Έχεις γέρα νεύρα; Τότε πρέπει να επενδύσεις

Έρχεται μια στιγμή στη διάρκεια μιας ώριμης ανοδικής αγοράς, κατά την οποία θετικές οικονομικές αναταράξεις απαιτούνται για να διατηρηθεί το momentum. Το πρόβλημα με το 2016 είναι ότι τα σοκ είναι κυρίως αρνητικά, με αποτέλεσμα οι μετοχές και άλλα επικίνδυνα περιουσιακά στοιχεία να έχουν επανεξοικειωθεί με τον νόμο της βαρύτητας. Από την αρχή του μήνα, η μεταβλητότητα έχει γίνει καθημερινό φαινόμενο.

Το πλέον τρομακτικό σενάριο αφορά στην επιβράδυνση της παγκόσμιας ανάπτυξης και στον φόβο μιας αναγκαστικής προσγείωσης στην Κίνα και στις οικονομίες άλλων αναδυόμενων αγορών. Η εμπειρία του περασμένου Αυγούστου, με την «τσαπατσούλικη» υποτίμηση του γουάν και την άχαρη προσπάθεια διάσωσης της κινεζικής αγοράς μετοχών επαναλήφθηκε αυτόν τον Ιανουάριο, αλλά με πολύ πιο αυξημένη ανησυχία πως μια περαιτέρω υποτίμηση θα μπορούσε να επιταχύνει ένα νέο γύρο νομισματικού «πολέμου».

Οι επενδυτές αγχώνονται για το ότι η μετάβαση της Κίνας σε ένα μοντέλο ανάπτυξης βασισμένο στην κατανάλωση αποδεικνύεται πιο δύσκολη από το αναμενόμενο. Το χρέος που αυξάνεται κατακόρυφα και οι ετοιμόρροποι ισολογισμοί κρατικών εταιρειών επίσης επιφέρουν νευρικότητα.

Στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι επενδυτές ανησυχούν για τα επιβραδυνόμενα εταιρικά κέρδη και τον φόβο πως η πρόσφατη κίνηση της Fed να συσφίξει την πολιτική θα μπορούσε να ωθήσει την οικονομία στην ύφεση.

Όσο για την Ευρώπη, τα διαρθρωτικά προβλήματα μιας νομισματικής ένωσης χωρίς την κατάλληλη δημοσιονομική και χρηματοοικονομική δομή, ώστε να διατηρήσει ένα κοινό νόμισμα, συνεχίζουν να βασανίζουν, ενώ η ανάπτυξη φαίνεται να εξαρτάται υπερβολικά πολύ από τις μαγικές δεξιότητες του Μάριο Ντράγκι, προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Πέραν αυτού του νευρασθενικού συνδυασμού υπάρχει μια πληθώρα γεωπολιτικών κινδύνων που φαίνονται πολύ πιο πιεστικοί σε σχέση με οποιαδήποτε άλλη χρονιά από τη χρηματοπιστωτική κρίση και μετά.

Στην αίθουσα συνεδριάσεων στο Νταβός, οι επιχειρηματικοί ηγέτες αναμφίβολα θα βρεθούν σε μια κατάσταση «πυρετώδους ανησυχίας» καθώς θα εξετάζουν τα θέματα αυτά, μακριά από τον πραγματικό κόσμο. Ωστόσο δεν είναι δύσκολο να επιχειρηματολογήσει κανείς πως η απαισιοδοξία στις αγορές είναι υπερβολική. Όσον αφορά στην Κίνα, η μετάβαση μακριά από έναν προσανατολισμό στις υπερβολικές εξαγωγές και την επένδυση ήδη σημειώνει πρόοδο.

Η οικονομία υπηρεσιών αναπτύσσεται πιο γρήγορα από τη μεταποίηση. Σύμφωνα με το Διεθνές Χρηματοπιστωτικό Ινστιτούτο, μια ομάδα μεγάλων διεθνών τραπεζών, οι βιομηχανίες υπηρεσιών αντιστοιχούσαν στο 40,3% της ξένης άμεσης επένδυσης τους πρώτους δέκα μήνες του 2015, έναντι 30,7% για όλο το 2014.

Η αντίδραση του Πεκίνου στην οικονομική επιβράδυνση πέρυσι ήταν να καταφύγει σε επιθετική νομισματική και δημοσιονομική χαλάρωση, μαζί με μια επιστροφή στην αυξημένη δημόσια επένδυση και την απαίτηση από τις τράπεζες να επενδύσουν τα κέρδη τους σε βιομηχανικές εταιρίες-ζόμπι. Αυτό υπονοεί πως η κινεζική οικονομία είναι απίθανο να αποτελέσει αποσταθεροποιητική δύναμη στον κόσμο το 2016 και πως μπορεί ακόμη και να ανακουφίσει λίγο τους εξαγωγείς εμπορευμάτων των αναδυόμενων χωρών, αν και δείχνει επίσης προς ένα φρενάρισμα στη διαρθρωτική μεταρρύθμιση και υψηλότερο χρέος στο μέλλον.

Στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη -εξαιρώντας τις εταιρίες ενέργειας- έχει σημειωθεί μια πολύ σημαντική θετική οικονομική ανατάραξη με την κατάρρευση της τιμής του πετρελαίου. Αυτό μεταφέρει εισόδημα από τους παραγωγούς πετρελαίου στους καταναλωτές στον ανεπτυγμένο κόσμο, οι οποίοι ξοδεύουν τα απροσδόκητα κέρδη. Οι καταναλωτικές βιομηχανίες και ιδιαίτερα η αυτοκινητοβιομηχανία έχουν αισθανθεί το όφελος.

Εντούτοις, δεν υπάρχουν αρκετά στοιχεία εδώ ώστε να καθησυχάσουν τις αγορές, διότι οι διάφορες αρνητικές αναταράξεις έχουν αποκαλύψει μια άβολη πραγματικότητα. Από τη στιγμή που οι κεντρικές τράπεζες ξεκίνησαν να εφαρμόζουν τα αντισυμβατικά μέτρα τους, παραφουσκωμένες αποτιμήσεις στην αγορά έχουν υποστηριχθεί από μια βάση όλο και πιο ξεφτισμένων εσόδων. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα στα ομόλογα, κάποια από τα οποία, στην ευρωζώνη, προσφέρουν μέχρι και αρνητικές ονομαστικές αποδόσεις, αλλά ισχύει επίσης και στις μετοχές όπου υπάρχει η επιπρόσθετη ευπάθεια από τις πιθανές μειώσεις στο μέρισμα.

Και οι αυξήσεις στις κεφαλαιουχικές αξίες στην αγορά μετοχών εξαρτώνται τώρα τελευταία σε μεγάλο βαθμό, σε ελάχιστες εταιρίες τεχνολογίας της μόδας και σε μικρότερες εταιρίες. Αυτό που επιβεβαιώνει η εμπειρία τόσο στις Ηνωμένες Πολιτείες όσο και στην Κίνα, με ομολογουμένως πολύ διαφορετικούς τρόπους, είναι πως οι εξαρτημένες αγορές είναι από τη φύση τους ευάλωτες, ιδιαίτερα όταν οι κεντρικοί τραπεζίτες αποσύρονται.

Τα καλά νέα είναι πως οι αγορές πλέον δεν χορεύουν τυφλά στον ρυθμό που τους παίζουν οι κεντρικοί τραπεζίτες. Οι νομισματικές πολιτικές τους τώρα παρεκκλίνουν και δεν ωφελούν πλέον όλα τα μέρη της οικονομίας. Επομένως υπάρχει απόκλιση στις αγορές καθώς και στη νομισματική πολιτική. Το αποτέλεσμα είναι πως περισσότερες ευκαιρίες εμφανίζονται βάζοντας σε πειρασμό όσους έχουν γερά νεύρα. Για τους contrarians υπάρχει ζωή, επιτέλους, έπειτα από μια επιθανάτια εμπειρία.

του John Plender