Τι σημαίνει η έξοδος του ΔΝΤ από την Ελλάδα – Το ιστορικό του Ταμείου στην Αθήνα

Αντίστροφα μετρά ο χρόνος για την έξοδο του ΔΝΤ από την Ελλάδα.

Πρόκειται για μια κίνηση που ονειρεύτηκαν αρκετοί Υπουργοί Οικονομικών κατά τη διάρκεια της προηγούμενης δεκαετίας, ωστόσο συνοδεύτηκε από αντιδράσεις στο εσωτερικό του Eurogroup, αλλά και των αγορών.

Μέχρι το τέλος Μαρτίου η χώρα μας θα έχει αποπληρώσει και τα τελευταία 1,8 δις ευρώ που απομένουν από τα δάνεια του ΔΝΤ, τα οποία λήγουν έως και το 2024. Εκτιμάται ότι το ετήσιο όφελος από τη διαφορά επιτοκίων, θα ανέλθει στα 43 εκατ. ευρώ, ενώ είχαν προηγηθεί η αποπληρωμή της 25/11/2019, ύψους 2,7 δισ. ευρώ με όφελος 100 εκατ. ευρώ, και η αποπληρωμή της 18/3/2021, ύψους 3,3 δισ. ευρώ, με όφελος 85 εκατ. ευρώ.

Πάντως, οι διαδικασίες για την πρόωρη αποπληρωμή και την έξοδο του ΔΝΤ από την Ελλάδα έχουν ξεκινήσει εδώ και καιρό. Η κυβέρνηση έχει λάβει τη σχετική έγκριση του Eurogroup, αλλά και τη δέσμευση των κρατών μελών, ότι δεν θα κάνουν απαιτητά τα δικά τους δάνεια, μια κίνηση που είναι μάλλον τυπική, αλλά ταυτόχρονα ιδιαίτερα σημαντική.

Με αυτό τον τρόπο, το ΔΝΤ παύει να θεωρείται ως δανειστής της Ελλάδας και δρομολογείται η πλήρης έξοδός του από τη χώρα, μετά από μια περίοδο 11 ετών. Ωστόσο, παραμένει ερωτηματικό το αν θα μπει και τέλος στην σχέση με το Ταμείο, ως προς τον συμβουλευτικό του ρόλο, μετά και την έξοδο της χώρας από το καθεστώς της ενισχυμένης εποπτείας, τον Αύγουστου του 2022.

Πάντως, σύμφωνα με το δίκτυο Reuters, η Αθήνα ετοιμάζεται να πληρώσει νωρίτερα και κάποια από τα ακριβά δάνεια του πρώτου μνημονίου ύψους 5,3 δις ευρώ. Πρόκειται για διακρατικά δάνεια με κράτη μέλη της ΕΕ, τα οποία έχουν λήξη εντός του 2023.

Το χρονολόγιο της παρουσίας του ΔΝΤ

Ήταν 23 Απριλίου του 2010 όταν η κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου προσέφυγε στον μηχανισμό στήριξης που συγκρότησαν από κοινού η Κομισιόν, το ΔΝΤ και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Στα τέλη του ίδιου έτους, το Ταμείου ιδρύει γραφείο στην Αθήνα, υπό τον Μπόμπ Τράα προκειμένου να παρακολουθεί εάν προχωρούν οι μεταρρυθμίσεις που είχαν υπογράψει οι ελληνικές κυβερνήσεις.

Οι διαπραγματεύσεις με τους περισσότερους Υπουργούς Οικονομικών ήταν θυελλώδεις, καθώς το ΔΝΤ απαιτούσε σκληρές μεταρρυθμίσεις και περικοπές, με αποκορύφωμα τη μείωση του αφορολόγητου και τις αλλεπάλληλες μειώσεις στις συντάξεις.

Ένα από τα πρόσωπα που «σημάδεψαν» το ΔΝΤ στην Ελλάδα ήταν ο… «Mr Blue eyes». Ο Πολ Τόμσεν που χαρακτηρίστηκε ως ο «σκληρός» του Ταμείου.

Τελικά, το γραφείο επί της οδού Αμερικής, έκλεισε σχεδόν 10 χρόνια αργότερα, τον Ιανουάριο του 2020.

Η περίπτωση του 2014

Το καλοκαίρι του 2014 ήταν η πλέον, χαρακτηριστική περίπτωση για τις αντιδράσεις που προκάλεσε η είδηση, ότι η τότε κυβέρνηση Σαμαρά, σχεδίαζε την πρόωρη αποπληρωμή του ΔΝΤ. Στο άκουσμα της είδησης οι αγορές είχαν οδηγήσει το κόστος δανεισμό στην περιοχή του 7% και ένα sell-off των ελληνικών μετοχών και ομολόγων.

Άκρως χαρακτηριστική ήταν η μετέπειτα δήλωση του Γκίκα Χαρδούβελη, κατά τη διάρκεια της τελετής παράδοσης – παραλαβής του Υπουργείου Οικονομικών στο Γιάνη Βαρουφάκη: «Αυτό είναι να μπορείς να βγεις στην αγορά, για παράδειγμα με ένα 30ετές ομόλογο- το έκανε η Πορτογαλία πριν από μια δυο εβδομάδες- με χαμηλό επιτόκιο, να πάρεις τα λεφτά, να τα δώσεις πίσω στο ΔΝΤ και να του πεις «δεν με ενδιαφέρει τι έλεγες για μένα πριν από δυο μήνες, όπου με ‘ξέσκιζες’ με την κριτική σου. Πάρε τα λεφτά σου και φύγε». Αυτό σημαίνει σκίζω το μνημόνιο στην πράξη. Και οι Πορτογάλοι το έκαναν και δεν το φώναξαν σε κανέναν. Το έκαναν όμως. Άρα λοιπόν κάτι που είχα και εγώ ως στόχο δεν μου έκατσε πολιτικά τελικά, να εκδίδαμε κι εμείς τα 30ετή ομόλογα κάποια στιγμή το 2015».

Σε ρόλο τεχνικού συμβούλου

Η τελευταία μεγάλη μάχη με το ΔΝΤ δόθηκε το καλοκαίρι του 2018, όταν η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ προωθούσε την έξοδο της χώρας από το μνημόνιο, κάτι που συνέβη τον Αύγουστο του 2018, με πανηγυρικό τρόπο στην Αίγλη του Ζαππείου.

Για να φτάσουν εκεί υπήρξε ένα έντονο παρασκήνιο για το ρόλο που θα διαδραμάτιζε το ΔΝΤ στην Ελλάδα από το φθινόπωρο εκείνου του έτους και έπειτα. Είχε προηγηθεί το θυελλώδες 2015 και τη μη πληρωμή της δόσης προς το ΔΝΤ που οδήγησε σε καθεστώς χρεοκοπίας, καθώς χάθηκε η προθεσμία πληρωμής των δόσεων για τον Ιούνιο εκείνου του έτους.

Τελικά, επικράτησε η πρόταση, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο να παραμείνει στη χώρα ως τεχνικός σύμβουλος και έκτοτε τον κύριο ρόλο στη μεταμνημονιακή εποχή ανέλαβε η Κομισιόν και ο μεγαλύτερος δανειστής της χώρας μας, ο ESM.

Διαβάστε επίσης

Φτάνει το τέλος εποχής για το ΔΝΤ στην Ελλάδα

Ρύθμιση για κορονοχρέη: Ποιοι μπορούν να μεταπηδήσουν από τις 48 στις 72 δόσεις

IOBE: Οι τέσσερις άξονες για την εξάπλωση του θεσμού της επαγγελματικής ασφάλισης στην Ελλάδα