Σε κλοιό πιέσεων ο Κωστής Χατζηδάκης για να μην προχωρήσει στην κατάργηση των παρεκκλίσεων στην εκτός σχεδίου δόμηση

Οι έντονες αντιδράσεις πολιτών και μηχανικών αναφορικά με την κατάργηση των παρεκκλίσεων στην εκτός σχεδίου δόμηση, η οποία επέρχεται με το σε διαβούλευση νομοσχέδιο «Εκσυγχρονισμός της Χωροταξικής και Πολεοδομικής Νομοθεσίας» δημιουργεί πονοκέφαλο στην ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος (ΥΠΕΝ).

Η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ, μέχρι στιγμής, εμφανίζεται αποφασισμένη να προχωρήσει στην κατάθεση στη Βουλή των συγκεκριμένων διατάξεων βάσει των οποίων οι ιδιοκτήτες ακινήτων έχουν περιθώριο 2 χρόνια να εκδώσουν οικοδομική άδεια εφόσον με το σημερινό καθεστώς που καταργείται κτίζουν σε οικόπεδο κάτω των 4 στρεμμάτων.

Ωστόσο, παράλληλα δείχνει ότι επιθυμεί να ακούσει την κοινή γνώμη παρατείνοντας τη δημόσια διαβούλευση επί του νομοσχεδίου έως 4 Σεπτεμβρίου, ως εκ τούτου αναμένεται με ενδιαφέρον αν οι τυχόν αλλαγές στις επίμαχες ρυθμίσεις θα είναι ουσιαστικές με δεδομένο ότι όσο περνούν οι μέρες και τελειώνουν οι καλοκαιρινές διακοπές οι αντιδράσεις εντείνονται. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα περισσότερα σχόλια στο νομοσχέδιο των 107 άρθρων έχουν γίνει για τα 3 άρθρα με τις ρυθμίσεις για την εκτός σχεδίου δόμηση και η λογική που κυριαρχεί είναι ότι τα συγκεκριμένα ακίνητα αποκτήθηκαν με δεδομένο ότι δύναται να αξιοποιηθούν.

Ο πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ (Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων) Χρήστος Παραδιάς σε επιστολή του προς τον υπουργό Περιβάλλοντος Κωστή Χατζηδάκη μιλά για νομοσχέδιο «με το οποίο απαξιώνεται σημαντικότατο τμήμα της ιδιωτικής ακίνητης περιουσίας του ελληνικού λαού, μέσω της ουσιαστικής κατάργησης της νόμιμης δόμησης στις εκτός σχεδίου περιοχές της χώρας».

Σημειώνεται ότι ο υφυπουργός Περιβάλλοντος Δημήτρης Οικονόμου κατά την αρχική παρουσίαση των επίμαχων άρθρων του σχεδίου νόμου στο τέλος Ιουλίου είπε ότι το 80% των νοικοκυριών έχει οικόπεδο σε περιοχή εκτός σχεδίου, ποσοστό που – αν και εκ πρώτης όψεως χαρακτηρίζεται υπερβολικό – εξηγεί το ενδιαφέρον για το θέμα σε μια χρονική συγκυρία κατά την οποία κυριαρχούν τα εθνικά θέματα και η πανδημία.

Η ΠΟΜΙΔΑ θεωρεί επίσης ότι «η απαξίωση των εκτός σχεδίου ακινήτων μοιραία θα αναγκάσει τους σημερινούς ιδιοκτήτες τους να τα ξεπουλήσουν αντί «πινακίου φακής» σε εταιρείες μεγαλοεπενδυτών, που θα τα συνενώσουν νόμιμα, υλοποιώντας παντού μεγαθήρια οργανωμένης δόμησης» και καταλήγει να προτείνει την απόσυρση των επίμαχων διατάξεων ή εναλλακτικά να θεσπιστεί ότι «ο ιδιοκτήτης εκτός σχεδίου γηπέδου απολαμβάνει του πολεοδομικού καθεστώτος και των όρων δόμησης που ίσχυαν κατά το χρόνο της υπ’ αυτού απόκτησης του συγκεκριμένου γηπέδου». Δηλαδή, η απαγόρευση των παρεκκλίσεων να μην ισχύσει για όσους σήμερα κατέχουν ακίνητο εκτός σχεδίου και δύναται να κτίσουν κατά παρέκκλιση.

Πάντως, ο κ. Χατζηδάκης χθες εμφανίστηκε αποφασισμένος να προχωρήσει στην ψήφιση του εν λόγω νομοσχεδίου ως έχει αναφορικά με την εκτός σχεδίου δόμηση δηλώνοντας μεταξύ άλλων ότι: «Οι παρεκκλίσεις, δηλαδή να μπορεί κανείς να χτίσει και κάτω από τα 4 στρέμματα – που είναι ο κανόνας – στα 1.200 ή στα 750 τ.μ. θα ισχύουν για 2 χρόνια ακόμα. Έτσι ο καθένας μπορεί να αξιοποιήσει την περιουσία του. Επιπλέον, όταν εκδοθεί η οικοδομική άδεια, που θα ισχύει για 4 χρόνια, ο ιδιοκτήτης έχει συνολικά 6 χρόνια για να αξιοποιήσει την περιουσία του».

Σε μια ειδική πτυχή του θέματος, την προϋπόθεση ύπαρξης «προσώπου» επί κοινόχρηστου δρόμου, ώστε να είναι δυνατή η δόμηση σε εκτός σχεδίου και προκειμένου να διευκολυνθούν οι πολίτες κατά την περίοδο των δύο ετών να βγάλουν άδεια, σύμφωνα με πληροφορίες, το ΥΠΕΝ μελετά επιπλέον μεταβατική διάταξη. Σε αυτή θα ορίζονται οι προϋποθέσεις για τον χαρακτηρισμό ενός δημοτικού δρόμου, πριν ολοκληρωθεί το τοπικό πολεοδομικό σχέδιο ή η αυτοτελής μελέτη για την περιοχή.

Σημειώνεται ότι η υφιστάμενη διάταξη, όπως είχε ερμηνευθεί, επέτρεπε το μεμονωμένο χαρακτηρισμό τέτοιου δρόμου σε συνάρτηση με συγκεκριμένες ιδιοκτησίες, με διοικητική πράξη. Το 2018 το Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε ως μη νόμιμο το χαρακτηρισμό μεμονωμένων δρόμων ως κοινόχρηστων και θεώρησε ότι ο χαρακτηρισμός πρέπει να αφορά το συνολικό οδικό δίκτυο σε επίπεδο μονάδας τοπικής αυτοδιοίκησης και να γίνεται μόνο με προεδρικό διάταγμα ή με την ενσωμάτωσή του σε ευρύτερο πολεοδομικό σχεδιασμό. Η απόφαση αυτή έχει οδηγήσει στην παρεμπόδιση της οικοδομικής δραστηριότητας σε αρκετές περιοχές, δεδομένου ότι σήμερα έχουν χαρακτηριστεί ως κοινόχρηστοι δρόμοι κυρίως οι εθνικές και επαρχιακές οδοί. Οι υπόλοιποι τοπικοί δρόμοι που είναι και οι περισσότεροι, με ορισμένες εξαιρέσεις δεν έχουν χαρακτηριστεί με διαδικασία αποδεκτή από το ΣτΕ και συνεπώς δεν παρέχουν δικαίωμα «προσώπου» και δόμησης.