Κάποιος τηλεφώνησε. Δεν ξέρουμε ποιος και δεν έχει σημασία. Η καταγγελία έφτασε στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, ο έλεγχος έδειξε πως το εστιατόριο «Σπονδή» δεν είχε κόψει δεκαεννέα αποδείξεις. Η αντίδραση της Αρχής ήταν άμεση: 48ωρο λουκέτο.

Αν κάποιοι νόμιζαν ότι η αποφυγή φόρων είναι υπόθεση των μικρών και των ταπεινών, η πραγματικότητα έρχεται να μας υπενθυμίσει πως το φαινόμενο είναι αταξικό: ισχύει από το ταβερνάκι μέχρι το εστιατόριο με αστέρια Μισλέν.

1

Ο μηχανισμός είναι δοκιμασμένος. Η επιχείρηση επιλέγει σε ποιον θα κόψει και αν θα κόψει απόδειξη. Ο πελάτης, όταν δεν ζητά απόδειξη, θεωρείται συνεργάσιμος. Όταν την ζητά, αντιμετωπίζεται περίπου σαν προβληματικός. Και οι φόροι κάθε είδους παραμένουν υψηλότατοι ή και παράλογοι. Φόρος Προστιθέμενης Αξίας 24%, προκαταβολές φόρου 100%, τεκμαρτά εισοδήματα, εισφορές, τέλη. Όποιος συμμορφώνεται και πληρώνει, αναλαμβάνει τα έξοδα των υπολοίπων.

Τα ίδια λέμε συνέχεια. Όσο πιο ψηλή είναι η φορολογία, τόσο πιο μεγάλη η ανάγκη παράκαμψης. Όσο περισσότεροι παρακάμπτουν, τόσο πιο ηλίθιοι νιώθουν όσοι δεν το κάνουν. Όποιος σέβεται τους κανόνες, βλέπει τους άλλους να ευημερούν σε βάρος του.

Κι εδώ είναι η μεγάλη παγίδα: η νομιμότητα, αντί να λειτουργεί ως αρετή, καταντάει μειονέκτημα. Η επιχείρηση που πληρώνει ΦΠΑ για κάθε καφέ που σερβίρει, εισφορές για κάθε υπάλληλο που απασχολεί και προκαταβολή φόρου για κέρδη που δεν ξέρει αν θα έχει, δύσκολα θα αντέξει απέναντι στον ανταγωνιστή που δηλώνει τον μισό τζίρο και τον μισό χρόνο εργασίας. Όσο το κράτος διαπιστώνει τρύπα στα έσοδα, τόσο διατηρεί υψηλότατες κλίμακες που βαραίνουν εντέλει τους έντιμους.

Πόσο αξίζει μια απόδειξη που δεν κόπηκε; Ας κάνουμε τη σούμα. Αν ο μέσος λογαριασμός είναι συνολικά 120 ευρώ, σε αυτό το ποσό ο ΦΠΑ είναι περίπου 23 ευρώ. Αν ένα βράδυ δεν κοπούν δέκα τέτοιες αποδείξεις, έχουμε 230 ευρώ φόρου που πληρώνει ο καταναλωτής αλλά δεν εισπράττει το κράτος. Σε έναν μήνα, αυτό σημαίνει 6.900 ευρώ. Σε έναν χρόνο, πάνω από 80.000 ευρώ. Χώρια τις άλλες υποχρεώσεις που βασίζονται στον δηλωθέντα κύκλο εργασιών. Από μία επιχείρηση. Σε μία πόλη.

Το πρόβλημα δεν είναι μόνο λογιστικό. Είναι κοινωνικό και ψυχολογικό. Αν ο διπλανός μου δεν πληρώνει, γιατί να πληρώσω εγώ; Αν οι υποχρεώσεις ισχύουν μόνο για τους αφελείς, τότε όλοι έχουν λόγο να τις αποφεύγουν. Κι έτσι, το πρόβλημα διαιωνίζεται: οι ίδιοι φόροι μοιράζονται σε ολοένα λιγότερους.

Οι ελεγκτικοί μηχανισμοί, όσο αποτελεσματικοί και να είναι, δεν μπορούν να καλύψουν τη δομική αδικία. Η τιμωρία μιας επιχείρησης ακόμη και αν είναι προβεβλημένη, δεν αρκεί για να αλλάξει η νοοτροπία. Το μενού παραμένει το ίδιο: ένα ορεκτικό τιμολογιακής αβλεψίας, ένα κυρίως πιάτο υψηλής επιβάρυνσης και για επιδόρπιο, η αίσθηση ότι κάποιος άλλος τρώει με χρυσά αφορολόγητα κουτάλια.

Διαβάστε επίσης:

Στην αντεπίθεση περνάει η κυβέρνηση για τα Τέμπη – Στο στόχαστρο το ΠΑΣΟΚ

Σεισμός 6,1 Ρίχτερ νότια της Κάσου – Τι λένε οι σεισμολόγοι

Πυρηνικό πρόγραμμα Ιράν: Ο Τραμπ έτοιμος να ασκήσει “μέγιστη πίεση”, εάν η Τεχεράνη αρνηθεί μια συμφωνία