Στην αναζήτηση του απαιτούμενου κονδυλίου για την αύξηση του επιδόματος παιδιού και του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος, με στόχο τη στήριξη των οικογενειών –ιδίως εκείνων με παιδιά– έχει επικεντρωθεί το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης. Σύμφωνα με πληροφορίες, το οικονομικό επιτελείο αναζητά τον αναγκαίο δημοσιονομικό χώρο, μετά και την προωθούμενη μείωση των φορολογικών συντελεστών, ώστε η αύξηση των επιδομάτων να ενταχθεί στο «καλάθι» των παροχών που θα ανακοινώσει ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στη ΔΕΘ.

Η στήριξη της οικογένειας αναδεικνύεται σε βασικό άξονα του πακέτου κοινωνικών παρεμβάσεων, με την κυβέρνηση να θέτει στο επίκεντρο την ενίσχυση των νοικοκυριών και την αντιμετώπιση του δημογραφικού. Η αύξηση των επιδομάτων θα συνδυαστεί με την κατάρτιση του Εθνικού Μητρώου Παροχών και Ενισχύσεων, μιας νέας ψηφιακής βάσης που φιλοδοξεί να αλλάξει εκ βάθρων την επιδοματική πολιτική, εισάγοντας ενιαία κριτήρια και διασφαλίζοντας διαφάνεια στη διαχείριση των κοινωνικών παροχών.

1

Ο στόχος είναι διπλός: αφενός να αποφευχθούν οι αλληλοεπικαλύψεις και οι καταχρήσεις, αφετέρου να κατευθυνθούν περισσότεροι πόροι στις οικογένειες με παιδιά και σε όσους έχουν πραγματική ανάγκη. Η πλήρης αναμόρφωση της επιδοματικής πολιτικής θεωρείται δεδομένη, με στόχο την πιο αποτελεσματική αξιοποίηση των περίπου 13 δισ. ευρώ που δαπανώνται ετησίως.

Τα σενάρια αυξήσεων

Το οικονομικό επιτελείο βρίσκεται σε συνεχείς συσκέψεις, προκειμένου να εξευρεθούν τα απαραίτητα κονδύλια που θα επιτρέψουν την αύξηση του επιδόματος παιδιού. Οι αλλαγές που έχουν ήδη ανακοινωθεί από τον προηγούμενο Σεπτέμβριο και δεν υλοποιήθηκαν προβλέπουν:

  • Αύξηση της πρώτης εισοδηματικής κλίμακας από τα 70 στα 75 ευρώ τον μήνα για κάθε παιδί.
  • Αύξηση της δεύτερης κλίμακας στα 45 ευρώ, από 42 ευρώ που ισχύει σήμερα.
  • Ενοποίηση της δεύτερης με την τρίτη εισοδηματική κλίμακα, με αποτέλεσμα οι οικογένειες που έως τώρα λάμβαναν μόλις 28 ευρώ τον μήνα να φτάνουν στα 45 ευρώ για κάθε παιδί. Για τρίτο παιδί και άνω, η ενίσχυση θα φτάνει τα 90 ευρώ.

 

Έτσι, μια οικογένεια με τρία παιδιά και εισόδημα που την κατατάσσει στη δεύτερη κλίμακα θα μπορεί να δει το μηνιαίο ποσό να αυξάνεται έως και 270 ευρώ, έναντι 210 σήμερα. Οι πιο ευνοημένοι είναι οι δικαιούχοι της τρίτης εισοδηματικής κλίμακας, οι οποίοι μεταφέρονται στη δεύτερη και βλέπουν αύξηση έως 60%.

Αντίστοιχα, στο Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα προγραμματίζεται αύξηση κατά 16%, με το βασικό ποσό να ανεβαίνει από τα 216 στα 250 ευρώ. Η προσαύξηση για κάθε παιδί αυξάνεται στα 75 ευρώ, από 54 ευρώ σήμερα. Για μια τετραμελή οικογένεια, η ενίσχυση μπορεί να φτάσει τα 400 ευρώ τον μήνα.

Το Εθνικό Μητρώο Παροχών και Ενισχύσεων

Παράλληλα με τις ενισχύσεις, προχωρά η συγκρότηση του Εθνικού Μητρώου Παροχών και Ενισχύσεων, το οποίο αναμένεται να λειτουργήσει πιλοτικά το 2025. Το Μητρώο θα ενσωματωθεί στο gov.gr και θα τελεί υπό την εποπτεία της ΑΑΔΕ, με διασύνδεση με το TAXISnet ώστε να γίνονται διασταυρώσεις εισοδημάτων και περιουσίας σε πραγματικό χρόνο. Η πλήρης αναμόρφωση της επιδοματικής πολιτικής θεωρείται δεδομένη, με στόχο να κατευθυνθούν καλύτερα οι πόροι των περίπου 13 δισ. ευρώ που δαπανώνται ετησίως.

Στόχος είναι η δημιουργία ενός ενιαίου ψηφιακού προφίλ για κάθε πολίτη, όπου θα αποτυπώνονται όλες οι παροχές που λαμβάνει – από το επίδομα παιδιού και το επίδομα στέγασης, μέχρι τα επιδόματα ανεργίας, θέρμανσης ή αναπηρίας.

Έτσι θα μπαίνει τέλος στην κατακερματισμένη εικόνα που υπάρχει σήμερα, καθώς κάθε φορέας (ΟΠΕΚΑ, ΔΥΠΑ, ΕΦΚΑ, περιφέρειες, δήμοι) λειτουργεί με ξεχωριστά μητρώα. Η νέα ψηφιακή πλατφόρμα θα επιτρέπει την αυτόματη διασταύρωση στοιχείων, μειώνοντας τις καθυστερήσεις και περιορίζοντας τις καταχρήσεις.

Ενιαία κριτήρια και έλεγχος

Η νέα αρχιτεκτονική προβλέπει ενιαία εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια για όλα τα επιδόματα. Αυτό σημαίνει ότι οι δικαιούχοι θα αξιολογούνται με βάση κοινά όρια εισοδήματος, αξία ακινήτων και πιθανώς τεκμήρια, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι ενισχύσεις κατευθύνονται σε όσους τις έχουν πραγματικά ανάγκη.

Με την πλήρη λειτουργία του Μητρώου, κάθε παροχή θα πρέπει να δηλώνεται μέσα σε πέντε εργάσιμες ημέρες από την απονομή της, ώστε η εικόνα να είναι πάντα επικαιροποιημένη. Θα γίνονται τακτικοί έλεγχοι, τόσο δειγματοληπτικοί όσο και στοχευμένοι, για να εντοπίζονται περιπτώσεις πολλαπλών ενισχύσεων που αφορούν την ίδια ανάγκη.

Νέες συγχωνεύσεις και ανακατατάξεις

Η κυβέρνηση σχεδιάζει και συγχωνεύσεις επιδομάτων που σήμερα αλληλοεπικαλύπτονται. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το επίδομα στέγασης, το οποίο μπορεί να φτάνει τα 210 ευρώ, και το επίδομα στεγαστικής συνδρομής των 360 ευρώ που λαμβάνουν οι ανασφάλιστοι υπερήλικες. Με τη νέα πολιτική τα δύο αυτά θα ενοποιηθούν, ώστε να αποφευχθεί η διπλή ενίσχυση για την ίδια ανάγκη.

Παράλληλα, στις προτεραιότητες εντάσσεται η ενίσχυση στοχευμένων ομάδων, κυρίως οικογενειών με παιδιά, αλλά και ευάλωτων ηλικιωμένων. Το αποτέλεσμα θα είναι ότι, αν και θα μειωθεί ο συνολικός αριθμός δικαιούχων, τα ποσά για όσους παραμείνουν στο σύστημα θα είναι υψηλότερα.

Η Ελλάδα στις τελευταίες θέσεις στα οικογενειακά επιδόματα

Η συζήτηση για την ενίσχυση του επιδόματος παιδιού αποκτά ιδιαίτερη σημασία αν συγκριθεί η Ελλάδα με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, η χώρα μας βρίσκεται στην προτελευταία θέση στην Ε.Ε. ως προς τις δαπάνες για οικογενειακά επιδόματα:

Ο μέσος όρος στην Ε.Ε. το 2022 ήταν 830 ευρώ ανά άτομο, με αύξηση 46,7% την τελευταία δεκαετία.

Στην Ελλάδα, η αντίστοιχη δαπάνη ήταν μόλις 264 ευρώ ανά άτομο, ενώ χώρες όπως το Λουξεμβούργο (3.789 ευρώ), η Δανία (1.878 ευρώ) και η Γερμανία (1.616 ευρώ) κινούνται πολλαπλάσια υψηλότερα.

Μόνο η Βουλγαρία δαπανά λιγότερα από την Ελλάδα για οικογενειακά επιδόματα.

Διαβάστε επίσης:

Αναγνωστόπουλος: Καμία ανατίμηση στα σχολικά είδη

ΗΠΑ: Η αμερικανική κυβέρνηση συνεχίζει τις διαπραγματεύσεις για τις εμπορικές συμφωνίες παρά τη δικαστική απόφαση κατά των δασμών

Κωστής Χατζηδάκης: Μέτρα για ευάλωτους και τη μεσαία τάξη