Έλληνες Πολιτικοί για την Άνοια: «Κοινό μέτωπο» για την καλύτερη διαχείριση της νόσου

Ολοένα και μεγαλύτερο αριθμό ανθρώπων αφορά η άνοια με την αύξηση του προσδόκιμου ζωής στις σύγχρονες κοινωνίες. Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία ένας στους πέντε ανθρώπους άνω των 80 ετών θα νοσήσει από κάποια μορφή της νόσου.

Στη χώρα μας περίπου 200.000 άνθρωποι πάσχουν σήμερα από άνοια και ο αριθμός αναμένεται να αυξηθεί δραματικά στο μέλλον, επιβαρύνοντας σημαντικά τους ασφαλιστικούς φορείς και το σύστημα υγείας. Το συνολικό κόστος της άνοιας στην Ελλάδα (φάρμακα, γιατροί, νοσηλείες κ.ά,) ανέρχεται σήμερα στα τρία δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως.

Κύριο μέλημα των Εταιρειών Αλτσχάιμερ (ΜΚΟ) είναι η ολοκλήρωση της υλοποίησης του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την Άνοια,  η οποία ξεκίνησε το 2018. Παρόλα αυτά, υπάρχουν εμπόδια, τα οποία πρέπει να υπερβούν.

Στο πλαίσιο αυτό, η Εταιρεία Αλτσχάιμερ Αθήνας έχει δημιουργήσει μια ομάδα πολιτικών, η οποία θα δραστηριοποιείται προκειμένου να προωθήσει την υλοποίησή του. Η ομάδα Έλληνες Πολιτικοί για την Άνοια, όπως αποκαλείται, απαρτίζεται αυτή τη στιγμή από 39 μέλη που προέρχονται από όλα τα κόμματα και έχουν δεσμευτεί ότι θα συμβάλουν  στην υλοποίηση του Σχεδίου.

Στόχοι της ομάδας είναι η αποτελεσματικότερη διαχείριση αυτού του μείζονος ζητήματος Δημόσιας Υγείας καθώς και της κοινωνικής του διάστασης, η  ορθολογικότερη και αποτελεσματικότερη διαχείριση των εθνικών και των ευρωπαϊκών πόρων για την Υγεία, αλλά και η συνεχόμενη επαγρύπνηση και προσπάθεια συντονισμένης αντιμετώπισης ενός παγκόσμιου μεγάλου προβλήματος.

«Τα τελευταία χρόνια έχουν επενδυθεί τεράστιοι πόροι, ενέργεια και προσπάθεια από τις κοινωνίες και την ερευνητική κοινότητα σε μια προσπάθεια να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα. Ασφαλιστικοί οργανισμοί, κυβερνήσεις, οργανώσεις νόσου Αλτσχάιμερ παγκοσμίως ενώνουν τις προσπάθειές τους προς αυτήν την κατεύθυνση. Στη χώρα μας ό,τι γίνεται για την άνοια, σε ένα πολύ μεγάλο ποσοστό, γίνεται από τις Εταιρίες Αλτσχάιμερ που είναι ΜΚΟ», σημείωσε η πρόεδρος της Εταιρείας Αλτσχάιμερ Αθηνών και του Εθνικού Παρατηρητηρίου για την άνοια, νευρολόγος – ψυχίατρος, Παρασκευή Σακκά.

Νέες δομές

Το Εθνικό Σχέδιο Δράσης προβλέπει -μεταξύ άλλων- τη δημιουργία νέων δομών για τα άτομα με άνοια. Αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε εξέλιξη η δημιουργία 8 Κέντρων Ημερήσιας Φροντίδας (ΚΗΦ) στα μεγάλα αστικά κέντρα, τα οποία θα προστεθούν στα τα 4 ήδη υπάρχοντα, (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Βόλο, Χανιά), 12 ιατρεία μνήμης (στα ΚΗΦ και στα νοσοκομεία) και δύο μονάδες τελικού σταδίου, ενώ βρίσκονται επίσης σε εξέλιξη 10 προγράμματα διασύνδεσης οργανώσεων Αλτσχάιμερ με την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Παρόλα αυτά δεν λείπουν τα εμπόδια.

 «Το πρόβλημα εντοπίζεται στο γεγονός ότι από το σύνολο αυτών που προβλέπει το Σχέδιο Δράσης μέχρι το 2020 -προτάσεις οργανωμένες και κοστολογημένες στα 50 εκατ.- μέχρι στιγμής έχει υλοποιηθεί μόνο το 15%», ανέφερε η κα Σακκά.

Σύμφωνα με την ίδια, για τη δημιουργία των παραπάνω κέντρων έχουν ολοκληρωθεί όλες οι απαιτούμενες διαδικασίες, ωστόσο, η υλοποίησή τους έχει «σκαλώσει» στη γραφειοκρατία, με κίνδυνο να χαθεί το κονδύλι.

Σημειώνεται ότι τα Κέντρα αυτά, είναι ιδιαίτερα σημαντικά για την καθημερινότητα και την ποιότητα της ζωής ασθενών και φροντιστών.

«Τα ΚΗΦ είναι μια ανάσα για εμάς που φροντίζουμε την μητέρα μου αλλά και για την ίδια. Γνωρίζουμε ότι θα πάει σε έναν χώρο εξαιρετικά φιλόξενο, με υψηλό επίπεδο παροχών, με άριστη ιατρική περίθαλψη. Αισθανόμαστε ότι την αφήνουμε στα καλύτερα χέρια. Από την άλλη πλευρά, για τη μητέρα μου είναι το νήμα που την κρατά σε επαφή με τον εκτός σπιτιού κόσμο, με ανθρώπους που έχουν κοινό κώδικα και τους ενώνει το ίδιο πρόβλημα. Την ευχαρίστησή της τη διακρίνω και στο βλέμμα της κάθε φορά που φεύγουμε από το Κέντρο», ανέφερε κατά τη διάρκεια της συνέντευξης τύπου φροντίστρια ασθενούς.

Κοινότητες φιλικές προς την άνοια

Το επόµενο σηµαντικό βήµα αφορά στην ευαισθητοποίηση και στη συμμετοχή της κοινωνίας στην προσπάθεια δημιουργίας κοινοτήτων φιλικών προς την άνοια, που αποτελεί έναν από τους βασικούς στόχους της Εταιρείας Αλτσχάιμερ Αθηνών.

Κοινοτικές Φιλικές προς την άνοια είναι οι κοινότητες στις οποίες οι ασθενείς έχουν καλή ποιότητα ζωής, αποτελούν ενεργά και χρήσιμα μέλη, αντιμετωπίζονται με σεβασμό και κατανόηση και έχουν την απαραίτητη πρακτική υποστήριξη και βοήθεια.

Σε μία τέτοια κοινότητα η προσέγγιση είναι πολυσυμμετοχική: πολιτικοί, φορείς υγείας, δημόσιες και ιδιωτικές υπηρεσίες, τοπικά καταστήματα, απλοί πολίτες, ανεξαρτήτως ηλικίας, όλοι οφείλουμε να συμμετέχουμε στην προσπάθεια, ώστε τα άτομα με άνοια να αισθάνονται ενσωματωμένα και ικανά να συνεισφέρουν στην κοινότητα.

Εικονικό σχολείο

Στο πλαίσιο αυτό, η Εταιρείας Αλτσχάιμερ Αθηνών, σε συνεργασία με αυτήν της Θεσσαλονίκης και το Εθνικό Διαδημοτικό Δίκτυο Υγειών Πόλεων, εκπαιδεύουν μέσω πλατφόρμας τους επαγγελματίες υγείας των ΚΑΠΗ, των ιατρείων και όλων των δομών υγείας και κοινωνικής φροντίδας που υπάρχουν σε όλη την Ελλάδα. Συνολικά έχουν εκπαιδευτεί μέχρι σήμερα 230 επαγγελματίες υγείας, ενώ το πρόγραμμα συνεχίζεται.

«Η παρέμβαση αυτή είναι ιδιαίτερα σημαντική στην επαρχία και δη σε απομονωμένες περιοχές, όπως ορεινά χωριά και νησιά, όπου υπάρχουν δυσκολίες στην οργάνωση υπηρεσιών υγείας αλλά και στην πρόσβαση των ηλικιωμένων ασθενών σε αυτές. Με την εκπαίδευση θα επέλθει συν τω χρόνω μία προαγωγή του επιπέδου φροντίδας των ατόμων που πάσχουν από άνοια σε όλη την Ελλάδα», τόνισε η κα Σακκά.

Επίσης, η Εταιρία Αλτσχάιμερ Αθηνών έχει προχωρήσει στην εκπαίδευση υπαλλήλων διάφορων οργανισμών, έτσι ώστε να γίνουν φιλικοί προς την άνοια. Μέχρι στιγμής, έχουν εκπαιδευτεί 250 αστυνομικοί από 70 αστυνομικά τμήματα σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Ηράκλειο, αρκετοί ιερείς σε συνεργασία με τη Μητρόπολη, 30 υπάλληλοι ΚΕΠ, οδηγοί ταξί, υπάλληλοι τραπεζών και σούπερ μάρκετ, καθώς και μαθητές σχολείων. Η προσπάθεια αυτή βρίσκεται στην αρχή της, αλλά αναμένεται να συνεχιστεί με πιο εντατικούς ρυθμούς.

Στόχος της είναι να μάθουν οι άνθρωποι αυτοί τι είναι η άνοια, να αναγνωρίζουν έναν ασθενή και να γνωρίζουν πώς να τον διαχειριστούν.

Νομοθεσία για τα δικαιώματα των ασθενών

Μια από τις βασικές προτεραιότητες του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την άνοια είναι η κατοχύρωση των δικαιωμάτων των ασθενών και των φροντιστών τους. Η προετοιμασία για τη δράση αυτή ξεκίνησε ήδη από την ίδρυση του Παρατηρητηρίου το 2014, με κατάληξη τη σύσταση ειδικής Νομοπαρασκευαστικής Επιτροπής στο Υπουργείο Υγείας για την εκπόνηση ιδιαίτερου σχεδίου νόμου. Η επιτροπή ήδη βρίσκεται στο στάδιο της ολοκλήρωσης του έργου της που πρόκειται να κατατεθεί στον Υπουργό έως τα Χριστούγεννα. «Πρόκειται για νομοθετική εργασία-τομή, καθώς για πρώτη φορά έχουμε ένα λεπτομερές νομοθέτημα με επίκεντρο τα θεμελιώδη δικαιώματα των ασθενών και μάλιστα σε ένα πεδίο όπου την αυτονομία των ασθενών υπονομεύει η έκπτωση των νοητικών λειτουργιών τους. Το σχέδιο νόμου τονίζει, ιδίως τον σεβασμό της αξιοπρέπειας του ασθενούς και υπό συνθήκες, όπου η νόσος εμποδίζει κρίσιμες εκδηλώσεις της προσωπικότητάς του», ανέφερε ο κος Τάκης Βιδάλης, Νομικός Πρόεδρος της Νομοπαρασκευαστικής Επιτροπής.