Τι σηματοδοτεί ο θετικός αιφνιδιασμός της Moody’s με τη διπλή αναβάθμιση – Πού κρίνεται η επενδυτική βαθμίδα

Διπλή αναβάθμιση έδωσε τελικά η Moody’s στην Ελλάδα αιφνιδιάζοντας ευχάριστα καθώς ανέβασε την αξιολόγηση του ελληνικού δημοσίου κατά δύο βαθμίδες στο Ba1, με σταθερή προοπτική.

Η κίνηση από τον συντηρητικό οίκο που κρατούσε καθηλωμένη την ελληνική αξιολόγηση τρία ολόκληρα σκαλοπάτια κάτω από την επενδυτική βαθμίδα σε αντίθεση με τους υπόλοιπους μεγάλους οίκους είναι μια θετική έκπληξη και ένα ισχυρό σήμα εμπιστοσύνης στην ελληνική οικονομία και μάλιστα σε μια δύσκολη συγκυρία.

Η ιδιαίτερα αυστηρή στάση βέβαια που κρατούσε ο αμερικανικός οίκος απέναντι στην Ελλάδα ήταν εδώ και καιρό δυσνόητη από μεγάλη μερίδα της αγοράς που θεωρούσε πως σε ένα βαθμό ο οίκος, ο οποίος πριν ξεσπάσει η κρίση του 2010 έδινε στη χώρα τη μεγαλύτερη αξιολόγηση σε σχέση με τους άλλους, εξαντλούσε την αυστηρότητα του σε σχέση με την πραγματική βελτίωση που καταγραφόταν στην αγορά αλλά και σε βασικούς δείκτες της οικονομίας.

Πλέον με την απόφαση που δημοσιοποίησε χθες ο αμερικανικός οίκος ευθυγραμμίζεται με την γενικότερη αίσθηση που επικρατεί για την ελληνική οικονομία διεθνώς και φέρνει την Ελλάδα ένα σκαλοπάτι πριν την επενδυτική βαθμίδα, ανοίγοντας πια το δρόμο για την αξιολόγηση της Standard & Poor’s στις 20 Οκτωβρίου που με τα σημερινά δεδομένα συγκεντρώνει αρκετές πιθανότητες να μας δώσει την επενδυτική βαθμίδα.

Η διπλή αναβάθμιση από την Moody’s σε συνδυασμό με το ξεκαθάρισμα του δημοσιονομικού οδικού χάρτη για φέτος από τον Πρωθυπουργό σήμερα στη ΔΕΘ θα αποτιμηθεί τη Δευτέρα από την αγορά των ελληνικών ομολόγων που δέχεται πιέσεις το τελευταίο διάστημα αφενός λόγω της τάσης στην ευρωζώνη, αφετέρου υπό το βάρος της αβεβαιότητας που εκ των πραγμάτων προκαλεί η πρόσφατη καταστροφή στην Θεσσαλία.

Το κλειδί για μια νέα αναβάθμιση σύμφωνα με την Moody’s κρύβεται στη συνέχιση των οικονομικών πολιτικών που εφαρμόζονται για τη δημοσιονομική εξυγίανση σε συνδυασμό με την επιτυχή εφαρμογή των υπόλοιπων μεταρρυθμίσεων, ιδίως στο δικαστικό σύστημα, πλαίσιο που οδηγεί σε μεγαλύτερη ανθεκτικότητα της ελληνικής οικονομίας.

Πιθανές θετικές εκπλήξεις, όπως μια ταχύτερη βελτίωση της δημοσιονομικής θέση της χώρας, ή/και μια καλύτερη επίδοση στη διευθέτηση των κόκκινων δανείων αλλά και ευρύτερα στους δείκτες ευρωστίας του τραπεζικού συστήματος θα συνηγορούσαν υπέρ μιας νέας αναβάθμισης.

Στον αντίποδα όμως οποιαδήποτε παρέκκλιση ή καθυστέρηση στις πολιτικές που έχουν δρομολογηθεί ή ενδείξεις πως προηγούμενες μεταρρυθμίσεις δεν εξασφαλίζουν την προβλεπόμενη ώθηση στην ανάπτυξη και στη βελτίωση της δημοσιονομικής θέσης επιβαρύνοντας το επιχειρηματικό κλίμα και τις επενδύσεις, θα ασκούσε καθοδική πίεση στην αξιολόγηση.

Ειδικότερα, οι ενδείξεις ότι μια διαρκής, ουσιώδης επιδείνωση της δημοσιονομικής θέσης της κυβέρνησης είναι πιθανή, ενδεχομένως σε συνδυασμό με μια απότομη επιδείνωση της υγείας του τραπεζικού τομέα, θα προκαλούσαν υποβάθμιση.

Πιέσεις θα ασκούσε όμως και μια ενδεχόμενη κλιμάκωση της γεωπολιτικής κατάστασης στην Ευρώπη με τη συμμετοχή του ΝΑΤΟ.

Κρινόμαστε κάθε μέρα και δεν υπάρχει κανένας λόγος να πάει χαμένη η πρόοδος που έχει σημειωθεί, είναι το μήνυμα που έστειλε ο υπουργός Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης τονίζοντας πως η αναβάθμιση είναι μια απόδειξη ότι η κυβέρνηση πρέπει να παραμείνει πιστή σε μια πολιτική δημοσιονομικής σοβαρότητας, συνδυάζοντας την «οικονομική υπευθυνότητα με την κοινωνική ευαισθησία».

Η Moody’s, μεταξύ άλλων υπογραμμίζει τα εξής:

H αναβάθμιση κατά δύο μονάδες ενσωματώνει την εκτίμηση του διεθνούς οίκου ότι τα δημόσια οικονομικά, οι θεσμικές μεταρρυθμίσεις και το τραπεζικό σύστημα παρουσιάζουν μια δομική βελτίωση που μπορεί να υποστηρίξει την βελτίωση της πιστοληπτικής ικανότητας του δημοσίου και την ανθεκτικότητα της οικονομίας έναντι πιθανών σοκ.

Ειδικότερα εκτιμά πως η ισχυρή πλειοψηφία που πέτυχε η ΝΔ στις εκλογές δημιουργεί συνθήκες ισχυρής πολιτικής σταθερότητας για την προσεχή 4ετία, για να τρέξουν οι μεταρρυθμίσεις και να ενδυναμωθεί η αναπτυξιακή δυναμική και η δημοσιονομική θέση της χώρας.

Προβλέπει μέση ανάπτυξη 2,2% κατ’ έτος στην πενταετία 2023 – 2027 σε σχέση με την κατά μέσο όρο ανάπτυξη 0,8% κατ’ έτος στην πενταετία πριν την πανδημική κρίση, αναμένοντας κυρίως σημαντική επιτάχυνση των επενδύσεων που θα αντισταθμίσουν σε ένα βαθμό και τις πιέσεις στο ισοζύγιο πληρωμών.

Παραμένουν ωστόσο σημαντικές προκλήσεις οι οποίες αποτυπώνονται στην σταθερή προοπτική της αξιολόγησης και οι οποίες έχουν να κάνουν κυρίως με το ότι παρά την βελτίωση η ροή των επενδύσεων παραμένει χαμηλή, ενώ παράλληλα η χώρα έχει ένα υψηλό έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών όπως επίσης και ένα υψηλό χρέος σε περιβάλλον πιέσεων εξαιτίας του δημογραφικού και της κλιματικής κρίσης.

Ταυτόχρονα βέβαια η Moody’s βλέπει μηδενικό κίνδυνο εξόδου της χώρας από το ευρώ ενώ η ελληνική οικονομία επωφελείται αισθητά από την αθρόα διαθεσιμότητα κοινοτικών πόρων.

Η κυβέρνηση επιδεικνύει δημοσιονομική πειθαρχία και δέσμευση να την τηρήσει αλλά και να προωθήσει μεταρρυθμίσεις ενώ οι πολιτικές αυτές έχουν, κατά την Moody’s ευρεία αποδοχή από την κοινωνία.

Πολύ σημαντικά για την αξιολόγηση της ελληνική οικονομία είναι τα επόμενα βήματα για την ενδυνάμωση του συστήματος απονομής δικαιοσύνης, περαιτέρω μεταρρυθμίσεις που θα ενισχύουν την φορολογική συμμόρφωση, παροχή κινήτρων για να τονωθούν οι επενδύσεις, μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας για να αυξηθεί η συμμετοχή εργατικού δυναμικού, καθώς και μέτρα για την διαμόρφωση πράσινων υποδομών.

Το ελληνικό χρέος αναμένεται να μειωθεί με πιο επιταχυνόμενο ρυθμό και να υποχωρήσει στο 150% του ΑΕΠ ήδη τον επόμενο χρόνο.

Η Moody’s αναμένει πρωτογενή πλεονάσματα 1% – 2% του ΑΕΠ τα επόμενα χρόνια ενώ υπογραμμίζει τη σημασία που έχει η ευνοϊκή δομή του ελληνικού χρέους με μεγάλο μέρος αυτού να οφείλεται ακόμη σε επίσημους πιστωτές περιορίζοντας το ρίσκο αλλά και την ύπαρξη του μαξιλαριού των περίπου 32 δις. ευρώ όπως αναφέρει.

Προειδοποιεί όμως πως η βιώσιμη μείωση του χρέους της Ελλάδας κάτω από το 140% του ΑΕΠ θα απαιτήσει έναν συνδυασμό σταθερής ονομαστικής ανάπτυξης και διατήρησης σημαντικών πρωτογενών πλεονασμάτων, κάτι που είναι πιθανό να καταστεί πολιτικά δύσκολο μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα.

Οι δείκτες για την ποιότητα του ενεργητικού, την κερδοφορία και την κεφαλαιοποίηση των τραπεζών συνεχίζουν να βελτιώνονται, προσεγγίζοντας τον μέσο όρο της ζώνης του ευρώ και της ΕΕ.

Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια (ΜΕΔ) έχουν μειωθεί τόσο ως προς το ποσό όσο και ως ποσοστό των συνολικών δανείων και είναι πλέον ελαφρώς κάτω από το 5% σε σύγκριση με 30% το 2020.

Ενώ η διευθέτηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων παραμένει μια πρόκληση, η Moody’s αναμένει επιτάχυνση.

Παράλληλα το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) θα συνεχίσει τη στρατηγική αποεπένδυσης που δημοσιεύθηκε τον Ιανουάριο του 2023 και, δεδομένων των ισχυρών αποτιμήσεων και του ενδιαφέροντος από ξένους επενδυτές, οι προοπτικές πώλησης κρατικών μεριδίων έως το τέλος του 2025 είναι καλές.

Η ικανότητα της Ελλάδας να ανταποκρίνεται σε σοκ τα τελευταία χρόνια είναι καλή.

Ωστόσο οι μεγάλες φωτιές του καλοκαιριού υπογραμμίζουν την έκθεση της χώρας σε περιβαλλοντικούς κινδύνους.

Αν και η χώρα μπορεί να υπολογίζει στην ΕΕ για την παροχή στήριξης προκειμένου να διαχειρίζεται την οικονομική επίπτωση αυτών των καταστροφών, ενδεχόμενη αύξηση στη συχνότητα ή την ένταση τέτοιων φαινομένων θα μπορούσαν να αποδυναμώσουν την τουριστική βιομηχανία και μέσω ενός συνδυασμού χαμηλότερων εσόδων και υψηλότερων δαπανών να θέσουν σε κίνδυνο το δημοσιονομικό σχεδιασμό.

Διαβάστε επίσης

Χατζηδάκης για αναβάθμιση από την Moody’s: «Συνδυάζουμε την κοινωνική ευαισθησία με την οικονομική υπευθυνότητα»

Στο ρυθμό Κριστίν, Moody’s και ΔΕΘ η αγορά ομολόγων τη Δευτέρα

Moody’s: «Διπλή» αναβάθμιση για την Ελλάδα σε Ba1 με σταθερό outlook