Τα κρυφά σημεία και οι «παγίδες» για το «μαχητό τεκμήριο» – Πώς θα αμφισβητήσουν το ελάχιστο εισόδημα οι ελεύθεροι επαγγελματίες

Συγκεκριμένα δικαιολογητικά, σφιχτά χρονοδιαγράμματα και αποδοχή εξονυχιστικού ελέγχου από την εφορία θα συνοδεύει την αμφισβήτηση ελάχιστου του τεκμαρτού εισοδήματος από τους ελεύθερους επαγγελματίες.

Η διαδικασία θα γίνεται ψηφιακά, με τους επαγγελματίες να πρέπει να δηλώνουν πριν υποβάλλουν την φορολογική τους δήλωση, πως έχουν χαμηλότερο εισόδημα από το νέο τεκμαρτό που επιβάλει η κυβέρνηση. Αυτό ξεκινά από φέτος και οι λεπτομέρειες του «μαχητού τεκμηρίου» ανακοινώθηκαν από την ΑΑΔΕ, ελάχιστες ημέρες πριν ανοίγει το Taxisnet για την υποβολή των φετινών φορολογικών δηλώσεων.

Συγκεκριμένα, οι φορολογούμενοι που αμφισβητούν το ετήσιο τεκμαρτό εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα πρέπει, μέσω της νέας εφαρμογής στην ψηφιακή πύλη myAADE, να υποβάλουν αίτημα αμφισβήτησης. Θα πρέπει να γνωρίζουν πως είναι διαφορετικές οι διαδικασίες και τα δικαιολογητικά που θα πρέπει να καταθέσουν αν αμφισβητούν το ελάχιστο εισόδημα ή αν για αντικειμενικούς λόγους δεν κατάφεραν μια χρονιά να το υπερβούν.

Μαχητό τεκμήριο με έλεγχο της εφορίας

Στην πρώτη περίπτωση, όταν δηλαδή ένας επαγγελματίας αμφισβητεί το ελάχιστο τεκμήριο και θεωρεί πως δεν μπορούσε να βγάλει υψηλότερο εισόδημα, θα πρέπει να αποδεχθεί πως θα ελεγχθεί εξονυχιστικά από την εφορία.

Η διαδικασία απαιτεί δυο βήματα:

1ο Βήμα: Θα πρέπει να δηλώσει στην εμπρόθεσμη δήλωσή του ότι επιθυμεί να αμφισβητήσει το ελάχιστο εισόδημα, ζητώντας τη διενέργεια φορολογικού ελέγχου (κωδικοί 443-444 του Ε1 της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος).

2ο Βήμα: Εφόσον έχει ήδη συμπληρώσει τον σχετικό κωδικό στο Ε1 της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, ο φορολογούμενος πρέπει, το αργότερο εντός προθεσμίας 60 ημερών από τη λήξη της προθεσμίας για την υποβολή της δήλωσης, να συμπληρώσει ερωτηματολόγιο με την περιουσιακή του κατάσταση και τις συνθήκες διαβίωσης του ιδίου, της/του συζύγου/ΜΣΣ και των προστατευόμενων μελών, τα οποία θα αξιολογηθούν κατά τον φορολογικό έλεγχο. Το ερωτηματολόγιο θα συμπληρώνεται σε ειδική ψηφιακή εφαρμογή της ΑΑΔΕ, η οποία θα είναι διαθέσιμη στο πρώτο δεκαπενθήμερο του Μαΐου.

Πώς θα γίνεται ο έλεγχος της εφορίας

Οι ελεύθεροι επαγγελματίες θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί, καθώς ο έλεγχος της εφορίας θα είναι εξονυχιστικός, ενώ θα μπορεί να φτάσει και σε αρκετά χρόνια πριν και όχι μόνο στο περασμένο έτος που αμφισβητεί ο φορολογούμενος.

Κατά τη διενέργεια του φορολογικού ελέγχου ο φορολογούμενος υποχρεούται να προσκομίσει οποιοδήποτε διαθέσιμο αποδεικτικό στοιχείο για τη διακρίβωση της ορθότητας και της ακρίβειας των αναφερόμενων στο ερωτηματολόγιο.

Εφόσον κατά την υποβολή της δήλωσης ο φορολογούμενος επιλέξει τη διενέργεια ελέγχου, ενημερώνεται με σχετικό μήνυμα για το δικαίωμα της Φορολογικής Διοίκησης:

α) Να προσδιορίσει το εισόδημά του με βάση κάθε διαθέσιμο στοιχείο ή με έμμεσες μεθόδους ελέγχου κατά τις ειδικότερες προβλέψεις του ΚΦΔ και

β) να επεκτείνει τον έλεγχο σε προγενέστερα φορολογικά έτη ή/και λοιπές φορολογίες ή άλλα φορολογικά αντικείμενα ιδίως σε περίπτωση που οι παρεχόμενες πληροφορίες δεν ανταποκρίνονται στην πραγματική οικονομική του κατάσταση.

Επίσης, αν δεν συμπληρωθεί το ερωτηματολόγιο, θα απορριφθεί η αίτησή τους. Σε περίπτωση που το μετανιώσει στην πορεία, μπορεί να ανακαλέσει το αίτημα του ελέγχου και να αποδεχθεί το ελάχιστο τεκμήριο, υποβάλλοντας εμπρόθεσμη τροποποιητική δήλωση φορολογίας εισοδήματος. Εφόσον δεν έχει συμπληρώσει το ερωτηματολόγιο και έχει κάνει αίτηση αμφισβήτησης, ο έλεγχος δεν αναβάλλεται και θα περάσει από το «κόσκινο» της εφορίας.

Σε κάθε περίπτωση, ο φορολογούμενος δεν θα αργήσει να λάβει απάντηση για το αν έγινε δεκτό το αίτημά του ή αν απορρίφθηκε, καθώς ο έλεγχος θα διενεργείται εντός 12 μηνών από την κοινοποίηση της εντολής ελέγχου.

Με την ολοκλήρωση του φορολογικού ελέγχου εκδίδεται πράξη διορθωτικού προσδιορισμού φόρου και τυχόν επιπλέον ποσό φόρου βεβαιώνεται ή ο φόρος που έχει βεβαιωθεί κατά το ποσό που δεν οφείλεται, διαγράφεται ή επιστρέφεται κατά περίπτωση.

Αίτηση αμφισβήτησης για αντικειμενικούς λόγους

Υπάρχει όμως και μια δεύτερη κατηγορία επαγγελματιών: εκείνοι που για αντικειμενικούς λόγους δεν κατάφεραν να συγκεντρώσουν εισόδημα υψηλότερο από το ελάχιστο τεκμήριο.

Στις περιπτώσεις αυτές, το αίτημα υποβάλλεται απευθείας στη νέα ψηφιακή εφαρμογή, που θα είναι διαθέσιμη στο πρώτο δεκαπενθήμερο του Μαΐου.

Ειδικότερα, το αίτημα μπορεί να υποβληθεί μετά την υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος και την έκδοση του εκκαθαριστικού (πράξη προσδιορισμού φόρου) και μέχρι την κοινοποίηση από τη Φορολογική Διοίκηση εντολής ελέγχου φορολογίας εισοδήματος ή μέχρι την παραγραφή του δικαιώματος της Φορολογικής Διοίκησης για έκδοση πράξης προσδιορισμού φόρου.

Οι αντικειμενικοί λόγοι που δύναται να επικαλεσθεί ο φορολογούμενος και τα δικαιολογητικά που συνυποβάλλονται για την απόδειξη αυτών, κατά περίπτωση είναι τα εξής:

α) Στρατιωτική θητεία, για την απόδειξη της οποίας εάν έχει λήξει η θητεία του φορολογούμενου προσκομίζεται πιστοποιητικό στρατολογικής κατάστασης και εάν ο φορολογούμενος εξακολουθεί να υπηρετεί τη θητεία του συνυποβάλλεται βεβαίωση της Μονάδας που υπηρετεί.

β) Φυλάκιση, για την απόδειξη της οποίας συνυποβάλλεται αποφυλακιστήριο από το κατάστημα κράτησης ή πιστοποιητικό κράτησης.

γ) Νοσηλεία σε νοσοκομείο ή κλινική, για την απόδειξη της οποίας συνυποβάλλεται βεβαίωση νοσηλείας σε δημόσιο νοσοκομείο ή ιδιωτική κλινική.

δ) Αδυναμία άσκησης δραστηριότητας λόγω εγκυμοσύνης, για την απόδειξη της οποίας συνυποβάλλεται βεβαίωση κυοφορίας είτε από την ΗΔΙΚΑ είτε από δημόσιο νοσοκομείο ή ιδιωτική κλινική.

ε) Αδυναμία άσκησης δραστηριότητας κατά τους δώδεκα (12) μήνες μετά τον τοκετό ή την υιοθεσία ή την αναδοχή τέκνου, για την απόδειξη της οποίας συνυποβάλλονται: αα) σε περίπτωση τοκετού, πιστοποιητικό ή ληξιαρχική πράξη γέννησης, ββ) σε περίπτωση υιοθεσίας, η δικαστική απόφαση με την οποία τελείται η υιοθεσία, συνοδευόμενη είτε από πιστοποιητικό τελεσιδικίας είτε από αποδεικτικό/έκθεση επίδοσης της απόφασης στον αρμόδιο Εισαγγελέα και πιστοποιητικό περί μη άσκησης ενδίκων μέσων και γγ) σε περίπτωση αναδοχής τέκνου η πράξη τοποθέτησης σε ανάδοχη οικογένεια (δικαστική απόφαση, σύμβαση, πράξη/απόφαση του αρμόδιου φορέα) και βεβαίωση καταχώρισης του ανηλίκου στο Εθνικό Μητρώο Ανηλίκων ή στο Εθνικό Μητρώο Εγκεκριμένων Αναδοχών ή στο Μητρώο Ασυνόδευτων Ανηλίκων.

Στην περίπτωση της υιοθεσίας λαμβάνεται υπόψη ο χρόνος έναρξης των αποτελεσμάτων της κατά τα οριζόμενα στον Αστικό Κώδικα, ήτοι ο χρόνος κατά τον οποίο η δικαστική απόφαση κατέστη τελεσίδικη είτε σύμφωνα με το πιστοποιητικό τελεσιδικίας, όταν προσκομίζεται, είτε με την πάροδο τριάντα (30) ημερών από την κοινοποίηση της δικαστικής απόφασης στον αρμόδιο εισαγγελέα και τη μη άσκηση ενδίκων μέσων. Εάν η υιοθεσία του τέκνου λάβει χώρα μετά την αναδοχή αυτού, λαμβάνεται υπόψη η πρώτη ένταξη του τέκνου στην οικογένεια του φορολογούμενου με τη διαδικασία της αναδοχής.

στ) Εκτεταμένες φυσικές καταστροφές που κατέστησαν αδύνατη, συνολικά ή μερικά, την άσκηση της επαγγελματικής ή επιχειρηματικής του δραστηριότητας. Για την απόδειξη της αδυναμίας συνυποβάλλεται απόφαση/ βεβαίωση του αρμόδιου φορέα για τον χαρακτηρισμό της επιχείρησης ως πληγείσας ή απόφαση/πράξη του αρμοδίου οργάνου με την οποία παρέχεται κρατική αρωγή για την αντιμετώπιση των ζημιών που προκλήθηκαν από θεομηνία ως πρώτη αρωγή ή επιχορήγηση, ή προκαταβολή επιχορήγησης, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4797/2021 (Α’ 66). Η συνολική ή μερική αδυναμία άσκησης της δραστηριότητας διαρκεί για όσο χρονικό διάστημα (ημέρες) ισχύει η κήρυξη με την απόφαση που εκδίδεται σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 25 και 30 του ν. 4662/2020 (Α’ 27), της περιοχής που, κατά περίπτωση, εδρεύει ή έχει εγκατάσταση η επιχείρηση, σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης πολιτικής προστασίας.

ζ) Ανάκληση της άδειας λειτουργίας της ατομικής τους επιχείρησης ή της άδειας άσκησης επαγγέλματός τους, για την απόδειξη της οποίας συνυποβάλλεται απόφαση της δημόσιας αρχής με την οποία ανακλήθηκε η άδεια λειτουργίας ή η άδεια άσκησης επαγγέλματος ή σχετική βεβαίωση από τον αρμόδιο φορέα.

η) Απαγόρευση λειτουργίας του καταστήματος ή άλλου χώρου άσκησης της επαγγελματικής ή επιχειρηματικής τους δραστηριότητας σε εφαρμογή απόφασης δημόσιας αρχής για λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας ή άλλου λόγου που υπαγορεύει το δημόσιο συμφέρον, για την απόδειξη της οποίας συνυποβάλλεται η απόφαση της δημόσιας αρχής.

θ) Άλλοι λόγοι ανωτέρας βίας πέραν των ανωτέρω αναφερόμενων, ήτοι ανυπαίτια γεγονότα εντελώς εξαιρετικής φύσης, τα οποία δεν αναμένονταν, ούτε ήταν δυνατό να προληφθούν ή να αποτραπούν από τον φορολογούμενο, ούτε με μέτρα άκρας επιμέλειας και σύνεσης και τα οποία εμπόδισαν την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Τέτοιο γεγονός δύναται ιδίως να συνιστά σοβαρό πρόβλημα υγείας του φορολογούμενου ή τέκνου του, λόγω ασθένειας ή ατυχήματος, για το οποίο δεν απαιτείται νοσηλεία, αλλά αποδεικνύεται με βάση ιατρική γνωμάτευση από νοσοκομείο ή κλινική ότι εμποδίζει για όσο χρονικό διάστημα διαρκεί, την άσκηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας του φορολογούμενου.

Διαβάστε επίσης

Νίκος Παπαθανάσης: Απόφαση για την έναρξη χωματουργικών εργασιών στο νέο γήπεδο του Παναθηναϊκού

Ταμείο Ανάκαμψης: Εστάλη στην Κομισιόν το 4ο αίτημα πληρωμής ύψους 2,3 δισ.

Ο συγκρατημένος συναγερμός για τη Μέση Ανατολή – Αλλεπάλληλες σκέψεις στο Υπουργείο Οικονομικών και τα σενάρια «φωτιά»