Τρεις παρεμβάσεις για την αύξηση των μισθών στον ιδιωτικό τομέα

Την περαιτέρω ενίσχυση του διαθέσιμου εισοδήματος των 2,2 εκατομμυρίων μισθωτών του ιδιωτικού τομέα εξετάζει  η κυβέρνηση, ενόψει του ιδιαίτερα δύσκολου χειμώνα που ακολουθήσει λόγω της εκτόξευσης του ενεργειακού κόστους και των τιμών των προϊόντων.

Σύμφωνα με πληροφορίες, σε ανώτατο κυβερνητικό επίπεδο συζητείται πέρα από τη νέα αύξηση του κατώτατου μισθού το πρώτο τρίμηνο του 2023 για 650.000 εργαζόμενους και το «ξεπάγωμα» των τριετιών (επίδομα προϋπηρεσίας) για τους υπόλοιπους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα, προκειμένου να ενισχυθεί το εισόδημα τους.

Ο περιορισμός της ανεργίας στο 12,5% τον Μάϊο, η διατήρηση και η περαιτέρω μείωση των ασφαλιστικών εισφορών το 2023, αλλά και η έξοδος της χώρας από το Μνημόνιο και την υψηλή εποπτεία, «ανοίγουν» τον δρόμο για την ενεργοποίηση του επιδόματος προϋπηρεσίας, μετά από δέκα χρόνια. Υπενθυμίζεται ότι το 2012, με την 6η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου (δεύτερο μνημόνιο) ενεργοποιήθηκε ο όρος ότι για οποιαδήποτε μισθολογική μεταβολή προσαύξηση μισθού λόγω προϋπηρεσίας, θα έπρεπε η ανεργία να υποχωρήσει σε μονοψήφιο ποσοστό, κάτω του 10%.

Σύμφωνα με εργατολόγους, μετά την εφαρμογή της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου του 2012, εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα είδαν τους μισθούς τους, που προέρχονταν κυρίως από κλαδικές συμβάσεις, όχι μόνο να «παγώνουν» λόγω της μη καταβολής του επιδόματος προϋπηρεσίας για δέκα ολόκληρα χρόνια, αλλά απεναντίας να μειώνονται έως και 40% με μονομερή απόφαση του εργοδότη λόγω των οικονομικών προβλημάτων της κρίσης.

Μάλιστα, σε δεκάδες κλάδους «διαλύθηκαν» τα εργοδοτικά κλαδικά σωματεία κατά την διάρκεια της δεκαετίας 2012-2022 με αποτέλεσμα να μην υπογραφούν νέες κλαδικές συμβάσεις και οι νεοεισερχόμενοι στην αγορά εργασίας είτε να αμείβονται με τον κατώτατο μισθό, είτε με αποδοχές υψηλότερες μέσω ατομικών ή επιχειρησιακών συμβάσεων κατώτερες ωστόσο των τελευταίων κλαδικών.

Σύμφωνα με εργατολόγους, παρά την προτροπή της κυβέρνησης και του ίδιου του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη προς τους εργοδότες για αυξήσεις στους μισθών και των υπόλοιπων εργαζομένων, ταυτόχρονα με την διατήρηση των μειωμένων ασφαλιστικών εισφορών, οι συνεχείς αυξήσεις του κατώτατου μισθού δεν αποτελούν “κίνητρο” για αυξήσεις σε όσους δεν αμείβονται με τον κατώτατο μισθό, ενώ διαθέτουν εξειδίκευση και εμπειρία στον κλάδο που εργάζονται.

 Η νέα πραγματικότητα που έχει διαμορφωθεί λόγω της εκτόξευσης του κόστους διαβίωσης και του ενδεχόμενου δημιουργίας νέας γενιάς λουκέτων και κόκκινων δανείων, οδηγεί το οικονομικό επιτελείο στην επανεξέταση ενεργοποίησης των τριετιών για το σύνολο των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα.

 Νέα αύξηση του κατώτατο το 2023

 Κι ενώ οι μισθοί για την πλειοψηφία των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα παραμένει στον «πάγο» λόγω της μη καταβολής των τριετιών, η κυβέρνηση θα ανοίξει νέο κύκλο συζητήσεων με τους κοινωνικούς εταίρους και επιστημονικούς φορείς για την 4η αύξηση του κατώτατου μισθού το πρώτο τρίμηνο του 2023. Ο κατώτατος μισθός, μετά από 10 ολόκληρα χρόνια αναμένεται να διαμορφωθεί στα προ μνημονίων επίπεδα, φτάνοντας τα 751 ευρώ, προκειμένου να στηριχθούν τα νοικοκυριά των χαμηλόμισθων που πιέζονται από τον πληθωρισμό και το ενεργειακό κόστος.

Ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Κωστής Χατζηδάκης έχει ήδη επισημάνει ότι θα η διαδικασία διαμόρφωσης του νέου κατώτατου μισθού θα επισπευσθεί και ο διάλογος θα ξεκινήσει στις αρχές της νέας χρονιάς, ώστε να αποφασιστεί και να τεθεί σε εφαρμογή ο νέος κατώτατος μισθός την άνοιξη του 2023. Υπενθυμίζεται ότι ήδη ο κατώτατος μισθός έχει αυξηθεί για 3η συνεχόμενη φορά μετά το 2019, φτάνοντας τα 713 ευρώ (1η/2/2019 αυξήθηκε κατά 11%, 1η/1/2022 αυξήθηκε κατά 2% και 1η/5/2022 κατά 7,5%).

Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθετημένη διαδικασία, η διαβούλευση για τον νέο μισθό επρόκειτο να ξεκινήσει τέλη Φεβρουαρίου, ώστε να ισχύσει ο νέος μισθός από 1η Ιουλίου. Ωστόσο, και το 2023 η διαβούλευση θα ξεκινήσει νωρίτερα και συγκεκριμένα τον Ιανουάριο, ώστε να ολοκληρωθεί εντός τριμήνου και ο νέος κατώτατος μισθός να τεθεί σε εφαρμογή ακόμη και από την 1η  Απριλίου, αν όχι από την 1η Μαΐου. H κυβέρνηση θα φέρει νομοθετική διάταξη πριν το τέλος του έτους για την αλλαγή του χρονοδιαγράμματος διαμόρφωσης του κατώτατου μισθού και την επίσπευση της διαδικασίας.

Σημειώνεται ότι από την 1η Μαΐου 2022 ο κατώτατος μισθός αυξήθηκε στα 713 ευρώ από 663 ευρώ προηγουμένως. Δεδομένου ότι καταβάλλονται 14 μισθοί το χρόνο, οι περίπου 650.000 εργαζόμενοι που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό κέρδισαν έναν επιπλέον μισθό ετησίως. Οι μισθωτοί με πολλές τριετίες  είχαν επιπλέον όφελος 213 ευρώ. Δηλαδή ο μισθός για τον εργαζόμενο με τρεις τριετίες ανέρχεται στα 926 ευρώ συν δώρο Χριστουγέννων, Πάσχα και το επίδομα αδείας. Μάλιστα αν προστεθεί και το επίδομα γάμου 10% για τους έγγαμους, ο μισθός ξεπερνάει τα 1.000 ευρώ.

Με την πράξη νομοθετικού περιεχομένου του 2012 ο κατώτατος μισθός συρρικνώθηκε στα 586 ευρώ ( 510 για τους νέους) από τα 751, ενώ πάγωσαν και οι τριετίες με αποτέλεσμα να σταματήσει η εξέλιξή τους το Φεβρουάριο του εν λόγω έτους. Αυτό σημαίνει ότι αν ο αμειβόμενος με τον κατώτατο μισθό είχε προλάβει να κατοχυρώσει την πρώτη τριετία, εξακολουθούσε να παίρνει την ανάλογη προσαύξηση 10%. Ωστόσο, δε μπορούσε να διεκδικήσει προσαύξηση για τη δεύτερη και την τρίτη τριετία.

Αντίθετα οι εργαζόμενοι που προσλήφθηκαν μετά την εφαρμογή του νόμου έχασαν το δικαίωμα της προσαύξησης του μισθού τους λόγω προϋπηρεσίας με αποτέλεσμα μέχρι και σήμερα να αρκούνται στον κατώτατο μισθό ο οποίος σύμφωνα με τους δανειστές έπρεπε να καταβάλλεται ως «μοναδιαία αξία», χωρίς να προσμετρώνται σε αυτόν τα χρόνια προϋπηρεσίας ή το έτος πρόσληψης.

Μείωση ασφαλιστικών εισφορών

Η περαιτέρω μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 0,6 ποσοστιαίες μονάδες, πιθανότατα από την 1η Ιανουαρίου του 2023, βρίσκεται στις προτεραιότητες της κυβέρνησης για 1,2 εκατ. εργαζόμενους και εκατοντάδες χιλιάδες επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα, πριν τη νέα αύξηση του κατώτατου μισθού την άνοιξη του 2023.

Το οικονομικό επιτελείο αναζητά δημοσιονομικό χώρο περίπου 49 εκατ. ευρώ για την περαιτέρω μείωση του μη μισθολογικού κόστους, προκειμένου να τονωθεί η ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και να αυξηθεί το εισόδημα των εργαζομένων. Πρόκειται για απόφαση που εντάσσεται στο πλαίσιο της κυβερνητικής δέσμευσης για συνολική μείωση του μη μισθολογικού κόστους κατά 5 μονάδες την περίοδο 2020- 2023.

Η επιπλέον μείωση των εισφορών κατά 0,6 μονάδες θα οδηγήσει σε «ανακούφιση» εργαζομένων και επιχειρήσεων το συνολικό ύψος της οποίας θα κυμαίνεται σε ετήσια βάση από 51,36 ευρώ για μεικτό μισθό 713 ευρώ έως και 144 ευρώ για μεικτό μισθό έως 2.000 ευρώ.

Μετά τη τελευταία μείωση των εισφορών της επικουρικής ασφάλισης κατά 0,5% από την 1η Ιουνίου 2022 και την μείωση 0,9% τον Ιούνιο του 2020, αλλά και τη διατήρηση της έκτακτης μείωσης 3 ποσοστιαίων μονάδων τον Ιανουάριο του 2021, η οποία ισχύει και φέτος, το μη μισθολογικό κόστος έχει μειωθεί συνολικά κατά 4,4% στο διάστημα 2020- 2022.

Διαβάστε επίσης

Σύνταξη έως και 5 χρόνια νωρίτερα με εξαγορά πλασματικών ετών – Χρήσιμα παραδείγματα