.

«Τα τελευταία δύο χρόνια, η κλιμάκωση των εντάσεων στη Μέση Ανατολή έχει διδάξει στους εμπόρους πετρελαίου να είναι αισιόδοξοι όσον αφορά τον κίνδυνο διακοπής του εφοδιασμού. Όταν το Ιράν και το Ισραήλ αντάλλαξαν πυραυλικές επιθέσεις τον Απρίλιο του περασμένου έτους και ξανά τον Οκτώβριο, το πετρέλαιο της Μέσης Ανατολής συνέχισε να ρέει στην παγκόσμια αγορά ομαλά», σχολίασε το Bloomberg.

Τα σενάρια της Goldman Sachs

Μόλις δύο μήνες πριν, οι τιμές του αργού πετρελαίου έφτασαν στα χαμηλότερα επίπεδα από το 2021 λόγω της αύξησης της παραγωγής από τον ΟΠΕΚ+ και των δασμών του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ.

«Οι αυξημένες γεωπολιτικές εντάσεις ενδέχεται να παραμείνουν, αλλά δεν αναμένουμε οι τιμές της ενέργειας να παραμείνουν υψηλές για μεγάλο χρονικό διάστημα», ανέφεραν οι αναλυτές της Citi με επικεφαλής τον Anthony Yuen.

Ωστόσο, η Goldman Sachs είχε προειδοποιήσει από το 2024 ότι οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι έχουν αυξηθεί απότομα και οι τιμές –υπό το πρίσμα ορισμένων ακραίων σεναρίων- είναι πιθανό να εκτοξευτούν.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της:

-Οι τιμές του Brent θα μπορούσαν να εκτοξευθούν στα 90 δολάρια το βαρέλι αν το Ισραήλ χτυπήσει την πετρελαϊκή υποδομή του Ιράν με τέτοια ισχύ ώστε να αποσύρει 1,75 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα από την αγορά για έξι μήνες.

-Οι τιμές του πετρελαίου θα μπορούσαν να ξεπεράσουν τα 100 δολάρια το βαρέλι αν το Ιράν διακόψει το εμπόριο στο Στενό του Ορμούζ. Περίπου το ένα πέμπτο του παγκόσμιου πετρελαίου διακινείται μέσω του στενού.

Ωστόσο, οι περισσότεροι αναλυτές θεωρούν πολύ απίθανη μια διακοπή της κυκλοφορίας στο στενό.

Η τράπεζα διατηρεί πάντως την πρόβλεψή της για το 2026, με τιμή 56 δολάρια ανά βαρέλι Brent και 52 δολάρια ανά βαρέλι αμερικανικού αργού πετρελαίου εκτιμώντας ότι οι προμήθειες δεν θα αντιμετωπίσουν σοβαρές διαταραχές στη Μέση Ανατολή.

Ο ρόλος του Τραμπ

Σε μία πολύνεκρη σύγκρουση με θύματα μεταξύ άλλων ισχυρούς ηγέτες του Ιράν, ο Ντόναλντ Τραμπ εμφανίστηκε αμήχανος στη νέα κρίση που ξεσπάει στη Μέση Ανατολή.

Σύμφωνα με τον Guardian, ο πρόεδρος των ΗΠΑ παλεύει να πάρει τα εύσημα για μια επίθεση, που ο ίδιος νωρίτερα καταδίκαζε, με στόχο να αποκτήσει ένα διπλωματικό πλεονέκτημα έναντι του Ιράν.

«Η προσέγγιση του Τραμπ θυμίζει τη δυναμική καλού και κακού μπάτσου με τον Μπέντζαμιν Νετανιάχου, τον Ισραηλινό ηγέτη με τον οποίο είναι γνωστή η συγκρουσιακή σχέση που έχει. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ έσπευσε να παρουσιάσει τις ισραηλινές επιθέσεις, τις οποίες δημοσίως δήλωσε ότι δεν ήθελε την Πέμπτη, ως μέσο για να συνεχίσει τις προσπάθειές του να πείσει το Ιράν να διαπραγματευτεί», αναφέρει η βρετανική εφημερίδα.

Το BBC σε ανάλυσή του αναφέρει:«Ο Ντόναλντ Τραμπ βρίσκεται αντιμέτωπος με μια νέα σοβαρή κρίση στην εξωτερική πολιτική, καθώς και με ένα διπλωματικό δίλημμα. Πώς θα χειριστεί ο Αμερικανός πρόεδρος, που υποσχέθηκε να είναι ειρηνοποιός, μια δραματική στρατιωτική κλιμάκωση στη Μέση Ανατολή;».

Διαβάστε επίσης:

Sky News: Ποιοι είναι οι σημαντικότεροι Ιρανοί διοικητές και επιστήμονες που εξουδετέρωσε το Ισραήλ

Οι ΗΠΑ μετακινούν πολεμικά πλοία στη Μέση Ανατολή μετά τις ισραηλινές επιθέσεις στο Ιράν

Ισραήλ: Κλείνει το μεγαλύτερο κοίτασμα φυσικού αερίου Λεβιάθαν, διακόπτοντας την τροφοδοσία στην Αίγυπτο