Το πέρασμα του TAP από την Ελλάδα έχει γίνει συνώνυμο προσφοράς στις τοπικές κοινωνίες, στις οποίες συνεισφέρει με διάφορες δράσεις σε κοινωνικό, περιβαλλοντικό κι εκπαιδευτικό επίπεδο.
Οι εκπαιδευτικές πρωτοβουλίες του TAP συμβάλλουν σημαντικά, όχι μόνο στη διάδοση της γνώσης, αλλά και στη δημιουργία υψηλής ποιότητας εργατικού δυναμικού στην περιφέρεια της χώρας, κάτι που μπορεί να αυξήσει την ανταγωνιστικότητά τους στην αγορά εργασίας και να δημιουργήσει περιζήτητα στελέχη στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Με δεδομένη τη διαρκή ανάγκη απόκτησης νέων δεξιοτήτων, καθώς οι ελλείψεις σε παιδεία και δεξιότητες αποτελούν εμπόδιο για τον παραγωγικό μετασχηματισμό και τη σύγχρονη ανταγωνιστική παραγωγή, η στήριξη του TAP στην ελληνική ανώτατη εκπαίδευση γίνεται ιδιαίτερα σημαντική για τη μείωση της ανεργίας.
Στήριξη προγραμμάτων σπουδών σε πανεπιστήμια της Μακεδονίας
«Πολλοί απόφοιτοι του μεταπτυχιακού μας ‘Διαχείριση και Μεταφορά Φυσικού Αερίου και Πετρελαίου’, που χορηγεί ο TAP, βρήκαν άμεση απασχόληση –κάποιοι πριν ακόμη την αποφοίτησή τους– ως στελέχη σε εταιρείες υδρογονανθράκων (ΔΕΣΦΑ, ΕΛΠΕ κ.ά.), κάτι που υπογραμμίζει τη σημασία της υποστήριξης του TAP στο πρόγραμμά μας» δηλώνει ο κ. Ευάγγελος Σίσκος, Καθηγητής του Τμήματος Διεθνών και Ευρωπαϊκών Οικονομικών Σπουδών της Σχολής Οικονομικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας και Διευθυντής του προγράμματος.
Το πρόγραμμα στο οποίο αναφέρεται είναι το ελληνο-αζέρικο Διεθνές Διιδρυματικό-Διατμηματικό κοινό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών (ΠΜΣ) με τίτλο: «Διαχείριση και μεταφορά φυσικού αερίου και πετρελαίου» (ή Petroleum oil and gas management and transportation, M.Sc. MOGMAT), τους σπουδαστές του οποίου στηρίζει ο TAP χρηματοδοτώντας τμήμα των διδάκτρων τους.
Ο Καθηγητής κ. Σίσκος είναι ο εμπνευστής, ιδρυτής και διευθυντής του μοναδικού αυτού στην Ελλάδα προγράμματος που έχει έδρα την Καστοριά, και σημειώνει: «Είναι μεγάλη χαρά για εμάς, τους πανεπιστημιακούς δασκάλους, που δίνεται η δυνατότητα σε μεταπτυχιακούς φοιτητές να παρακολουθήσουν, με μειωμένα ή καθόλου δίδακτρα, προγράμματα του επιπέδου του M.Sc. MOGMAT. Μεταπτυχιακά προγράμματα δηλαδή που τους παρέχουν ευκαιρίες άμεσης επαγγελματικής αποκατάστασης τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό – σε εθνικές ή πολυεθνικές εταιρείες και οργανισμούς πετρελαίου και φυσικού αερίου».
Στο συγκεκριμένο Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας, ο TAP χρηματοδοτεί δύο μεταπτυχιακά προγράμματα στον τομέα της ενέργειας, ενώ στηρίζει επίσης το πρόγραμμα εκπαίδευσης και κατάρτισης «Τεχνολογία Φυσικού Αερίου» που προσφέρει δωρεάν το παράρτημα Καβάλας του Διεθνούς Πανεπιστημίου της Ελλάδος.
Οφέλη και για τις τοπικές οικονομίες
Τα οφέλη από την υλοποίηση των συγκεκριμένων πρωτοβουλιών είναι πολλαπλά. Κατ’ αρχάς, η επένδυση στη γνώση και η επιμόρφωση νέων επιστημόνων. Συνολικά 138 σπουδαστές έχουν φοιτήσει στο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Διαχείριση και Μεταφορά Φυσικού Αερίου και Πετρελαίου», από το ακαδημαϊκό έτος 2015-2016 μέχρι σήμερα. Και η επιδότηση των διδάκτρων που χρηματοδότησε ο TAP ήταν ιδιαίτερα σημαντική για να μπορέσουν οι φοιτητές να παρακολουθήσουν τα μαθήματά του M.Sc. MOGMAT στην πόλη της Καστοριάς, η οικονομία της οποίας ενισχύεται από την παρουσία των σπουδαστών.
Γιατί ο TAP επενδύει στην εκπαίδευση – Η σημασία της ανάπτυξης δεξιοτήτων
Σκοπός των εκπαιδευτικών προγραμμάτων που χρηματοδοτεί ο TAP σε ανώτατα ιδρύματα της Βόρειας Ελλάδας είναι η καλλιέργεια εξειδικευμένων δεξιοτήτων σε σπουδαστές, αποφοίτους ή και επαγγελματίες σε ό,τι αφορά τον τομέα του φυσικού αερίου και της ενέργειας γενικά. Με απώτερο στόχο να διευρυνθούν οι ορίζοντες και οι επαγγελματικές τους προοπτικές, με μειωμένο ή και μηδενικό κόστος για τις οικογένειές τους.
Διότι η εκπαίδευση συνιστά σημαντική και διαρκή ανάγκη, καθώς συνδέεται άμεσα με την εργασία και την ποιότητα ζωής. Κι επιπλέον, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του ΣΕΒ, οι ελλείψεις σε παιδεία και δεξιότητες αποτελούν εμπόδιο για τον παραγωγικό μετασχηματισμό και την σύγχρονη ανταγωνιστική παραγωγή.
Πιο συγκεκριμένα, η έρευνα «Επιχειρήσεις και Ανθρώπινο Δυναμικό» που πραγματοποίησε ο Σύνδεσμος το 2018, κατέδειξε ότι το 36% των επιχειρήσεων αντιμετωπίζει δυσκολίες στην πλήρωση κενών θέσεων εργασίας. Το ποσοστό ανέρχεται στο 46% και το 45% για τις περισσότερο εξωστρεφείς και τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις – αντιστοίχως. Οι κλάδοι μάλιστα που αντιμετωπίζουν το εντονότερο πρόβλημα είναι της ενέργειας (49%) και των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών (42%) – κλάδοι αιχμής δηλαδή. Και ως σημαντικότερος λόγος δυσκολίας πλήρωσης κενών θέσεων εργασίας (σε ποσοστό της τάξης του 27,7%) αναφέρεται η «έλλειψη κατάλληλων δεξιοτήτων».
Επομένως, η απόκτηση καινοτόμων δεξιοτήτων αποτελεί για τους νέους βασική προϋπόθεση για την ενίσχυση του επαγγελματικού προφίλ τους, για τη διαφοροποίησή τους από τους υπόλοιπους υποψηφίους, και για την είσοδό τους στην αγορά εργασίας με καλές προοπτικές. Αλλά και για τους ήδη εργαζομένους, η καλλιέργεια δεξιοτήτων συνιστά εισιτήριο για την επαγγελματική τους εξέλιξη και την διεκδίκηση ποιοτικότερων ευκαιριών απασχόλησης.
Για τους λόγους αυτούς ο TAP έχει επιλέξει την εκπαίδευση ως έναν από τους 4 στρατηγικούς άξονες δράσεών του στο πλαίσιο του προγράμματος Κοινωνικών και Περιβαλλοντικών Επενδύσεων που υλοποιεί προς όφελος των τοπικών κοινωνιών της βόρειας Ελλάδας από όπου διέρχεται. Και για την υλοποίηση των σχετικών πρωτοβουλιών, συνεργάζεται με καταξιωμένους εταίρους – όπως το Ίδρυμα Μποδοσάκη, η Αμερικανική Γεωργική Σχολή, το ΕΚΕΤΑ και άλλοι φορείς.
Ειδικότερα, με στόχο να καλύψει ένα σημαντικό επιστημονικό και τεχνοκρατικό κενό και να απαντήσει σε μία ουσιαστική ανάγκη της εγχώριας αγοράς εργασίας για τα λεγόμενα «υψηλών προσόντων επαγγέλματα», ο TAP χρηματοδοτεί εκπαιδευτικά προγράμματα που εστιάζουν στην καλλιέργεια δεξιοτήτων αιχμής και τη δημιουργία εξειδικευμένου τεχνικού προσωπικού/επαγγελματιών/στελεχών.
Ανθρώπων δηλαδή που εκπαιδεύονται εντός συνόρων (και όχι στο εξωτερικό που σημαίνει επιπλέον κόστος, συχνά απαγορευτικό για κάποιες οικογένειες) σε νέες, καινοτόμες τεχνολογίες στον κομβικό τομέα της Ενέργειας. Και στους οποίους ανοίγονται σημαντικές επαγγελματικές ευκαιρίες.
Η ανάπτυξη δεξιοτήτων κλειδί για τον επιτυχημένο εργαζόμενο
Οι ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις, οι οικονομικές συνθήκες, η παγκοσμιοποίηση αλλάζουν διαρκώς τα δεδομένα στην αγορά και στο περιβάλλον εργασίας. Ο γρήγορος ρυθμός των αλλαγών δημιουργεί νέα δεδομένα και νέες ανάγκες στις οποίες πρέπει να μπορούν να ανταποκριθούν οι εργαζόμενοι, ενώ αποτελεί και διαρκή πρόκληση για την αποδοτικότητα των επιχειρήσεων.
Στο νέο ευμετάβλητο εργασιακό περιβάλλον, κατά συνέπεια, οι επιχειρήσεις χρειάζονται, ολοένα και περισσότερο, εργαζόμενους με υψηλή εξειδίκευση, με ανεπτυγμένες προσωπικές, τεχνολογικές και ψηφιακές δεξιότητες, και με ισχυρή τη θέληση και δυνατότητα μάθησης.
Η «ετοιμότητα μάθησης» δηλαδή γίνεται πια ανάγκη. Οι εργαζόμενοι, για να διεκδικούν με αξιώσεις θέσεις εργασίας με προοπτική, πρέπει να είναι πρόθυμοι να μαθαίνουν συνεχώς, ώστε να προσαρμόζονται στις εκάστοτε ανάγκες. Κι όχι μόνο αυτό, αλλά να μπορούν να ξεμαθαίνουν όσα έχουν πλέον ξεπεραστεί και να ξαναμαθαίνουν από την αρχή. Με δεδομένο πάντα ότι οι συνεχείς αλλαγές δημιουργούν συνεχώς την ανάγκη για δεξιότητες που δεν υπάρχουν, ή δεν έχουν ακόμη αναπτυχθεί στο εργατικό δυναμικό.
Τι λένε οι φοιτητές
Οι φοιτητές που επέλεξαν τα εξειδικευμένα μεταπτυχιακά και προγράμματα κατάρτισης που χορηγεί ο ΤΑΡ, μιλούν με ενθουσιασμό για την ευκαιρία που είχαν να λάβουν πολύτιμες γνώσεις και να αναβαθμίσουν το βιογραφικό τους. Γιατί όμως το επέλεξαν;
Η Μαρίνα Κογιοπούλου, που παρακολούθησε το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Διαχείριση και Μεταφορά Φυσικού και Πετρελαίου» (MOGMAT), σημειώνει: «Τα τελευταία χρόνια, το έργο της κατασκευής του αγωγού φυσικού αερίου που διασχίζει την Ελλάδα στάθηκε η αφορμή να αναζητήσω πληροφορίες για την αγορά ενέργειας. Ένα ζήτημα εξαιρετικά ενδιαφέρον αν κανείς αναλογιστεί τον σημαντικά θετικό αντίκτυπο που θα έχει στην οικονομική ανάπτυξη, αλλά και τον ενεργειακό χάρτη της χώρας μας και όχι μόνο. Το μεταπτυχιακό αυτό, λοιπόν, ήταν μια μοναδική ευκαιρία για περαιτέρω έρευνα πάνω στον ενεργειακό τομέα, αλλά και για να λάβω πολύτιμες γνώσεις. Οι προσδοκίες μου ικανοποιήθηκαν στο έπακρο – τόσο λόγω των καταξιωμένων ακαδημαϊκών, όσο και της διάρθρωσης του προγράμματος σπουδών».
Ο Αναστάσιος Γεωργαράκης, Μηχανικός Βιομηχανικής Πληροφορικής, κάτοχος πιστοποίησης του προγράμματος «Κατάρτιση σε θέματα Φ.Α» και εργαζόμενος σε βιομηχανία, αναφέρει ότι βρήκε το πρόγραμμα σαν μια καλή ευκαιρία να εμπλουτίσει τις γνώσεις του πάνω σε θέματα φυσικού αερίου. Και συμπληρώνει: «Μόλις είδα το πρόγραμμα σπουδών ενθουσιάστηκα με τις ενότητες και τις υποενότητες, διότι περιείχε μεγάλο εύρος γνώσεων που μπορούσα να λάβω. Είχα την επιλογή να διαλέξω τμήματα που ήθελα να παρακολουθήσω, αλλά με ενδιέφεραν όλα και έτσι επέλεξα να παρακολουθήσω ολόκληρο το πρόγραμμα (…) Μπαίνοντας στο εργαστηριακό κομμάτι του προγράμματος όλες οι προσδοκίες μου, από την στιγμή που είδα το πρόγραμμα σπουδών, επιβεβαιώθηκαν (…) διότι πήρα αρκετές νέες γνώσεις και σε τεχνικά θέματα, τα οποία είναι πολύ χρήσιμα ακόμα και στην καθημερινότητα μου».
Οι γνώσεις και η πιστοποίηση που έλαβαν οι φοιτητές οι οποίοι επέλεξαν τα εξειδικευμένα εκπαιδευτικά προγράμματα αποτελούν σημαντικό εφόδιο στην αναζήτηση εργασίας, σύμφωνα με τα λεγόμενά τους.
Ο Κωνσταντίνος Κυριαζής, επίσης απόφοιτος του MOGMAT, τονίζει: «Αυτή τη στιγμή εργάζομαι ήδη σε μια από τις μεγαλύτερες Τεχνικές Εταιρείες στην Ελλάδα ως επιμετρητής. Παρ’ όλα αυτά πιστεύω ότι οι γνώσεις που έχω λάβει, σε συνδυασμό με την έως τώρα εμπειρία μου, θα με βοηθήσουν στη βελτίωση της θέσης εργασίας μου και ειδικότερα στον τομέα της κατασκευής υποδομών που αφορούν εγκαταστάσεις ή αγωγούς πετρελαίου και φυσικού αερίου, όπως ήδη κατά το παρελθόν η εταιρεία μου έχει αναλάβει».
Η Παρθένα Αθανασιάδου, Πτυχιούχος Μηχανικός Πετρελαίου και κάτοχος πιστοποίησης του προγράμματος «Κατάρτιση σε θέματα Φ.Α», θεωρεί ότι η πιστοποίηση που έλαβε «θα συμβάλλει θετικά στην αναζήτηση εργασίας, όχι μόνο λόγω της ευρείας θεματολογίας και των σύγχρονων προσεγγίσεων και ζητημάτων σε θέματα φυσικού αερίου όσον αφορά το εκπαιδευτικό υλικό, αλλά και λόγω της χορηγίας του ΤΑΡ που υλοποιήθηκε σε συνεργασία με το Ίδρυμα Μποδοσάκη. Όλα τα παραπάνω καθιστούν την συγκεκριμένη πιστοποίηση, υψηλού κύρους».
Η ζήτηση εξάλλου στην αγορά για εξειδικευμένα προγράμματα γνώσεων είναι δεδομένη.
Ο Στέλιος Καρπάτσης, Πτυχιούχος Μηχανικός Πετρελαίου και Φ.Α. στο Τμήμα Παραγωγής της εταιρείας ENERGEAN OIL AND GAS και κάτοχος πιστοποίησης του προγράμματος «Κατάρτιση σε θέματα Φ.Α» σημειώνει σχετικά: «Η αγορά εργασίας που σχετίζεται με την ενεργειακή εξέλιξη στη χώρα μας πιστεύω πως πρέπει να επιζητεί και να αναζητεί ικανά και εξειδικευμένα στελέχη, τα οποία θα μπορούν να αντεπεξέλθουν και να αποδεικνύουν καθημερινά, στις όποιες απαιτητικές συνθήκες του επαγγέλματος, τις γνώσεις και τις δεξιότητες τους έτσι ώστε ο ενεργειακός τομέας τα επόμενα χρόνια σε πανελλαδικό επίπεδο να πρωταγωνιστήσει, ενισχύοντας την εθνική οικονομία μέσα από την προσέλκυση (ξένων) επενδύσεων – τόσο σε ανθρώπινο δυναμικό, όσο και σε υλικοτεχνική υποδομή.
Ζούμε, εξάλλου, σε μια ευλογημένη περιοχή τόσο γεωπολιτικά όσο και ενεργειακά, αν αναλογιστούμε ότι εδώ και δεκαετίες πραγματοποιείται στον κόλπο της Καβάλας η μοναδική έως σήμερα εξόρυξη και πρωτογενής επεξεργασία αργού πετρελαίου και φυσικού αερίου στη χώρα μας. Ακόμη, μέσω της κατασκευής του Διαδριατικού Αγωγού Φυσικού TAP, αναβαθμίζεται η περιοχή σε έναν ευρύτερο γεωγραφικό χώρο που χαρακτηρίζεται ενεργειακός κόμβος μεταξύ ανατολής και δύσης».
Η Μαρίνα Κογιοπούλου, από την πλευρά της, προσθέτει: «Οι προοπτικές απασχόλησης σε εθνικές και πολυεθνικές εταιρίες εκμετάλλευσης φυσικού αερίου και πετρελαίου διαγράφονται ευοίωνες, καθώς οι ανάγκες για εξειδικευμένο στελεχιακό δυναμικό αυξάνονται. Η κτήση του συγκεκριμένου μεταπτυχιακού τίτλου σε συνδυασμό με τις προπτυχιακές μου σπουδές στα οικονομικά, σχολιάζονται θετικά, διότι η συνύπαρξη των δύο αυτών τίτλων ανταποκρίνεται στις σύγχρονες τάσεις της αγοράς εργασίας στον τομέα της ενέργειας».
