Στον τομέα της ψηφιοποίησης, τον οποίο γνωρίζει πολύ καλά, συνεχίζει να «ποντάρει» ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης, προκειμένου να βάζει τάξη στο απέραντο χάος της γραφειοκρατίας, αλλά και τα «παραθυράκια» που έχουν βρει όσοι παρανομούν. Με το νομοσχέδιο του Τελωνειακού Κώδικα έρχονται μια σειρά από αλλαγές σε πληρωμές, ενοίκια, Airbnb, λαθρεμπόριο έως και τη μεταφορά στην ΑΑΔΕ των αρμοδιοτήτων του ΟΠΕΚΕΠΕ.

Τα νέα ψηφιακά «όπλα» αναμένεται να μειώσουν σημαντικά τη μεγάλη πληγή της φοροδιαφυγής, προκειμένου να εισρεύσουν στα κρατικά ταμεία σημαντικά επιπλέον ποσά (στην Ετήσια Έκθεση Προόδου που υπέβαλε η ελληνική κυβέρνηση στην Κομισιόν στα τέλη Απριλίου αναφέρεται μόνιμη αύξηση εσόδων άνω των 2 δισεκατομμυρίων ευρώ ετησίως από τις ηλεκτρονικές πληρωμές και τα MyData).

1

Στόχος του οικονομικού επιτελείου είναι η περαιτέρω ενίσχυση των φορολογικών εσόδων, με τα έξτρα ποσά να οδηγούνται σε μειώσεις φόρων τόσο προς επιχειρήσεις όσο και νοικοκυριά, με έμφαση τη λεγόμενη μεσαία τάξη.

Ψηφιακό «φακέλωμα» ακινήτων

Ο φοροελεγκτικός μηχανισμός αποκτά ένα νέο ψηφιακό «όπλο», το οποίο αναμένεται να ενεργοποιηθεί με την ψήφιση του νέου νομοσχεδίου και αφορά το Μητρώο Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων (ΜΙΔΑ). Σε αυτό θα «φακελωθούν» ψηφιακό όλα τα ακίνητα της χώρας, ενώ στο Μητρώο θα δηλωθούν και τα στοιχεία των ενοικιαστών (κατοικιών και επαγγελματικών χώρων). Στόχος είναι σε πρώτη φάση να γίνει μια πλήρης διασταύρωση των στοιχείων ανά ακίνητο, για να εξαλειφθούν ασυμφωνίες που καταγράφονται σε πλείστες περιπτώσεις, όπως τα διαφορετικά τετραγωνικά για το ίδιο ακίνητο σε Κτηματολόγιο, Ε9 ή λογαριασμούς ΔΕΚΟ.

Πληρωμή ενοικίων μόνο σε τραπεζικό λογαριασμό

Στο εξής όλες οι πληρωμές μισθωμάτων θα πρέπει να καταβάλλονται ηλεκτρονικά, μέσω τραπεζικού λογαριασμού, ο οποίος μάλιστα θα πρέπει να είναι δηλωμένος στην ΑΑΔΕ. Το οικονομικό επιτελείο επιχειρεί να εμφανίσει τα «μαύρα» ενοίκια, καθώς σύμφωνα με τα στοιχεία, το μέσο μηνιαίο ενοίκιο στη χώρα μας διαμορφώνεται μόλις στα 255 ευρώ, κάτι που έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την πραγματική εικόνα που επικρατεί στην αγορά.

Για να ενισχύσει το νέο πλαίσιο, το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών θέτει και δυο σημαντικούς «κόφτες» προς ιδιοκτήτες και ενοικιαστές. Ο πρώτος προβλέπει πως σε περίπτωση μη ηλεκτρονικής καταβολής του ενοικίου, δε θα εκπίπτουν οι δαπάνες για το εισόδημα που αποκτά ο ιδιοκτήτης και στην πράξη θα χάνει την έκπτωση 5% που προβλέπει ο νόμος για τη φορολόγησή του. Ο δεύτερος αφορά τους ενοικιαστές, οι οποίοι θα αποκλείονται από την ενίσχυση της επιστροφής ενός ενοικίου το χρόνο που θα εφαρμοστεί για πρώτη φορά από τον ερχόμενο Νοέμβριο.

Πάταξη της φοροδιαφυγής και του λαθρεμπορίου

Μεγάλο βάρος έχει δώσει ο Κυριάκος Πιερρακάκης στο λαθρεμπόριο προϊόντων και καυσίμων, αυστηροποιώντας σημαντικά τις ποινές για την παράνομη διακίνησή τους. Ήδη, το οικονομικό επιτελείο «τρέχει» την υποχρεωτική εφαρμογή του ψηφιακού δελτίου αποστολής αλλά και στη σταδιακή επέκταση της ηλεκτρονικής τιμολόγησης που κρίνονται ως απαραίτητα ψηφιακά εργαλεία για τον περαιτέρω περιορισμό της φοροδιαφυγής. Πλέον, τα πρόστιμα δεκαπλασιάζονται σε περιπτώσεις διακίνησης αγαθών χωρίς την ύπαρξη των απαιτούμενων ψηφιακών παραστατικών. Συγκεκριμένα, επιβάλλεται πρόστιμο 5.000 ευρώ, ανά φορολογικό έλεγχο, αν είναι υπόχρεος τήρησης απλογραφικού λογιστικού συστήματος, και 10.000 ευρώ, ανά φορολογικό έλεγχο, αν είναι υπόχρεος τήρησης διπλογραφικού λογιστικού συστήματος.

Επίσης, καθιερώνεται σύστημα παρακολούθησης εμπορευμάτων και οχημάτων σε πραγματικό χρόνο με αναγνώριση πινακίδων και ακτινοσκοπικών μηχανημάτων για την καταγραφή της διαδρομής και του περιεχομένου κάθε μεταφοράς. Φορτηγά και αποστολές ελέγχονται στις πύλες εισόδου/εξόδου της χώρας. Σε περίπτωση ασυμφωνίας ή υποψίας, ενεργοποιείται αυτόματη σήμανση προς τα τελωνεία και τις εισαγγελικές αρχές. Παράλληλα, στο στόχαστρο μπαίνουν και οι εταιρείες πετρελαιοειδών που δεν τηρούν τα μέτρα δέουσας επιμέλειας σε σχέση με τα συνεργαζόμενα πρατήρια καυσίμων. Σε αυτές τις περιπτώσεις θα αντιμετωπίζουν πρόστιμα έως 90.000 ευρώ ανά πρατήριο ενώ σε περίπτωση υποτροπής τα πρόστιμα διπλασιάζονται.

Τσουχτερά πρόστιμα για όσους δεν δέχονται πληρωμές μέσω IRIS

Στο σχέδιο νόμου προβλέπεται η αποδοχή άμεσων πληρωμών (όπως του συστήματος IRIS) μέσω χρήσης διασυνδεδεμένου τερματικού πληρωμής (POS) στις λιανικές συναλλαγές και πρόβλεψη αυστηρών προστίμων έως 20.000 ευρώ σε περίπτωση μη συμμόρφωσης των επιχειρήσεων. Στόχος είναι οι άμεσες πληρωμές να καθίστανται ακόμη πιο εύκολες και φιλικές προς τον χρήστη αξιοποιώντας τα POS που ούτως ή άλλως είναι υποχρεωτικά στις λιανικές συναλλαγές στα φυσικά καταστήματα.

Συγκεκριμένα, σε επιχειρήσεις οι οποίες αποδέχονται πληρωμές IRIS χωρίς χρήση POS ή χρησιμοποιούν τερματικά που δεν είναι συνδεδεμένα με την ΑΑΔΕ, επιβάλλεται πρόστιμο 10.000 ευρώ (για απλογραφικά βιβλία) ή 20.000 ευρώ (για διπλογραφικά βιβλία). Μείωση 50% του προστίμου για μικρούς οικισμούς και νησιά κάτω των 3.100 κατοίκων, με εξαίρεση τους τουριστικούς προορισμούς.

Κίνητρα για επιστροφή Ελλήνων από το εξωτερικό

Η κυβέρνηση δίνει μεγάλη έμφαση και στο φαινόμενο του brain gain, δηλαδή την επιστροφή των Ελλήνων που έφυγαν από τη χώρα κατά τη διάρκεια της κρίσης και πλέον επιθυμούν να επιστρέψουν. Όπως έχει αναφέρει πρόσφατα ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Κωστής Χατζηδάκης, καταγράφεται αντιστροφή του κλίματος και από τις 600.000 Έλληνες που έφυγαν την περίοδο της κρίσης έχουν επιστρέψει 400.000. Επιπλέον το 2023, για πρώτη φορά από 2008, το ισοζύγιο εισροών-εκροών Ελλήνων πολιτών ήταν θετικό: 47.200 συμπατριώτες μας επέστρεψαν έναντι 32.800 που έφυγαν.

Με νέα διάταξη, η κινητή περιουσία που απέκτησαν οι Έλληνες που εγκαταστάθηκαν στην αλλοδαπή, πριν από τη μόνιμη επιστροφή τους στην Ελλάδα, απαλλάσσεται από το φόρο κληρονομιάς στην Ελλάδα, εφόσον έχουν διαμείνει στο εξωτερικό για πέντε συνεχόμενα έτη, αντί δέκα που ισχύει μέχρι σήμερα. Παράλληλα, προβλέπεται έκπτωση 50% στο φόρο εισοδήματος για επτά χρόνια.

Ωστόσο, προβλέπονται κίνητρα και για προσέλκυση φορολογουμένων από το εξωτερικό, όπως ένταξη στο ειδικό καθεστώς και των μελών της οικογένειας των αλλοδαπών επενδυτών με 20.000 ευρώ ανά πρόσωπο, πλήρη απαλλαγή από φόρο δωρεάς και κληρονομιάς για περιουσία που έχουν στο εξωτερικό, φορολογικές διευκολύνσεις και μείωση κόστους λειτουργίας για Family Offices (το ελάχιστο ύψος λειτουργικών δαπανών για family offices μειώνεται από 1.000.000 σε 250.000 ευρώ ετησίως).

ΟΠΕΚΕΠΕ και ΣΔΟΕ στην ΑΑΔΕ

Ο Κυριάκος Πιερρακάκης σηκώνει όμως και ένα ακόμα διαχειριστικό «βάρος»: το σκάνδαλο με τις αγροτικές επιδοτήσεις του ΟΠΕΚΕΠΕ. Οι αρμοδιότητες του αμαρτωλού Οργανισμού μεταφέρονται στην ΑΑΔΕ, ενώ ο επικεφαλής της αρχής Γιώργος Πιτσιλής (όπως είχε γράψει έγκαιρα το mononews) θα δημιουργήσει μια τέταρτη διεύθυνση στο Οργανόγραμμα της ΑΑΔΕ αποκλειστικά για τη διαχείριση των κονδυλίων του ΟΠΕΚΕΠΕ. Μάλιστα, οι διατάξεις του νέου νομοσχεδίου προβλέπουν και βαριά πρόστιμα από 10.000 έως 100.000 ευρώ σε στελέχη και υπάλληλους που δεν συνεργάζονται με την ΑΑΔΕ σε θέματα ελέγχων, καθώς η κυβέρνηση φαίνεται πως είναι αποφασισμένη να βάλει τέλος στην διασπάθιση των ευρωπαϊκών κονδυλίων από παράνομους αγρότες, κτηνοτρόφους και μεσάζοντες.

Σημαντική θα πρέπει να θεωρείται και η απόφαση της ηγεσίας του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών να ενσωματωθεί το ΣΔΟΕ στην ΑΑΔΕ, ενισχύοντας τους φορολογικούς ελέγχους. Άλλωστε, το έμπειρο δυναμικό του ΣΔΟΕ έχει στην αρμοδιότητά του ελέγχους όπως και οι επιδοτήσεις, ενώ ήδη «τρέχει» πάνω από 300 βαριές υποθέσεις ελέγχων.

Τέλος επιτηδεύματος σε Airbnb

Επανέρχεται το τέλος επιτηδεύματος στη βραχυχρόνια μίσθωση, τύπου Airbnb. Για τα νομικά πρόσωπα με πάνω από δύο ακίνητα σε πλατφόρμα, κάθε νέο ακίνητο θεωρείται πλέον υποκατάστημα της επιχείρησης και επιβαρύνεται με τέλος επιτηδεύματος έως 600 ευρώ.