Μια χαμένη ευκαιρία για αποκλιμάκωση: Τι σηματοδοτεί η ματαίωση της επίσκεψης της Αναλένα Μπέρμποκ σε Αθήνα και Άγκυρα

Νέα δεδομένα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, αλλά και τη Νοτιοανατολική Μεσόγειο, δημιουργεί η ματαίωση της επίσκεψης της ΥΠΕΞ της Γερμανίας Αναλένα Μπέρμποκ σε Αθήνα και Άγκυρα, μετά τη θετική διάγνωση στον Covid-19, καθώς, όπως όλα δείχνουν, χάθηκε μια σημαντική ευκαιρία για αποκλιμάκωση της χειρότερης κρίσης στις σχέσεις Ελλάδος-Τουρκίας τις τελευταίες δεκαετίες.

Όπως καταδεικνύει ο καθημερινός «ακήρυχτος πόλεμος» εναντίον της χώρας μας με πρωταγωνιστές το σύνολο της κυβερνητικής ιεραρχίας της γείτονος, που αναγκάζει ακόμα και τον Κ. Μητσοτάκη να υπογραμμίζει, για πρώτη φορά, πως αν η Τουρκία επιλέξει το πεδίο, η Ελλάδα είναι έτοιμη να υπερασπιστεί την κυριαρχία και τα κυριαρχικά της δικαιώματα. Στη δεύτερη παρέμβασή του για τα ελληνοτουρκικά μέσα σε δύο μέρες και από το βήμα δύο διόλου σχετικών με τα διμερή προβλήματα εκδηλώσεων.

Ενδεικτικές του κλίματος και των προθέσεων της Τουρκίας είναι οι νέες δηλώσεις Τσαβούσογλου, ο οποίος, όχι μόνο δεν δίστασε να πάει ένα βήμα παρακάτω την επισημοποίηση της νεο- οθωμανικής αναθεωρητικής στρατηγικής της Άγκυρας κατά της ελληνικής κυριαρχίας, αλλά καταφέρθηκε εκ νέου, με απαράδεκτους χαρακτηρισμούς εναντίον του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Εξωτερικών της Ελλάδος με … φροϋδικές αναφορές σε «σύνδρομο κατωτερότητας» και λοιπές αιτιάσεις για…κλάματα.

Βγαίνει από τη μέση ένας κρίσιμος κρίκος

Έγκυροι αναλυτές θεωρούν πως η ματαίωση της επίσκεψης Μπέρμποκ (θα ήταν η πρώτη της «Πράσινης» ΥΠΕΞ στην Ελλάδα, η οποία αναβάλλεται για δεύτερη φορά, καθώς ήταν να έρθει και τον Φεβρουάριο αλλά οι εξελίξεις στην Ουκρανία δεν το επέτρεψαν), έστω κι αν, κατά τα φαινόμενα, αποτελεί προϊόν… αστάθμητου παράγοντα, ανατρέπει, εκ των πραγμάτων, ένα πρωτοφανές δεδομένο:

Όχι τόσο γιατί εκτός από την Αθήνα, θα μετέβαινε και στην Άγκυρα- αυτό το έχουν κάνει και προκάτοχοί της. Αλλά, διότι, σύμφωνα με τον αρχικό προγραμματισμό του Βερολίνου, θα βρίσκονταν στη χώρα μας, σε επίσημες επισκέψεις, με διαφορετικές αφορμές, ο Καγκελάριος, η Υπουργός Εξωτερικών και ο Υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, οι οποίοι, παράλληλα, αποτελούν και τους τρεις κορυφαίους κυβερνητικούς εταίρους της μεγαλύτερης Ευρωπαϊκής δύναμης. Ποτέ δεν υπήρξε τέτοια κινητικότητα κορυφαίων πολιτικών από την Γερμανία στην Ελλάδα σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα.

Η αναβολή της άφιξης Μπέρμποκ επ’ ουδενί απομειώνει το ευρύτερο γερμανικό ενδιαφέρον για την περιοχή και κατ επέκταση για τη χώρα μας. Αποστερεί, όμως, την ευκαιρία, αφενός μιας πιθανής διαμεσολάβησης για την πρόσκαιρη έστω αποκλιμάκωση της πρωτόγνωρης κρίσης. Αφετέρου τη δυνατότητα στην ελληνική πλευρά να διαμηνύσει τόσο προς το Βερολίνο και τους λοιπούς εταίρους που κινούνται στον «άξονά» του, όσο και κυρίως, προς την Άγκυρα πως «αυτή η ρητορική της Τουρκίας δεν μπορεί να μας οδηγήσει πουθενά».  Με την κατάφαση της ίδιας πρότασης να είναι σαφές που μπορεί να οδηγήσει.

Η ρητορική αντιμέτωπη με την πραγματικότητα

Η επίσκεψη Μπέρμποκ και οι συναντήσεις με τον Έλληνα Πρωθυπουργό και με τον Υπουργό Εξωτερικών θα ήταν μια ευκαιρία: Πρώτον, για την ίδια. Να αποδείξει στην πράξη πως εννοεί το «η Ελλάδα είναι ένας από τους στενότερους συνεργάτες μας στην Ευρώπη». Και βεβαίως, το πως αντιλαμβάνεται το «είναι σημαντικό να λύνουμε προβλήματα στις συζητήσεις, όχι με την κλιμάκωση των εντάσεων». Με το ερώτημα που τίθεται να είναι: Συζητήσεις για θέματα κυριαρχίας και κυριαρχικών δικαιωμάτων;

Δεύτερον, θα ήταν μια ευκαιρία για την ελληνική πολιτική ηγεσία, καθώς, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, κατά τη διάρκεια των συναντήσεων της ΥΠΕΞ της Γερμανίας στην Αθήνα, τόσο στο Μέγαρο Μαξίμου όσο και στη Βασιλίσσης Σοφίας, Μητσοτάκης και Δένδιας ήταν αποφασισμένοι να κινηθούν στη γραμμή …του Λευκού Οίκου και του Κογκρέσου. Β(γ)άζοντας στο τραπέζι των συζητήσεων χάρτες, με τη διαχρονική πορεία της αναθεωρητικής επιθετικότητας της εξ ανατολών γείτονος, ποσοτικά και ποιοτικά στοιχεία για τις παραβιάσεις και τις υπερπτήσεις τουρκικών μαχητικών ακόμα και πάνω από κατοικημένα νησιά και πόλεις της ηπειρωτικής χώρας, στην περίπτωση της Αλεξανδρούπολης.

Ενώ, κατ’ αναλογία με την επιχειρηματολογία για τη μη αναβάθμιση των τουρκικών F-16 από τις ΗΠΑ, η ελληνική πλευρά, πάντα σύμφωνα με πληροφορίες, θα έβαζε ψηλά στην ημερήσια διάταξη και με ένταση, και το θέμα της (μη) πώλησης των γερμανικών υποβρυχίων στην Άγκυρα. Καθώς, επί της ουσίας, το Βερολίνο δεν τροποποίησε την αρχική απόφαση του 2008 υπό το φως της τουρκικής προκλητικής συμπεριφοράς στην Ανατολική Μεσόγειο τα τελευταία χρόνια, πολλώ μάλλον τους τελευταίους μήνες.

Σήμερα, είναι πιο επίκαιρο από ποτέ αυτό που τόνιζε κατά τις προηγούμενες επαφές του με όλους τους Γερμανούς αξιωματούχους ο Ν. Δένδιας: Για την Ελλάδα, η τουρκική απειλή αποτελεί «υπαρξιακή πρόκληση» και ότι «η Ευρωπαϊκή Ένωση (άρα και η Γερμανία) θα πρέπει να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων». Κάτι που διαφαίνεται πως θα επαναλάμβανε τόσο ο ίδιος όσο και ο Πρωθυπουργός.

Τα υποβρύχια στην Τουρκία τεστ αξιοπιστίας για την δημοφιλέστερη Γερμανίδα

Αλήθεια, απέναντι σε αυτή την αποφασιστική θέση της Ελλάδος, τι θα έλεγε στις επίσημες δηλώσεις της η πιο δημοφιλής Υπουργός της γερμανικής κυβέρνησης για το θέμα της πώλησης γερμανικών υποβρυχίων στην Τουρκία; Πόσο αξιόπιστη θα εμφανίζονταν απέναντι στους Έλληνες αλλά και τους Γερμανούς ψηφοφόρους η «Πράσινη» Ανναλένα σε περίπτωση που τα «μάσαγε», όταν, προεκλογικά, είχε κάνει «σημαία» στο προεκλογικό της μανιφέστο, την ανάκληση της άδειας εξαγωγής των έξι υποβρυχίων τύπου 214 από την Thyssenkrupp Marine Systems;

Στην ατζέντα των συνομιλιών με την Αν. Μπέρμποκ θα βρίσκονταν και οι γερμανικές αποζημιώσεις (θέμα στο οποίο επίσης η «Πράσινη» ΥΠΕΞ έχει εκφράσει θέσεις υπέρ του ιστορικού αιτήματος της Ελλάδας), αλλά και η Λιβύη. Ζήτημα που κινδυνεύει και πάλι να βρεθεί «μπροστά» μας σε περίπτωση που επαληθευτούν τα σενάρια για «τρύπημα» της Τουρκίας με γεωτρύπανο σε περιοχή του τουρκολιβυκού Μνημονίου, άρα και της Ελληνικής υφαλοκρηπίδας, με την άδεια ή και τη συμμετοχή μάλιστα της Τρίπολης. Κι αυτή η ευκαιρία χάθηκε, προς ώρας έστω.

Η μεγαλύτερη χαμένη ευκαιρία, ίσως, έγκειται στην βάσιμη πιθανότητα η κ. Μπέρμποκ να επαναλάμβανε την πρόσφατη θέση του κυβερνητικού εκπροσώπου της Γερμανίας, που σηματοδότησαν και τη «στροφή» του Βερολίνου έναντι των «παραδοσιακών» ίσων αποστάσεων. Ότι «δεν θα αποδεχθούμε αμφισβήτηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων κρατών-μελών της ΕΕ ». Τώρα, μετά και τη ματαίωση της επίσκεψης, μένει να δούμε αν ταυτόσημη δημόσια θέση θα πάρουν οι κ. Σόλτς και Λίτνερ, οι οποίοι θα βρεθούν στη χώρα μας, επιβεβαιώνοντας την «γερμανική απόβαση» στην περιοχή.

Διαβάστε επίσης

Θετική στον κορονοϊό η Αναλένα Μπέρμποκ – Δεν θα έρθει στην Ελλάδα