Σημαντικές συνομιλίες αναμένονται σήμερα μέσω τηλεδιάσκεψης, μεταξύ του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι και των ηγετών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η επικοινωνία πραγματοποιείται ενόψει της συνάντησης Τραμπ – Πούτιν στην Αλάσκα, προγραμματισμένης για την Παρασκευή, με φόντο τις διεργασίες για ενδεχόμενη κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία.

Αν και η Ουάσινγκτον επιχειρεί να ρίξει τους τόνους, χαρακτηρίζοντας τη συνάντηση με τον Ρώσο πρόεδρο ως «διερευνητική», στην Ευρώπη επικρατεί προβληματισμός ότι μπορεί να τεθούν κρίσιμα ζητήματα ερήμην του Κιέβου.

1

Ο Τραμπ φέρεται να έχει ασκήσει πιέσεις και στις δύο πλευρές, Ρωσία και Ουκρανία, ώστε να υπάρξουν εδαφικές παραχωρήσεις – μια πρόταση που προκαλεί σκεπτικισμό, δεδομένου ότι η Μόσχα ελέγχει περίπου το 20% της ουκρανικής επικράτειας.

Η τηλεδιάσκεψη θα περιλαμβάνει συμμετοχές από κορυφαίους Ευρωπαίους ηγέτες – μεταξύ των οποίων οι ηγέτες της Γερμανίας, Γαλλίας, Βρετανίας, Φινλανδίας, Ιταλίας, Πολωνίας και εκπροσώπους της Ε.Ε. – ενώ παρών θα είναι και ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ. Τη σύσκεψη συγκαλεί ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς, ενώ έχει προγραμματιστεί να ξεκινήσει στις 15:00 ώρα Ελλάδος. Θα ακολουθήσει και δεύτερη τηλεδιάσκεψη, στις 16:00, μεταξύ των Ευρωπαίων ηγετών και του αντιπροέδρου των ΗΠΑ, Τζ. Ντι. Βανς.

Η Ευρώπη εκφράζει ανησυχία πως η διμερής επαφή Τραμπ – Πούτιν ενδέχεται να καταλήξει σε συμφωνία που δεν θα λαμβάνει υπόψη τις θέσεις της Ουκρανίας ή των Ευρωπαίων συμμάχων. «Εστιάζουμε στο να διασφαλίσουμε ότι αυτό δεν θα συμβεί, παραμένοντας συντονισμένοι και ενωμένοι», σημείωσε Ευρωπαίος αξιωματούχος της Ανατολικής Ευρώπης στο Reuters.

Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, αν και θεωρείται πιθανό ο Τραμπ να επιδιώξει συμφωνία απευθείας με τον Πούτιν, χωρίς συμμετοχή τρίτων, εντούτοις μια τέτοια κίνηση θα μπορούσε να προκαλέσει σοβαρή ένταση στις σχέσεις με την Ε.Ε. και το Κίεβο.

Οι Ευρωπαίοι δηλώνουν ότι στηρίζουν την ειρηνευτική προσπάθεια των ΗΠΑ, ωστόσο τονίζουν πως οποιαδήποτε απόφαση για την Ουκρανία δεν μπορεί να ληφθεί χωρίς την ίδια την Ουκρανία. Στην πραγματικότητα, η τηλεδιάσκεψη επιδιώκει να λειτουργήσει ως ευρωπαϊκό «αντίβαρο» στην επικείμενη σύνοδο στην Αλάσκα.

Από πλευράς Κιέβου, ο Ζελένσκι έχει διαμηνύσει πως δεν μπορεί να δεχτεί ειρηνευτική συμφωνία που θα περιλαμβάνει αποχώρηση των ουκρανικών δυνάμεων από περιοχές όπως το Ντονμπάς, σημειώνοντας ότι κάτι τέτοιο θα σήμαινε την αποδυνάμωση της αμυντικής γραμμής της χώρας και θα άνοιγε τον δρόμο σε νέες ρωσικές επιθέσεις.

Αν και πρόσφατη δημοσκόπηση της Gallup έδειξε ότι το 69% των Ουκρανών επιθυμεί τον τερματισμό του πολέμου μέσω διαπραγματεύσεων, η πλειοψηφία απορρίπτει την ειρήνη με οποιοδήποτε τίμημα. Σύμφωνα με τον Ζελένσκι, μόνο με την εφαρμογή εκεχειρίας και την παροχή ισχυρών εγγυήσεων ασφαλείας θα μπορούσαν να τεθούν στο τραπέζι συζητήσεις για τα εδαφικά ζητήματα.

Στο μεταξύ, η κατάσταση στο πεδίο επιδεινώνεται: ρωσικές δυνάμεις εντείνουν την πίεση στις πόλεις Ποκρόφσκ και Κοστιαντίνοβκα, στην ανατολική Ουκρανία, αυξάνοντας τον στρατιωτικό κίνδυνο την ώρα που εξελίσσονται οι διπλωματικές διαβουλεύσεις.