Τι σημαίνει η πανδημία για την οικονομία

Λίγες ώρες πριν από τις κρίσιμες ανακοινώσεις της επικεφαλής της ΕΚΤ κυρίας Κριστίν Λαγκάρντ για την άσκηση της νομισματικής πολιτικής και κατ’ επέκταση του τραπεζικού συστήματος εν μέσω του πανδημικού πλέον, κορονοϊού και μία μέρα μετά το κρίσιμο διάγγελμα του πρωθυπουργού κ. Κυριάκου Μητσοτάκη, κλάδοι, ζωτικοί τομείς και παράγοντες της οικονομίας, επιχειρήσεις και εργαζόμενοι αρχίζουν και μετρούν απώλειες.

Το στοίχημα είναι ο περιορισμός τους. Ο υφυπουργός Οικονομικών, κ. Γιώργος Ζαββός, καθηγητές Πανεπιστημίου, επιχειρηματίες, τραπεζίτες, εκπρόσωποι επιχειρηματικών κλάδου, καταθέτουν στο mononews.gr την άποψή τους και δίνουν τις συστάσεις τους.

Γιώργος Ζαββός, υφυπουργός Οικονομικών

Η εμπειρία του 2008 είναι τέτοια που μπορεί να αποσοβήσει κάθε κίνδυνο για το τραπεζικό σύστημα και κατ’ επέκταση για τη χρηματοδότηση της οικονομίας, τονίζει μιλώντας στο mononews.gr ο υφυπουργός Οικονομικών κ. Γιώργος Ζαββός. Και περισσότερο απ΄ όλα χρειάζεται συνεργασία των πάντων, πίσω από τις εντολές της ηγεσίας του τόπου και τήρηση των μέτρων που έχουν αποφασιστεί για τον περιορισμό των επιπτώσεων της νόσου στην πραγματική οικονομία .

Χαράλαμπος Γκότσης, τέως πρόεδρος Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, καθηγητής Πανεπιστημίου

Από την πλευρά του ο πρώην πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς και καθηγητής οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Πειραιά κ. Χαράλαμπος Γκότσης αναφέρει πως, ‘πανδημία για την οικονομία σημαίνει ότι πλήττονται πάρα πολλοί τομείς της οικονομίας ταυτόχρονα. Τη διετία 2008 – 2009 η κρίση που δημιουργήθηκε ήταν χρηματοπιστωτική. Υπήρξε έλλειψη εμπιστοσύνης στο τραπεζικό σύστημα. Η μία τράπεζα δεν μπορούσε να δανείσει την άλλη. Και οδηγηθήκαμε σε πρόβλημα ρευστότητας. Τότε οι κυβερνήσεις ήταν πρόθυμες να ακολουθήσουν Κεϋνσιανή πολιτική, αυξάνοντας τις κρατικές δαπάνες στις χώρες τους. Χαρακτηριστικά, η Γερμανία είχε ανακοινώσει ότι προτίθεται να στηρίξει με 400 δις. ευρώ την οικονομία της. Και για την πανδημία ανακοίνωσε 12,5 δις. ευρώ για την επόμενη 3ετία». Σε ότι μας αφορά, σύμφωνα με τον κ. Γκότση, «η Ελλάδα εξακολουθεί να έχει σοβαρά προβλήματα, όπως αποδείχθηκε και με τον εκ στόχου ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ 2019. Ο τουρισμός θα πληγεί σοβαρά, αφού η Κίνα ως πελάτης, έχει χαθεί για φέτος. Και οι εξαγωγές.

Θέμης Μπάκας, πρόεδρος Ε-Real Estate

Η αγορά του real estate προς το παρόν έχει «παγώσει» σύμφωνα με τον πρόεδρο του Πανελλαδικού Δικτύου Κτηματομεσιτών E – Rea Estates, Θέμη Μπάκα. Όπως εξηγεί το προηγούμενο διάστημα η αγορά κινήθηκε σε πολύ μεγάλο βαθμό με ξένους, π.χ. κινέζους και ισραηλινούς, οι οποίοι από τη στιγμή που η κατάσταση στη χώρα τους επιδεινώθηκε, σταμάτησαν ουσιαστικά κάθε νέα κίνησή τους. Την ίδια στιγμή οι Έλληνες που έχουν προγραμματίσει κάποια αγοραπωλησία ακινήτου και η οποία βρίσκεται σε αρχικό στάδιο την έχουν «παγώσει».

Σύμφωνα με τον κ. Μπάκα η αναβλητικότητα κυριαρχεί καθώς κανείς αυτή τη στιγμή δεν μπορεί να εκτιμήσει τις συνέπειες της πανδημίας. Ωστόσο, όπως προσθέτει, η συγκεκριμένη αγορά, εφόσον ο συναγερμός λήξει, μπορεί να επανέλθει στην κανονικότητα. Με άλλα λόγια, υπό προϋποθέσεις, οι επενδύσεις που έχουν προγραμματιστεί, δεν έχουν λόγο να μην γίνουν, έπειτα από κάποιο εύλογο χρονικό διάστημα.

Ο ίδιος όσο αφορά το δίκτυό του, ως ένα πρώτο άμεσο μέτρο για να βοηθήσει στη μείωση της πιθανότητας να μολυνθεί κάποιος από τους εργαζόμενους, έχει θέσει σε εφαρμογή ένα εκτεταμένο σχέδιο εργασίας από το σπίτι για ορισμένες μέρες. Από την Πέμπτη 12 Μαρτίου στα 67 συνεργαζόμενα γραφεία του κτηματομεσιτικού δικτύου θα προσέρχονται, προκειμένου να μένουν ανοιχτά, οι επικεφαλής τους με τους πωλητές και γραμματείς να εργάζονται εξ αποστάσεως.

Γιάννης Ρέτσος, πρόεδρος ΣΕΤΕ

Σύμφωνα με τον κ. Γιάννη Ρέτσο, «κολυμπάμε σε αχαρτογράφητα νερά, λέει στο mononews.gr και συμπληρώνει πως ορόσημο θα είναι οι αποφάσεις του Eurogroup της Δευτέρας, καθώς η ΕΕ θα  πρέπει να αντιμετωπίσει το θέμα της πανδημίας οριζόντια και να  προχωρήσει στη λήψη δέσμης μέτρων, που θα στηρίξουν τον ευρωπαϊκό τουρισμό».

Θόδωρος Πανταλάκης, CEO  της Attica Bank

Ο κ. Θόδωρος Πανταλάκης υποστηρίζει ότι, «πολλά παραρτήματα της παραγωγικής αλυσίδας «σπάνε» όταν βρισκόμαστε σε συνθήκες πανδημίας, αποτέλεσμα είναι να δημιουργούνται ανάλογα προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα που οδηγούν σε μείωση του ΑΕΠ.

Όπως λέει η οικονομία και οι τράπεζες είναι ανθεκτικές σε τέτοιου είδους φαινόμενα, «αρκεί να είναι μικρής διάρκειας».

Νικόλας Καραγεωργίου, αντιπρόεδρος ΣΒΑΠ

«Τα χειρότερα… έρχονται» για την παγκόσμια και κατ’ επέκταση ελληνική οικονομία εκτιμούν άνθρωποι της αγοράς, επισημαίνοντας πως η κήρυξη πανδημίας από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ανοίγει τον «Ασκό του Αιόλου» στον πανικό. Τα πρωτοφανή μέτρα που λαμβάνονται από πολλές χώρες για τον περιορισμό εξάπλωσης του κορονοϊού, με αποκορύφωμα την Ιταλία που κυριολεκτικά «κατέβασε ρολά» αναμένεται να πλήξουν περαιτέρω την οικονομική δραστηριότητα, η οποία ήδη εμφανίζει σημάδια παράλυσης.

«Τα μηνύματα που έρχονται είναι πολύ σοβαρά… δεν υπάρχει κλάδος που να μην έχει θιγεί», αναφέρει χαρακτηριστικά ο αντιπρόεδρος του ΣΒΑΠ (Σύνδεσμος Βιομηχάνων Αττικής – Πειραιώς), Νικόλας Καραγεωργίου. Αυτή τη στιγμή, όπως λέει, η παγκόσμια οικονομία παρουσιάζει εικόνα κατάρρευσης, με την παραγωγική δραστηριότητα να έχει «παγώσει», τις αεροπορικές μετακινήσεις και το θαλάσσιο εμπόριο να έχει συρρικνωθεί.

Την ίδια ώρα, ο πανικός έχει κυριεύσει τις διεθνείς χρηματαγορές αλλά και τους καταναλωτές, οι οποίοι κάνουν έφοδο στα σούπερ μάρκετ για να προμηθευτούν τρόφιμα μακράς διαρκείας και απολυμαντικά.

«Τέτοιο καθεστώς ανεξέλεγκτου πανικού δεν έχει παρατηρηθεί από το 2008, από την κατάρρευση της Lehman Brothers… όταν είχαν χαθεί πολλά τρισεκατομμύρια δολάρια», σημειώνει με έμφαση, σπεύδοντας να προσθέσει πως όλα δείχνουν πως βαδίζουμε ολοταχώς προς παρόμοιες καταστάσεις. Οι απώλειες στα διεθνή χρηματιστήρια υπολογίζονται ότι έχουν ξεπεράσει τα 10 τρισ. Δολάρια.

Ο κ. Καραγεωργίου δηλώνει εξαιρετικά ανήσυχος για την ελληνική οικονομία. Τα αναγκαστικά μέτρα που λαμβάνει η Πολιτεία για να διακοπεί η αλυσίδα μετάδοσης του ιού, όπως το κλείσιμο των σχολείων, οι ειδικές άδειες για τους εργαζόμενους γονείς δημιουργούν τεράστια προβλήματα στην αγορά, τροφοδοτώντας τον «φαύλο κύκλο» της πτώσης. «Δεν είμαστε ακόμη στη θέση της Ιταλίας, αλλά πολύ φοβάμαι ότι οδηγούμαστε προς τα εκεί…», επισημαίνει και τονίζει πως έχουμε πλέον εισέλθει σε μια νέα πραγματικότητα.

Τα δεδομένα, συνεχίζει, έχουν αλλάξει άρδην. «Οι σχεδιασμοί και οι στόχοι για τους δημοσιονομικούς δείκτες έχουν εκ των πραγμάτων ανατραπεί και βαδίζουμε σε αχαρτογράφητα νερά. Ο μπαμπούλας ήρθε και δρα..».

Σε κάθε περίπτωση, συνιστά ψυχραιμία καθώς τα ακραία φαινόμενα πανικού δεν βοηθούν κανέναν καθώς ακόμη και τα σούπερ μάρκετ, που σήμερα, ξεπουλάνε σε συγκεκριμένα προϊόντα κάποια στιγμή θα μείνουν χωρίς προϊόντα, εάν συνεχισθεί η σημερινή κατάσταση και δεν έρχονται οι απαραίτητες πρώτες ύλες για να παραχθούν προϊόντα ή τα τελικά προϊόντα από το εξωτερικό.

Η μοναδική ελπίδα να ανακάμψει η παγκόσμια οικονομία σύμφωνα με τον κ. Καραγεωργίου, είναι να αντιμετωπισθεί επιστημονικά ο κορονοϊός δια θεραπείας ή δια εμβολίου. Τότε μόνο, σημειώνει θα αρχίσει να φαίνεται μια αισιόδοξη προοπτική. Το μεγάλο ερώτημα ωστόσο όπως λέει είναι πόσο σύντομα μπορεί να συμβεί αυτό.