«Γρίφος» τα κονδύλια από τα ευρωομόλογο – Πώς θα πάρει η Αθήνα χρήματα για την ακρίβεια στην ενέργεια

Με αγωνία περιμένει το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης την έκδοση του ευρωομολόγου από την Ευρωπαϊκή Ένωση, προκειμένου να χρηματοδοτηθούν οι δαπάνες σε ενέργεια και άμυνα. Ένα θέμα το οποίο συζητείται στη σημερινή σύνοδο κορυφής των ευρωπαίων ηγετών που διεξάγεται στις Βερσαλλίες.

Σύμφωνα με πληροφορίες, στο Υπουργείο Οικονομικών αναμένουν την ανακοίνωση κρίσιμων λεπτομερειών αυτής της έκδοσης και της κατανομής των κονδυλίων στα κράτη μέλη. Ωστόσο, με βάση ένα προσχέδιο το οποίο κυκλοφόρησε το δίκτυο Reuters στη σημερινή σύνοδο κορυφής δεν αναμένεται να συζητηθεί το θέμα της έκδοσης του ευρωομολόγου, αφού η πρόταση συνάντησε την αντίδραση της Γερμανίας και άλλων χωρών, που επισημαίνουν ότι υπάρχουν πολλά αδιάθετα κονδύλια από το Ταμείο Ανάκαμψης, που σημαίνει ότι η Ευρώπη δεν χρειάζεται να δανειστεί με κοινή έκδοση από τις αγορές.

Εφόσον προχωρήσει η πρόταση για εκταμίευση κονδυλίων ακόμα και από τα αδιάθετα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης, η Αθήνα αναμένει τον τρόπο διάθεσής τους.

Χαρακτηριστική είναι η αναφορά του Υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα ότι  θα πρέπει να διευκρινιστεί αν αυτά τα κονδύλια θα χαρακτηριστούν ως δάνεια ή επιχορήγηση, καθώς στην πρώτη περίπτωση θα μετρήσουν στο έλλειμμα, οδηγώντας σε νέα αύξηση του χρέους. Μάλιστα, στην περίπτωση που χαρακτηριστούν ως (χαμηλότοκα) δάνεια, θα προστεθούν στο «μαξιλάρι» των ταμειακών διαθεσίμων που σήμερ ανέρχονται στα 41 δις ευρώ και στην πλειοψηφία τους πρόκειται για ποσά που έχουν αντληθεί από τις αγορές.

Πάντως, θα πρέπει να σημειωθεί πως στο τραπέζι της Κομισιόν βρίσκεται η πρόταση, τα κονδύλια για τις δαπάνες σε ενέργεια και άμυνα να εξαιρούνται από τους προϋπολογισμούς, που σημαίνει πως δεν θα μετρούν στο έλλειμμα. Αυτό μένει να το αποφασίσει και σε τεχνικό επίπεδο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ecofin, με το πιθανότερο σενάριο να αναφέρει πως θα πρόκειται για δανεισμό μέσω συγκεκριμένων εγγυήσεων.

Με τη «συνταγή» του προγράμματος SURE

Για τη χρηματοδότηση των δανείων προς τα κράτη μέλη, η Επιτροπή θα προσφύγει σε δανεισμό από τις χρηματοπιστωτικές αγορές και στη συνέχεια θα χορηγήσει τα κονδύλια στα κράτη μέλη υπό ευνοϊκούς όρους, κάτι που συμφέρει ιδιαίτερα την Ελλάδα λόγω της υψηλής πιστοληπτικής αξιολόγησης της ΕΕ (η χώρα μας δεν βρίσκεται σε επενδυτική βαθμίδα και εσχάτως έχει αυξηθεί το κόστος δανεισμού της).

Σε περίπτωση που τελικά, αποτελέσουν δάνεια, θα δοθούν με τη «συνταγή» του προγράμματος «SURE», ένα πρόγραμμα της Ευρώπης που δόθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας, για την υποστήριξη της απασχόλησης λόγω του COVID. Με βάση τον ίδιο σχεδιασμό, τα κονδύλια θα υποστηρίζονται από ένα σύστημα εθελοντικών εγγυήσεων τις οποίες τα κράτη μέλη θα αναλαμβάνουν έναντι της ΕΕ. Το μέσο θα αρχίσει να λειτουργεί μόλις όλα τα κράτη μέλη δεσμευθούν για τις εν λόγω εγγυήσεις.

Οι όροι των δανείων

Με βάση τα παραπάνω, κατόπιν αιτήματος χρηματοδοτικής συνδρομής από κράτος μέλος, η Επιτροπή θα διαβουλεύεται με το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος για να εξακριβώσει την έκταση της αύξησης των δημόσιων δαπανών. Η διαβούλευση αυτή θα βοηθήσει την Επιτροπή να αξιολογήσει τους όρους του δανείου, συμπεριλαμβανομένου του ποσού, της μέγιστης μέσης διάρκειας, της τιμολόγησης και των τεχνικών λεπτομερειών εφαρμογής.

Με βάση τη διαβούλευση, η Επιτροπή θα υποβάλει πρόταση απόφασης στο Συμβούλιο για την παροχή χρηματοδοτικής συνδρομής. Μόλις εγκριθεί, η χρηματοδοτική συνδρομή θα λάβει τη μορφή δανείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση προς το κράτος μέλος που ζητεί στήριξη.

Το σύστημα των εγγυήσεων

Τα δάνεια που παρέχονται σε ένα κράτος μέλος στο πλαίσιο του μέσου SURE θα συνοδεύονται από σύστημα εθελοντικών εγγυήσεων από τα κράτη μέλη. Το σύστημα αυτό θα επιτρέψει στην Επιτροπή να διευρύνει τον όγκο των δανείων που μπορούν να χορηγηθούν στα κράτη μέλη.

Το εν λόγω σύστημα εγγυήσεων είναι απαραίτητο για να επιτευχθεί η αναγκαία ικανότητα, με ταυτόχρονη εξασφάλιση της συνετής χρηματοδότησης. Για τον σκοπό αυτό, απαιτείται ένα ελάχιστο ποσό ανάληψης υποχρεώσεων (πχ. 25 % του μέγιστου ποσού των δανείων).

Διαβάστε επίσης

Πληθωρισμό ακόμα και 8% περιμένει το Υπουργείο Οικονομικών

Στο 7,2% ο πληθωρισμός τον Φεβρουάριο – Αύξηση στο φυσικό αέριο 78,5% και στο ηλεκτρικό 71,4%