Economist για πρόσφυγες: Ένα είναι το πρόβλημα και μπορεί να λυθεί: H ροή

Oι πρόσφυγες είναι λογικοί άνθρωποι σε απελπιστικές καταστάσεις.Η ζωή για τους περισσότερους από  1 εκατομμύριο πρόσφυγες στη Συρία , το Ιράκ και το Αφγανιστάν είναι ανυπόφορη.Η Ευρώπη παραμένει ακόμα ειρηνική, πλούσια και προσβάσιμη. Οι περισσότεροι από τους πρόσφυγες δεν θα εγκατέλειπαν τα σπίτια τους και τη ζωή τους για να ζήσουν ανάμεσα σε ξένους. Αλλά όταν δεν έχεις εναλλακτική παρά μόνο το θάνατο-είτε από τις βόμβες είτε από τους φανατικούς ισλαμιστές- φαίνεται πιο λογική λύση η προσφυγιά.

Η ροή των προσφύγων θα μπορούσε να είναι διαχειρίσιμη εάν τα κράτη- μέλη της ΕΕ είχαν συνεργαστεί πραγματικά, όπως η Άνγκελα Μέρκελ προσδοκούσε. Αυτό δεν έγινε με αποτέλεσμα, ο προορισμός της ακατάπαυστης  ροής να είναι μόνο δύο χώρες: η Γερμανία και η Σουηδία. Η αρχική επιθυμία τους , όμως και οι φυσικές τους δυνάμεις τις εγκαταλείπουν. Είναι εξουθενωμένες.Το μόνο χαρτί που έρχεται στο τραπέζι, λοιπόν, είναι αδιανόητο για τη φιλοσοφία και την ιστορία της Ευρωπαϊκής Ένωσης: Nα κλείσει τα σύνορα της.

Αυτή η απόφαση αλλά και η δυσάρεστη κατάσταση που δημιουργεί η ανεξέλεγκτη και ασταμάτητη ροή προσφύγων τρέφει το τέρας της ξενοφοβίας και του λαϊκισμού. Οι ομάδες του μίσους και της οργής, που εκφράζονται από ακροδεξιά και νεοναζιστικά κινήματα, βρήκαν τώρα πρόσφορο έδαφος στην ανατολική Ευρώπη και εάν επεκταθούν προς τα δυτικά με κατεύθυνση Γερμανία, Γαλλία και Ιταλία κινδυνεύουν να διχάσουν την Ευρώπη.

Η κατάσταση σήμερα, ας το παραδεχτούμε, είναι ένα χάος.Η ανεξέλεγκτη ροή των προσφύγων στα τουρκικά παράλια, άνοιξε την όρεξη σε παράνομους διακινητές να εκμεταλλεύονται την απόγνωση αυτών των ανθρώπων. Ακριβώς επειδή δεν υπάρχει έλεγχος παρεισφρύουν μέσα στους πρόσφυγες και οικονομικοί μετανάστες με αποτέλεσμα το πρόβλημα να γίνεται ακόμα μεγαλύτερο.

Το πρώτο βήμα, σε αυτήν την περίπτωση, είναι να αρχίσεις να ελέγχεις κάπως τη ροή, περιορίζοντας τους παράγοντες εκείνους, που ενθαρρύνουν τους απεγνωσμένους πρόσφυγες να ρισκάρουν τη ζωή τους αλλά κυρίως τις ζωές των παιδιών τους.Και αυτό θα γίνει δίνοντας τους – επιτέλους- όλη τη βοήθεια που χρειάζονται κυρίως στα θύματα των εμφυλίων στη Συρία και στο Ιράκ.Το δεύτερο βήμα είναι να ελεγχθούν τα αιτήματα ασύλου, τη στιγμή που οι πρόσφυγες εξακολουθούν να βρίσκονται στη Μέση Ανατολή ή σε κέντρα φιλοξενίας σε Ελλάδα και Ιταλία.Το τρίτο βήματα είναι να διασφαλίζεται με οποιοδήποτε τρόπο ότι οι αιτούντες άσυλο θα πειθαρχούν στις διαδικασίες και δεν θα πηδούν σε ένα τρένο για να φύγουν για την Γερμανία.

Το πρώτο βήμα, σε αυτήν την περίπτωση, είναι να αρχίσεις να ελέγχεις κάπως τη ροή, περιορίζοντας τους παράγοντες εκείνους, που ενθαρρύνουν τους απεγνωσμένους πρόσφυγες να ρισκάρουν τη ζωή τους αλλά κυρίως τις ζωές των παιδιών τους.Και αυτό θα γίνει δίνοντας τους- επιτέλους -όλη τη βοήθεια που χρειάζονται ,κυρίως, τα θύματα των εμφυλίων στη Συρία και στο Ιράκ.

Κανείς δε λέει ότι τα βήματα αυτά δεν είναι δύσκολα.Το πάγωμα των ειρηνευτικών συνομιλιών , πριν καλά – καλά αρχίσουν – δείχνουν ότι το τέλος του πολέμου είναι πολύ μακριά ακόμα.Όμως ακόμα και έτσι η Ευρώπη θα μπορούσε να βοηθήσει τους πρόσφυγες. Σκανδαλωδώς διακόπηκε η βοήθεια το 2015, όταν ο πόλεμος είχε αρχίσει να γίνεται αγριότερος. Οι υπηρεσίες αρωγής έλαβαν τα μισά από όσα είχαν ανάγκη για να προσφέρουν στους ταλαιπωρημένους πρόσφυγες. Οι δωρητές στη Διάσκεψη για τη Συρία στο Λονδίνο επιδιώκουν να συγκεντρώσουν 9 δισεκατομμύρια ευρώ, δηλαδή το ποσό που δαπανά η Γερμανία κάθε χρόνο στη …σοκολάτα. Τα χρήματα αυτά είναι σταγόνα στον ωκεανό αν αναλογιστεί κανείς πόσα παραπάνω δισεκατομμύρια χρειάζονται για τη φύλαξη των συνόρων.

Αυτό το ποσό αρκεί μόνο για να δώσει προσωρινή στέγη και τροφή αλλά να χρηματοδοτήσει τις χώρες που θα τους δεχτούν για να εργαστούν.Για τα τέσσερα πρώτα χρόνια η Τουρκία δεν επέτρεπε σε Σύρους να εργαστούν. Τώρα τους επιδοτεί. Ίσως κάτω από την πίεση της ΕΕ. Το ποσό αυτό θα μπορούσε επίσης να διοχετευθεί στην εκπαίδευση των 400 χιλιάδων προσφυγόπουλων, που βρίσκονται στην Τουρκία.

Σκανδαλωδώς διακόπηκε η βοήθεια το 2015, όταν ο πόλεμος είχε αρχίσει να γίνεται αγριότερος. Οι υπηρεσίες αρωγής έλαβαν τα μισά από όσα είχαν ανάγκη για να προσφέρουν στους ταλαιπωρημένους πρόσφυγες. Οι δωρητές στη Διάσκεψη για τη Συρία στο Λονδίνο επιδιώκουν να συγκεντρώσουν 9 δισεκατομμύρια ευρώ, δηλαδή το ποσό που δαπανά η Γερμανία κάθε χρόνο στη …σοκολάτα.

Η κρίση χρειάζεται ένα μεγαλύτερο πρόγραμμα επανεγκατάστασης.Χώρες εκτός της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των κρατών του Περσικού Κόλπου, μπορούν να παίξουν το ρόλο τους. Προτεραιότητα πρέπει να έχουν οι  πρόσφυγες που ζητούν άσυλο, στην Τουρκία, την Ιορδανία και τον Λίβανο, για να μειωθεί το κίνητρο  τους να επιβιβάζονται σε βάρκες που βουλιάζουν πριν φτάσουν στην Ελλάδα.

Από την έναρξη της κρίσης των προσφύγων, έχουμε υποστηρίξει ότι η Ευρώπη πρέπει να καλωσορίσει διωκόμενους ανθρώπους  και να μεριμνά για την ομαλή προσαρμογή τους  στην ευρωπαϊκή κοινωνία. Οι απόψεις μας δεν έχουν αλλάξει. Χώρες έχουν την ηθική και νομική υποχρέωση να παρέχουν καταφύγιο σε όσους διατρέχουν σοβαρό κίνδυνο. Όσο πιο γρήγορα ενσωματωθούν οι πρόσφυγες στις τοπικές κοινωνίες τόσο πιο γρήγορα θα μπορούν να πληρώνουν για τον ευατό τους.

Αντίθετα, το χάος των τελευταίων μηνών δείχνει τι συμβαίνει όταν οι πολιτικοί αποτυγχάνουν να έχουν μια ευρωπαϊκή προσέγγιση σε ό, τι είναι σαφώς ένα ευρωπαϊκό πρόβλημα. Το περίγραμμα σχεδίου θα απαιτήσει ένα μεγάλο ποσό χρημάτων και ευαίσθητες διαπραγματεύσεις. Αλλά είναι προς το συμφέρον κάθε χώρας να βοηθήσει-γιατί όλα αυτά θα ήταν χειρότερα αν τα κενά της ΕΕ τα συμπληρώσουν ξενοφοβικά κινήματα.

Αξίζει να σημειωθεί επίσης ότι  ως αντάλλαγμα για τη φιλοξενία μεγάλων hotspot για τους πρόσφυγες , η Ελλάδα θα πρέπει να λάβει από την ΕΕ βοήθεια για το υπέρογκο  χρέος της.

Το 1975, περισσότερο από 1 εκατομμύριο  άνθρωποι, μπήκαν σε βάρκες σαν τους Σύρους πρόσφυγες , εγκαταλείποντας το Βιετνάμ, μετά την κατάληψη της εξουσίας από τους κομμουνιστές. Αρχικά πήγαν σε στρατόπεδα προσφύγων στο Χονγκ Κονγκ και άλλα μέρη της Ασίας πριν από την αποστολή τους στην Αμερική, την Ευρώπη, την Αυστραλία και όπου αλλού θα τους πήγαιναν. Δεν είχαν τίποτα μαζί τους όταν έφτασαν αλλά προσαρμόστηκαν εκπληκτικά γρήγορα: Το μέσο εισόδημα των νοικοκυριών των Αμερικανό- Βιετναμέζων, για παράδειγμα, είναι τώρα πάνω από τον εθνικό μέσο όρο.

Κανείς στις ΗΠΑ  δεν διανοήθηκε να πει ότι οι Βιετναμέζοι δεν θα ενσωματωθούν με κανέναν τρόπο στην αμερικανική κοινωνία.