Ακολουθώντας το παράδειγμα της Ιαπωνίας, οι πληροφορίες που θέλουν τις διαπραγματεύσεις μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ να κλίνουν προς την επιβολή δασμών 15%, έφεραν ανακούφιση στους επενδυτές.

Πρόκειται για τη δεύτερη συμφωνία σε αυτά τα επίπεδα συντελεστή, σε μία ημέρα που οι αγορές ήταν ήδη σε «ευφορία», ύστερα από τη συμφωνία των ΗΠΑ με την τέταρτη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου.

1

Οι λεπτομέρειες

Σύμφωνα με πληροφορίες από αξιωματούχους της ΕΕ, οι διαπραγματεύσεις ήταν σκληρές μεταξύ των δύο πλευρών, ώστε να διασωθούν ορισμένα προϊόντα από βαρείς δασμούς.

«Η συμφωνία με την Ιαπωνία κατέστησε σαφείς τους όρους της διαπραγμάτευσης», σχολίασε νωρίτερα στους FT ένας διπλωμάτης της ΕΕ, με την Ευρώπη να προβλέπει σε μία καλή έκβαση για τις αυτοκινητοβιομηχανίες της, που υπόκεινται σε δασμούς άνω του 27%.

Στην περίπτωση της συμφωνίας του Τόκιο με τις ΗΠΑ, οι δασμοί στις εισαγωγές αυτοκινήτων μειώνονται στο 15% από 27,5%. Επιπλέον, οι δασμοί που επρόκειτο να τεθούν σε ισχύ για άλλα ιαπωνικά προϊόντα από την 1η Αυγούστου θα είναι πλέον με συντελεστή 15% και όχι 25%, όπως απειλούσε νωρίτερα ο Τραμπ.

Στο ίδιο μονοπάτι φαίνεται ότι κινούνται και οι διαπραγματευτές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίοι αναζητούν δασμούς 15% για τις αυτοκινητοβιομηχανίες. Σύμφωνα με τη WSJ, ο τομέας της αυτοκινητοβιομηχανίας αποτελεί βασικό σημείο διαφωνίας στις εμπορικές συζητήσεις μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ, με την ΕΕ να προσπαθεί να εξασφαλίσει ελάφρυνση των τρεχόντων δασμών 25% που επιβάλλει η ΗΠΑ στον τομέα αυτό.

Τα μηνύματα πάντως από τις ΗΠΑ προς τους εμπορικούς εταίρους είναι διφορούμενα. Ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Σκοτ Μπέσεντ, δήλωσε σε συνέντευξή του στο Bloomberg Television ότι η Ιαπωνία έλαβε το ποσοστό 15% στους δασμούς για τα αυτοκίνητα «επειδή ήταν πρόθυμη να παρέχει αυτόν τον καινοτόμο χρηματοδοτικό μηχανισμό», τον οποίο δεν πιστεύει ότι μπορούν να αναπαράγουν άλλες χώρες.

Αντίθετα ο Τραμπ φάνηκε πιο διαλλακτικός, αναφέροντας σε ανάρτησή του: «Θα μειώσω τους δασμούς μόνο αν μια χώρα συμφωνήσει να ανοίξει την αγορά της».

Αν και ροή της πληροφόρησης σχετικά με την πορεία των διαπραγματεύσεων είναι περιορισμένη, η ΕΕ φέρεται να πιέζει για μία σειρά από προϊόντα, καθώς ο Τραμπ πριν λίγες εβδομάδες είχε απειλήσει με νέους δασμούς στα φαρμακευτικά προϊόντα και τους ημιαγωγούς, ενώ πρόσφατα ανακοίνωσε δασμό 50% στον χαλκό.

Σημειώνεται πάντως ότι την Τετάρτη, τα νέα από το μέτωπο της Ιαπωνίας εκτόξευσαν τις μετοχές των ευρωπαϊκών αυτοκινητοβιομηχανιών, ενώ αναμένεται και σήμερα συνέχεια στο ράλι των ευρωαγορών.

Το κακό σενάριο

Παρά το θετικό κλίμα στις διαπραγματεύσεις, η ΕΕ συνεχίζει να προετοιμάζεται για το ενδεχόμενο μη συμφωνίας.

Η απάντηση της ΕΕ, εφόσον δεν καταλήξει σε μία συμφέρουσα συμφωνία και για τις δύο πλευρές,  θα περιλαμβάνει ένα πακέτο δασμών σε αμερικανικά προϊόντα αξίας άνω των 90 δισ. ευρώ, με συντελεστές που θα αντιστοιχούν στο 30% του Τραμπ.

Στον κατάλογο των προϊόντων θα περιλαμβάνονται από αεροσκάφη της Boeing μέχρι αυτοκίνητα αμερικανικής κατασκευής και ουίσκι μπέρμπον. Η ΕΕ συζητά επίσης την ενεργοποίηση ενός εργαλείου κατά της εξαναγκαστικής πολιτικής, που παρέχει στους αξιωματούχους ευρείες εξουσίες για τον περιορισμό της πρόσβασης των αμερικανικών εταιρειών στις ευρωπαϊκές αγορές.

Το λεγόμενο ACI είναι το ισχυρότερο εμπορικό εργαλείο της ΕΕ και ένας αυξανόμενος αριθμός κρατών μελών πιέζει για τη χρήση του σε περίπτωση που δεν επιτευχθεί συμφωνία.

Αυτό θα επιτρέψει στην ΕΕ να απαντήσει με μια ευρεία γκάμα αντιποίνων, συμπεριλαμβανομένων νέων φόρων στους γίγαντες της τεχνολογίας των ΗΠΑ, στοχευμένων περιορισμών στις αμερικανικές επενδύσεις και περιορισμού της πρόσβασης τους στην αγορά της ΕΕ.

Τι θα φέρουν οι δασμοί 15%

Με την ΕΕ να πιέζει να εφαρμοστεί ο συντελεστής 15% σε τομείς όπως τα φαρμακευτικά προϊόντα και τα τσιπ για να αποφύγει χειρότερους δασμούς, το σενάριο αυτό είναι μεν καλό αλλά όχι ιδανικό για την οικονομία της Ευρώπης.

«Θα ήταν μια τεράστια αύξηση, αλλά ο μακροοικονομικός αντίκτυπος για την ευρωζώνη στο σύνολό της θα ήταν περιορισμένος», υποστήριξε ο Andrew Kenningham, επικεφαλής οικονομολόγος της Capital Economics για την Ευρώπη, σε ερευνητική έκθεση, υποδηλώνοντας ότι θα μείωνε κατά περίπου 0,3% το ΑΕΠ της ΕΕ.

«Οι μέσοι δασμοί για τις ΗΠΑ ήταν περίπου 2,5% για το 2024, ενώ επί του παρόντος, οι μέσοι δασμοί κυμαίνονται γύρω στο 17%», παρατήρησε ο Mohit Kumar της Jefferies, αναφερόμενος στην αύξηση των παγκόσμιων δασμών μετά την ανακοίνωση του Τραμπ τον περασμένο Απρίλιο.

«Η βασική μας πρόβλεψη παραμένει ότι, όταν η κατάσταση ηρεμήσει, θα μπορούσαμε να δούμε μέσους δασμούς γύρω στο 15%, αν και οι πρόσφατες συμφωνίες υποδηλώνουν ότι ο αριθμός αυτός θα μπορούσε να είναι ελαφρώς υψηλότερος», δήλωσε ο Kumar. «Αν και από μακροοικονομική άποψη είναι αρνητικό, ο κόσμος μπορεί να ζήσει με δασμούς περίπου 15%».