• ΥΓΕΙΑ

    Σουηδία: Καταρρέει το αφήγημα της ανοσίας της αγέλης

    Άντερς Τέγκνελ


    Στο επίκεντρο βρίσκεται το επίμαχο «πείραμα της Σουηδίας», η οποία αντιτάχθηκε στο lockdown, με στόχο να αποκτήσει ο πληθυσμός της χώρας τη λεγόμενη «ανοσία της αγέλης», μετά τη δημοσίευση έρευνας της Σουηδικής Αρχής Δημόσιας Υγείας.

    Σύμφωνα με τα ευρήματά της, μόλις το 7,3% του πληθυσμού στη Στοκχόλμη είχε αναπτύξει αντισώματα έναντι της νόσου που προκαλείται από το νέο κορονοϊό (COVID-19), έως τα τέλη Απριλίου.

    Τη στρατηγική υπερασπίστηκε ο επικεφαλής Επιδημιολόγος Άντερς Τεγκνέλ, ο οποίος συνέστησε εθελοντικά μέτρα κατά του ιού. Έτσι, στη χώρα έκλεισαν τα σχολεία για μαθητές άνω των 16 ετών, απαγορεύτηκαν οι συναθροίσεις άνω των 50 ατόμων, αλλά απλώς συστήθηκε στους πολίτες να αποφύγουν τα μη αναγκαία ταξίδια, να εργάζονται από το σπίτι και να παραμένουν εκεί αν είναι άρρωστοι ή εάν είναι ηλικιωμένοι. Εστιατόρια, καταστήματα και γυμναστήρια παρέμειναν ανοιχτά, με αποτέλεσμα η στρατηγική αυτή να δεχθεί σφοδρή κριτική.

    Η απόφαση της Σουηδίας να μην θεσπίσει υποχρεωτικό lockdown, όπως άλλες χώρες της Ευρώπης, προκάλεσε διχογνωμία, πυροδοτώντας έναν έντονο διάλογο, τόσο στο εσωτερικό της χώρας όσο και στο εξωτερικό.

    Παρότι τα ποσοστά θανάτου ήταν πολύ χαμηλότερα από ό, τι σε χώρες όπως η Βρετανία, η Ιταλία και η Γαλλία που επέβαλαν lockdown, ήταν πολύ υψηλότερα από ό, τι στις γειτονικές σκανδιναβικές χώρες.

    Ο αριθμός των ασθενών με COVID-19 σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείες στη Σουηδία μειώθηκε κατά ένα τρίτο από την κορύφωση της επιδημίας, στα τέλη Απριλίου, και οι υγειονομικές αρχές αναφέρουν ότι η επιδημία επιβραδύνεται. Ωστόσο, η Σουηδία κατέγραψε τον υψηλότερο αριθμό κατά κεφαλήν θανάτων από Covid-19 στην Ευρώπη την προηγούμενη εβδομάδα.

    Ο λόγος και ο αντίλογος

    Η μελέτη αντισωμάτων επιχείρησε να εξετάσει το ενδεχόμενο να έχει αναπτυχθεί στη χώρα «ανοσία της αγέλης», κατάσταση κατά την οποία αρκετά άτομα σε έναν πληθυσμό έχουν αναπτύξει ανοσία σε μια λοίμωξη, ώστε να είναι σε θέση να σταματήσουν αποτελεσματικά την εξάπλωση της ασθένειας.

    Σύμφωνα με την Σουηδική Υπηρεσία Υγείας, τα ευρήματα ευθυγραμμίζονται περίπου με τα μοντέλα που προέβλεπαν ότι το ένα τρίτο του πληθυσμού της Στοκχόλμης θα είχε μολυνθεί μέχρι εκείνη τη στιγμή από τον ιό και ότι θα μπορούσε να είχε τουλάχιστον περιορισμένη ανοσία της αγέλης.

    «Είναι λίγο χαμηλότερο (από το αναμενόμενο) αλλά όχι εξαιρετικά χαμηλότερο, ίσως 1-2%. Ταιριάζει αρκετά καλά με τα μοντέλα μας», δήλωσε ο Τεγκνέλ, ο οποίος φαίνεται ότι εξακολουθεί να υποστηρίζει την επιλογή του. Το μειωμένο ποσοστό το απέδωσε στο γεγονός ότι «αντικατοπτρίζει» την κατάσταση που επικρατούσε πριν από μερικές εβδομάδες, ενώ ισχυρίζεται ότι σήμερα πρέπει να έχει αναπτύξει ανοσία το 20% του πληθυσμού.

    Ο αντίλογος ήρθε από τον Μπγιορν Ούλσεν, Καθηγητή Μολυσματικής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Ουψάλα, έναν εκ των δώδεκα ακαδημαϊκών που έχουν επικρίνει την στρατηγική της Σουηδίας, χαρακτηρίζοντας την ανοσία της αγέλης ως «επικίνδυνη και μη ρεαλιστική» προσέγγιση για την αντιμετώπιση της COVID-19.

    «Νομίζω ότι απέχουμε πολύ από την ανοσία της αγέλης, αν τη φτάσουμε ποτέ», δήλωσε στο Reuters μετά την ανακοίνωση των ευρημάτων,  επισημαίνοντας ότι κάτι τέτοιο επιβάλλει την προσβολή του 68%-70% του πληθυσμού.

    Επιπλέον, η έννοια της ανοσίας της αγέλης δεν έχει δοκιμαστεί για τον νέο κορανοϊό και τόσο η έκτασή της όσο και η διάρκειά της μεταξύ των ασθενών που έχουν αναρρώσει είναι εξίσου αβέβαιη.

    Σημειώνεται ότι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, προειδοποίησε την περασμένη εβδομάδα, ότι οι παγκόσμιες μελέτες έχουν βρει αντισώματα μόνο στο 1-10% του πληθυσμού, αποτελέσματα σύμφωνα με τα πρόσφατα ευρήματα στην Ισπανία και τη Γαλλία.

    Η αμφιλεγόμενη στρατηγική

    Η μελέτη αξιολόγησε περίπου 1.100 τεστ από όλη τη χώρα, αν και κυκλοφόρησαν ευρέως στοιχεία μόνο για τη Στοκχόλμη.

    Οι αξιωματούχοι της Υπηρεσίας Υγείας τόνισαν ότι εκτός από την ανοσία της αγέλης, η στρατηγική που ακολούθησε η χώρα είχε επίσης στόχο να επιβραδύνει τον ιό αρκετά, ώστε οι υπηρεσίες υγείας να τον αντιμετωπίσουν και όχι να τον καταστείλει εντελώς.

    Παράλληλα, υποστήριξαν ότι οι χώρες που επέβαλλαν καθολικό lockdown για την αποτροπή οποιασδήποτε έκθεσης στον ιό θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν νέες επιδημίες καθώς οι περιορισμοί θα μειώνονταν και ότι θα ήταν πιο ευαίσθητες σε ενδεχόμενο δεύτερο κύμα της νόσου.

    Η κυβέρνηση αρνείται ότι το υψηλό ποσοστό κατά κεφαλήν θανάτων στη χώρα οφείλεται στην έλλειψη κοινωνικού αποκλεισμού. Υπερασπιζόμενη τη στρατηγική της χώρας, η υπουργός Υγείας και Κοινωνικών Υποθέσεων Λένα Έλενγκρεν είπε ότι οι περισσότεροι Σουηδοί έχουν ελαχιστοποιήσει εθελοντικά τις κοινωνικές τους αλληλεπιδράσεις και κινήσεις έξω από το σπίτι.

    Με τα κρούσματα να έχουν ξεπεράσει πλέον τις 33.000, ο αριθμός των θανάτων από την Covid-19 στη Σουηδία έφτασε τους 3.998, τρεις φορές παραπάνω από αυτόν που καταγράφεται σε Δανία, Νορβηγία, Φινλανδία και Ισλανδία μαζί, όλες χώρες με παρόμοια συστήματα πρόνοιας και δημογραφικά στοιχεία.

    Εντούτοις, σύμφωνα με τον Σουηδό επιδημιολόγο, θα χρειαστούν περίπου ένα με δύο χρόνια για να μάθουμε ποια στρατηγική λειτούργησε καλύτερα και με ποιο κόστος για την κοινωνία.

     



    ΣΧΟΛΙΑ