Το ελληνικό λιμάνι της Αλεξανδρούπολης ξαφνικά στο επίκεντρο και στην Αυστρία

Εκτενέστατο ρεπορτάζ της κορυφαίας Αυστριακής εφημερίδας «Die Presse», με τον χαρακτηριστικό τίτλο «Ένα Ελληνικό λιμάνι ξαφνικά στο επίκεντρο», πιστοποιεί το εντεινόμενο ενδιαφέρον για την εν εξελίξει ιδιωτικοποίηση του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης και τη γεωστρατηγική θέση της ακριτικής ελληνικής πόλης, όπως κατ’ επανάληψη έχει αναδείξει και το mononews.

Συγκεκριμένα στο σχετικό δημοσίευμα τονίζεται:

Υγροποιημένο φυσικό αέριο LNG: Το ελληνικό λιμάνι της Αλεξανδρούπολης έχει γεωστρατηγική σημασία για τα κράτη του ΝΑΤΟ – και τώρα πρόκειται να ιδιωτικοποιηθεί εν μέρει. Και στις δύο κοινοπραξίες συμμετέχουν κορυφαίες αμερικανικές εταιρείες.

Η υποβολή, στα τέλη του περασμένου μήνα, δεσμευτικών προσφορών για τη μερική ιδιωτικοποίηση του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης, της πόλης στην άκρη της βορειοανατολικής Ελλάδας, προκάλεσε ιδιαίτερο ενδιαφέρον στη μεσογειακή χώρα. Πράγμα ασυνήθιστο, αν σκεφτεί κανείς πως το λιμάνι ήταν δευτερεύουσας σημασίας τις τελευταίες δεκαετίες.

Ωστόσο, αυτό έχει αλλάξει άρδην τα τελευταία χρόνια, καθώς οι ΗΠΑ έδειξαν ξαφνικά μεγάλο ενδιαφέρον για την Αλεξανδρούπολη: Το 2019, ο τότε πρέσβης των ΗΠΑ επισκέφτηκε για πρώτη φορά τη μικρή πόλη των περίπου 71.000 κατοίκων και αναφέρθηκε στη μελλοντική της σημασία για την «ενεργειακή ασφάλεια» της Ευρώπης. Εννοούσε με αυτό, σχέδια για έναν τερματικό σταθμό υγροποιημένου φυσικού αερίου για την υποδοχή αμερικανικού υγροποιημένου φυσικού αερίου στα ανοικτά των ακτών της. Ταυτόχρονα όμως σημειώθηκε και αμερικανικό ενδιαφέρον για ιδιωτικοποίηση του λιμανιού.

Ο λόγος για την τόσο μεγάλη προσοχή,  έγινε προφανής αργότερα με την επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022: Η Αλεξανδρούπολη είναι η αφετηρία της παράκαμψης των Δαρδανελίων για τα στρατιωτικά μέσα των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ γενικά, επομένως είναι γεωστρατηγικής σημασίας για τα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ. Τα Στενά είναι προς στιγμή κλειστά για στρατιωτικά αγαθά, αλλά η εμπορική ναυτιλία στη Μαύρη Θάλασσα επίσης παρεμποδίζεται σοβαρά.

Οι προσφορές από τους δύο πλειοδότες θα ανοιχτούν και θα αξιολογηθούν τις επόμενες εβδομάδες, αλλά οι Αμερικανοί έχουν ήδη κερδίσει. Δύο άλλοι πλειοδότες αποχώρησαν, και οι δύο με ρωσικές διασυνδέσεις: ο Ιβάν Σαββίδης, ένας Ρώσος «ολιγάρχης» με ελληνικές ρίζες, η εταιρεία του οποίου λειτουργεί ήδη το λιμάνι της Θεσσαλονίκης, και ο Δημήτρης Κοπελούζος, ο οποίος υπήρξε επί δεκαετίες διαχειριστής του ρωσικού κολοσσού φυσικού αερίου Gazprom στην Ελλάδα. Οι ιδιωτικοί φορείς θα πρέπει να βελτιώσουν τις υποδομές στο λιμάνι, αλλά συζητείται επίσης η εμβάθυνσή, καθώς και κατασκευή δεύτερης προβλήτας.

Μέσω της ελληνοαμερικανικής συνεργασίας, η διακίνηση εμπορευμάτων στο λιμάνι έχει ήδη αυξηθεί σημαντικά το 2022. Φυσικά, οι Αμερικανοί δεν δημιούργησαν κάποια στρατιωτική βάση. Στο αμερικανικό προσωπικό παρασχέθηκαν τμήματα ενός ελληνικού στρατώνα για τη διαμονή τους – η Αλεξανδρούπολη ήταν πάντα πόλη φρουράς, εδώ έχει το αρχηγείο της η 12η Μεραρχία Πεζικού, που φυλάει τα τουρκοελληνικά σύνορα. Τα εμπορεύματα μεταφέρονται σιδηροδρομικώς ή οδικώς. Η Κωνστάντζα στη Μαύρη Θάλασσα, για παράδειγμα, όπου οι ΗΠΑ διατηρούν μεγάλη βάση, απέχει δυόμισι μέρες με το τρένο. Οι Έλληνες φυσικά ελπίζουν ότι στο μέλλον θα αυξηθεί και εκεί η διακίνηση συνηθισμένων εμπορευμάτων.

Η ολοκλήρωση του τερματικού σταθμού υγροποιημένου φυσικού αερίου προγραμματίζεται για τα τέλη του 2023, ενώ έχει ήδη εγκριθεί και δεύτερος. Το αέριο πρόκειται να διοχετευτεί στο ελληνικό σύστημα φυσικού αερίου κοντά στην Αλεξανδρούπολη και από εκεί στον Διαδριατικό Αγωγό (TAP), ο οποίος εγκαινιάστηκε το 2020.

Ο TAP συνδέεται με τον Trans-Anatolian Pipeline (Tanap) στα τουρκοελληνικά σύνορα – το σύστημα σχηματίζει τον λεγόμενο Νότιο Διάδρομο, ο οποίος φέρνει φυσικό αέριο του Αζερμπαϊτζάν στην Ευρώπη παρακάμπτοντας τη Ρωσία. Η χωρητικότητα της γραμμής είναι σήμερα 10 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα ετησίως, αλλά μπορεί να αυξηθεί στα 20 δισεκατομμύρια.

Η διασύνδεση Ελλάδας-Βουλγαρίας (IGB) άνοιξε στη βουλγαρική πρωτεύουσα της Σόφιας μόλις την 1η Οκτωβρίου. Το φυσικό αέριο του TAP μπορεί να διανεμηθεί μέσω αυτού στις χώρες της νοτιοανατολικής Ευρώπης.

Διαβάστε επίσης

Λιμάνι Αλεξανδρούπολης: Ξεκίνησε το σκληρό ροκ των 2 διεκδικητών – Ποιος προηγείται